کارگران و بازرسی کار

در حین خواندن خبر بازدید معاون وزیر کار از کارخانه فروآلیاژ ازنا، متوجه میشویم که هفته قبل یکی از کارگران این کارخانه دراثر حادثه کاری جان خود را از دست داده است. خبر این حادثه در اخبار هفته گذشتهٔ حوادث کاری نیامده بود. جان کارگران برای کارفرمایان و حکومت حامی‌اش آنقدر بی‌ارزش است که حتی در آمارمنتشره قربانیان کار هم گزارشش نمیکنند. ین هم نمونه دیگری از قربانیان گمنام کار است. (رجوع کنید به کارگرکمونیست شماره ۶۹۸) معاون وزیر هم در بازدید از قتلگاه این کارگر چیز زیادی در باره‌اش نگفت. اینکه این کارگر جان باخته نامش چیست؟ زن بوده یا مرد؟ متاهل بوده یا مجرد؟ کودکان و همسرش چه وضعیتی دارند؟ مادر، پدر، خواهر یا برادری که بیش از یک هفته است در سوگ عزیز از دست رفته شان سوگوارند؟ هیچ چیز برای ما معلوم نیست.
“به گزارش ایلنا به نقل از روابط عمومی اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان لرستان، علی حسین رعیتی فرد، در بازدید از کارخانه فرو آلیاژ ازنا اظهار کرد: طبق ماده ۹۵ قانون کار، نظارت مستمر بر حوزه ایمنی کار برعهده کارفرمایان است که باید شرایط صیانت از کارگران را به طور دقیق بررسی کنند. وی با اشاره به جان باختن یک کارگر کارخانه فروآلیاژ ازنا در هفته گذشته افزود: ایمنی محیط کار (HSE) کارخانه نیاز به نظارت بیشتری دارد، آموزش‌های مستمر کارگران باید در دستور کار باشد و سیستم حاکمیتی موظف به بازرسی و نظارت مستمر است تا شاهد حوادث ناشی از کار نباشیم. وی ادامه داد: در حادثه رخ داده، نکات ایمنی حین کار رعایت نشده و فضای ایمنی لازم نیز برای کارگر فراهم نبوده است. “
آیا نکات ایمنی که باعث مرگ آن کارگر شد همه برطرف شده است؟ فضای ایمنی لازم، ایجاد شده است که تولید این کارخانه ادامه پیدا کرده؟ آیا بعد از آن اتفاق، دیگر کارگران کارخانه آموزش‌های لازم را دیده اند؟ کدام تجهیزات ایمنی برای کارگران تهیه شده است که قبلا نداشتند و یا استفاده نمیکردند؟ جواب این سئوالات را از مسئولین و معاون وزیر باید پرسید.
معاون وزیر کار در دیدار از کارخانه فروآلیاژ ازنا در ادامه صحبتهایش همچنین خبر میدهد که: “ایران هفته گذشته به مقاوله‌نامه شماره ۸۱ با عنوان بازرسی کار (پیمان نامه) سازمان بین المللی کار پیوست که این ظرفیت جدیدی خواهد بود تا بتوانیم حوزه کار را ارتقا دهیم و از دانش روز استفاده کنیم. ” عجب خبری؟! جمهوری دزدسالار مافیاهای اسلامی، مقاوله نامه سازمان جهانی کار ILO درباره بازرسی کار را پذیرفته و امضا کرده است. (این مقاوله نامه ۷۴ سال پیش نوشته شده و حاکمین ایران تازه کشفش کرده اند) معاون وزیر ادعا دارد که وضعیت ایمنی کار از این به بعد بهتر خواهد شد. چرا که مجلس این مقاوله نامه را تصویب کرده. پاسخ کشتار کارگران در محیط های کار بخاطر در نظر گرفتن کمترین استانداردهای ایمنی، پیوستن صوری به مقاوله نامه و امضایش نیست. بلکه ایمن شدن فوری محیط کار با استانداردهای قابل قبول است و این خواست فوری کارگران است.
گفتنی است که جمهوری اسلامی زیر چند مقاوله نامه سازمان جهانی کار را امضاء کرده است. اما همه آنها را زیر پا گذاشته است. سازمان جهانی کار نیز آگاه از زیر پا گذاشتن مقاوله هایش توسط رژیم جنایتکار جمهوری اسلامی و سرکوبگری هایش سکوت و مماشات کرده و میکند. مقاوله نامه بازرسی کار نیز که هم اکنون توسط رژیم اسلامی امضا شده یکی دیگر از همانهاست و همان سرنوشت را پیدا خواهد کرد. یک اعتراض کارگران در ایران به عضویت جمهوری اسلامی در سازمان جهانی کار است. جمهوری اسلامی باید بخاطر بیش از ۴۰ سال جنایتش علیه کارگران و کل جامعه و از جمله قتل هر روزه کارگران در محیط های کار، در سطح جهانی بایکوت شود و از سازمان جهانی کار اخراج گردد.

قانون کار ضد کارگری مشقی فعلی و ایمنی کار
در قانون کار جمهوری اسلامی مبحثی به رعایت ایمنی محیط کار اختصاص دارد و نفس اینکه قانون ناگزیر به “ایمنی محیط کار” اشاره دارد زیر فشار اعتراضات کارگران است. ولی این فصل فقط اسمش ایمنی محیط کار است ولی به چیزی که نپرداخته همین حفاظت و بهداشت محیط کار است. این فصل شامل ۲۲ ماده است و هر کدام با چند تبصره و به جای مقررات روشنی برای جلوگیری از وقوع سوانح و بیماریهای شغلی تعدادی کمیسیون و ادارت و نهادهای دست ساز حکومتی نام برده شده که مراقب این مساله باشند. به این معنا که در این قانون درمورد اینکه چه شرایطی ایمنی محیط کار را به خطر می اندازد و باید جلوی چه چیزهایی را گرفت که جلوی خطرات محیط کاری را گرفت شود، و در اثر عدم ایمنی محیط کار، چه مشکلاتی برای کارگر ایجاد میشود و ضمانت اجرایی قانونی و واقعی برای جلوگیری از اینها چیست، چیزی در قانون کار پیدا نمیشود. بلکه بعکس مثل خیلی از بندهای دیگر این قانون یک حقوق ویژه به کارفرما و وزارت کار داده است تا جلوی اعتراض و خواست برحق کارگران را برای تامین شرایط ایمنی و بهداشتی در محیط کار بگیرند.
خلاصه کلام اینکه در همین قانون کار ضد کارگری مشقی فعلی که ۳۱ سال است تصویب شده ، ماده ۸۵ تا ماده ۱۰۷، با کلی تبصره و بند همه به مسئله ایمنی کار و بازرسی اختصاص داده شده است. اما نتیجه عملی این همه ماده و تبصره، برای کارگران یک ذره امنیت محل کار، بیشتر نشده است. کارفرمایان و پیمانکاران زیادی از تهیه ضروری ترین تجهیزات ایمنی شخصی کارگران(کلاه ایمنی، کمربند ایمنی و…) طفره میروند. و کسی هم نیست یقه شان را بگیرد و به دادگاه بکشاند. هر روز که کارگر برای کار میرود این ترس و دلهره را دارد که آیا شب به خانه برمیگردد؟ آیا بازهم عزیزانش را خواهد دید؟ همین کارگران کارخانه فروآلیاژ ازنا را درنظر بگیرید، آیا هفته گذشته بعد از اینکه همکارشان قربانی شد، مسئول ایمنی و بازرس اداره کار آمد و نکات ایمنی که رعایت نشده بود را برایشان توضیح داد؟ آیا بازرس گفت که چگونه باید فضای ایمنی کار را استاندارد کنند تا دیگر این اتفاق نیفتد؟ راهکارهای عملی لازم را که کارفرما باید انجام دهد را برای کارگران توضیح داد؟ نه همه میدانیم که این کارها را نکردند و اگر دست کارفرما و حکومتش باشد هرگز به رضایت خودش نمیآید از سودش بزند و تجهیزات ایمنی برای کارگران تهیه کند. آن همه ماده و تبصره هم در قانون ضد کارگریشان نوشت اند فقط بخاطر اینکه وقتی سازمانهای جهانی و بانک جهانی یقه شان را میگیرد، بگویند که ما قانون داریم: بفرمایید ۲۲ ماده و کلی تبصره را بریزند روی میز. حالا هم که مقاوله نامه را پذیرفته‌اند تغییری در وضعیت کارگران و امنیت محل کار داده نمیشود. بندها و تبصره های این مقاوله نامه هم میرود پیش همان ۲۲ ماده و کلی تبصره باد میخورد. بگذریم از اینکه حتی همین قانون کار ضدکارگری، شامل بخش عظیمی از کارگران نمیشود.

بازرسی طبقه کارگر
تنها راه طبقه کارگر ایران این است که برای تمام حقوق خودش متحد و سراسری مبارزه کند. بازرسی ایمنی کار را باید خود ما انجام دهیم. هر کجا که احساس میکنیم خطر نزدیک میشود باید خط تولید را متوقف کرد. همه کارگران باید از کارگاه خارج شوند و به کارفرما اعلام کنیم تا رفع ایرادات تولید نمیکنیم. گزارشی از محیط نا امن کارمان تهیه کنیم و نسخه اش را به “بازرس” اداره کار دهیم و اعلام اعتصاب کنیم و آنقدر فشار بیاوریم که کارفرمای جنایتکار خاطی به دادگاه کشیده شود. در شبکه های میدیای اجتماعی این تجاربمان را با دیگران به اشتراک بگذاریم و به کمک هم‌ طبقه‌ای ‌هایمان تلاش کنیم که محیط های کار امن بشود.

سوانح کاری این هفته:
خودسوزی یک مرد مقابل اداره کار اراک
یکشنبه ۲۳ آبان- “به گزارش خبرنگار ایلنا، منابع خبری ایلنا از خودسوزی یک مردم میانسال مقابل اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی اراک خبر دادند.
سه شنبه ۲۵ آبان- غیاثی (دبیر اجرایی خانه کارگر اراک) در گفتگو با خبرنگار ایلنا، از وخامت حال کارگری خبر داد که دو شب پیش (بیست و سوم آبان) مقابل اداره کار اراک دست به خودسوزی زد. … این کارگر حدوداً ۶۵ ساله، چند سالی در یک شرکت نگهبان بوده؛ سپس سر سابقه کار با کارفرما اختلاف پیدا کرده که گویا هیات‌های حل اختلاف به نفع کارگر رای می‌دهند اما دیوان عدالت چون مدارک کافی نبوده، رای را کمی به ضرر کارگر تغییر می‌دهد، حدود دو سال از سابقه‌ی او کم می‌کند و همین مساله موجب نارضایتی او را فراهم کرده که موجب شده مقابل اداره کار دست به خودسوزی بزند.”
خودسوزی و خودکشی راه چاره نیست! این زالوصفتان را باید از اریکه قدرت پایین کشید. این مفتخورانی که با شل کردن سر کیسه، رای هیئت های حل اختلاف و دیوان عدالت را هم عوض میکنند را باید به محاکمه کشید. این دزدان و مفتخوران حتی به کارگر ۶۵ ساله هم رحم نمیکنند. برای اینها حرمت انسان معنی ندارد. اینها فقط بفکر بالاکشیدن حداکثر ممکن ثروت برای خود هستند، با هر قیمتی که باشد برایشان فرق نمیکند. باید این زالوها را گرفت و در دادگاهی علنی مانند همین دادگاه تریبونال آبان، به محاکمه کشید.

مرگ یک کارگر در عسلویه
دوشنبه ۲۴ آبان- “به گزارش خبرنگار ایلنا، یک کارگر روزمزد سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس (عسلویه) بر اثر حادثه کار درگذشت. به گفته منابع خبری، «حسن شمس» از کارگران روزمزد تعمیرات پالایشگاه ششم (فازهای ۱۵ و ۱۶) سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس از ارتفاع سقوط کرد و جان باخت. این اتفاق صبح دوشنبه (۲۴ آبان) اتفاق افتاده است. چرایی وقوع این حادثه مرگبار در حال بررسی است.”
خبر خیلی کوتاه است: یک کارگر روزمزد سازمان منطقه ویژه اقتصای انرژی پارس (عسلویه) براثر حادثه کار درگذشت. این جمله کوتاه واقعیتهای وحشتناک زندگی بخش عظیمی از طبقه کارگر ما را زیر سیطره حاکمیت دزدسالاران اسلامی بیان میکند. حسن شمس کارگر روزمزد بود و این به معنی این می‌تواند باشد که از بیمه و سابقه کار هیچ خبری نیست. این رسم کار در مناطق ویژه دزدی های سرمایه داران و پیمانکاران اسلامی است. نگاهی به نمایی از پالایشگاه بیندازیم اینجا جایی که روزانه میلیونها دلار سود میریزد جیب رژیم حاکم و پیمانکاران زالوصفتش. سهم کارگران از این همه دلارهای که هر روز بدست میاید چند سنتی بیش نیست. از نظر این حاکمان دزد، کارگران ماشین هایی کم خرجی هستند که فقط باید کار کنند و سود بیشتر به جیب این دزدسالاران اسلامی و آقازاده هایشان بریزند. ساده ترین تجهیزات ایمنی کار در ارتفاع که یک کمربند ایمنی باشد میتواند از سقوط کارگر جلوگیری کند در دسترس کارگران نیست. چرا این ساده ترین امکانات ایمنی کار را از کارگران دریغ می‌کنند. شورای سازماندهی اعتراضات کارگران پیمانی نفت در باره جان باختن این همکارشان اطلاعیه‌ای صادر کرده و ضمن تسلیت به خانواده این کارگر ۳۷ ساله و همکارانش اعلام میکنند: “ما کارگران به آقای خدری دادستان عسلویه اخطار میدهیم و میگوییم ما عاملین این جنایت آشکار را بخوبی می شناسیم. همه مقامات این شرکت از وضع ناامن کار در شرکت خبر دارند و باید خبر داشته باشند. هیچ کنترلی بر ایمنی محیط کار من کارگر نیست. هیچ تجهیزاتی برای ایمنی کارگران فراهم نشده است. ایمنی محیط های کاری همواره یکی از مطالبات اساسی ما کارگران نفت بوده است. ما به نقض آشکار استانداردهای ایمنی محیط کار که دارد هر روزه جان کارگری را میگیرد، اعتراض داریم. ما خواستار تامین خانواده این همکار گرامی و تامین معاش آنها هستیم. “

مرگ و مصدومیت چهار کارگر نصاب آسانسور
پنج‌شنبه ۲۷ آبان- “منابع کارگری در تبریز به خبرنگار ایلنا گفتند: حادثه حوالی ظهر روز پنجشنبه زمانی اتفاق افتاد که ۴کارگر نصاب آسانسور به دلیل نقص فنی دستگاه از ارتفاع یک ساختمان نیمه کاره ۱۴ طبقه واقع در شهرک ولیعصر تبریز، فلکه ایرداک سقوط کردند… از قرار معلوم سه کارگر داخل کابین بودند و نفر چهارم بر روی کابین مشغول نصب آسانسور بوده است. که متاسفانه کارگری که بالای کابین بوده جان خود را از دست داده و سه نفر دیگر با اقدام به موقع امدادگران به بیمارستان امام رضا (ع) تبریز اعزام شده اند.”
بازهم عدم رعایت اصول ایمنی کار قربانی گرفت. گفته شده است به دلیل نقص فنی دستگاه، ۴ کارگر نصاب آسانسور دچار سانحه شدند. یکنفر از کارگران جانش را از دست داده و ۳ کارگر دیگر هم به بیمارستان منتقل شده اند. خبر این حادثه طبق معمول خیلی کوتاه و مختصر است، سئوالات زیادی پیش میآید که نیاز به پاسخ دارند. آیا این کارگران نصاب آسانسور دوره های تخصصی و ایمنی کار را دیده بودند؟ تجهیزات ایمنی کار را استفاده میکردند؟ سیستم ترمز اضطراری کابین نصب و امتحان شده بود؟ کارگری که بالای کابین مشغول کار بود، آیا از کمربند ایمنی استفاده میکرده؟ شرکتی که آسانسور را نصب میکرده، آیا گواهینامه صلاحیت ایمنی داشته است؟ اداره کار صلاحیت ایمنی شرکت مذبور را بررسی و تایید کرده بود؟ آیا این قربانیان بیمه دارند؟ خانواده هایشان در چه وضعیتی هستند؟ محیط کار امن تضمین کننده این است که کارگران هر روز صحیح و سالم از محل کار به خانه و کاشانه خود برگردند. کارکردن نباید در فضایی مملو از خطر و ریسک انجام شود. اصول ایمنی کار و تکنولوژی وتجهیزات مدرن ایمنی کمک میکند که محل کار یک نصاب آسانسور با یک فردی که کار دفتری انجام میدهد، تفاوت زیادی نداشته باشد. با تکنولوژی و امکانات و دانش امروزی این حد از ایمنی کار ممکن است به شرطی که هدف سیستم اداری جامعه آسایش و رفاه مردم باشد. نه مثل این جهنمی که سرمایه‌داری برای بشر ساخته است.

۱۹ کارگر در حادثه ریزش سیلو مصدوم شدند/ کشته شدن یکی از مصدومان
شنبه ۲۹ آبان- “به گزارش خبرنگار ایلنا، در حادثه ریزش داربست فلزی که حوالی ساعت ۱:۲۱بامداد امروز (شنبه ۲۹ آبان ماه) در مناطق لک بخش حصار ولیعصر شهرستان آوج در استان قزوین رخ داد، ۱۹ کارگر حین کار دچار حادثه می‌شوند. از قرار معلوم این کارگران که مشغول ساخت یک سیلوی گندم بودند، در پی ریزش ناگهانی داربست فلزی گرفتار شدند. در این حادثه، علی‌رغم تلاش تیم‌های امدادی «نرجه و رحیم آباد تاکستان، پایگاه جاده‌ای دانسفهان بویین زهرا»، یک نفر از کارگران جانش را از دست داده و سایر کارگران هم مصدوم شدند که مصدومیت شش نفر از آنها سطحی بوده است. گفته می‌شود؛ عملیات امداد و نجات کارگران حادثه دیده تا حوالی ساعت شش صبح طول کشیده است.”
سیلویی برای نگهداری گندم در حال ساخت است و این حادثه کار موجب جان باختن یک کارگر و زخمی شدن ۱۸ کارگر دیگر شده است. زمان وقوع این حادثه اولین ساعت شنبه است. یعنی ساعت یک ونیم شب. شب کاری در صنعت ساختمانی خیلی عجیب است. چه مرجعی اجازه میدهد که کارگران ساختمانی شب کاری کنند؟ کدام بازرس کار اجازه داده است؟ این کارگران از چه ساعاتی کار میکردند؟ کار ساخت این سیلو در سه شیفت انجام میشده؟ آیا این همه کار با یک شیفت کارگر انجام میشده؟
یکی از عوامل تن دادن کارگران به این بردگی، دستمزدهای ناچیزی است که میگیرند. به همین خاطر مجبورند تن به اضافه کاری بدهند تا شاید کمتر شرمنده خانواده باشند. به خاطر همین دستمزدهای چندین مرتبه زیر خط فقر است که محل کار برای کارگران قتل‌گاه است. و برای حکومتیان دزد و وابستگانشان یک دنیا امکانات و ثروت. باید اینها را از اریکه قدرت به زیر کشید و یک جامعه انسانی برای خود و نسلهای آینده بسازیم.
مصدومیت سه کارگر در حادثه آتش‌سوزی یک کارگاه کیف و کفش
جمعه ۲۸ آبان- “به گزارش ایلنا، حادثه حوالی ساعت ۲۲:۲۱ شب گذشته (جمعه ۲۸ آبان ماه) در محله اتابک خیابان شهید ذوالفقاری بالاتر از خیابان منصور زمانی رخ داد که در پی آتش سوزی گسترده یک کارگاه تولید کیف وکفش در یک ساختمان ۲ طبقه، شش نفر از کارگران دچار حادثه شدند. بر اساس این گزارش، گروهای امداد و نجات موفق شدند حریق را تحت کنترل بگیرند اما سه نفر از کارگران دچار مصدومیت شدند و به بیمارستان انتقال یافتند.”

ساعت و روز حادثه عجیب و باور نکردنی است. چه کارگاهی روز جمعه هم باز است و آنهم ساعت ده و نیم شب. مگر این کارگران وقت استراحت ندارند. این چه دنیایی است که رژیم دزدسالار اسلامی برای کارگران و اکثریت مردم ایران درست کرده است. شاید این کارگرها خانه و کاشانه ای ندارند و در همان محل کارگاه زندگی میکنند و به همین خاطر بوده که روز جمعه هم در آن محل حضور داشتند. در کارگاه کفاشی انواع چسب‌ها که آتش زاست و به راحتی مشتعل میشود فراوان است. باید به این بساط سرمایه داری وحشی که محیط های کار را به قتلگاه کارگران تبدیل کرده خاتمه داد. اینها تمام ثروت مملکت را به تاراج میبرند و زندگی چندین بار زیر خط فقر را به کارگران و دیگر مزدبگیران تحمیل کرده اند. کارگران به دنیا نیامده‌اند که فقط کار کنند و کار! کارگران کار میکنند تا زندگی کنند. تفریح و استراحت از احتیاجات همه انسانهاست. کارگران باید با یک شغل که حداکثر ۸ ساعت کار باشد بتوانند زندگیشان را تامین بکنند نه اینکه هفت روز هفته را روزی ۱۸ تا ۲۰ ساعت کارکنند. با پیشرفت تکنولوژی امروز کاهش ساعت کار به ۳۵ ساعت و حتی ۳۰ ساعت در هفته هم ممکن است. این چیزی است که برنامه یک دنیای بهتر نیز از آن سخن میگوید.

مرگ و مصدومیت دو نفر بر اثر ریزش سقف ساختمان
شنبه ۲۹ آبان- “به گزارش ایلنا، یک کارگر ساختمانی به همراه مالک خانه‌ای واقع در خیابان بهارستان غربی، محله بهرام آباد اصفهان، حوالی ساعت ۱۰:۴۰ دقیقه صبح امروز (شنبه۲۹ آبان ماه) بر اثر ریزش آوار سقف خانه دچار حادثه شدند. فرهاد کاوه آهنگران (سخنگوی سازمان آتش نشانی اصفهان) با تایید این خبر گفته است: در این حادثه سقف خانه بر روی کارگری حدود ۲۰ساله و مالک ۳۷ساله خانه فرو می‌ریزد که متاسفانه مالک جان خود را از دست داد و کارگر به دلیل شدت جراحات وارده پس از انجام اقدامات اولیه توسط تکنیسین‌های فوریت‌های پزشکی به نزدیک‌ترین مرکز درمانی اعزام شد.”
در این خبر میخوانیم که کارگر ساختمانی براثر حادثه مجروج شده و صاحب خانه جانش را از دست داده است. در این خبر مشخص نیست که صاحب خانه ۳۷ ساله آیا خودش کارگر ساختمانی بوده است یا نه؟ و آن جوان ۲۰ ساله که مجروح شده، آیا کارگر دوره دیده ای بوده است یا نه؟ سوانح کاری در صنعت ساختمانی از بقیه رشته های صنعتی و شغلی بیشتر است. برای امتناع از حادثه کاری باید کار توسط کسانی که دانش و تجربه و امکانات لازم را دارند انجام شود. یکی از اصول اولیه ایمنی کار در محلی که تعمیرات و تخریب ساختمان انجام میشود این است که هیچ فرد غیر متخصصی وارد محل کار نشود. یکی دیگر از اصول اولیه این است که حتما کلاه ایمنی داشته باشند. همه این مسائل باید از طریق اداره شهرداری محل که پروانه کار را صادر میکند کنترل و بازرسی بشود. رعایت این استانداردها تضمین کننده زنده مانده انسانها است. تضمین کننده این است که خانواده هایی از هم پاشیده نشود. تضمین کننده این است که فرزندانی بدون پدر بزرگ نشوند.*

کارگرکمونیست ۷۰۲