اینبار پای اشتغال ناخالص وسط کشیده است. تا چندی پیش گلایه ها آن بود که فردی با درآمد ۶۰ هزار تومان در هفته نباید در لیست شاغلان قرار بگیرد و آمار بیکاری بیش از رقم ۱۲.۴۴ درصد در سال ۹۴ است اما امروز کارشناسان از ایجاد اشتغال ناخالص به جای اشتغال خالص می گویند و آمارهایی که دولت یازدهم آنها را وارونه نشان داده است.
اما دراین بین مسوولان دولت یازدهم با تاکید بر یک آمار خود تکرار و تکرار میکنند که این دولت در طی فعالیت چهارساله خود سالانه ۷۰۰ هزار شغل ایجاد کرده که در مجموع ۲.۸ میلیون شغل را شامل میشود!
با اینحال رسانه های منتقد دولت در آستانه انتخابات را ادعا می نامند و رسانه های موافق دولت از آن به عنوان برگ زرینی از عملکرد روحانی و یارانش یاد میکنند. اما دراین بین این تعددا بیکاران است که روز به روز افزایش می یابد تا جاییکه از آمار تخمینی فاجعه آمیز در جامعه گفته میشود و آن اینکه در هر خانواده یک بیکار وجود دارد!
دراین بین همچنان منتقدان و موافقان دولت آنهم در سال تولید و اشتغال به جان هم افتاده اند و دولتمردان مشکلات بیکاری را در عملکرد ضعیف دولت نهم و دهم جستجو میکنند و خود را از ناکامی ها دراین بخش مبرا میدانند و کارشناسان منتقد دولت همچنان به دروغ و ریا در آمارهای بیکاری تکیه دارند و در تلاشند تا از آب گل آلود ماهی بگیرند.
دراین بین به گفته معاون توسعه کارآفرینی و اشتغال وزیرتعاون،کار و رفاه اجتماعی در سال های اخیر با جمعیت جویای کار بیش از انتظار مواجه شدیم که ۷۰ درصد این جمعیت فارغ التحصیل دانشگاهی هستند.
براساس اظهارات عیسی منصوری ایجاد اشتغال وابسته به عوامل مختلفی است و در این دوره بنا بر تجربه دیگر کشورها، نوع شغل ایجاد شده نیز فرق می کند. معمولاً اشتغال پس از دوران رکود به سمت خدمات، اشتغال پاره وقت و اشتغال در بخش نیمه رسمی تمایل پیدا می کند و بر همین اساس جهت گیری برنامه های ما نیز به همین سمت و سو بوده است.
منصوری در خصوص تاکید کارشناسان بر واقعی نبودن آمارهای مطرح شده توسط دولت در بخش اشتغالزایی تاکید کرد: مقایسه آمار اشتغال اعلام شده از سوی مرکز آمار با داده های سازمان تأمین اجتماعی صحت آمارهای اعلام شده قابل راستی آزمایی است و بررسی های انجام شده بیانگر تأیید آمارهای اشتغال است.
به توضیح معاون وزیر تعاون،کار و رفاه اجتماعی، در سال ۹۴ هشتصد و ۵۰ هزار نفر بیمه شده جدید داشتیم که با کسر کسانی که بیکار و بازنشسته شده اند به عدد ۴۸۰ هزار نفر می رسیم ضمن این که باید حدود ۵۰ درصد از سال ۹۴ معادل شاغلین بخش غیررسمی محاسبه شود و وقتی این عدد را ارزیابی می کنیم به ۷۱۱ هزار نفر می رسیم.
با اینحال به گفته وی، یکی از این رشته های مزیت دار کشور بخش پوشاک است به طوری که اگر ۵۰۰ میلیون دلار برای تولید نوعی از پوشاک سرمایه گذاری شود حدود ۳۷۰ هزار اشتغال به وجود می آید.که در همین ماه حدود ۸۰ میلیون دلار قرارداد خارجی در این بخش منعقد شده است.
به اذعان او، روحانی دولت را با رشد اقتصادی منفی شش درصد تحویل گرفته است و این در حد بحران اقتصادی بوده بنابراین دولت نمی توانسته کار من درآوردی انجام دهد، باید کار درست انجام میشده است.
ازسویی دیگر، یک اقتصاددان منتقد دولت تاکید دارد: ارقام اشتغالزایی آمارسازی است و در واقع دولت اشتغال ناخالص را به حساب اشتغال خالص محاسبه می کند.ضمن آنکه هنوز نتایج سرشماری مرکز آمار در این باره اعلام نشده بنابراین آمارهای نمونه گیری که دولت از اشتغال اعلام می کندقابل اتکا نیست.
به گفته جعفر قادری اعدادی که به عنوان اشتغال اعلام می شود شامل اشتغال نیروی شاغل دو روز یا دو ساعت و یا یک ساعت در هفته نیز است در حالی که بار تکفل در کشور ما بیش از دو نفر است.
به اذعان او، دولت در ساماندهی بازار کار با مشکلات جدی مواجه است. اعداد و ارقام دولتی مانند افراد بیمه شده مثل دولت های قبل است ،به طوری که با وجوداعلام آمار بیمه شدن ۸۰۰ هزار نفر طی سال گذشته ،باید گفت؛ در واقع دولت اشتغال ناخالص را به حساب اشتغال خالص محاسبه می کند.
با این حساب در حال حاضر همچنان حاشیه ها وجود دارد و دولت بر راه رفته اصرار میکند. در سالی که نام تولید و اشتغال نام گرفته است اولین قدم به نظر میرسد واقعی کردن نحوه محاسبه آمارهای بیکاری است که دولت یازدهم نحوه محاسبه آن را در روش دولت دهم جستجو میکند. اما به هرحال مهم آن نیست که چه کسی شروع کننده نحوه محاسبه فعالیت یک ساعته یک فرد در هفته به عنوان شاغل بوده اما تا رمانبکه آمار واقعی منتشر نگردد ظاهرا مسوولان از خواب خرگوشی خود بلند نخواهند شد و بیکاری ریشه کن نمیشود!