در سودان، جنگ داخلی شدیدی میان ارتش رسمی کشور (SAF) و گروه شبهنظامی «نیروهای پشتیبانی سریع» (RSF) در جریان است. این درگیری به یک بحران انسانی فاجعهبار منجر شده است، با نبردهای خشونتآمیز، موج عظیم آوارگان و گسترش گستردهی قحطی.
وضعیت کنونی (نوامبر ۲۰۲۵)
نبردهای خشونتآمیز: درگیریها با شدت کامل در بخشهای مختلف کشور، از جمله پایتخت خارطوم و منطقه دارفور ادامه دارد. بهویژه شهر «الفاشر» در دارفور شاهد خشونتهای سنگینی بوده است که هزاران نفر را مجبور به فرار کرده است.
نقضهای گسترده حقوق بشر: هر دو طرف به ارتکاب جنایات جنگی و سوءاستفاده از غیرنظامیان متهم شدهاند. از جمله، RSF متهم است که هزاران غیرنظامی را در شهرهای تصرفشده کشته و موجی از حملات را علیه مناطق مسکونی، بهویژه در ایالت «الجزیره»، انجام داده است.
فاجعه انسانی: این بحران یکی از بدترینها در جهان توصیف میشود. بیش از نیمی از جمعیت با کمبود شدید غذا، آب و دارو روبهرو هستند. در چندین منطقه رسماً قحطی اعلام شده و بیماریهایی مانند وبا به سرعت در حال گسترش است. دسترسی به کمکهای بشردوستانه به دلیل ناامنی شدید بسیار محدود است.
بحران آوارگان: میلیونها نفر خانههای خود را ترک کردهاند؛ برخی در داخل کشور آواره شدهاند و برخی دیگر به کشورهای همسایه پناه بردهاند، کشورهایی که خود نیز فقیر و دارای منابع محدود هستند.
واکنشهای بینالمللی: جامعه جهانی، از جمله ایالات متحده، تلاشهایی برای میانجیگری و برگزاری گفتوگوهای غیرمستقیم میان طرفین برای دستیابی به آتشبس انجام داده است، اما تاکنون پیشرفت چشمگیری حاصل نشده است.
نیروهای سودانی: RSF دو هزار غیرنظامی را در شهر اشغالشده کشت
بهروزرسانی: ۲۹ اکتبر ۲۰۲۵
منتشر شده: ۲۹ اکتبر ۲۰۲۵
یک قتلعام دیگر ممکن است در سودان جنگزده رخ داده باشد. گزارشها حاکی از آن است که دو هزار غیرنظامی پس از آنکه نیروهای شبهنظامی RSF کنترل شهر «الفاشر» را در دست گرفتند، کشته شدند.
بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت (WHO)، حدود ۵۰۰ غیرنظامی که در یکی از بیمارستانهای این شهر حضور داشتند، توسط نیروهای RSF کشته شدند.
تدروس آدهانوم، رئیس WHO، در شبکه اجتماعی X نوشت:
> «از این گزارشها شوکه و عمیقاً متأثر شدهام.»
افرادی که موفق به فرار به شهر نزدیک «تاویلا» شدهاند، از فجایع وحشتناکی خبر میدهند. گفته میشود اعضای RSF از خانهای به خانه دیگر رفته و افرادی را که غیرعرب میدانستند، مورد ضربوشتم و تجاوز قرار دادهاند. کسانی که قصد فرار داشتند، هدف گلوله قرار گرفتند.
«جسدها همهجا بود»
یکی از شاهدان به خبرنگار آسوشیتدپرس گفت:
> «همهجا پر از جسد بود، مردم در حال خونریزی بودند و هیچکس نمیتوانست به آنها کمک کند.»
اتحادیه اروپا نیز روز چهارشنبه پس از آنکه RSF در پایان هفته و پس از تقریباً دو سال محاصره، شهر الفاشر — آخرین پایگاه ارتش در استان دارفور — را تصرف کرد، این اقدام را به شدت محکوم کرد.
کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، در بیانیهای نوشت:
> «سازمانهای بشردوستانه باید فوراً، با امنیت کامل و بدون هیچ قید و شرطی، اجازه دسترسی به همه نیازمندان را داشته باشند. غیرنظامیانی که میخواهند شهر را ترک کنند باید بتوانند این کار را با امنیت انجام دهند.»
«زنان، کودکان و سالمندان»
اما به نظر میرسد امید اتحادیه اروپا بیفایده است. نیروهای متحد ارتش سودان RSF را متهم کردهاند که تنها در عرض دو روز بیش از دو هزار غیرنظامی بیدفاع را در این شهر به قتل رسانده است، طبق گزارش خبرگزاری EFE.
قربانیان عمدتاً زنان، کودکان و سالمندان بودهاند. گزارشهای مربوط به کشتار جمعی و اعدامهای صحرایی پس از سقوط شهر، با تصاویر ماهوارهای جدیدی که توسط دانشکده بهداشت عمومی دانشگاه ییل تحلیل شده نیز تأیید میشود.
محمود علی یوسف، رئیس اتحادیه آفریقا، این رویدادها را جنایت جنگی خوانده و از «افزایش خشونت و گزارشهای مربوط به اعمال وحشیانه» ابراز نگرانی عمیق کرده است.
سازمان ملل متحد هشدار داده است که خطر نقضهای گسترده و قومیمحور حقوق بشر و جنایات بیشتر در الفاشر هر روز افزایش مییابد.
بحران قحطی در جریان
RSF، که از سال ۲۰۲۳ با ارتش رسمی سودان درگیر جنگ است، تاکنون به این اتهامات واکنشی نشان نداده است.
در حال حاضر، بزرگترین فاجعه انسانی جهان در سودان در حال وقوع است — کشوری که از نظر وسعت چهار برابر سوئد است.
طبق اعلام سازمان ملل، از میان ۵۰ میلیون نفر جمعیت سودان، حدود ۳۰ میلیون نفر نیاز فوری به کمکهای بشردوستانه دارند و ۱۴ میلیون نفر نیز آواره شدهاند.
در چندین منطقه قحطی رسماً اعلام شده است. کمکهای انسانی در نزدیکی الفاشر موجود است، اما نیروهای سازمان ملل از توزیع آن منع شدهاند.
از فیسبوک حزب کمونیست کارگری
روزنه rowzane خبری – تحلیلی