سرمایه داری قرن 21 و سود کثیف، قسمت دوم: صنعت مواد مخدر

طبق  آمارها ی سازمانهای جهانی و کشوریدرحدود 30 میلیون انسان معتاد به مواد مخدردر جهان وجود دارد .البته میدانیم که به دست دادن آمار دقیق از تعداد معتادین به این سادگی نیست . این آمار تنها شامل کسانی میشود که شناسایی شده و ثبت شده اند و به نوعی تحت پوششهای حمایتی و یا درمانی بودند. ولی خیلی ها هم هستند که پنهانی معتادند و جایی ثبت نشده اند . بنابراین تعداد واقعی معتادین در جهان خیلی بیشتر از اینها است .

نگاهی کوتاه به آمار همین سازمانها از افزایش تولید و فروش مواد مخدر در جهان خبر میدهد .

تولیدمواد افیونی  در جهان درچند سال اخیرسیر صعودی پیدا کرده است . تولید تریاک و هیروئین از سال 2015 تا سال 2016 به مقدار 30 درصد افزایش داشته است . حدود 80 درصد تولید تریاک  و هیروئین جهان از کشت خشخاش در افقانستان تامین میشود که 85  درصد آن در مناطق تحت نفوذ طالبان کشت میشود .

عمده ترین کشور تولیدکننده کوکایین در جهان کلمبیا است که از سال 2013 تا 2015 به میزان 30 درصد افزایش تولید داشته است که دلیل آن افزایش تقاضا از طرف مشتریان اصلی اش درامریکای شمالی و اروپا است .

در چند سال اخیر تولید برخی از مواد تلفیقی ازتریاک و هیروئین با مواد شیمیایی و یا تولیدات مواد مخدر شیمیایی به اشکال بسیار متنوعی افزایش یافته است . تنها در سال 2014  حدود 100 نوع مواد جدید که مستقیما سیستم عصبی  را تحت تاثیر قرار میدهند، شناسایی شده اند .  تا سال 2016 بیش از 620 نوع مواد توهم زا و روانگردان وارد بازار شده است که توسط سازمانهای متخصص در این عرصه مورد شناسایی قرار گرفته اند . تنوع این مواد مدام رو به افزایش است .  بسیاری از این مواد در ترکیبات خود همان موادی را دارند که تولیدات دارویی برای مصارف پزشکی که اجازه تولید  کسب کرده اند و در بسته بندیهای دارویی عرضه میشوند که کشف و ضبط آن را مشکل میکند. معلوم است که مرز بین مواد مخدر و داروهای پزشکی چقدر باریک  مهندسی میشود .

کانابیس پرمصرفترین ماده مخدر در جهان است که عمدتا  بصورت  ماری جوانا و حشیش عرضه میشود . به زبان عامیانه به آن علف و یا گراس میگویند .

کانابیس را نفت دوم نامیده اند . همانطور که کشف نفت خام خیلی از کشورهای فقیر را به ثروتهای نجومی رساند، و موجب رشد صنعت اتومبیلسازی و صدها صنایع مربوط دیگرشد . میتوان گفت که بخش عظیمی از ثروت موجود در جهان که صدها میلیون کارگر را درمعرض استثمارقرار داد، به نوعی به نفت مربوط بوده و هنوز هم هست .

سرمایه داری قرن 21 میخواهد این نقش را به کانابیس بدهد . به خاطر بازار مصرف  عظیم جهانی کهمیتواند آن را تا دهها برابر رشد دهد و درآمد عظیمی که نصیب صاحبان آن کند . هم اکنون مصرف کانابیس در امریکا آزاد است، از سال 2017 کانابیس را میتوان در آلمان از داروخانه تهیه کرد . در کشور سویس میتوان سیگارهای کانابیس را در کنار سیگارهای دیگر خرید .

در اتحادیه اروپا سیاست برخورد به این ماده مخدر بسیار متنوع و ضد و نقیض است . غیرمنتظره نیست که در آینده شوکلاتها و آدامسهای کانابیس دار در بازار پیدا بشوند و کانابیس در مواد خوراکی نیز عرضه شود .

تولیدکنندگان اصلی مواد مخدر در جهان عبارتند از افقانستان چین هند مکزیک کلمبیا کانادا امریکا اسپانیا و ترکیه . از جمله تولید کنندگان مواد مخدر شیمیایی میتوان از کشورهای هلند بلژیک بلغارستان لهستان و چک نیز نام برد .  آمار دقیقی از درآمد و فروش مواد مخدر در جهان موجود نیست،  ولی درآمد سالانه از فروش آن در اروپا را بین 20 تا 30 میلیارد یورو تخمین میزنند .

در سال 2015 در اروپا  در حدود 130 تن کانابیس کشف و ضبط شده است که این مقدار در سال قبلش حدود 218 تن بوده است . در همین سال حدود یک میلیون نفر در رابطه با مواد مخدرکه برای مصرف شخصی بوده دستگیر شده اند که در مقایسه با ده سال پیش 27 درصد افزایش داشته است . 75 درصد از این مواد مربوط به کانابیس بوده است .  در پنج سال گذشته خرید مواد مخدر از طریق اینترنت بیش از 50 درصد افزایش یافته است. افزایش مصرف کانابیس در بین جوانان نیز دیده میشود.  تبلیغات زیادی در رسانه ها در مورد خواص دارویی کانابیس در کاهش بعضی از دردها صورت میگیرد که طبعا افزایش مصرف آن را به دنبال دارد .

بد نیست بدانید که در آلمان  سالانه 120 هزار نفر در اثر مصرف سیگار می میرند . این تعداد در اثر مصرف الکل 40 هزار نفر و مواد مخدر 1300 نفر است . ماده اصلی سیگار که توتون و نیکوتین موجود در آن است، که علاوه بر آن در تولید سیگار 4800 (چهارهزار و هشتصد)  نوع موادشیمیایی دیگر نیز بکار میرود که از این مقدار 90 نوع آن سرطان زا هستند .

افقانستان که بزرگترین کشور در کشت خشخاش است، تصور خوشبینانه ای بود که گویا بعد از شکست دولت طالبان در این کشور ، کشت خشخاش جای خود را به تولید محصولات دیگر بدهد  اما نه تنها این اتفاق نیفتاد بلکه ناتو حفاظت از مزارع خشخاش را نیز جزو وظایف نیروهای نظامی خود در افغانستان قرار داد و بدین ترتیب تولید تریاک و هروئین و نیز ماری جوانا ادامه پیدا کرد .
کشوری بشدت میلیتاریزه شده و بشدت جنگزده و خراب که هنوز هم هیچ چشم اندازی برای پایان جنگ در آنجا دیده نمیشود . در نتیجه پای هیچ خبرنگاری و گزارش گری به آنجا نمی رسد و تولید مواد مخدر با اطمینان خاطر پیش میرود .

دولتها این منبع درآمد هنگفت و رو به رشد را نه میتوانند کاملا به دست بگیرند و نه می توانند واگذار کنند . خیلی از دولتها خودشان مستقیما در قاچاق مواد دست دارند . و بیشترشان نیز با شل گرفتن مراکز کنترل و حتی نوعی همکاری ، بخش بزرگی از درآمد این کالای مخصوص را به صندوق دولت میریزند .
چرا مصرف مواد مخدر رو به افزایش است ؟
اول اینکه فکر میکنم ربط مستقیمی به پسگرد ارزشهای انسانی و رشد هویتهای مذهبی و قومی و ملی در ابعاد جهانی دارد . نتیجه ی  نوعی ناامیدی و شکست و سردرگمی در زندگی و ندیدن راه برون رفت است .
مواد مخدر برادر تنی دین و مذهب است . دور شدن از حقیقت انسانی و پناه بردن به نیروهای وهم و خرافاتی ، روی دیگرش مواد مخدر است . یک پیشوای مذهبی بنا به اقتضای زمان میتواند با یک فتوا مصرف فلان ماده را حلال و یا حرام اعلام کند .
دوم اینکه مصرف این مواد نوعی فرار از سختی کار خسته کننده و طاقت فرسا ی زندگی ، فرار از نگرانی ها و استرس های زندگی و فرار از عوارض روانی جنگها و کشتارهای بی پایان و آوارگی میلیونها نفر در گوشه و کنار دنیا و فرار از فشارهای فلاکتبار اجتماعی است و مردم را به مصرف مواد مخدر می کشاند تا بدین وسیله خود را کمی بی حس و بی احساس کنند . فضای عمومی و شرایط مساعد برای  مصرف مواد مخدر کاملا آگاهانه ایجاد میشود .
همانطور که نوشیدن الکل در اروپا عادی شده است ، میخواهند مصرف مواد مخدر را نیز عادی کنند و کانابیس در صدر جدول قرار دارد .

صنعت پردآمد جنگ را میتوان تحت نامهای حقوق بشری و دفاع از این اقلیت و یا استقلال فلان ملت و یا برای دفاع از تمامیت ارضی فلان کشور و از این قبیل سیاستها چه واقعی و چه ساختگی با افتخار پیش برد، اما صنعت مواد مخدر بسیار پیچیده است . دولتها به راحتی نمیتوانند مستقیما در تولید و توضیع آن دخالت کنند و یا آن را علنا به دست بگیرند . ولی با اتخاذ سیاستهایی میتوانند در این پروسه پردرآمد سهیم شوند، بدون اینکه از خود ردپایی بگذارند . امروز به روشنی میتوان دید که بیشتر سازمانهای مصلح و مخصوصا گروههای تروریستی و حتی خود دولتها و حتی با همکاری یکدیگر مستقیما در قاچاق مواد مخدر سهیم هستند . تمام

حسن –  12.12.2017