آغاز دوباره مذاکرات هسته‌ای ایران و قدرت‌های اروپایی در ژنو؛ بیم و امید در آستانه بازگشت ترامپ

ایران و قدرت‌های اروپایی قرار است از روز جمعه ۲۹ نوامبر، کمتر از دو ماه پیش از بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید بار دیگر گفتگوهای هسته‌ای را از سر بگیرند.

این نشست که اطلاعات بسیار کمی در خصوص آن منتشر شده قرار است در شهر ژنو سوئيس برگزار شود اما طرفین حتی در خصوص محل دقیق برگزاری این ملاقات و همچنین مدت زمان آن جزئیاتی ارائه نکرده‌اند.

مجید تخت روانچی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه ایران، نماینده تهران در مذاکرات روز جمعه خواهد بود و کاظم غریب آبادی، معاون حقوقی و بین‌الملل وزارت خارجه نیز در این نشست حضور دارد تا گفتگوها با طرف اروپایی به نمایندگی از انریکه مورا برگزار شود.

آقای مورا در توییتی در حساب کاربری خود در این خصوص نوشت که در نخستین ملاقات خود «به صورت صریح به ایران گفته که باید حمایت‌های نظامی از روسیه متوقف شود.» او همچنین در ادامه مسائل مربوط به تنش‌های منطقه‌ای و همچنین مساله هسته‌ای ایران که به گفته او راه حل دیپلماتیک دارد را نیز از دیگر موضوعاتی معرفی کرد که در دیدار با مقام‌های ایرانی مطرح کرده است.

این نشست در حالی برگزار می‌شود که هرچند اسرائيل و حزب الله لبنان پس از ماه‌ها جنگ به توافق آتش بس رضایت دادند اما منطقه همچنان در شرایط تشدید تنش است. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل روز پنجشنبه پس از اینکه آقای عراقچی هشدار داد که ایران ممکن است در صورت اعمال مجدد تحریم‌های غرب به ممنوعیت توسعه سلاح هسته‌ای پایان دهد، گفت که اسرائیل «هر کاری» را برای جلوگیری از دستیابی تهران به سلاح هسته‌ای انجام خواهد داد.

این مذاکرات در حالی برگزار می‌شود که دونالد ترامپ در روز ۲۰ ژانویه سال ۲۰۲۵ میلادی به قدرت باز می‌گردد. او در دوره اول ریاست جمهوری خود سیاست «فشار حداکثری» را علیه ایران در پیش گرفت اما هنوز مشخص نیست که در دور دوم هم همان سیاست را ادامه خواهد داد یا خیر.

این مذاکرات همچنین در شرایطی برگزار می‌شود که یک هفته قبل شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در قطعنامه‌ای ضمن محکوم کردن عدم شفافیت برنامه هسته‌ای ایران از تهران خواست همکاری‌های خود با آژانس را بیشتر کند.

قطعنامه‌ای که ایران آن‌را سیاسی دانست و در پاسخ ،از راه‌اندازی «سانتریفیوژهای پیشرفته جدید» که برای افزایش ذخایر اورانیوم غنی‌شده طراحی شده‌اند، خبر داد.

با این حال، مقامات ایرانی از آن زمان تمایل خود را برای تعامل با کشورهای اروپایی قبل از بازگشت ترامپ اعلام کرده‌اند.

تهران بر حق خود بر دستیابی به انرژی هسته‌ای برای مقاصد صلح‌آمیز پافشاری می‌کند، اما به گفته آژانس، ایران تنها کشور بدون سلاح هسته‌ای است که اورانیوم را تا ۶۰ درصد غنی‌ می‌کند.

وزیر امور خارجه ایران در مصاحبه‌ای با روزنامه گاردین که روز پنجشنبه منتشر شد در این خصوص هشدار داد که به دلیل عدم پایبندی کشورهای غربی به تعهدات خود از جمله لغو تحریم‌ها بحث‌ها در خصوص اینکه آیا باید دکترین هسته‌ای کشور تغییر کند یا خیر بالا گرفته است. او همچنین در ادامه گفت: «ما در حال حاضر قصد نداریم بیش از ۶۰ درصد اورانیوم را غنی کنیم، اما این بحث در ایران و بیشتر در میان نخبگان در جریان است که آیا ما باید دکترین هسته‌ای خود را تغییر دهیم یا خیر؟»

توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ بین تهران و قدرت‌های بزرگ، برنامه هسته‌ای ایران را به شکل قابل نظارتی محدود کرد و در مقابل تحریم‌های بین‌المللی اقتصادی علیه ایران برداشته شد. با این حال خروج دونالد ترامپ از برجام در سال ۲۰۱۸ باعث شد تا تحریم‌ها دوباره فعال شود و ایران نیز در پاسخ به صورت تدریجی تعهدات خود را کاهش داد و به غنی سازی ۶۰ درصد رسیده است.

تهران همواره تلاش برای دستیابی به سلاح هسته‌ای را رد کرده است.

مذاکرات در ژنو در حالی برگزار می‌شود که دیوار بلند اختلافات میان دو طرف امید کمی برای کاهش تنش‌ها میان طرفین باقی گذاشته و به ویژه از آنجایی که از دو ماه دیگر دولت جدید در آمریکا به قدرت می‌رسد ناظران سیاسی بر این باورند که بعید است تا پیش از آن تحول مهمی در این زمینه ایجاد شود.

با این حال ممکن است در صورتی که دولت بعدی در کاخ سفید از ایده گفتگو با ایران حمایت کند، چنین مذاکراتی به عنوان پیش زمینه‌ای برای هرگونه توافق بعدی مورد استفاده قرار گیرد.یورونیوز

اینرا هم بخوانید

دیده‌بان حقوق بشر سوریه: شورشیان به ۱۰ کیلومتری دمشق رسیده‌اند

دیده‌بان حقوق بشر سوریه که اخبار جنگ این کشور را پیگیری می‌کند، می‌گوید شورشیان سوریه …