روزنه rowzane خبری – تحلیلی
بی بی سی:در پایان دهه ۲۰۱۰ میلادی، حدود ۷۵ میلیون نفر در جهان، پناهنده، پناهجو یا بی‌خانمان هستند. این عدد شاید به تنهایی بازگو کننده اتفاقات ویرانگری است که در ۱۰ سال اخیر رخ داده است. دهه ۲۰۱۰ میلادی با ناآرامی‌های اجتماعی در کشورهای شمال آفریقا و خاورمیانه آغاز شد که به “بهار عربی” مشهور شد. اما این رخداد‌ها، نه تنها به آزادی‌های اجتماعی نینجامید، بلکه در عمل به تنش‌ها دامن زد و از دل آن حکومتی سرکوبگرتر در مصر و جنگ در لیبی بیرون آمد و سوریه در جنگی ویرانگر سوخت.
در میانه دهه، ظهور گروه موسوم به دولت اسلامی یا داعش و تصویرهای که از جنایت‌های این گروه در عراق و سوریه منتشر شد، در سراسر جهان موجی از وحشت به راه انداخت و بحران در خاورمیانه و بعضی از کشورهای آسیایی از جمله افغانستان، اروپا را با بحران پناهجویان رو به رو کرد.
خشونت در خاورمیانه باقی نماند، افراد مرتبط با داعش یا گروههای تندروی مسلمان دیگر وحشت را به قلب اروپا آورد. پاریس در ۱۳ نوامبر ۲۰۱۵، صحنه حملات مرگباری بود که ۱۳۰ نفر را کشت و این تنها حمله نبود. از آن سو تفکرات ضد مهاجرتی و حتی نژادپرستانه در اروپا و آمریکا، بالا گرفت و در مواردی به حمله‌هایی مرگبار با انگیزه نژادی علیه مسلمانان و مهاجران انجامید.
در نیمه این دهه، باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا و حسن روحانی رئیس جمهوری ایران، دو رئیس جمهوری دو کشور شدند که برای اولین بار بعد از انقلاب اسلامی ایران، تلفنی گفتگو کردند. چند ماه بعد از این گفتگو، قدرت‌های جهان و ایران به توافقی تاریخی درباره پرونده هسته‌ای ایران دست یافتند و تحریم‌های ایران که قبل از توافق ابعاد بی‌سابقه‌ای پیدا کرده بود، معلق شدند.
اما در در آمریکا، پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۶ تحول غیر منتظره دیگری بود که بسیاری را شگفت زده کرد. او از توافق هسته‌ای با ایران خارج شد، تحریم‌ها را بازگرداند، تحریم‌های جدید و بی‌سابقه‌ای را بر تهران اعمال کرد و فروش نفت ایران را تقریبا متوقف کرد. دونالد ترامپ در عین حال اولین رئیس جمهوری آمریکا شد که قدم در خاک کره شمالی گذاشت و با رهبر این کشور دیدار کرد، گرچه هنوز توافقی بین دو کشور به وجود نیامده است. دونالد ترامپ در ادامه تصمیم‌های بحث برانگیزش، جنگی تجاری را با چین آغاز کرد، از توافق اقلیمی پاریس خارج شد و در هفته‌های پایان سال ۲۰۱۹ در مجلس نمایندگان آمریکا استیضاح شد.
آن سوی جهان، در روسیه، ولادیمیر پوتین با ضمیمه کردن کریمه به خاک روسیه و ورود به جنگ سوریه به نفع بشار اسد عملا در جبهه مقابل اروپا و آمریکا قرار گرفت.
شبکه‌های اجتماعی، که در آغاز دهه، ابزارهای بی‌ضرری بودند، تبدیل به چالشی برای جامعه و دولت‌ها شدند. انتشار خبرهای دروغ، تصویرهای جعلی و حمله‌های اینترنتی حالا چالشی جدی برای دهه پیش رو هستند. در عین حال دهه گذشته انتشار اسناد محرمانه دولت‌ها، یا اطلاعات مالی شخصیت‌های سیاسی مانند اسناد ویکی لیکس و پاناما، و افشاگری‌های ادوارد اسنودن درباره اقدامات نهادهای امنیتی آمریکا و بعضی کشورهای دیگر برای شنود از شهروندان خود و سایر کشورها، رخداد‌های بحث برانگیز دیگر در فضای مجازی بودند.
در ادامه این گزارش رخداد‌های یک دهه اخیر سال به سال مرور شده است. برای کوتاه ماندن گزارش، تلاش شده تنها به رویداد‌هایی پرداخته شود که تاثیرات جهانی داشته و محدود به یک کشور خاص نبوده‌اند.
۲۰۱۰؛ ویکی‌لیکس افشا میکند
۱۲ ژانویه: زمین‌لرزه‌ای به بزرگی ۷ در جزیره هاییتی در دریای کارائیب رخ می‌دهد و پایتخت کشور، پورتوپرنس را ویران میکند. تعداد کشته‌شدگان بین ۱۰۰ تا ۳۱۶ هزار نفر گزارش شد. این زلزله این دهمین زمین لرزه بزرگ ثبت شده در تاریخ بود.
۶ آوریل: ویکی لیکس، یک تصویر محرمانه ارتش آمریکا را منتشر کرد که در آن یک هلیکوپتر آپاچی به گروهی که ارتش آمریکا آنها را “جنگجویان مسلح” می‌خواند شلیک میکند در این حادثه ۱۸ نفر از جمله دو خبرنگار محلی رویترز کشته می‌شوند. در ادامه سال ویلی لیکس هزاران سند و مکاتبات محرمانه درباره جنگ عراق و افغانستان و بعد صدها هزار سند مکاتبات محرمانه وزارت خارجه آمریکا را افشا کرد. در پی این افشاگری‌‌ها، همان سال معلوم شد که بردلی منینگ (که بعدها نام خود را به چلسی تغییر داد) یک تحلیلگر اطلاعاتی ارتش آمریکا این اطلاعات را درز داده است. او بازداشت و بعد ها به ۳۵ سال زندان محکوم شد.
جولیان آسانژ، یکی از بنیانگذاران ویلی لیکس، همان سال در لندن بازداشت شد او که با درخواست استرداد آمریکاو همچنین پرونده‌ای در سوئد رو به رو بود بعد از آزادی به وثیقه، سال ۲۰۱۲ به سفارت اکوادرو پناهنده شد و تقریاب تمام سال‌های دهه ۲۰۱۰ میلادی در ساختمان این سفارت در لندن زندانی بود تا آنکه ۱۱ آوریل ۲۰۱۹ از سفارت خارج و بازداشت شد.
- چلسی منینگ، عامل درز اسناد محرمانه ارتش آمریکا به ویکی لیکس، از زندان آزاد شد
- جولیان آسانژ، بنیان‌گذار ویکی‌لیکس در لندن بازداشت شد
۲۰ آوریل: سکوی نفتی دیپ واتر هورایزون، که برای شرکت بی‌پی در آبهای خلیج مکزیک حفاری می‌کرد منفجر شد. ۱۱ نفر از کارکنان این سکو کشته شدند و نشت نفت از محل حفاری در کف دریا آغاز شد. این سکو ۶۴ کیلومتر با سواحل ایالت لوئیزیانا فاصله داشت. تا انجام موفقیت آمیز عملیات مسدود کردن دهانه چاه حدود پنج میلیون بشکه نفت خام در آبهای خلیج مکزیک نشت کرده بود. هزینه‌های پاک کردن نفت از محیط زیست، جریمه‌ها و جبران خسارات برای بی‌پی تاکنون ۶۵ میلیارد دلار هزینه داشته است.
۱۹ اوت: با پایان عملیات موسوم به “آزادی عراق” آخرین یگان رزمی ارتش آمریکا از عراق خارج و وارد کویت شد. باراک اوباما یک سال پیش تاریخ خروج نیروهای عملیاتی ارتش را اعلام کرده بود. پایان حضور نظامی (عملیاتی) آمریکا در عراق، یکی از وعده‌های انتخاباتی آقای اوباما بود.
۲۰۱۱؛ بهار عربی
۴ ژانویه: محمد بوعزیزی، دستفروش تونسی، که یک ماه پیش در اعتراض به وضعیت معیشتی خود خودسوزی کرده بود، در بیمارستان می‌میرد. تظاهرات ضد دولتی در تونس آغاز شد و بعدا به کشورهای عرب دیگر گسترش یافت. رخدادی که بعدا به “بهار عربی” معروف شد. ده روز بعد، زین‌العابدین بن علی، رئیس جمهور تونس، پس از ۲۳ سال حکمرانی، به عربستان سعودی می‌گریزد.
۱۱ فوریه: پس از تظاهرات گسترده در میدان تحریر قاهره، حسنی مبارک، رئیس جمهور مصر، استعاف میکند و کنترل کشور را تا زمان برگزاری انتخابات عمومی، به نظامیان می‌سپارد. صدها هزار نفر که از هجده روز قبل در مرکز قاهره دست به تظاهرات زده بودند، با خوشحالی از استعفای آقای مبارک استقبال کردند. اما “بهار عربی” در مصر سرنوشت امیدوار کننده‌ای نداشت. محمد مرسی، نخستین رئیس جمهوری مصر که در انتخاباتی آزاد به قدرت رسید در یک کودتا عزل شد و عبدالفتاح سیسی که رئیس ستاد مشترک نیروهای مسلح مصر بود در سال ۲۰۱۳ قدرت را در دست گرفت و فضای سرکوب و خفقان به مصر بارگشت.
۱۵ فوریه: اولین جنگ داخلی لیبی آغاز میشود. نگرانی از وضعیت تولید نفت لیبی، بهای نفت را در بازارهای جهانی طی دو هفته ۲۰ درصد افزایش می‌دهد. در ۱۹۰مه، ناتو وارد جنگ لیبی میشود و مواضع نیروهای وفادرا به معمر قذافی را بمباران و موشک باران میکند.
روز ۲۰ اکتبر، نیروهای وابسته به شورای ملی انتقالی قذافی را درحالی که در یک گودال در شهر سرت مخفی شده بود، پیدا کرده بودند و خبرها حاکی از آن است که او هنگام انتقال به خارج از سرت کشته شده است.
۶ مارس: در پی بازداشت ۱۵ نوجوان به اتهام شعارنویسی در شهر درعای سوریه، تظاهرات علیه دولت بشار اسد، رئیس جمهوری این کشور آغاز می شود. با گسترش تظاهرات به شهرهای مختلف، نیروهای دولتی صدها معترض را می‌کشند و چند شهر را به محاصره در می‌آورند. جنگ داخلی سوریه آغاز شد. این جنگ با دخالت قدرت‌های منطقه، روسیه و آمریکا میدان درگیری‌های نیابتی شد و بعد با ظهور داعش، ورود ایران و روسیه به جنگ برای حمایت از حکومت بشار اسد و حمایت آمریکا از نیروهای کرد و عرب در شرق کشور، بیشتر شهرهای سوریه را به ویرانه تبدیل کرد. در این جنگ بشار اسد مخالفانش را با حملات شیمیایی هرف قرار داد و با استفاده از بمب‌های بشکه‌ای، هزاران غیر نظامی را کشت.
۱ مه: باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا، اعلام کرد که اسامه بن لادن، رهبر القاعده، در عملیات نظامی آمریکا در محل اختفای او در پاکستان کشته شده است. رئیس جمهور آمریکا گفت یک تیم کوچک عملیاتی آمریکا روز یکشنبه به محل اختفای اسامه بن لادن در ساختمانی در شهر ابیت آباد، واقع در حدود یکصد و پنجاه کیلومتری اسلام آباد، پایتخت پاکستان، حمله کرد و موفق به کشتن او شد. بن‌لادن، رهبر وقت القاعده، طراح حملات ۱۱ سپتامبر بود که سال‌ها تحت تعقیب آمریکا قرار داشت. بعدها مشخص شد که یافتن او در پاکستان، طی عملیات اطلاعاتی پیچیده‌ای انجام شده بود. حدود هشت‌سال بعد از مرگ بن‌لادن، پس او، حمزه بن‌لادن که از اعضای ارشد القاعده بود هم در یک حمله‌آمریکا کشته شد.
۲۲ ژوئیه:اندرس برینگ برویک، ملی‌گرای افراطی نروژی، با انفجار بمب در اسلو و تیراندازی در یک اردوگاه جوانان در جزیره اوتویا، 69 نفر را کشت. کیم هگر، قاضی دادگاه گفت که آقای برویک در توضیح اقدام خود استدلال کرده بود که او می خواسته نروژ و اروپا را از تبدیل شدن به “مستعمره مسلمانان” نجات دهد.
۲۹ مه: زلزله‌ای به قدرت ۹ درجه، در آبهای ژاپن، سونامی ویرانگری به راه انداخت که هزاران نفر را کشت و نیروگاه هسته‌ای فوکوشیما را تخریب کرد. این حادثه علاوه بر ویرانی تبدیل به یک فاجعه هسته‌ای شد و مسئله ایمنی نیروگاه‌های هسته‌ای را بار دیگر مطرح کرد.
۲۹ نوامبر:سفارت بریتانیا در خیابان فردوسی و اقامتگاه دیپلماتیک و مرکز فرهنگی بریتانیا در باغ قلهک تهران روز ۸ آذر (۲۹ نوامبر) مورد حمله گروهی از معترضان به سیاست‌های بریتانیا قرار گرفت. در پی این حمله روابط سیاسی دو کشور قطع شد. چهار سال بعد با انتخاب حسن روحانی به ریاست جمهوری و آغاز دور تازه‌ای در فضای سیاست خارجی ایران، سفارت بریتانیا بازگشایی شد.
۲۰۱۲؛ باراک اوباما پیروز میشود
۷ مه: ولادیمیر پوتین به ریاست جمهوری روسیه انتخاب میشود. او از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۸ دو دوره رئیس جمهور بود، از ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۲ یک دوره نخست وزیر بود، سپس در می ۲۰۱۲ به عنوان رئیس جمهور انتخاب شد. او در دوران نخست وزیری هم در عمل شخص اول کشور بود.
۶ اوت:کاوشگر “کیوریاسیتی” که ناسا به فضا فرستاده، روی سطح مریخ فرود آمد. کاوشگر حدودا ۹۰۰ کیلوگرمی ناسا سفری ۵۷۰ میلیون کیلومتری را برای رسیدن به مریخ پیموده بود. این کاوشگر برای اولین بار در تاریخ بشر، از سطح مریخ تصویرهایی رنگی با وضوح بسیار بالا فرستاد و موفق شد اطلاعات ارزشمندی از شرایط محیطی مریخ به زمین مخابره کند. این کاوشگر که قرار بود دو سال روی سطح مریخ فعال باشد، تا زمان تهیه این گزارش فعال بوده است.
۶ نوامبر: باراک اوباما، رییس جمهوری آمریکا و نامزد حزب دمکرات، در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا با شکست میت رامنی از حزب جمهوریخواه، برای بار دوم به ریاست جمهوری ایالات متحده انتخاب شد.
۲۰۱۳؛ پایان مرسی، افشاگری اسنودن
۱۵ آوریل:دو برادر اسلام‌گرای متولد چچن، دو بمب را در مسابقه ماراتن بوستن آمریکا منفجر می‌کنند که به مرگ ۳ نفر و زخمی شدن ۲۶۴ نفر می‌انجامد. آن طور که رسانه‌های آمریکایی گزارش می‌دهند عامل انفجارها بمب‌های دست سازی بودند که در ساخت آنها گلوله یا ساچمه های بلبرینگ به کار رفته بود. باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا در سخنرانی کوتاهی که پس از وقوع حادثه ایراد کرد، عبارت “اقدام تروریستی” را به کار نبرد اما گفت که این انفجارها برنامه ریزی شده بودند.
۶ ژوئن: ادوارد اسنودن، کارمند پیشین سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سی‌آی‌ای)، برنامه دولت آمریکا برای شنود گسترده را افشا کرد. او از آمریکا گریخت، و بعد از حدود شش هفته انتظار در سالن ترانزیت فرودگاه مسکو، از روسیه پناهندگی موقت گرفت. دولت باراک اوباما، رئیس جمهوری ادوارد اسنودن را به جاسوسی و سرقت اسناد محرمانه متهم کرده و خواهان استرداد و محاکمه او شد. اسنادی که ادوارد اسنودن در اختیار رسانه‌ها گذاشت حاکی از جاسوسی گسترده و غیرقانونی سازمان امنیت ملی از شهروندان آمریکایی و همچنین شنود مکالمات رهبران کشورهای متحد آمریکا بود.
۳ ژوئیه: در پی تظاهرات گسترده در مصر، محمد مرسی، رئیس جمهوری این کشور که در اولین انتخابات آزاد این کشور بعد از کنار رفتن حسنی مبارک پیروز شد، در یک کودتای نظامی سرنگون شد. آقای مرسی در نوامبر سال ۲۰۱۲ با صدور فرمانی اختیارات رییس جمهور را افزایش داد تا از به اتمام رسیدن پیش‌نویس قانون اساسی جدید آن کشور اطمینان حاصل کند. گروههای لائیک، لیبرال و همچنین کلیسای قبطی مصر پیش‌نویس قانون اساسی را خوشایند ندانستند و طرفداران آنها به خیابان‌ها رفتند. با بالاگرفتن اعتراضها، در نهایت ارتش اعلام کرد که به نفع معترضان وارد میدان میشود و با خلع رئیس جمهوری قدرت را در دست گرفت. آقای مرسی در ارتباط با سه پرونده مختلف به ۴۵ سال زندان محکوم شد. رهبری یک گروه غیرقانونی، بازداشت و شکنجه معترضان ضددولتی و افشای اسرار دولتی از اتهامات او بود.
۲۰۱۴؛ هواپیماهای مالزی
۸ مارس: پرواز شماره ۳۷۰ خطوط هوایی مالزی با ۲۳۹ سرنشین در مسیر پکن به کوالالامپور ناپدید میشود. تا کنون لاشه این هواپیما و بقایای سرنشینانش پیدا نشده و مشخص نیست دقیقا چه اتفاقی برای این هواپیما افتاده است. پرواز شماره ۳۷۰ MH خطوط هواپیمایی مالزی به مقصد پکن به پرواز درآمد. اما درحالی که کمتر از یک ساعت از این پرواز می‌گذشت تماس هواپیما با برج مراقبت قطع شد بدون آن که نشانه یا پیام اضطراری از هواپیما دریافت شود.
۱۸ فوریه: اعتراضها به دولت در کیف، پایتخت اوکراین بالا گرفت و به عزل ویکتور یانوکوویچ رئیس‌جمهور نزدیک به روسیه، با رای مجلس، دولت جدیدی سر کار آمد. معترضان خواستار اصلاحات سیاسی، مقابله با فساد و نزدیک شدن به اروپا بودند.
- چشم‌انداز مبهم در حمایت از اوکراین با نگاهی به ‘انقلاب نارنجی’
- چرا انقلاب نارنجی اوکراین از نفس افتاد
۵ آوریل: سومین انتخابات ریاست جمهوری افغانستان برگزار شد. این انتخابات به دور دوم کشیده شد و در نهایت بعد از بالا گرفتن اختلاف‌ها میان محمد اشرفغنی و عبدالله عبدالله با میانجیگری آمریکا، یک دولت وحدت ملی تشکیل شد. در این دولت محمد اشرفغنی رئیس جمهوری افغانستان و عبدالله عبدالله دیگر نامزد انتخابات “رئیس اجرایی” دولت شد.
۱۸ مارس:ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه، سند انضمام شبه جزیره کریمه از اوکراین به روسیه را امضا کرد. روسیه که متحد دولت قبلی اوکراین بود، با آغاز اعتراضها و عزل رئیس جمهوری، نیروهای خود را در شبهه جزیره کریمه که در آن پایگاه نظام یهم داشت افزایش داد و در نهایت بعد از یک همه پرسی، کریمه را به خاک خود اضافه کرد. آمریکا، بریتانیا، ایتالیا، آلمان، فرانسه، ژاپن و کانادا، عضویت روسیه در گروه هشت را به حال تعلیق در‌آوردند و روسیه مورد تحریم اقتصادی غرب قرار گرفت.
۱۴ آوریل: گروه اسلام‌گرای بوکوحرام، ۲۷۶ دختر دانش‌آموز را از مدرسه‌ای در شهر مسیحی‌نشین چیبوک در شمال شرقی نیجریه می‌رباید و گروگان می‌گیرد. بی‌بی‌سی بعدها مطلع شد که دخترانی که بوکوحرام ربوده بود، مجبور شده بودند ببرای آنها بجنگند و حتی مسیحیان را بکشند. دو سال بعد گروهی از این دختران آزاد شدند.
- دختران آزاد شده توسط بوکو حرام به خانواده‌هایشان ملحق شدند
- دختران چیبوک؛ ‘فقط ۱۵ گروگان بوکو حرام زنده هستند’
۵ ژوئن: گروه شبه نظامی اسلام‌گرای “دولت اسلامی عراق و شام” (داعش) تهاجمی را در شمال عراق آغاز میکند که هدفش تصرف بغداد و سرنگونی دولت شیعه عراق به نخست وزیری نوری المالکی است. این گروه موصل دومین شهر بزرگ عراق را تصرف میکند و یک ماه بعد رهبر این گروه، ابوبکر بغدادی، در مسجد موصل سخنرانی میکند و از همه مسلمانان جهان می‌خواهد تا به “خلافت اسلامی” بپبوندند. ظهور داعش در عراق، آغاز حدود چهار سال درگیری‌های خونبار و ویرانگر در عراق و سوریه است.
۲۱ ژوئیه:پرواز شماره 17 خطوط هوایی مالزی هنگام پرواز بر فراز اوکراین مورد اصابت موشک قرار می‌گیرد. تمامی ۲۹۸ سرنشین آن کشته می‌شوند. در سال ۲۰۱۶، تحقیقات بین‌المللی به این نتیجه می‌رسد که موشک از ناحیه تحت کنترل شورشیان هوادار روسیه در اوکراین شلیک شده است.
۸ اوت:ایالات متحده حملات هوایی برای جلوگیری از پیش‌روی داعش در عراق را آغاز کرد. ماه بعد، چند کشور عرب به عملیات هوایی آمریکا در سوریه می‌پیوندند. باراک اوباما، رئیس‌جمهور وقت آمریکا در یک سخنرانی، یک برنامه چهار ماده‌ای علیه گروه دولت اسلامی را با استفاده از حمله هوایی و حمایت‌های تکنیکی و مادی برای نیروهای زمینی، عملیات ضد تروریستی و کمک‌های انساندوستانه تشریح کرد. پس از آن در کنفرانسی که در پاریس برگزار شد سی کشور جهان قول دادند که “با هر وسیله ممکن” به مقابله با گروه موسوم به دولت اسلامی کمک کنند.
سال ۲۰۱۵؛ توافق هسته‌ای
۷ ژانویه: دو عضو القاعده یمن، به دفتر هفته‌نامه فکاهی شارلی ابدو در پاریس حمله می‌کنند، ۱۲ نفر کشته و ۱۱ نفر مجروح می‌شوند. این رخداد تظاهرات میلیونی مردم در پاریس را در پی دارد که ۴۰ رئیس دولت جهان در آن شرکت می‌کنند.
اولین شماره شارلی ابدو از زمان حمله مسلحانه اسلامگرایان تندرو به دفتر این هفته‌نامه با تیراژ سه میلیون نسخه به سرعت به فروش رفت.
روی جلد آن شماره از این نشریه با عنوان “همه چیز عفو شده”، شامل کاریکاتوری از پیامبر اسلام با حالتی متاثر است که همراه با جمله “من شارلی هستم” چاپ شده بود. این شعار همبستگی با کارکنان این نشریه و نشانه حمایت از حق آزادی بیان بود.
دفتر این هفته‌نامه پیش‌تر هم هدف حمله اسلامگرایان تندرو قرار گرفته بود. نوامبر ۲۰۱۱ تنها یک‌روز پس از آنکه شارلی‌ابدو نوشت “سردبیر شماره آتی پیامبر اسلام خواهد بود” حمله‌ای با بمب دست‌ساز صورت گرفت. این نخستین حمله به شارلی ابدو بود. شارلی ابدو که مرزی برای فکاهی نمی‌شناسد و با تمامی ادیان بزرگ مواجهه‌ای مشابه داشته در سال ۲۰۰۷ کاریکاتورهایی را از پیامبر اسلام منتشر کرد که پیش‌تر در یک نشریه دانمارکی منتشر شده بود و اعتراض مسلمانان جهان را برانگیخته بود.
۲۲ ژانویه: شورشیان حوثی کاخ ریاست جمهوری یمن را تصرف می‌کنند. حوثی‌های یمن که خود را انصارالله می‌نامند شیعه مذهب هستند. رئیس جمهور عبدربه منصور هادی به عربستان سعودی می‌گریزد.
۵ تا ۸ مارس: گروه “دولت اسلامی” موسوم به داعش بقایای شهرهای باستانی نمرود، حضر و دورشروکین در عراق را ویران میکند.
دو سال بعد گروه “حشد شعبی” عراق در تاریخ چهارشنبه ۲۶ آوریل ۲۰۱۷ اعلام کرد که نیروهایش موفق شده‌اند این شهر را در پی نبردی سنگین با نیروهای داعش پس بگیرند.
گزارش شده که این گروه بناهای مربوط به دوران پیش از اسلام را در حضر منفجرکرده یا با بولدوزر تخریب کردند. نیروهای داعش، همچنین دست به غارت آثار باستانی این شهر زدند.
حمله داعش به موزه موصل در فوریه ۲۰۱۵ توجه جهانیان را بیش از پیش به این تخریب‌ها جلب کرد. مهاجمان ویدیویی را از این یورش پخش کردند که در آن دیده می‌شد با پتک به شکستن مجسمه‌ها پرداخته‌اند. یونسکو خواستار نشست اضطراری شورای امنیت شد و تخریب عامدانه بناهای تاریخی عراق از سوی داعش را جنایت جنگی توصیف کرد.
- چگونه می‌توان میراث فرهنگی سوریه و عراق را حفظ کرد؟
- گروه داعش ‘آثار باستانی عراق در موزه موصل’ را تخریب کرد
۲۵ مارس: ائتلافی از کشورهای عرب به رهبری عربستان سعودی، عملیات هوایی علیه مواضع شورشیان حوثی را در یمن آغاز میکند.
مقامات ایران از جمله محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه عملیات نظامی عربستان سعودی علیه مواضع مخالفان رئیس جمهوری یمن را محکوم کرد. با به طول انجامیدن جنگ یمن، سازمان ملل از وقوع بحران انسانی ابراز نگرانی کرده است. بحران غذا و دارو از مشکلاتی است که ناشی از این جنگ از آن یاد میشود.
مقامات یمنی طی این سال‌ها، بارها حکومت جمهوری اسلامی را به حمایت و کمک مالی و نظامی به حوثی‌ها متهم کرده‌اند. برخی ناظران وضعیت کنونی یمن را حاصل “جنگ نیابتی” بین حکومت ایران و و عربستان سعودی می‌دانند. ایران کمک نظامی به حوثی‌ها را تکذیب کرده است. با این حال رئیس ستاد کل نیروهای مسلح گفته که سپاه پاسداران به حوثی‌ها “کمک‌های مستشاری” میکند.
درگیری حوثی‌ها با ارتش ائتلاف عرب به رهبری ریاض از مرزهای یمن فراتر رفته و این گروه با استفاده از پهپاد بارها به خاک عربستان سعودی حمله کرده است.
۲۱ مه: داعش شهر باستانی پالمیرا در سوریه را تصرف میکند.
پالمیرا یکی از مراکز مهم فرهنگی دوران خود بوده و یونسکو آن را دارای “ارزش برجسته جهانی” توصیف میکند. کوین بوچر، استاد تاریخ دانشگاه وارویک انگلستان، پالمیرا دستاوردی عظیم برای خاورمیانه توصیف کرده و می‌گوید “این شهر به لحاظ فرهنگی و هنری منحصربه فرد بود؛ در شهرهای دیگر آن دوران نخبگان کنترل امور را در دست داشتند حال آنکه در پالمیرا بازرگانان در امور سیاسی غالب بودند”.
در پی تصرف این شهر برخی معابد و آثار باستانی تخریب میشود. دسامبر ۲۰۱۶ پس از ۹ ماه، ارتش سوریه با همراهی جنگنده‌های روسیه توانست حملات نیروهای گروه دولت اسلامی موسوم به داعش به شهر تاریخی پالمیرا را خنثی کنند و آنان را از این شهر تاریخی بیرون براند.
۲۵ تا ۲۶ ژوئن: داعش مسئولیت کشتار ۲۲۰ نفر در کوبانی، ۳۸ نفر در تونس و ۲۷ نفر در مسجدی در کویت را بر عهده می‌گیرد.
۱۴ ژوئیه: ایران و شش قدرت جهانی بر سر برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) به توافق می‌رسند.
پس از ۲۰ ماه مذاکره، ایران و کشورهای عضو گروه پنج ۱+۵ (آمریکا، بریتانیا، فرانسه، چین، روسیه و آلمان) به توافقی دست پیدا کردند که فعالیت بخش‌های حساس برنامه هسته‌ای ایران را در ازای لغو تحریم‌های اقتصادی بین‌المللی، محدود میکند. کاخ سفید می‌گوید در صورت اجرای این توافق، تدابیر سخت و جدید مانع از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای خواهد شد.
با انتشار خبر توافق هسته‌ای در شهرهای تهران، کرج، بروجرد، بوشهر، سنندج، مشهد، شهرکرد، زنجان، کرمان، اردبیل، سمنان، کرمانشاه، شیراز، یاسوج، بندرعباس، گناوه، بیرجند، یزد، اصفهان، زاهدان، اراک، قزوین، همدان، بجنورد و قم مردم به خیابان آمده و پایکوبی کردند.
اکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس وقت مجمع تشخیص مصلحت نظام در واکنش گفت: “این پیروزی مرا به یاد فتح خرمشهر و پیروزی پذیرش قطعنامه انداخت”.
بان کی مون، دبیرکل وقت سازمان ملل متحد از این توافق استقبال کرده و از آمادگی برای همکاری کامل در روند اجرای برجام سخن گفت.
- واکنش ها به توافق ایران و قدرت ها بر سر برنامه هسته ای
- ایران بر سر برنامه هسته‌ای خود با قدرت‌های جهانی به توافق رسید
۳۰ ژوئیه: ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی گروه طالبان مرگ ملا محمد عمر، رهبر این گروه را رسما تایید کرد. در خبرنامه مشترکی که از سوی این گروه و همچنین خانواده ملا محمد عمر، به رسانه‌ها فرستاده شده آمده که ملا محمد عمر به دلیل بیماری درگذشته است.
ابهامات مرگی مرموز؛ ملاعمر کی و کجا مرد؟
۲۰ ژوئیه: کوبا و آمریکا پس از ۵۴ سال روابط کامل دیپلماتیک برقرار می‌کنند.
۲۴ سپتامبر: در جریان هجوم زائران در مراسم حج در مکه، بیش از ۲ هزار و ۲۰۰ تن کشته و ۹۰۰ تن دیگر مجروح می‌شوند.
این رویداد به در آتش اختلاف تهران و ریاض دمید. مقامات ایران دولت عربستان سعودی را به بی‌کفایتی در مدیریت حج متهم کردند و خواستار سلب صلاحیت دولت سعودی در اداره امور حج شدند.
آیت‌الله علی خامنه‌ای سه روز عزای عمومی اعلام کرد. حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران که برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل متحد به نیویورک سفر کرده بود، روز ۲۸ سپتامبر سفر خود را زودتر از موعد پایان داد و به تهران بازگشت.
محمد جواد ظریف وزیر خارجه هم خبر داد که با وجود تماس با نمایندگی سعودی در سازمان ملل، امکان گفتوگو فراهم نشده و او از امیر کویت درخواست مداخله کرده است.
پنج روز پس از این حادثه، امیر عبداللهیان، معاون عربی و آفریقای وزارت خارجه ایران گفت: “برخی از کشورها با مقامات عربستان توافق کردند که جان باختگان آنها در مکه مکرمه دفن شوند، اما جمهوری اسلامی نه تاکنون چنین درخواستی را از خانواده‌ها در این باره داشته و نه به مصحلت می‌دانیم چنین اجازه‌ای به عربستان داده شود.”
- مقامات ایرانی ادعای قبول مسئولیت حادثه منا را رد کردند
- عربستان ایران را به ‘استفاده سیاسی’ از حادثه منا متهم کرد
۳۰ سپتامبر: روسیه به عنوان حامی اصلی حکومت بشار اسد عملیات هوایی علیه مخالفان او و داعش را آغاز میکند. مقامات دولتی در دمشق می‌گویند که دخالت نظامی روسیه به درخواست بشار اسد، رئیس جمهور سوریه انجام شده است.
رهبر جبهه نصرت که شاخه‌ای از القاعده در سوریه است، مداخله روسیه را “جنگ صلیبی جدید” خواند. ابو محمد جولانی از گروههای شورشی خواست در پی حملات هوایی روسیه متحد شوند. همچنین او خواستار حمله مسلمانان در قفقاز روسیه به غیرنظامیان شد.
وزارت خارجه ایران با انتشار اطلاعیه‌ای از مداخله نظامی روسیه پشتیبانی کرد. یک ماه پس از آغاز عملیات نیروی هوایی روسیه در سوریه، بشار اسد، در گفتوگو با یک شبکه تلویزیونی متعلق به جمهوری چک گفت که نتیجه این عملیات تغییر “توازن قوا” به ضرر مخالفان او بوده است.
ایالات متحده آمریکا و سازمان پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو از اولین حملات هوایی روسیه در سوریه ابراز نگرانی کردند. دولت آمریکا و ناتو اعلام کردند که برخلاف ادعای وزارت دفاع روسیه، این حملات علیه مواضع گروه دولت اسلامی، موسوم به داعش انجام نشده است.
ناتو، خبر داد که “تقریبا هیچگونه هماهنگی” با نیروهای ائتلاف تحت رهبری آمریکا که داعش را می کوبد وجود نداشته است. سرگی لاوروف، وزیر خارجه روسیه در کنفرانسی خبری با جان کری، وزیر خارجه وقت آمریکا گفت که لازم است “یک کانال ارتباطی برای پرهیز از حوادث ناخواسته ایجاد شود.”
- عملیات هوایی روسیه در سوریه ‘داعش را هدف نگرفته’
- رهبران غربی خواستار روشن شدن اهداف عملیات هوایی روسیه در سوریه هستند
- واشنگتن و مسکو در پی ‘عبور نزدیک’ هواپیماهای جنگی گفتوگو می کنند
۱۰ اکتبر: در یک رشته بمبگذاری انتحاری در آنکارا پایتخت ترکیه دست‌کم ۱۰۰ نفر کشته و ۴۰۰ نفر مجروح می‌شوند. احمد داود اوغلو، نخست وزیر ترکیه گفت که مظنون اصلی بمبگذاریهای آنکارا، گروه دولت اسلامی موسوم به داعش است. پلیس ترکیه ۱۸ اکتبر (۲۶ مهر) در جریان عملیاتی ۵۰ نفر را در استانبول به ظن ارتباط با داعش دستگیر کرد.
۳۱ اکتبر: یک فروند هواپیمای مسافربری ایرباس ۳۲۱ متعلق به به خطوط هوایی کاگالیماویا در شرم‌الشیخ سقوط کرد و همه سرنشینان آن کشته شدند.
در این پرواز ۲۱۷ مسافر و ۷ خدمه جان باختند. این هواپیما به سوی سن پترزبورگ در روسیه پرواز می‌کرد و تنها ۲۳ دقیقه پس از بلند شدن از باند فرودگاه، در ارتفاع ۳۱ هزار پایی از رادار محو شد. از عمر این هواپیمای مسافربری ۱۸ سال می گذشت و خلبان آن ۱۲ هزار ساعت تجربه پرواز داشت.
داعش مدعی شد که این هواپیما را ساقط کرده است. مقام‌های مصری ابتدا این احتمال را رد کردند، اما بعدتر شرکت مالک هواپیما و مقام‌های کشورهای دیگر از “عامل خارجی” و احتمال بمبگذاری در هواپیما سخن گفتند.
در پی این رویداد ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه، دستور داده که تمامی پروازها از این کشور به مصر به تعلیق دربیایند. فرانسه، بلژیک و هلند به شهروندان خود هشدار دادند که به شرم الشیخ سفر نکنند. خطوط هوایی آلمان تمامی پروازهایشان را به این شهر لغو کردند.
- روسیه خواهان احتیاط در مورد فرضیه‌های مربوط به سقوط هواپیمای شرم‌الشیخ شد
- هواپیمای مسافربری روسیه قبل از برخورد با زمین چند ‘تکه شده بود’
- هواپیمای روسی ‘احتمالا هدف بمبگذاری بوده’
۱۳ نوامبر: داعش مسئولیت حملات همزمان تروریستی در پاریس را به عهده می‌گیرد. ۱۳۰ نفر در این حملات کشته می‌شوند.
چند رستوران و بار، یک سالن کنسرت و محوطه اطراف ورزشگاهی که رئیس جمهوری فرانسه به عنوان تماشاچی در آن حضور داشت، هدف مهاجمان مسلح به کلاشنیکف قرار گرفت. از حمله به سالن ۱۵۰۰ نفری باتاکلان به عنوان مرگبارترین حمله ۱۳ نوامبر یاد شد.
تمامی مدارس، موزه‌ها، کتابخانه‌ها، مکان‌های ورزشی و بازارهای شهر پاریس روز شنبه ۱۴ نوامبر تعطیل شد و مسابقات ورزشی آخر هفته و کنسرت‌ها لغو اعلام شد.
گروه دولت اسلامی موسوم به داعش با انتشار بیانیه‌ای از طریق شبکه‌های اجتماعی مسئولیت حملات پاریس را به عهده گرفت. فرانسوا اولاند، رئیس جمهوری وقت فرانسه، این حملات را “جنگ داعش” علیه کشورش خواند.
نخست وزیر وقت فرانسه گفت که این حملات در سوریه طراحی و برنامه‌ریزی شده بود. مانوئل والس فرانسه را در مقابله با یک “ارتش تروریستی” دانست. باراک اوباما، رئیس جمهوری وقت ایالات متحده آمریکا گفت که کشتار مردم بر اساس یک ایدئولوژی منحرف حمله به جهان متمدن است.
نشست دو روزه سران کشورهای گروه ۲۰ در شهر آنتالیا در ترکیه زیر سایه این حملات قرار گرفت و این رویداد به موضوع اصلی گفت‌وگوها بدل شد.
- حملات پاریس، روش تازه داعش؟
- حملات پاریس؛ داعش شیوه القاعده را در پیش می‌گیرد؟
- آلبوم عکس: همدردی مردم درکشورهای مختلف با حملات پاریس
۲۴ نوامبر: در پی ساقط شدن یک فروند هواپیمای سوخوی ۲۴ روسیه در مرز سوریه و ترکیه روابط آنکارا و مسکو به تنش گرایید.
دفتر ریاست جمهوریِ ترکیه اعلام کرد که این جنگنده به‌وسیله دو فروند اف ۱۶ نیروی هوایی ترکیه سرنگون شده است.
ترکیه اعلام کرد که هواپیمای روسیه حریم هوایی این کشور را نقض کرده و به هشدارهای این کشور بی‌توجهی کرده بود. ارتش ترکیه دو روز پس از آن فایل صوتی تماس جت های این کشور با جنگنده روسی را منتشر کرد.
سازمان پیمان آتلانیک شمالی، ناتو گزارش ترکیه را تائید کرد. آمریکا، بریتانیا، آلمان و ناتو خواستار گفت و گوی مستقیم آنکارا و مسکو شدند.
۲۰۱۶؛ ترامپ رئیس جمهوری آمریکا میشود
۳ ژانویه: در پی اعدام شیخ نمر باقر النمر، روحانی شیعه درعربستان سعودی، معترضان به سفارت این کشور در تهران و کنسولگری آن در مشهد حمله می‌برند. معترضان در مشهد، پرچم عربستان سعودی را از ساختمان کنسولگری پایین کشیده و به سوی کنسولگری مواد آتش‌زا پرتاب کردند.
عربستان سعودی و اعضای شورای همکاری خلیج فارس، روابط دیپلماتیک خود را با ایران قطع می‌کنند.
پیش از آن، ایران در واکنش به این اعدام کاردار این کشور را به وزارت امور خارجه احضار کرده بود.
وزارت خارجه ایران اعلام کرد که دولت سعودی برای “حمایت از جریان‌های تروریستی و تکفیری” و همین‌طور “اعدام و سرکوب منتقدان داخلی” تاوان سختی خواهد داد.
سپاه پاسداران با انتشار بیانیه‌ای هشدار داد که در آینده‌ای نه چندان دور “انتقام سختی” گرفته خواهد شد.
- عربستان شیخ نمر، روحانی شیعه و ۴۶ نفر دیگر را اعدام کرد
- شیخ نمر، ‘صدای بهار عربی در عربستان سعودی’
- آلبوم عکس: اعتراض به اعدام شیخ نمر در تهران و مشهد
۲۱ مارس: باراک اوباما اولین رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکاست که از سال ۱۹۲۸ به این سو، از کوبا دیدن میکند.
۲۲ مارس: بمبگذاریهای انتحاری در بروکسل پایتخت بلژیک، ۳۲ کشته و ۳۰۰ مجروح به جا می‌گذارد. داعش مسئولیت حملات را بر عهده می‌گیرد.
فرودگاه بروکسل و یکی از ایستگاه‌های مترو این شهر هدف این بمبگذاری‌ها بود. عملکرد پلیس بلژیک در مواجهه با این حملات با انتقادات گسترده ای روبرو شد.
این بمب گذاری‌ها تنها چند روز پس از آن روی داد که پلیس بلژیک یکی از عاملان حملات خونین ماه نوامبر در پاریس را همراه با چند مظنون دیگر در شهر بروکسل بازداشت کرد.
دادستانی بلژیک دهم آوریل اعلام کرد عاملان این بمبگذاری، درصدد انجام حمله جدیدی در فرانسه بودند. از محمد ابرینی به عنوان یکی از عوامل اصلی این بمبگذاری‌ها نام برده شد. وی علاوه بر این متهم به دست‌داشتن در حملات ماه نوامبر سال ۲۰۱۵ در پاریس است. بعدها مقامات اتحادیه اروپا گفتند که یکی از کسانی که در بمبگذاری مرگبار بروکسل دست داشت پیش‌تر نظافت‌چی پارلمان اروپا بوده است. اشاره این مقامات به نجم عشراوی بود.
۲۳ ژوئن: در یک همه‌پرسی سراسری، بریتانیا رای به خروج از اتحادیه اروپا می‌دهد.
بیش از ۷۲ درصد در این همه‌پرسی مشارکت کرده و ۵۲ درصد به خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا رای دادند.
ساعتی پس از اعلام نتیجه همه‌پرسی، دیوید کامرون اعلام کرد که از سمت نخست وزیری کناره‌گیری خواهد کرد. نخست وزیر وقت گفت که آغاز روند رسمی خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، که با استناد به ماده ٥٠ پیمان لیسبون صورت می‌گیرد، وظیفه نخست‌وزیر بعدی بریتانیا خواهد بود.
شاخص بازارهای مالی در بریتانیا، دیگر کشورهای اروپایی و همین طور آسیا به شدت سقوط کرد. سهام بانک‌های بریتانیا مانند آربی‌اس و بارکلیز هم سقوط حدود ۳۰ درصدی را تجربه کرد. نایجل فاراج، رهبر وقت حزب استقلال بریتانیا، روز همه‌پرسی را روز “استقلال بریتانیا” نامید.
۲۸ ژوئن: در حمله تروریستی داعش به فرودگاه آتاتورک در استانبول، ۴۵ نفر کشته و ۲۳۰ نفر زخمی می‌شوند.
سه مرد مسلح حاضران در سالن خروجی فرودگاه آتاتورک – فرودگاه اصلی استانبول – را به گلوله بستند و سپس به سوی سالن ورودی، در طبقه پائین فرودگاه رفتند. آنان در حالی‌که ماموران پلیس به سوی آنان تیراندازی می‌کردند، قبل از ورود به این سالن، در یک اقدام انتحاری، مواد منفجره همراه خود رامنفجر کردند.
رجب طیب اردوغان،رییس جمهوری ترکیه، یک روز عزای عمومی اعلام کرد. بان کی مون، دبیرکل وقت سازمان ملل متحد، این حمله را محکوم کرد. دولت ترکیه ترکیه معتقد است که داعش عامل آن حمله است.
- چرا داعش به ترکیه حمله میکند؟
- آلبوم عکس حمله به فرودگاه آتاتورک
- بمبگذاری فرودگاه استانبول: ۳۰ نفر متهم شدند
- ترکیه در شوک حملات مرگبار فرودگاه استانبول
۱۴ ژوئیه: در حمله یک عضو داعش با یک کامیون در جریان مراسم روز باستیل در شهر نیس فرانسه، ۸۶ نفر کشته و ۴۰۰ نفر زخمی می‌شوند.
عامل این حمله محمد لحوایج بوهلال ۳۱ ساله و فرانسوی تونسی تبار بود. پدر این مهاجم گفت که پسرش سابقه اختلال روانی داشته است. روز ۲۱ ژوئیه دادستان فرانسه گفت عامل حمله مرگبار شهر نیس، از پنج مظنونی که در بازداشت هستند کمک گرفته است.
فرانسوا اولاند، رئیس جمهوری وقت فرانسه گفت کشورش با “تهدید تروریسم اسلامی” روبرو است. او وضعیت اضطراری در آن کشور را سه ماه دیگر تمدید کرد.
رهبران جهان با ابراز همدردی با دولت و مردم فرانسه و قربانیان حمله نیس، این اقدام را به شدت محکوم کردند. جلسه شورای امنیت سازمان ملل با یک دقیقه سکوت به احترام قربانیان حمله نیس برگزار شد.
۱۵ تا ۱۶ ژوئیه: در کودتای نافرجام علیه دولت رجب طیب اردوغان در ترکیه، ۲۴۰ نفر کشته می‌شوند و موجی از بازداشت مخالفان آغاز میشود.
رجب طیب اردوغان عاملان کودتا را “ویروس‌هایی” خواند که باید از تمام نهادهای حکومتی پاکسازی شوند. او از احتمال بازگشت مجازات اعدام خبر داد.
رئیس جمهوری و رئیس مجلس ایران، شکست کودتای اخیر در ترکیه را به مقامات آن کشور تبریک گفته‌اند.
فرمانده پایگاه هوایی اینجرلیک در جنوب ترکیه بازداشت شد.
بیش از ۶۰۰۰ نفر از جمله بعضی افسران و قضات ارشد به ظن دست‌داشتن در کودتا بازداشت شدند. دولت ترکیه این کودتا را توطئه فتح‌الله گولن، روحانی منتقد دولت عنوان کرد. آقای گولن در آمریکا اقامت دارد و هرگونه دست داشتن در کودتا را رد کرده است.
عصر یکشنبه، ۱۷ ژوئیه، دوباره درگیری‌هایی در دومین فرودگاه بزرگ استانبول میان کودتاگران و نیروهای دولتی درگرفت.
۳ سپتامبر: آمریکا و چین که بر روی هم ۴۰ درصد از گازهای کربن دار دنیا را منتشر می‌کنند، رسما به موافقتنامه جهانی اقلیمی پاریس می‌پیوندند.
باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا هنگام ورود به اجلاس سران کشورهای گروه ۲۰ گفت: “تاریخ درباره تلاش امروز ما به عنوان موضوعی مهم قضاوت خواهد کرد.”
در معاهده پاریس یک طرح جامع و بلندمدت با هدف محدود کردن میزان افزایش دمای جهانی زیر دو درجه سانتیگراد مطرح شد.
۹ سپتامبر: کره شمالی پنجمین و بزرگترین آزمایش هسته‌ای خود را انجام می‌دهد. جامعه جهانی این آزمایش را محکوم میکند.
چین و آمریکا توافق کردند در واکنش به این آزمایش، همکاری‌های خود علیه کره شمالی را افزایش دهند.
۸ نوامبر: دونالد ترامپ به عنوان چهل و پنجمین رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا و نامزد حزب جمهوریخواه، انتخاب میشود.
درصد آرای زنان، اسپانیایی تباران، سیاهپوستان و جوانان به هیلاری کلینتون با آرای باراک ابوما در انتخابات سال ۲۰۱۲ تفوات تفاوت چندانی نداشت و افزایش چشمگیری را نشان نمی‌داد.
همزمان با برگزاری انتخابات ریاست جمهوری، رای‌گیری برای انتخاب تمامی اعضای مجلس نمایندگان و تعدادی از اعضای مجلس سنای آمریکا هم صورت گرفته و نتایج اولیه حاکی از تسلط حزب جمهوریخواه بر هر دو مجلس است.
۱۹ دسامبر: آندره کارلوف، از قدیمی‌ترین دیپلمات‌های روسیه در جریان افتتاحیه نمایشگاهی در آنکارا هدف گلوله قرار گرفت و کشته شد. مهاجم، مامور پلیس ترکیه بود و خودش توسط نیروهای امنیتی کشته شد.
آقای کارلوف ۶۲ ساله در دهه ۱۹۸۰ به عنوان سفیر اتحاد جماهیر شوروی سابق در کره شمالی خدمت کرد.
مهاجم گفته بود که به تلافی عملیات روسیه در شهر حلب سوریه دست به این اقدام زده است.
- عکاس ترک با عکس ضارب سفیر روسیه در آنکارا، برنده جایزه ورلد پرس فوتو شد
- اقدامات روسیه در پی ترور سفیر این کشور در آنکارا
۲۰۱۷؛ داعش در تهران و لندن؛ سقوط موصل و رقه
ژانویه: مرد مسلحی با سباس بابانوئل در کلوب شبانه‌ای در استانبول تیراندازی میکند. حاصل این حمله مسلحانه ۳۹ کشته و ۷۹ زخمی است.
فرد حمله کننده حدود ساعت ۱:۳۰ به وقت محلی با یورش به داخل این کلوب مردم را به رگبار بسته و سپس از محل می‌گریزد.
شهروندانی از عربستان سعودی، اسرائیل، لبنان و لیبی در میان قربانیان حمله مرگبار استانبول بوده‌اند.
حمله مرگبار به این کلوب شبانه در استانبول با واکنش‌های جهانی رو به رو شد. ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه گفت “بسیار سخت است که بتوان جنایتی خودخواهانه‌تر از حمله به افرادی که شب سال نو را جشن می‌گیرند، تصور کرد.”بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران گفت: “ادامه و استمرار اقدامات تروریستی در کشور دوست و همسایه ترکیه و دامن زدن به موج خشونت و ناامنی در این کشور موجب تاسف و نگرانی عمیق است.”
۱۳ فوریه: کیم جونگ نام، برادر ناتنی کیم جونگ اون رهبر کره شمالی، پس از حمله دو زن به او با سم اعصاب در فرودگاه بین‌المللی کوالالامپور کشته میشود.
پلیس مالزی اعلام کرد که از نوعی ماده شیمیایی عصبی کشنده یا سم اعصاب در ترور کیم جونگ نام، برادر ناتنی رهبر کره شمالی استفاده شده است. مقامات در مالزی می گویند که ماده “وی‌اکس” در صورت مقتول کشف شده است. کیم جونگ نام در فرودگاه کوالالامپور در انتظار هواپیما برای سفر به ماکائو بود.
دولت کره شمالی ۲۳ فوریه برای نخستین بار به این ماجرا واکنش نشان داد و در بیانیه‌ای بدون آن که به نام کیم جونگ نام و نسبت خانوادگی‌اش اشاره‌ای کند مالزی را به همسویی با کره جنوبی و در پیش گرفتن رفتار غیردوستانه نسبت به کره شمالی متهم کرد.
۲۲ مارس: در حمله داعش در بیرون از کاخ وست‌منیستر لندن ۵ نفر کشته و بیش از ۵۰ نفر زخمی می‌شوند.
قربانیان از جمله یک مامور پلیس و فرد مهاجم در جریان این حمله کشته شدند. بعد از شنیده شدن صدای تیراندازی، ترزا می، نخست وزیر وقت بریتانیا به محلی امن منتقل شد.
۶ آوریل: آمریکا در واکنش به حمله شیمیایی احتمالی دولت سوریه به شهری که در دست شورشیان است، ۵۹ موشک کروز توماهاک به پایگاهی در سوریه شلیک میکند. روسیه این اقدام را “تجاوز” می‌خواند.
پنتاگون می گوید دو ناو آمریکایی از شرق دریای مدیترانه یک پایگاه هوایی در غرب سوریه را هدف قرار داده است. این اولین دستور دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا برای اقدام مستقیم نظامی علیه نیروهای وفادار به بشار اسد است.
رئیس جمهوری آمریکا گفت: “بر سر این که سوریه از تسلیحات شیمیایی ممنوعه استفاده کرده است هیچ بحثی نیست.”
۲۲ مه: در حمله داعش به کنسرت آریانا گرانده در منچستر انگلیس، ۲۲ نفر کشته و بیش از ۵۰ نفر زخمی می‌شوند.
تعدادی از قربانیان کودک و نوجوان هستند. این بزرگترین حمله این چنین از زمان بمبگذاریهای سال ۲۰۰۵ است که در آنها ۵۲ نفر کشته شدند.
پلیس بریتانیا اعلام کرد که سلمان عبیدی، ۲۲ ساله، مظنون اصلی حمله بوده است. والدین سلمان عبیدی پناهندگانی بودند که در دهه ۹۰ میلادی از لیبی به بریتانیا آمدند. یک مرد ۲۳ ساله نیز به ظن نقش داشتن در بمبگذاری منچستر بازداشت شد.
گروه موسوم به دولت اسلامی (داعش) مسئولیت بمبگذاری منچستر را به عهده گرفت و اعلام کرد که “یکی از سربازان خلافت” این کار را “در تجمع صلیبیون” انجام داده است.
برنامه آتش‌بازی در جشنواره فیلم کن، در فرانسه لغو اعلام شد.
۱ ژوئن: در میان انتقادات فراوان، دولت دونالد ترامپ تصمیم به خروج از توافقنامه اقلیمی پاریس می‌گیرد.
دونالد آقای ترامپ می گوید که توافق پاریس می تواند سه تریلیون دلار از تولید ناخالص ملی آمریکا کم کند و به قیمت شش و نیم میلیون شغل تمام شود.
آقای ترامپ پیش‌تر هم در جریان مبارزات انتخاباتی‌اش تغییرات اقلیمی را “قلابی” خوانده بود..
۳ ژوئن: در حمله داعش در پل لندن، هشت نفر کشته و ۴۸ نفر زخمی می‌شوند.
یک خودرو روی “لاندن بریج”، پل مشهور مرکز لندن به میان عابران پیاده راند و سپس سرنشینان این خودرو با چاقو به مردم در محله “بارو مارکت” حمله کردند. پلیس بریتانیا این حمله را “تروریستی” خواند.
هر سه مهاجمان ظرف کمتر از ۸ دقیقه پس از آغاز حمله، با شلیک نیروهای پلیس از پا درآمدند. پلیس گفته که هر سه مهاجمان، جلیقه‌هایی شبیه جلیقه‌های انفجاری پوشیده بودند اما مواد منفجره در این جلیقه‌ها جاسازی نشده بود.
ساعاتی بعد از این حمله کابینه بریتانیا نشست اضطراری امنیتی، موسوم به “کبرا” به ریاست نخست‌وزیر برگزار کرد. هارون خان، دبیرکل شورای مسلمانان بریتانیا، با صدور بیانیه‌ای این حمله را محکوم کرد.
۵ ژوئن: آغاز بحران دیپلماتیک قطر. عربستان سعودی، و دیگر کشورهای عضو شورای همکاری خیلج فارس، محاصره هوایی و دریایی قطر را آغاز می‌کنند.
عربستان، بحرین، امارات متحده عربی، مصر و دولت مورد قبول سازمان ملل در یمن اعلام کرده‌اند که روابط دیپلماتیک خود را با قطر، دیگر کشور عربی حاشیه خلیج فارس قطع می‌کنند.
قطر در واکنشی کوتاه به این اقدام آن را “غیرموجه و بی‌اساس” خوانده است.
قطر متهم شده که به گروههای مورد حمایت ایران برای “اقدامات تروریستی” در بحرین و همچنین قطیف و دمام (مناطق شیعه‌نشین عربستان سعودی) کمک‌می کند و اعضای آنها را در خاک خود پناه می‌دهد. قطر به‌صراحت متهم به حمایت همزمان از اخوان المسلمین، داعش، القاعده، حزب الله و حوثی‌ها شده استو
- قطع رابطه کشورهای عربی با قطر: نفت گران و پروازها قطع شد
- ایران از قطع رابطه کشورهای عربی با قطر ابراز نگرانی کرد
۷ ژوئن: در حملات تروریستی افراد داعش به مجلس شورای اسلامی و آرامگاه آیت الله خمینی، ۱۷ نفر کشته و ۴۳ نفر زخمی می‌شوند.
در دو حادثه تقریبا همزمان افراد مسلح به ساختمان مجلس ایران و آرامگاه آیت‌الله خمینی حمله کردند. این حملات با حمله انتحاری در آرامگاه آیت‌الله روح الله خمینی همراه بود. گروه دولت اسلامی موسوم به داعش مسئولیت این حملات را بر عهده گرفت.
رضا سیف‌اللهی، معاون دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران در رابطه با هویت و ملیت عوامل این حادثه گفت: “این افراد کسانی هستند که از برخی مناطق ایران به داعشی‌ها پیوسته‌اند. در آن مناطقی که داعشی‌ها اعلام خلافت کرده بودند، با آنها همکاری می‌کردند”.
رئیس جمهور آمریکا در بیانیه ای نوشت: “ما برای قربانیان بی گناه این حمله در ایران سوگواریم و دعا می کنیم، و برای مردم ایران دعا می کنیم چون زمان دشواری را سپری می کنند. ما تاکید می کنیم که کشورهایی که تروریسم را از نظر مالی حمایت می کنند خود ممکن است قربانی شرارتی شوند که تشویق کرده اند.”
اعضای شورای امنیت با صدور بیانیه حملات تهران را محکوم کردند.
آیت الله خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی، این حملات مسلحانه را “ترقه بازی” توصیف کرد.
پس از این حمله، مقامات اطلاعاتی و امنیتی جمهوری اسلامی از بازداشت چند صد نفر به ظن ارتباط با این گروه و خنثی کردن برنامه‌های عملیاتی آنها خبر دادند
۱۸ ژوئن: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به تلافی حملات داعش در تهران، شش موشک بالیستیک میان برد به مواضع داعش در دیرالزور سوریه شلیک می‌ند.
سپاه پاسداران در بیانیه‌ای اعلام کرد که براساس “اخبار موثق” این حمله موشکی موفقیت‌آمیز بوده و فیلم‌های آن هم در اختیار سپاه است. این عملیات “شب قدر” (لیله القدر) نام گرفت.
محمدجواد ظریف٬ وزیر خارجه ایران در توییترش نوشت که “قدرت موشکی ایران٬ به طور مشروع برای دفاع از شهروندانش است و همچنین در جهت پیشبرد مبارزه مشترک جهانی برای از بین بردن داعش و خطر افراط‌گرایان.”
۲۱ ژوئن: داعش مسجد جامع النوری در موصل را منفجر میکند.
نیروهای امنیتی عراق از تخریب یک مسجد تاریخی در شهر موصل به وسیله شبه نظامیان داعش خبر داده اند. داعش با رد این گزارش ها اعلام کرد این مسجد در جریان بمباران مواضع شبه نظامیان آن به وسیله نیروی هوایی آمریکا تخریب شده است. مسجد تاریخی نوری و مناره کج آن از بناهای شاخص موصل در ۸ قرن گذشته بوده است.
۱۰ ژوئیه: در پی ماه‌ها عملیات ارتش عراق، آزادی موصل از سلطه داعش رسما اعلام میشود.
حیدر عبادی، نخست‌وزیر عراق اعلام کرد که موصل به طور کامل از تصرف نیروهای گروه موسوم به دولت اسلامی یا داعش خارج شده است.
او که برای جشن پیروزی وارد موصل شده بازپس‌گیری شهر را به نظامیان و مردم عراق تبریک گفت. نبرد موصل برای بیرون راندن داعش ۹ ماه به طول انجامید.
آقای عبادی گفت: “پیروزی قطعی است، بقایای داعش تحت محاصره هستند، و دیر یا زود وقت اعلام یک پیروزی بزرگ برای مردم ما فراخواهد رسید.”
امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه یکی از اولین رهبران جهان بود که پیروزی نیروی‌های عراقی در موصل را تبریک گفت. او از سربازان حاضر در این نبرد از جمله نیروهای فرانسوی ائتلاف ضدداعش ستایش کرد.
۱ اکتبر: در تیراندازی استیون پدک به روی جمعیتی در شهر لاس وگاس آمریکا، ۵۸ نفر کشته و ۸۵۰ نفر زخمی می‌شوند. این مرگبارترین کشتار بر اثر تیراندازی یک فرد مسلح در تاریخ آمریکاست.
به گفته پلیس مهاجم ۶۴ ساله از طبقات بالایی هتلی در مجاورت محل برگزاری یک کنسرت حمله و پس از تیراندازی خودکشی کرد.
براساس بیانیه پلیس تیراندازی در ساعت ۲۲:۰۸ به وقت محلی شروع شد.
حدود ۲۲ هزار نفر در فستیوال موسیقی در لاس و گاس شرکت کرده بودند. این جشنواره موسیقی سبک کانتری در چند هتل در بلوار لاس وگاس برگزار می‌شد.
۱۷ اکتبر: شهر رقه، مقر حکومت خودخوانده داعش در سوریه، رسما از کنترل این گروه شبه‌نظامی خارج میشود.
آخرین گروه از نیروهای دولت اسلامی موسوم به داعش که ملیت سوری دارند، این منطقه را ترک کرده‌اند. ائتلاف به رهبری آمریکا گفته که به اعضای غیرسوری داعش اجازه خروج از این شهر داده نخواهد شد.
به گفته گروه دیده‌بان حقوق بشر سوریه اعضای داعش در محاصره شبه نظامیان نیروهای دموکراتیک سوریه قرار گرفته‌اند. نیروهای دموکراتیک سوریه از حمایت ائتلاف به رهبری آمریکا برخوردار است.
۶ دسامبر: آمریکا اورشلیم را به عنوان پایتخت اسرائیل به رسمیت می‌شناسد. گواتمالا و هندوراس هم چند روز بعد می‌گویند سفارتخانه‌هایشان را به اورشلیم منتقل خواهند کرد.
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا در یک سخنرانی اعلام کرد که آمریکا از آن پس بیت‌المقدس یا اورشلیم را به عنوان پایتخت اسراییل به رسمیت می‌شناسد و مصوبه کنگره آمریکا را در این باره اجرا میکند. مصوبه‌ای که روسای جمهوری آمریکا سالهاست آنرا عقب انداخته بودند. آقای ترامپ گفت به وزارت خارجه دستور داده که کار انتقال سفارت آمریکا را از تل آویو به بیت‌المقدس هرچه زودتر آغاز کند.
دسامبر: تظاهرات سراسری ضدحکومتی در ایران، از مشهد آغاز میشود به ده‌ها شهر دیگر گسترش می‌یابد. دست‌کم ۲۵ تن کشته و بیش از ۵ هزار نفر بازداشت می‌شوند. این تظاهرات در اعتراض به گرانی آغاز شد و به بیش از ۱۰۰ شهر گسترش یافت. اعتراض‌های دی ماه با دخالت نیروهای ضد شورش به خشونت کشیده شد.
- اعتراضات سراسری دی ۹۶؛ ‘آلترناتیو’ جمهوری اسلامی متولد شده؟
- وزیر کشور ایران: اعتراضات دی ۹۶ سازمان‌یافته نبود
- حسن روحانی در سخنرانی بودجه، اعتراضات سال گذشته را عامل تحریم ایران دانست
۲۰۱۸؛ خروج آمریکا از برجام؛ قتل خاشقچی
۱۸ مارس: ولادیمیر پوتین برای چهارمین بار به ریاست جمهوری روسیه انتخاب شد. ستاد انتخاباتی آقای پوتین این پیروزی را یک “موفقیت فوق‌العاده” توصیف کرد. الکسی ناوالنی، رهبر اصلی مخالفان، از شرکت در انتخابات منع شده بود. آقای پوتین در تجمعی در مسکو پس از اعلام نتایج اولیه گفت که رای دهندگان “دستاوردهای چند سال اخیر را تشخیص داده‌اند.” پیروزی آقای پوتین در این انتخابات تقریبا مسجل بود و رای آقای پوتین از دور قبل که ۶۴ آرا را به دست آورده بود به ۷۶ درصد افزایش یافته بود. بر اساس یک نظرسنجی دولتی میزان مشارکت مردم در انتخابات ۶۳.۷ درصد بوده است که از دوره قبلی کمتر بود.
۸ مه: دونالد ترامپ خروج آمریکا از برجام (توافق هسته‌ای با ایران) را اعلام کرد. او فرمانی را امضا کرد که بنا بر آن تحریم‌های هسته‌ای ایران که بر اساس برجام تعلیق شده بود، طی یک دوره زمانی باز می‌گشت. اولین دور تحریم‌ها در ماه اوت، و دور دوم در ماه نوامبر همان ساز اعمال شد.
۱۱ ژوئن: رهبران آمریکا و کره شمالی برای اولین بار در تاریخ، در سنگاپور دیدار کردند.
دیدار کیم و ترامپ؛ صحنه‌گردان کیست؟
۲ اکتبر: جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار عربستانی واشنگتن پست، داخل کنسولگری عربستان سعودی در استانبول به قتل رسید. این پرونده برای ریاض تبدیل به بحرانی سیاسی شد. عربستان در ابتدا قتل جمال خاشقچی را انکار کرد، اما بعد مشخص شد که ترکیه در داخل کنسولگری عربستان دستگاه‌های شنود داشته است. یک سال بعد از این حادثه، ولیعهد عربستان گفت که به عنوان رهبر عربستان، مسئولیت مرگ اقای خاشقچی به گردن اوست. در پایان سال ۲۰۱۹ عربستان پنج نفر را در ارتباط با پرونده قتل خاشقچی به اعدام محکوم کرد.
سال ۲۰۱۹؛ تنش در منطقه خلیج فارس
۱۰ ژانویه: خوان گییادو، رهبر اوپوزیسیو و مجلس ملی ونزوئلا، دولت پرزیدنت نیوکولاس مادورو را نامشروع می‌خوانند و بحران قانون اساسی در این کشور آغاز میشود. در ادامه بحران، ونزوئلا روابط سیاسی با آمریکا را قطع میکند. تظاهرات مخالفان و هواداران مادورو ادامه می‌یابد. چندی پیش دیوان عالی ونزوئلا دستور ممنوع الخروج شدن خوان گوایدو را صادر کرد و حساب‌های بانکی او را مسدود کرد. این اقدام در خلال یک کشمکش شدید قدرت و پس از آن صورت می گیرد که آقای گوایدو خود را رئیس جمهور موقت کشور اعلام کرد.
۱۵ مارس: در حمله تروریستی یک مرد ضداسلام به دو مسجد در کرایست چرچ نیوزیلیند، ۵۱ نفر کشته و ۵۰ تن دیگر زخمی می‌شوند. این تیراندازی‌ها مرگبارترین حادثه در تاریخ این کشورخوانده شده است. برنتون ترنت یک مرد ۲۸ ساله عامل این حمله معرفی شد. نخست وزیر استرالیا گفت که مهاجمان تحت تاثیر افکار کسانی مانند اسلوالد موزلی، رهبر فاشیست‌های بریتانیا در دهه‌های ١٩٢٠ و ١٩٣٠ و اندرس بریویک، عامل کشتار جمعی در نروژ قرار داشتند.
۲۴ آوریل: گروه طالبان با انتشار عکسی از ملامحمد عمر پس از شش سال، برای اولین بار به تاریخ مرگ او اشاره کرده است. در تارنمای این گروه آمده است که ملا محمدعمر شش سال پیش در تاریخ ۴ ثور/اردیبهشت ۱۳۹۲ خورشیدی درگذشت.
۱۲ مه: چهار کشتی بازرگانی، از جمله دو نفتکش عربستانی، نزدیک بندر فجیره در دریای عمان مورد حمله قرار می‌گیرند. آمریکا و عربستان ایران را متهم به طرح ریزی و اجرای این حملات میکند.
۱۳ ژوئن: دو نفتکش در نزدیکی تنگه هرمز مورد حمله قرار می‌گیرند. منابع ژاپنی گفته‌اند که این کشتی‌ها حامل “محموله‌های مرتبط با ژاپن” بودنند. سخنگویان دولتی ایران این حادثه را “مشکوک” توصیف کردند. تنش میان آمریکا و ایران اوج می‌گیرد. چند روز بعد آمریکا اعلام میکند که هزار نیروی اضافی به خاورمیانه اعزام خواهد کرد. پاتریک شاناهان، سرپرست وزارت دفاع آمریکا می‌گوید اعزام نظامیان بیشتر آمریکایی برای تقویت نیروها “در مقابل تهدید مداوم نیروهای ایرانی، از جمله سپاه پاسداران و وابستگانش” انجام میشود.
۲۰ ژوئن: ایران یک پهپاد شناسایی آمریکا را بر فراز تنگه هرمز سرنگون میکند. آمریکا می‌گوید پهپاد بر فراز آبهای بین‌المللی پرواز می‌کرده، اما ایران می‌گوید که پهپاد به حریم هوایی‌اش تجاوز کرده‌بود.
۲۱ ژوئن: دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، اعلام کرد که در نظر داشته تا در پاسخ به ساقط شدن پهپاد آمریکایی توسط ایران، به سه هدف در ایران حمله کند، اما به واسطه برآوردی که از کشته شدگان احتمالی به او ارائه شد، تصمیم گرفت این کار را انجام ندهد.
۱۹ ژوئن: نیروی دریایی سپاه، نفتکش بریتانیایی “استنا امپرو” را به “تلافی” توقیف یک نفتکش ایرانی در جبل الطارق، توقیف میکند. شرکت سوئدی مالک استنا ایمپرو است گفت از هیچ گونه شواهدی مبنی بر اینکه این تانکر قوانین دریایی را زیر پا گذاشته است مطلع نیست. آدرین دریا ۱ که تا اواخر دوره توقیف “گریس ۱” نام داشت روز چهارم ژوئیه توسط نیروی دریایی بریتانیا در جبل الطارق ضبط شد که دلیل آن سوءظن نسبت به نقض تحریم های اتحادیه اروپا علیه سوریه با تلاش برای رساندن نفت به این کشور عنوان شد. این نفتکش نهایتا پس از ۷۰ روز رفع توقف شد اما با وجود تعهد ایران به نرساندن محموله نفت این نفتکش به سوریه، این کشتی در نهایت نفتش را در نزدیکی سواحل سوریه تخلیه کرد. ایران در اواخر سپتامبر نفتکش استنا امپرو را رفع توقیف کرد.
۷ سپتامبر: دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا اعلام میکند که گفتگوهای برنامه ریزی شده صلح با طالبان را پس از بمبگذاریهای این گروه در کابل که به کشته شدن یک سرباز آمریکایی انجامید، لغو کرده است. همزمان، اشرف غنی، رئیس جمهور افغانستان نیز در واکنش به لغو این دیدار در بیانیه‌ای اعلام کرد: “صلح واقعی تنها زمانی با طالبان به دست می‌آید که آنان خشونت‌ها را متوقف کرده و حاضر باشند با حکومت افغانستان مذاکره کنند.”
۱۴ سپتامبر: دو پالایشگاه عمده نفت عربستان سعودی مورد حمله موشکی و پهپادی قرار می‌گیرند که در نتیجه آن، ظرفیت صادرات نفت عربستان نصف میشود. حوثی‌های یمن مسئولیت حمله را به عهده می‌گیرند اما آمریکا و عربستان ایران را متهم میکند. روز ۲۴ سپتامبر (دوم مهر ۱۳۹۸) رهبران فرانسه، آلمان و بریتانیا ایران را مسئول این حمله دانستند. اما بعد در ۱۱ دسامبر سازمان ملل متحد اعلام کرد که نمی‌تواند ایرانی بودن سلاح‌های استفاده شده در حمله به تاسیسات نفتی عربستان را تایید کند.
۲۸ سپتامبر: چهارمین انتخابات ریاست جمهوری افغانستان برگزار شد. مشارکت در انتخابات پایین گزارش شده به صورتی که از حدود ۹ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر که می‌توانستند رای بدهند، تنها حدود دو میلیون نفر شرکت کردند. نتایج اولیه انتخابات که در پایان دسامبر منتشر شد نشان می‌دهد که محمد اشرف غنی رئیس جمهوری فعلی افغانستان، بیش از ۵۰ درصد آرار را کسب کرده است. عبدالله عبدالله رقیب او، کمتر از ۴۰ درصد آرا را به دست آورده است. تا زمان انتشار این گزارش، نتیجه قطعی انتخابات اعلام نشده است.
۹ اکتبر: رئیس جمهوری ترکیه آغاز تهاجم نظامی ارتش این کشور به شمال سوریه را برای ایجاد “یک منطقه حائل” اعلام میکند. پیش از این حمله آمریکا نیروهای خود را از شمال سوریه خارج کرده بود و دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا با اشاره به وضعیت شمال شرق سوریه و درگیری ترکیه با کردها گفته بود آمریکا باید خود را از ‘جنگ‌های مضحک بی‌پایان’ کنار بکشد.
