اخیرا حکم اعدام چهار زندانی سنی مذهب محبوس در زندان قزلحصار کرج، در حالی به شعبه یکم اجرای احکام دادسرای امنیت تهران ارجاع داده شده که ابهاماتی در رابطه با رعایت حقوق اولیه متهمان و عدم شفافیت در روند دادرسی آنها وجود دارد.
عیدو شهبخش، عبدالغنی شهبخش، عبدالرحیم قنبر زهی گرگیج (رحیم میربلوچ) و سلیمان شهبخش، در تاریخ ۱۵ بهمن ۱۴۰۲ توسط شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب تهران به ریاست محمدرضا عموزاد خلیلی به اتهام بغی از طریق عضویت در جمعیت های معارض کشور و قیام مسلحانه علیه نظام، به اعدام محکوم شدند و پس از فرجامخواهی بعمل آمده، شعبه ۳۲ دیوان عالی کشور حکم اعدام آنان را تایید کرد.
تحقیقات هرانا در رابطه با پرونده این زندانیان محبوس در زندان قزلحصار کرج، نشان میدهد که آنها در طول مدت حبس تحت فشارهای شدید نهادهای امنیتی قرار داشتهاند و با مواردی از جمله عدم دسترسی به وکیل، نگهداری طولانیمدت در سلول انفرادی، شکنجههای جسمی و روحی و محرومیت از حقوق اساسی همچون ملاقات و تماس با خانواده، مواجه بودهاند.
از سال ۱۳۹۱، پس از بازداشت اولیه دو تن از این زندانیان (عیدو شه بخش و عبدالغنی شه بخش)، بسیاری از جلسات دادرسی و محاکمه به شکل غیرمنظم برگزار شده و حتی برخی از متهمان همچون دو زندانی نامبرده، پس از تبرئه از اتهامات خود در شعبه اول دادگاه انقلاب زاهدان و صدور حکم برائت، مجدداً به دلیل اعتراض نهادهای امنیتی، در سال ۱۳۹۵ بازداشت و محاکمه شدند.
یک منبع نزدیک به خانواده عبدالرحیم قنبرزهی به هرانا گفت: “آقای قنبرزهی در دوران بازداشت در سلول انفرادی و تحت فشارهای شدید جسمی و روانی بوده است. او در بازداشتگاه سپاه سلمان در زاهدان تحت فشار قرار گرفته بود تا اعترافاتی را که علیه او به کار برده شده، بپذیرد، این اقدامات بر خلاف اصل ۳۸ قانون اساسی ایران و کنوانسیونهای بینالمللی منع شکنجه، علیه این زندانی صورت گرفت.”
یکی از مشکلات اصلی در این پرونده، انتقال چندباره آن بین دادسراهای مختلف زاهدان و تهران بوده که منجر به تاخیرهای طولانی در روند قضایی و ایجاد بلاتکلیفی برای متهمان شده است. متهمان بارها درخواست تشکیل جلسهای منظم برای بررسی دقیق اتهامات و شنیدن دفاعیاتشان را مطرح کردهاند، اما با وجود صدور حکم برائت در برخی مراحل نخستین پرونده در سالهای قبل، فشارهای نهادهای امنیتی بر دستگاه قضایی منجر به ادامه بازداشت و در نهایت صدور حکم اعدام برای این افراد شده است.
در حال حاضر، با تایید حکم اعدام توسط دیوان عالی کشور، پرونده این چهار زندانی به مرحله حساس اجرای احکام وارد شده و احتمال اجرای قریبالوقوع حکم اعدام وجود دارد. این در حالی است که خانوادههای این زندانیان همچنان بر بیگناهی آنان تأکید دارند و معتقدند که روند قضایی با نقض جدی حقوق بشر همراه بوده است.
این زندانیان در مردادماه سال گذشته به دنبال دستور رییس قوه قضاییه درخصوص جابجایی (تعطیلی) زندان رجایی شهر کرج، به همراه صدها زندانی دیگر به زندان قزلحصار منتقل شدند. هرانا