روزنه rowzane خبری – تحلیلی گفت‌وگو با پروین محمدی، نایب رئیس اتحادیه آزاد کارگران ایران:
«مردم یک جامعه یک شبه نمی‌توانند شرایط زیست‌شان را تغییر دهند، بلکه این پروسه را اعتراض و جنگ هر روزه جلو می‌برد.» این یکی از نکات مطرح در مصاحبه زیر با پروین محمدی، نماینده سابق کارگران صنایع فلزی ایران و نایب رئیس اتحادیه آزاد کارگران ایران، با زمانه به مناسبت روز جهانی کارگر (اول ماه مه / ۱۱ اردیبشهت) است. خانم محمدی در این مصاحبه تصویری از وضعیت کارگران و رزم هر روزه آنان به دست میدهد.
✍️ هر روز چند و هر هفته ده‌ها اعتصاب و تجمع اعتراضی کارگری برپا می‌شود که خواست محوری اغلب آنها پرداخت مزدهای معوقه است. چه عواملی سبب شده کارفرماها از پرداخت مزد کاری که کارگر انجام داده، خودداری کنند، چرا کارگران نتوانسته‌اند این وضع را به نفع خود تغییر دهند؟
✅پروین محمدی: از دو دهه‌ی گذشته همراه با شروع به اصطلاح خصوصی‌سازی و اجرای ماده ۴۴ قانون اساسی، عدم پرداخت مزد کارگران هم به شکل سراسری کلید خورد. چرا سراسری؟
تمام شرکت‌هایی که کارکنان آنها حقوق معوقه دارند، شرکت‌های بزرگ دولتی‌اند که در حرف، به باصطلاح بخش خصوصی و در عمل، با رانت به مافیای اقتصادی واگذار شده‌اند. عملکرد صاحبانِ جدید پیمودن مسیر نابودسازی و تعطیلی این شرکت‌های تولیدی به صورت ظاهرا قانونی است. در سال‌های گذشته شرکت‌هایی همچون صنایع فلزی ایران، ارج، زاگرس، شهاب، پارس الکتریک، فیلور(جنرال استیل) و ده‌ها برند معروف تعطیل شده‌اند. اکنون در ادامه این سیاست رکود و ورشکستگی شرکت‌های بزرگی چون هپکو، آذرآب، نیشکر هفت‌تپه، گروه ملی فولاد اهواز، روغن‌نباتی نینا، جهان و غیره را شاهد هستیم.
راه حل مشکلات کارگران کوتاه کردن دست مافیای قدرت و دزدان اقتصادی از چرخه تولید و برگرداندان ثروت‌های اجتماعی به صاحبان واقعی آن است.
تمام این شرکتها، چه آنها که تعطیل شده‌اند و چه آنهایی که باقی مانده‌اند و کارگرانشان چندین ماه حقوق معوقه دارند، در یک مساله مشترک‌اند: خریدار اصلی یک مقام مهم حکومتی است. این شرکتها با رقمی ده‌ها برابر پایین‌تر از قیمت اصلی واگذار شده‌اند. چند نفر نوچه به افکار عمومی و کارگران به عنوان مالکان شرکت معرفی شده‌اند و پروسه نابودی شرکت شروع شده است. کارگران این شرکتها با مبارزات پیگیر و متحدانه‌اشان تنها توانسته‌اند روند نابودی شرکتها را کند کنند. اگر مقاومت‌ها و مبارزات کارگران این مجموعه‌ها نبود، به طور حتم ما با سرعت به مراتب بیشتری شاهد فروپاشی این شرکتها بودیم.
کارگران نتوانستند این وضعیت را به نفع خودشان تغییر دهند چون با یک مقام مهم حکومتی سرکار دارند، نه با یک کارفرمای به اصطلاح خصوصی.
✍️ برغم آن که مسئولان به وخامت وضعیت معیشت کارگران و سایر مزدبگیران و گسترش فقر و بیکاری اذعان می‌کنند، در بر همان پاشنه می‌چرخد. از ایجاد شغل خبری نیست. حداقل مزد برای سال ۹۷ به روال گذشته چند برابر زیر خط فقر تعیین شده و کاهش ارزش پول ملی سطح معیشت کارگران را بازهم تنزل خواهد داد. ارزیابی شما چیست؟ کارگران با این وضعیت چگونه روبرو خواهند شد؟
✅مسئولان چاره‌ای جز اعتراف به شکست ندارند. این اعتراف از سر تعقل نیست، بلکه رسانه‌ای شدن گسترده تجعمات و اعتراضات هر روزه کارگران، برای مسئولان چاره‌ای جز این نمی‌گذارد که قبول کنند ما را به خاک سیاه نشانده‌اند.
به یُمن مبارزات پیگیر کارگران در ابعاد محلی و سراسری، و وجود ابزارقدرتمند ارتباط جمعی همچون تلگرام و … دست سانسورگران بیش از پیش کوتاه شده. حاکمان هر روز توسط میلیون‌ها کارگر معترض محاکمه میشوند و برای حفظ بقای خود چاره‌ای ندارند جز این که بپذیرند که سیاست‌های تاکنونی‌شان شکست خورده است.
اما در پاسخ سوالتان که کارگران با این وضعیت چگونه روبرو میشوند، باید بگویم کارگران روز به روز، بیش از پیش متوجه عملکرد مافیایی مسئولان میشوند و پی‌می‌برند که در حاکمیت اراده‌ای برای حل معضلات کارگران وجود ندارد، و کارگران چاره‌ای جز این ندارند که برای برون رفت از معضل کنونی و نجات خود و خانواده‌هایشان به اعتراضات سراسری در ابعاد گسترده دست بزنند.
✍️ یکی از معضلات کارگران رکود فعالیت در بسیاری از واحدهای تولیدی و خدماتی و پروژه‌های عمرانی است. علت اغلب عدم تخصیص اعتبار و کمبود نقدینگی عنوان می‌شود. دولت بودجه ندارد. سرمایه‌داران واحدهای خصوصی نیز در این اوضاع ترجیح می‌دهند پولشان را به جای سرمایه‌گذاری در دلالی بکار بیاندازند یا از کشور خارج کنند. کارگران می‌مانند با واحدهای نیمه‌تعطیل یا تعطیل شده. تکلیف کارگران این واحدها چه می‌شود، فعالان کارگری چه می‌توانند بکنند؟
✅اینکه بگوییم دولت بودجه ندارد، کاملا گمراه کننده است. اتفاقا حکومت بودجه و دارایی کلانی دارد که دنیا به آن حسرت می‌خورد.
ایران دومین ذخایر نفتی و نخستین ذخایر گازی جهان را دارد. چهارمین رتبه را در معادن جهان داراست.
ایران که دارنده ۷ درصد معادن جهان شامل حدود ۶۸ نوع ماده معدنی (غیرنفتی)، ۳۷ بیلیون تن ذخایر کشف شده و ۵۷ بیلیون تن ذخایر بالقوه است، نمی‌تواند از فقر بودجه‌ای و نبود نقدینگی بنالد. مشکل این جاست که سیستم حاکم این دارایی را بصورت اهم و غیر اهم تقسیم می‌کند. اهم آن در داخل کشور اختصاص بودجه‌های کلان به نهادهای نظامی و مذهبی، و در خارج از کشور به هزینه‌های جنگی سوریه و لبنان و حماس و یمن و … است. البته نباید لفت و لیس‌ها و دزدی‌های کلان هزاران میلیاردی را هم از نظر دور داشت.
درست ترآن است که بگوییم کارگران از این همه ثروت سهمی ندارند و حکومتی که این ثروت را در کنترل دارد کماکان جیب کارگرانش را خالی و آنها را چپاول می‌کند.
آما کارگران با این وضعیت چه می توانند بکنند؟
همانطور که بارها در تجمعات و اعتراضات کارگران مطرح شده است راه حل کوتاه کردن دست مافیای قدرت و دزدان اقتصادی از چرخه تولید و برگرداندان ثروت‌های اجتماعی به صاحبان واقعی آن است.
✍️ سه ماه از خیزش دی گذشت. هر روز شاهد اعتصاب و تجمع اعتراضی کارگران هستیم اما این اعتصاب‌ها و اعتراض‌ها عمدتا دفاعی است و تغییر کیفی در آن صورت نگرفته است. این مساله را چگونه می‌توان توضیح داد؟
✅مردم یک جامعه یک شبه نمی‌توانند شرایط زیست‌شان را تغییر دهند، بلکه این پروسه را اعتراض و جنگ هر روزه جلو می‌برد.
در طی این چهل سال خیزش‌های مختلفی همانند ۷۸ و ۸۸ و دی ماه سال گذشته نقطه عطف‌های مبارزاتی بوده‌اند که بطور روزمره صورت گرفته است.
عدم تغییرکیفی زندگی کارگران و مزدبگیران و عموم جامعه نشان دهنده آن است که حاکمان سیری‌ناپذیرند و با زبان خوش از پله چپاول و غارت پایین نمی‌آیند. به همین دلیل است که رویارویی‌ها از واحدهای تولیدی و شرکت‌های منفرد به جامعه و مراکز قدرت کشیده شده است.
حاکمیتی که پاسخ کارگر گرسنه هفت‌تپه، هپکو و گروه ملی فولاد اهواز را که ماه‌هاست حقوق چند برابر زیر خط فقرش را نگرفته با گارد ضد شورش و سرکوب و زندان و اخراج میدهد، یک پیام بیشتر ندارد. پیام او این است که جز سرکوب هیچ راه‌حلی برای محو معضلات و بن بست‌های اقتصادی و فلاکت زندگی ما کارگران ندارد.
درست است که شرایط زیست کارگران و مزدبگیران هر روز سخت‌تر از پیش شده، و به قول شما تغییر کیفی در زندگی ما صورت نگرفته، اما همین رویارویی‌هاست که قدم بعدی را جلوی پای ما کارگران قرار میدهد.
یک کارگر در ابتدا برای رساندن صدایش به کارفرما و مسئولان نامه فردی می‌نویسد، بعد طومار دسته‌جمعی تهیه می‌کند، اعتصاب و در محل کار تجمع می‌کند، بعد بیرون از کارخانه تجمع و راهپیمایی می‌کند، سفره خالی پهن می‌کند، جلوی مراکز دولتی همچون فرمانداری و استانداری و مجلس و ریاست جمهوری می‌رود، سپس …
✍️ به نظر شما مهمترین معضل جنبش کارگری چیست و راه حل آن کدام است؟
✅معضل ما دست‌یابی به زندگی از دست‌رفته‌ی میلیون‌ها خانوار کارگری است؛ از رفاه تا بهداشت و مسکن و درمان و آموزش. در یک کلام زندگیِ درخور‌شان انسان قرن بیست و یکمی.
راه رسیدن به این زندگی هم تشکل‌یابی و اعتراضات به هم پیوسته و سراسری ما کارگران است.