روزنه rowzane خبری – تحلیلی
نشریه ژورنال شماره ۱۱۵۸– فایل پی دی اف – ویژه تلفن همراه
“ایلان ماسک، مدیرعامل شرکت خودروسازی تسلا، با تأیید سهامداران، بزرگ‌ترین بستۀ حقوق و مزایای مدیریتی در تاریخ به مبلغ یک تریلیون دلار را به دست آورد.”
تصویب بسته پاداش تریلیون‌دلاری برای ایلان ماسک از سوی سهامداران تسلا، نه پاداشی برای نبوغ تکنولوژیک، بلکه سپاسی است درخور برای خدماتی که او به سرمایه و منطق بی‌رحم آن ارائه داده است. درست است که در ظاهر، این پاداش به تحقق اهدافی چون تولید روبوتاکسی و ربات انسان‌نما و افزایش فروش خودرو گره خورده، اما در واقع آن‌چه در این اهداف نهفته است، چیزی جز تعمیق بهره‌کشی، تخریب طبیعت و سرکوب طبقاتی نیست.
ماسک در مقام یکی از مسئولان وزارت “کارایی دولت” آمریکا (DOGE) به‌وضوح نشان داد که سود سرمایه‌داران بر زندگی انسان‌ها اولویت دارد: ده‌ها هزار کارمند فدرال را با بهانه “بهره‌وری پایین” از کار بیکار کرد، تا هزینه‌های “غیرضروری” دولت کاهش یابد. اما در همان حال، در مورد خود او، “ضرورت” سود شخصی هیچ سقفی ندارد؛ منطق سرمایه یعنی دقیقاً همین: ریاضت برای توده‌ها، پاداش بی‌حد‌و‌مرز برای نخبگان سرمایه‌دار.
اهدافی که برای دریافت این پاداش نجومی تعیین شده‌اند، نظیر رساندن ارزش بازار تسلا به ۸.۵ تریلیون دلار، تنها با جایگزینی میلیون‌ها کارگر با ماشین، ربات و هوش مصنوعی ممکن‌اند. وعده تولید یک میلیون روبوتاکسی و یک میلیون ربات انسان‌نما نه نوید پیشرفت، بلکه هشداری است در باب بیکارسازی‌های گسترده، بی‌مهارت‌سازی کارگران، و فشار بر بازماندگان برای پذیرش دستمزد کمتر و شرایط کاری وخیم‌تر.
از سوی دیگر، این پروژه‌ها نیازمند استخراج گسترده‌تر فلزات کمیاب‌اند، که نه‌تنها بحران‌های زیست‌محیطی را تعمیق می‌بخشند، بلکه رقابت میان بلوک‌های سرمایه‌داری را به تقابل‌های سیاسی و حتی نظامی می‌کشانند.
ماشین، ربات و تکنولوژی، در چهارچوب سرمایه‌داری، نه ابزار رفاه بلکه وسایل بهره‌کشی‌اند. ماسک، با حمایت بی‌دریغ‌اش از ترامپ، جنبش‌های راست افراطی و احزاب نوفاشیستی، تجسم کامل پیوند تکنولوژی با سلطه طبقاتی است. تنها با درهم‌کوبیدن این نظام نابرابر و جایگزینی‌اش با نظمی انسانی بر پایه “از هر کس به اندازه توانش، به هر کس به اندازه نیازش” می‌توان ماشین را از بند سرمایه رها کرد.
شکست نامزدهای راست افراطیِ مورد حمایت ترامپ در انتخابات اخیر ایالات متحده و خیزش میلیون‌ها انسان در خیابان‌های ده‌ها شهر این کشور نشان می‌دهد که این مطالبه، خواست واقعی نوع بشر است؛ و راه تحقق سوسیالیسم حقیقی، از مسیر سازمان‌یابی و اقدام آگاهانه توده‌ها می‌گذرد.
