‘آژیر خطر’؛ کاهش صادرات و ترک‌های تازه در اقتصاد جهانی

کاریشما واسوانیخبرنگار اقتصادی بی‌بی‌سی:اگر تردید دارید که جنگ تجارتی آمریکا و چین، در آسیا اثر گذاشته، کافی است به تازه‌ترین آمار صادرات سنگاپور نگاهی بیاندازید.

برای دومین ماه متوالی صادرات سنگاپور کاهش یافته. در ماه ژوئن امسال در مقایسه با همین ماه در سال گذشته، صادرات سنگاپور ۱۷.۳ درصد اُفت کرده.

همزمان با کاهش قابل توجه صادرات سنگاپور، آمار رشد اقتصادی این کشور که هفته گذشته انتشار یافت حاکی از۳.۴ درصد تنزل رشد در مقایسه با چهار ماه گذشته است.

ولی به چه دلیل ما باید به کاهش صادرات سنگاپور اهمیت بدهیم؟

قناری در معدن زغال سنگ؟

تحلیلگران این داده‌ها را به مثابه یک زنگ خطر می‌دانند و از اصطلاح “قناری در معدن زغال سنگ” برای این هشدار استفاده می‌کنند.

علت استفاده از این اصطلاح برای اعلام خطر، این است که در گذشته معدنچی‌ها برای این که از بی‌خطر بودن معدن مطمئن شوند، قناری‌های محبوس در قفس را همراه خود به معدن می‌بردند. حتی اگر مقدار بسیار کمی گاز سمی در معدن بود، قناری‌ها تلف می‌شدند و این هشداری بود به معدنچیان که از معدن خارج شوند.

نگرانی کسانی که تحولات آسیا را دنبال می‌کنند این است که آماری که سنگاپور انتشار داده تنها نشانه‌ای از این است که خبرهای بد بیشتری از سایر کشورهای منطقه، در راه است.

تاثیر جنگ تجاری

شواهد فزاینده‌ای در دست است مبنی بر این که جنگ تجاری چین با آمریکا در حال صدمه زدن به اقتصاد سایر کشورهای آسیایی است.

سان سنگ وون، کارشناس اقتصاد جنوب شرق آسیا در بانک خصوصی سی آی ام بی، می‌گوید تمام منطقه وضع مشابهی دارد:

“جنگ تجاری در حالی پیش آمده که پس از ده سال ثبات نسبی، آهنگ رشد اقتصاد جهانی در حال کُند شدن است. حتی اگر در اثر یک معجزه، فرشته‌ای با کمک عصای سحرآمیزش جنگ تجاری را ناپدید کند، تمام چیزی که اتفاق خواهد افتاد این است که همه چیز به جای واقعا بد شدن- کمتر بد خواهد شد.”

اُفت اقتصادی چین تا چه حد نگران کننده است؟

تمام داده‌های اقتصادی هند، اندونزی و کره جنوبی به معنی فهرستی از خبرهای بد است. به خصوص ماه ژوئن برای این سه کشور ماه نومیدکننده‌ای بود.

برای اولین بار در ۹ ماه گذشته، صادرات هند ۹.۷ درصد کاهش یافت.

اندونزی هم که چین را بزرگ‌ترین شریک تجارتی‌اش می‌داند، در مقایسه با همین مدت در سال گذشته، شاهد ۸.۹ درصد تنزل صادراتش بود. کاهش صادرات کره جنوبی هم معادل ۱۳ و نیم درصد بود.

تمام این کشورها کالاهای متعددی از روغن نخل و مواد شیمیایی گرفته تا تراشه‌های کامپیوتری نیمه‌ رسانا، به چین می‌فروشند.

آمار اخیر رشد اقتصادی چین، نشانگر کمترین میزان رشد اقتصادی کشور از نزدیک به سی سال قبل تا کنون بود که بخشی از آن به دلیل نگرانی‌های جنگ تجاری است.

بیش از نیمی از کالاهایی که چین به آمریکا صادر می‌کند، مشمول تعرفه‌هایی می‌شود که دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا روی اجناس چینی وضع کرده. در نتیجه شرکت‌های چینی یا باید قیمت‌ها را برای خریدارانشان کاهش دهند یا کمتر به آمریکا بفروشند

و این بدین معنی است که کشورهایی که احتیاجات کارخانه‌های چین را تامین می‌کنند، نیز ضرر می‌بینند.

به نظر نمی‌رسد در آینده نزدیک این وضعیت بهتر شود.

گزارشی که نومورا، یک سازمان پژوهشی ژاپنی اخیرا در باره صادرات کشورهای آسیایی انتشار داده نشان می‌دهد که صادرات “در ماه آینده همچنان در رکود باقی خواهد ماند.”

نومورا، علت این وضعیت را “عدم پیشرفت در مذاکرات بازرگانی آمریکا و چین” می‌داند و معتقد است این عامل، بلاتکلیفی و بی‌ثباتی جهانی را افزایش داده و در تصمیم شرکت‌ها برای سرمایه‌گذاری تاثیر گذاشته است و نشانه این است که از سیاست حمایت از صنایع و تولیدات داخلی، به عنوان “اسلحه‌ای برای سیاست خارجی” در منطقه استفاده می‌شود.

همان‌طورکه اندیشکده کپیتال اکونومیکز خاطرنشان می‌سازد روشن نیست جنگ تجاری آمریکا و چین چه موقع پایان خواهد یافت- یا این که این سرآغاز “فاصله گرفتن بیشتر سیاست آمریکا از تجارت آزاد” است.

آقای ترامپ گفته ممکن است ویتنام – که تا کنون از جنگ تجاری آمریکا و چین سود برده- در فهرست بعدی تعرفه‌های او قرار بگیرد و اقتصاددانان می‌گویند امکان دارد نام تایوان و کره جنوبی هم در این لیست گنجانده شود.

به گفته بانک توسعه آسیایی، تا سال ۲۰۵۰ ممکن است سهم آسیا از اقتصاد جهانی به ۵۲ درصد برسد-که به این معنی است که این منطقه همچنین عامل اصلی رشد جهانی خواهد بود.

ولی تحلیلگران می‌گویند در صورتی که روند ضد تجارت آزاد بودن آمریکا ادامه یافته و اقتصاد کشورهای آسیایی آسیب بیشتری ببیند، این امر می‌تواند به رشد بالقوه منطقه در دراز مدت لطمه زده و به نوبه خود به سایر نقاط دنیا هم صدمه بزند.بی بی سی