بی بی سی:نتایج نسبی انتخابات عراق نشان می دهد که رقبای شیعه حیدر عبادی نخست وزیر از او پیشی گرفته اند.
به گفته مقام های انتخاباتی عراق، پس از شمارش بیش از ۹۵ درصد آرا در ده استان از ۱۸ استان عراق، فهرست مورد تایید روحانی با نفوذ مقتدی صدر تا این لحظه پیشتاز است و فهرست هادی عامری، رهبر گروه شبه نظامی سپاه بدر، که ایران از آن حمایت میکند دوم است.
حیدر عبادی نخست وزیر عراق اکنون در این رقابت در جای سوم است.
مشارکت در انتخابات مجلس عراق پایینترین حد در ۱۵ سال گذشته از زمان سقوط دولت صدام حسین بوده است.
کمیسیون انتخابات میزان مشارکت در انتخابات پارلمانی ۱۲ مه را کمی بیش از ۴۴ درصد اعلام کرده است. در هیچ کدام از انتخاباتهای برگزار شده بعد از سقوط دولت صدام حسین در سال ۲۰۰۳ میزان مشارکت کمتر از ۶۰ درصد نبوده است.
بر خلاف انتخابات قبلى، در انتخابات ۲۰۱۸ عراق گروههاى مختلف شیعه و سنى و کرد انشعابهاى متفاوت و گستردهای داشتند و خط کشیها بین سنى و شیعه و کرد و عرب در فهرستها مانند انتخابات گذشته نبود. در هر فهرست میشد نامزدهایی از گروههای مختلف قومی و مذهبی دید.
این اولین انتخابات از زمان اعلام پیروزی مقابل گروه “دولت اسلامی” (داعش) در سال گذشته است.
پارلمان عراق ۳۲۹ کرسی دارد و سیستم پیچیده انتخاباتی عراق در ۱۸ استان این کشور پیش بینی شکل نهایی دسته بندی احزاب در پارلمان را دشوار می کند.
عبادی؛ نخستوزیر کنونی، رئیس ائتلاف النصر است که از ترکیب چند جریان سیاسی کوچکتر تشکیل شده است. او با پیروزی بر داعش به موفقیت چشمگیری دست یافته اما در مقابل مردم از وضعیت اقتصادی عراق گلهمند هستند.
مقتدی صدر؛ ائتلاف سائرون تحت حمایت روحانی پرنفوذ شیعه است. او طرفدار سیاست خارجی مستقل و مخصوصا فاصله گرفتن با ایران است. مقتدی صدر کمپین شدیدی را علیه “فساد” و دولت هدایت کرده است.
هادی عامری؛ رئیس سپاه بدر و متحد سپاه پاسداران ایران در عراق در صدر ائتلاف فتحالمبین است. گروههای وابسته به حشد شعبی و در رأس آن عصائب اهل حق در این ائتلاف هستند.
نوری مالکی؛ نخستوزیر سابق عراق در رأس ائتلاف دولت قانون است. او از رقیبان جدی حیدر عبادی محسوب میشود.
عمار حکیم؛ او رئیس حزب جریان حکمت ملی و از متحدان پیشین نوری مالکی است. او در سالهای اخیر سعی کرده که از ایران فاصله بگیرد.
گفته شده نتیجه نهایی انتخابات فردا دوشنبه ۱۴ مه اعلام خواهد شد.
مسئولان برگزاری انتخابات سختگیریهای شدید امنیتی، بیتفاوتی رأیدهندگان و بینظمیهای ناشی از اجرای سیستم جدید رأیگیری را عامل مشارکت کم میدانند.
در این میان چهار حزب کردستان عراق خواستار برگزاری دوباره انتخابات شدهاند و گفتهاند در انتخابات تقلب شده است.
ین انتخابات به عنوان محکى براى میزان نفوذ ایران و آمریکا و عربستان در زمین عراق تعبیر میشود. گرچه هیچ کدام از این کشورها به طور رسمى از ائتلافى حمایت نکردند اما هر فهرست در اذهان عمومى به یکى از آنها نزدیکتر به شمار مىآید.
هادى عامرى، رهبرى ائتلاف فتح را به عهده دارد که متشکل از حشد شعبى است. نیروهاى شیعهاى که بعد از ظهور داعش از گروههاى مسلح و داوطلبان غالبا شیعه شکل گرفت و بیشتر از حمایت ایران بهره مىبرند. بنابراین تصور این است که تهران این گروه را پشتیبانى مىکند و آمریکا هم از ائتلاف حیدر عبادى.
ایران سعی در پیوند دادن ائتلاف حیدر عبادى و هادى عامرى داشت. اما سفر قاسم سلیمانى فرمانده نیروهاى قدس سپاه پاسداران به بغداد به این منظور به نتیجه نرسید.
اما به نظر مىرسد تقسیمبندیها اینطور هم سیاه و سفید نیست و خبرهایى که به بیرون درز کرده نشان مىدهد ایران بىتمایل به گروه تحت رهبرى حیدر عبادى هم نیست و ایران و آمریکا در این انتخابات هم مثل نمونههاى دیگرى از مسایل خاورمیانه با هم نقاط و منافع مشترک دارند.
در این میان نزدیکى اخیر مقتدى صدر به عربستان سبب شده که سائرون هم تا حدى گروهى تحت حمایت سعودیها تلقى شود و پیشتازیشان نسبت به فتح پررنگ شدن نفوذ عربستان نسبت به ایران. اما در همین هم شاخصههاى دیگرى جداى رقابت بین تهران و ریاض اثرگذار است؛ از جمله عدم ورود مستقیم صدر به سیاست و حمایتش از هویت ملی عربى عراق که او را محبوب بخش قابل توجهى از جامعه جوان کرده است. طرفداران مقتدى صدر هم مخالف نفوذ ایران هستند و هم سرسختانه ضد آمریکا.
همه اینها زمانى بیشتر چالش برانگیز خواهد شد که نوبت تشکیل دولت و انتخاب نخستوزیر و رییس جمهورى برسد. تاکنون لزوما پیروز انتخابات به نخست وزیرى نرسیده و فرد برگزیده براى این سمت بعد از چانهزنیهاى بسیار و طولانى انتخاب شده و احتمالا این بار با توجه به تمام انشعابها و منافع مشترک و نقاط اختلاف متعدد بازیگران داخلى و خارجى در میدان عراق این روند سختتر هم باشد. خلاصه آنکه همانطور که این انتخابات غالب یکه و تنها در داخل ندارد، پیروز تک و تنها هم در عرصه رقابت بیناللملى و منطقهاى نخواهد داشت.