مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گزارش جدید خود به شورای حکام، از ایران خواست که فوراً اجازه دسترسی به سایتهای مشکوک هستهایش را صادر کند.
رافائل گروسی روز دوشنبه ۱۹ اسفند تاکید کرد که در صورت عدم همکاری تهران در این زمینه، برای آژانس بینالمللی انرژی اتمی تایید یا رد اعلامهای ایران درباره مواد هستهای دشوار خواهد بود.
او در عین حال گفت ایران حتی پس از اعلام تصمیم خود مبنی بر «عدم پایبندی» به محدودیتهای برجام، کماکان امکان بازرسی از مراکز هستهای فعال را فراهم کرده است.
آقای گروسی در بخش دیگری از گزارش خود افزود از زمان اعلام تصمیم دولت ایران در پنجم ژانویه تاکنون به نظر میرسد که آن کشور نقض تعهدات خود در قبال برجام را تسریع نکرده است.
ایران از اردیبهشت امسال اجرای برخی از تعهدات مهم خود در قبال توافق هستهای سال ۲۰۱۵ با قدرتهای جهانی (برجام) را متوقف کرده، از میزان تولید و حد نصاب غلظت اورانیوم و همینطور تولید آب سنگین فراتر رفته و تعداد زیادی از سانتریفوژهای ممنوعه را به چرخه غنیسازی اورانیوم افزوده است.
ژانس هفته گذشته در گزارش خود به اعضای شورای حکام گفت بازرسان این نهاد تایید کردهاند که ایران از ماه نوامبر تاکنون با نقض مفاد برجام، ذخایر اورانیوم غنیشده خود را سه برابر کرده است.
حجم فعلی اورانیوم با غلظت پایین ایران حدود ۱۰۲۰ کیلوگرم است و به مرز میزان مورد نیاز برای تولید بمب هستهای نزدیک شده است. البته حکومت ایران بارها تلاش برای دستیابی به سلاح هستهای را تکذیب کرده است.
طبق اطلاعات نهادهای بینالمللی، حجم اورانیوم غنیشده ایران در سال ۲۰۱۳ بیش از هفت هزار کیلو و بخشی از آن با غلظت بالاتر بود. ولی تهران در مسیر تولید سلاح هستهای گام برنداشت.
هدف ایران از توقف اجرای تعهدات خود اعمال فشار به کشورهای دیگر امضا کننده برجام به خصوص اروپاییها برای جبران لطمههای اقتصادی ناشی از تحریمهای شدید آمریکاست. این کشورها هنوز به درخواستهای ایران پاسخ مثبت ندادهاند.
آژانس بین المللی انرژی اتمی در گزارش هفته گذشته خود همچنین گفت بازرسان این نهاد سه تاسیسات دیگر را که ایران در آنها اورانیوم انبار کرده و یا سایر فعالیتهای هستهای انجام داده است شناسایی کردهاند.
تصور میشود که فعالیت در آن مراکز مربوط به اوایل سالهای ۲۰۰۰ و قبل از امضا توافق هستهای بوده است.
بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران، روز ۱۴ اسفند در واکنش به گزارش آژانس گفت که «دلایلی قوی برای پاسخ ندادن به سؤالات و درخواستهای غیر مبنایی آژانس دارد».
رافائل گروسی در سخنرانی روز دوشنبه خود از ایران خواست «بلادرنگ و کاملا با آژانس همکاری کند، از جمله زمینه بازرسی سریع از مراکز قید شده در گزارش اخیر آژانس را فراهم کند».
او افزود: «آژانس در مورد مواد هستهای و سه مرکز هستهای اعلام نشده سئوالاتی دارد. بازرسان آژانس تقاضای دسترسی به دو مورد از این تاسیسات را مطرح کردهاند اما ایران اجازه بازرسی نداده و به سئوالات آژانس در خصوص این تاسیسات نیز توضیحات کافی نداده است».
آقای گروسی پس از جلسه شورای حکام در یک نشست خبری گفت: منع بازرسی از این مراکز «یک موضوع جدی است و چیزی نیست که بتوانم نادیده بگیرم».
او افزود: «امیدوارم در روزها یا ساعات آینده این مشکل حل شود و نتیجه مورد نظر من امکان دسترسی و بازرسی از این تاسیسات است».رادیو فردا