بیانیه ۴۷ سازمان سیاسی و حقوق بشری در محکومیت جنایات جمهوری اسلامی در جمعه‌های خونین زاهدان و خاش

به مناسبت دومین سالگرد جنایت جمعه خونین زاهدان، ۴۷ سازمان سیاسی و حقوق بشری با انتشار بیانیه‌ای مشترک خطاب به جامعه جهانی، ضمن شرح فشرده رویدادهای مربوط به زاهدان و خاش در پاییز ۱۴۰۱، خواستار پاسخگو کردن جمهوری اسلامی به دلیل ارتکاب این جنایات شدند. در بخشی از این بیانیه اقدامات سرکوب‌آمیز جمهوری اسلامی در سیستان و بلوچستان چنین عنوان شده است:

«- سرکوب خشونت‌آمیز مداوم اعتراضات که به کشته شدن حداقل ۱۸ معترض دیگر پس از «جمعه خونین» منجر شده است.

• تجاوزهای گروهی به دختران و زنان معترض بازداشت شده در بازداشتگاه های سپاه پاسداران پس حوادث جمعه خونین زاهدان.
• قطع مداوم اینترنت و شبکه‌های ارتباطی، به‌ویژه در طول اعتراضات هفتگی در زاهدان.
• آزار و تهدید فعالان اجتماعی و کارکنان خیریه که به قربانیان و خانواده‌های آن‌ها بصورت نامحسوس کمک می‌کنند.
• ترورهای کور و بازداشت‌های خودسرانه و ناپدید شدن اجباری شهروندان که وحشت را در سراسر منطقه پراکنده کرده است.
• محرومیت بازداشت‌شدگان اعتراضات از حداقل حقوق شهروندی و انسانی و عدم دسترسی به نمایندگی حقوقی مستقل.»

همچنین در این بیانیه از سازمان‌های حقوق بشری، دبیرکل سازمان ملل، مقامات بریتانیا و اتحادیه اروپا اجرای چنین درخواست‌هایی توصیه شده است:

۱. تمامی کشورهای عضو سازمان ملل باید از صلاحیت قضایی جهانی و سایر صلاحیت‌های فراسرزمینی و مکانیزم‌هایی که در اختیار دارند برای محافظت از جان و کرامت انسانی شهروندان بلوچ و پیگرد مقامات ایرانی مسئول جنایات طبق قوانین بین‌المللی، از جمله جنایات علیه بشریت که در بلوچستان (زاهدان و خاش) رخ داده است، استفاده کنند. اقدامات قضایی باید بدون محدودیت‌های رویه‌ای و بدون در نظر گرفتن حضور متهم در حوزه قضایی مربوطه انجام شود.

۲. تحقیقات ساختاری در مورد وضعیت کلی مرتبط با اعتراضات ۲۰۲۲، بدون شناسایی متهم خاص، آغاز شود، به‌ویژه در مواردی که قربانیان نقض‌ها و جنایات در قلمرو آن‌ها حضور دارند.

۳. اطمینان حاصل شود که افراد در قلمرو شما که به دلیل فعالیت‌هایشان در پی حقیقت و عدالت، از جمله در رابطه با رویدادهای جمعه خونین و سایر نقض‌ها و جنایات در بلوچستان در معرض خطر تلافی هستند، محافظت شوند و راه‌های پاسخگویی مورد بررسی قرار گیرد.

۴. دولت‌های ملی باید ویزاهای بشردوستانه یا مجوزهای مسافرتی دیگر را برای افرادی که در جریان سرکوب خشونت‌آمیز اعتراضات، به‌ویژه در جریان جمعه‌های خونین در زاهدان و خاش آسیب دیده‌اند و افرادی که با آزار و اذیت مواجه هستند، صادر کنند.

۵. مقامات بریتانیا و اتحادیه اروپا بطور چشمگیر باید سرکوب مداوم در بلوچستان، از جمله بازداشت‌های خودسرانه فعالان و نرخ بالای اعدام‌ها را محکوم کنند.

1: کمپین فعالین بلوچ
2: رسانک نیوز
3: شیوار نیوز
4: گروه حقوق بشر بلوچستان
5: آزادی نتورک
6: اتحاد زنان کردستان
7: زنان کردستان علیه تبعیض جنسیتی
8: سازمان حقوق بشری هانا
9: سازمان جوانان کردستان ایران
10: کمپین دفاع از زندانیان سیاسی و مدنی در ایران
11: سازمان حقوق بشری کُردپا
12: نهاد “همه حقوق بشر، برای همه، در ایران”
13: جمعیت حقوق بشر کردستان – ژنو
14: شبکه جهانی برای آزادی زندانیان سیاسی و عقیدتی
15: مرکز زنان تورک ایران
16: برمش
17: شیکاگو برای ایران
18: نهاد نه به تابو نه به خشونت علیه زنان
19: دفاع از جریان آزاد اطلاعات (DeFFI)
20: شش‌رنگ (شبکه لزبین‌ها و ترنسجندرهای ایرانی)
21: یەکیەتی ژنانی دێموکراتی کوردستانی ئێران
22: کمیته مبارزه برای آزادی زندانیان سیاسی
23: بنیاد مهسا
24: سازمان حقوق بشر ایران
25: سازمان زنان کردستان ایران
26: سازمان حقوق بشر کارون
27: کمیته بین‌المللی علیه اعدام
28: نهاد حقوق بشر مردم آزربایجان در ایران آهراز
29: هه‌نگاو
30: دادخواهان کردستان
31: کانون مدافعان حقوق بشر
32: انقلاب زنانه
33: Comite National (Luxembourg)
34: Marburger Kollektiv zur Unterstützung der Frauen*revolution im Iran
35: Woman Life Freedom London
36: Campaign against Execution in Iran – London
37: Collective Femme Vie Libertie – Montreal, Canada
38: Ahwaz Human Rights Org
39: Alliance Path for Iran
40: Women’s Independence and Sustainable Equality (W.I.S.E)
41: Alliance for Freedom; Washington DC, USA
42: Iranian Medical Society for Human Rights and Democracy (Berlin Med)
43: Association for the Defence of Human Rights of Azerbaijanis of Iran ArcDH
44: Kurdistan Human Rights Network
45: Echo Iran
46: Kurdistan Human Rights
47:‌ Council of Solidarity with the Struggles of the Iranian People – London