روزنامه آمریکایی: قطر جاسوس دوجانبه جنگ تروریسم بود

العربیه:روزنامه آمریکایی «یو.اس.تودی» در شماره ۶ ژوئن نوشت قطر در حالیکه ادعای دوستی می‌کرد، پول برای دشمنان آمریکا، طالبان و حماس می‌فرستاد.

به نوشته این روزنامه، فقط چند هفته بعد از سفر دونالد ترامپ، رییس جمهوری آمریکا به خاورمیانه و اصرار زیاد برای تشکیل یک ساختار امنیتی و منطقه‌ای برای جنگ با گروه تروریستی داعش و مقابله با ایران، چشم انداز چنین ساختاری بیش از هرزمان دیگر دور از دسترس بنظر می‌رسد. در آخرین روزهای هفته گذشته ۵ کشور عربی- پادشاهی سعودی، یمن، امارات متحده عربی، مصر و بحرین- روابط دیپلماتیک خود را با قطر بخاطر حمایت‌های این کشور از اسلامگرایان تندرو قطع کردند.

البته این چیز جدیدی نیست. قطر مدتهاست نقشی دوگانه در جنگ با تروریسم دارد. این کشور ثروتمند خلیج عربی سال‌ها مرکز اصلی ترابری آمریکا و نیروهای نظامی ائتلاف- ابتدا در جنگ با القاعده در افغانستان بعد از ۱۱ سپتامبر، بعد در جنگ بر ضد صدام حسین در عراق و هم اکنون در جبهه مبارزه با داعش در عراق و سوریه- بوده است.

اما همزمان فرمانروای قطر مشوق عمده گروه‌های تندرو هم بوده است. این گروه‌ها شامل اخوان المسلمین و شاخه فلسطینی آن حماس، و همچنین طالبان افغانستان و جبهه النصره وابسته به القاعده در سوریه، همگی از حمایت‌های قطر بهره مند می‌شوند.

از سوی دیگر قطر برخلاف دیگر کشورهای عضو شورای همکاری خلیج روابط نزدیکی با جمهوری اسلامی ایران دارد. ( اتفاقا دعوای هفته گذشته از آنجا شروع شد که شیخ تمیم بن حمد ال ثانی، امیر قطر طی سخنانی از کشورهای منطقه خواست تا از مخالفت با رژیم آیت‌الله‌ها در ایران دست بردارند).

تا حالا این دوگانگی- اگر نگوییم دورویی- در سکوت تحمل می‌شد. اما بنظر می‌رسد که دیگر چنین نیست. حرکت اخیر دیپلماتیک علیه قطر- شامل منع سفر به این کشور و فراخوان از همه تجار عرب برای بازنگری روابط و قراردادهای خود با این کشور- یک حرکت مشترک برای تنبیه قطر بخاطر رفتار غیردوستانه دوحه است.

اکنون نشانه‌هایی دیده می شود که این حرکت موثر بوده است. دوحه در یک حالت تدافعی روابط باز خود را حماس تغییر داده است. در روزهای اخیر تعدادی از افراد سرشناس این گروه تروریستی فلسطینی از این کشور اخراج شدند. در روزهای آینده از این تحولات بیشتر اتفاق خواهد افتاد، زیرا مقامات قطری در تنگنا قرار گرفته اند و سرگرم ترمیم اوضاع هستند.

این رویدادها چه معنی برای واشنگتن خواهد داشت؟ در نگاه اول شکاف عربی-قطری به نظر می‌رسد که خبر بدی برای رویای دولت ترامپ در ایجاد یک ائتلاف منطقه‌ای علیه ایران و داعش باشد. اما فشارهای کنونی بر قطر عملا می‌تواند خالی از فایده هم نباشد. ائتلاف‌ها معمولا با ضعیف‌ترین عضو آن تعریف می شوند و یک اتحاد منطقه‌ای که یکی از اعضای آن همزمان به طرف مقابل یاری برساند مطمئنا اتحاد شکننده‌ای می باشد.

طبیعی است که مقامات آمریکایی هم اکنون تلاش می‌کنند تا بین قطر و کشورهای عربی میانجیگری کنند تا سیاست خاورمیانه‌ای خود را سرپا نگه دارند. اما کاخ سفید شاید چندان هم مایل نباشد تا بحران کنونی را بخواباند، به ویژه اگر فشارهای پادشاهی سعودی و دیگر کشورهای منطقه باعث شود تا قطر نقش سازگارتری در جنگ با تروریسم داشته باشد.

اگر قطر رویه خود را اصلاح کند، این کشور می‌تواند به متحدی مطمئن برای آمریکا و متحدان منطقه تبدیل شود. و اگر اصلاح نکند، منزوی کردن این کشور می‌تواند خطر گروه‌های تروریستی را کاهش دهد. در هرصورت رگ خواب قطر در دست همسایگان این کشور است.