به گزارش سیانان به نقل از چهار منبع آگاه، ارزیابی اطلاعاتی اولیه آمریکا نشان میدهد که حمله این کشور به ایران احتمالا برنامه هستهای تهران را نابود نکرده و تنها آن را چند ماه عقب انداخته است.
به گفته یکی از این منابع، آژانس اطلاعات دفاعی، بازوی اطلاعاتی وزارت دفاع آمریکا این ارزیابی را بر اساس ارزیابی خسارات وارده که از سوی فرماندهی مرکزی ایالات متحده (سنتکام) پس از حملات تهیه شد، به دست آمده است.
به گزارش سیانان، تحلیل خسارات وارده به تاسیسات و بررسی تاثیر حملات آمریکا بر جاهطلبیهای هستهای ایران همچنان در جریان است و ممکن است که با دسترسی به اطلاعات جدید تغییر کند. با این حال، یافتههای اولیه با ادعاهای مکرر دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا مبنی بر این که این حملات تاسیسات غنیسازی اورانیوم ایران را «کاملا نابود کرد» در تضاد است. پیت هگست، وزیر دفاع آمریکا نیز روز یکشنبه تاکید کرد که جاهطلبیهای هستهای ایران «کاملا نابود شدهاند.»
به گفته دو منبع مطلع، ذخایر اورانیوم غنیشده ایران نابود نشدهاند. همچنین یک منبع آگاه گفت که بخش عمدهای از سانتریفیوژها «دستنخورده» باقی مانده است.
او گفت: «بر اساس ارزیابی آژانس اطلاعات دفاعی، آمریکا نهایتا توانسته است تنها چند ماه برنامه هستهای ایران را عقب بیندازد.»کاخ سفید وجود این ارزیابی را تایید کرد، اما اعلام کرد که دولت دونالد ترامپ با آن مخالف است.
کارولین لویت، سخنگوی کاخ سفید طی بیانیهای اعلام کرد: «این ارزیابی ادعایی کاملا نادرست است و در رده فوق محرمانه طبقهبندی شده بود، اما توسط شخصی ناشناس و ردهپایین در نهادهای اطلاعاتی آمریکا به سیانان درز کرده است. این افشاگری تلاشی آشکار برای تضعیف دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا و بیاعتبار کردن خلبانان شجاعی است که این عملیات را با هدف نابودی برنامه هستهای ایران با موفقیت کامل انجام دادند. همه میدانند که وقتی ۱۴ بمب ۱۵ تنی با دقت کامل به هدف برخورد کنند، چه اتفاقی میافتد؛ نابودی کامل.»
ارتش آمریکا اعلام کرد که این عملیات طبق برنامه پیش رفت و «موفقیتی قاطع» بود.
البته هنوز برای اینکه آمریکا تصویری کامل از تاثیر این حملات داشته باشد خیلی زود است و هیچکدام از منابع نیز درباره تفاوتهای ارزیابی آژانس اطلاعات دفاعی با دیدگاه دیگر نهادهای اطلاعاتی آمریکا اظهار نظر نکردهاند. ایالات متحده همچنان مشغول جمعآوری اطلاعات از داخل و خارج ایران برای ارزیابی میزان خسارت وارده است.
اسرائیل در روزهای منتهی به عملیات نظامی آمریکا در چندین حمله تاسیسات هستهای ایران را هدف قرار داد. با این حال، مقامات اسرائیلی و آمریکایی بارها اعلام کردند که برای نابودی برنامه غنیسازی ایران و تکمیل عملیات اسرائیل به بمبهای نفوذگر ۱۵ تنی آمریکا نیاز است. در جریان عملیات «چکش نیمهشب» بمبافکنهای بی-۲ آمریکا بیش از دوازده بمب بر تاسیسات غنیسازی اورانیوم فردو و مجتمع غنیسازی نطنز، انداختند. اما طبق ارزیابی منابع مطلع، این بمبها نتوانستند سانتریفیوژها و ذخایر اورانیوم با غنای بالا را به طور کامل نابود کنند.
به گفته منابع آگاه، در عوض، تاثیر حملات به سه سایت فردو، نطنز و اصفهان عمدتا محدود به سازهها و تاسیسات سطحی شامل زیرساختهای برق و تجهیزات تبدیل اورانیوم به فلز بوده است.
پیت هگست گفت: «بر اساس هرآنچه دیدهایم و من همه چیز را دیدهام، کارزار بمباران ما توانایی ایران برای ساخت سلاح هستهای را نابود کرده است. بمبهای عظیم ما با برخورد دقیق به نقطه مناسب بینقص عمل کردند. تاثیر آنها اکنون زیر کوهی از آوار در ایران مدفون است؛ بنابراین هر کسی که میگوید این بمبها ویرانگر نبودند، در تلاش است تا رئیسجمهوری و موفقیت این عملیات را زیر سوال ببرد.»
دونالد ترامپ نیز روز سهشنبه با تاکید مجدد بر موفقیت عملیات و خسارات گسترده وارده به تاسیسات هستهای ایران گفت: «فکر میکنم کاملا نابود شدهاند. خلبانها دقیق به هدف زدند و تاسیسات ایران نابود شده است. باید از خلبانان تقدیر کرد.»
آقای ترامپ در پاسخ به پرسشی درباره این که چقدر احتمال دارد ایران این تاسیسات را بازسازی کند، گفت: «آن مکان اکنون زیر کوه مدفون و کاملا ویران شده است.»
به گفته منابع آگاه، در عوض، تاثیر حملات به سه سایت فردو، نطنز و اصفهان عمدتا محدود به سازهها و تاسیسات سطحی شامل زیرساختهای برق و تجهیزات تبدیل اورانیوم به فلز بوده است.
پیت هگست گفت: «بر اساس هرآنچه دیدهایم و من همه چیز را دیدهام، کارزار بمباران ما توانایی ایران برای ساخت سلاح هستهای را نابود کرده است. بمبهای عظیم ما با برخورد دقیق به نقطه مناسب بینقص عمل کردند. تاثیر آنها اکنون زیر کوهی از آوار در ایران مدفون است؛ بنابراین هر کسی که میگوید این بمبها ویرانگر نبودند، در تلاش است تا رئیسجمهوری و موفقیت این عملیات را زیر سوال ببرد.»
دونالد ترامپ نیز روز سهشنبه با تاکید مجدد بر موفقیت عملیات و خسارات گسترده وارده به تاسیسات هستهای ایران گفت: «فکر میکنم کاملا نابود شدهاند. خلبانها دقیق به هدف زدند و تاسیسات ایران نابود شده است. باید از خلبانان تقدیر کرد.»
ترامپ در پاسخ به پرسشی درباره این که چقدر احتمال دارد ایران این تاسیسات را بازسازی کند، گفت: «آن مکان اکنون زیر کوه مدفون و کاملا ویران شده است.»
اگرچه دونالد ترامپ و پیت هگست بارها بر موفقیت حملات تاکید کردهاند، دن کین، رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا روز یکشنبه گفت که تا زمانی که ارزیابی خسارات تکمیل نشده، برای اظهار نظر درباره این که آیا ایران همچنان بخشی از توان هستهای خود را حفظ کرده یا نه خیلی زود است.
جفری لوئیس، کارشناس مهمات و استاد موسسه مطالعات بینالمللی «میدلبری» با بررسی تصاویر ماهوارهای از تاسیسات هستهای ایران ضمن تایید این ارزیابی که حملات آمریکا پایاندهنده برنامه هستهای ایران نبودهاند، گفت: «آتشبس بدون اینکه اسرائیل یا آمریکا بتوانند چند تاسیسات هستهای زیرزمینی ایران مانند نطنز، اصفهان و پارچین را نابود کنند، حاصل شد. این تاسیسات میتوانند به عنوان اساسی برای بازسازی فوری برنامه هستهای ایران مورد استفاده قرار گیرند.»
نکته مهم دیگر این است که آمریکا در حمله به تاسیسات اصفهان به جای استفاده از بمبهای نفوذگر سنگرشکن از موشکهای کروز «تاماهاک» که از زیردریاییها شلیک شدند، استفاده کرد. به گفته یک منبع مطلع، علت این امر این بود که تصور میشد این بمبها نمیتوانند به لایههای زیرین تاسیسات اصفهان که حتی در مقایسه با تاسیسات فردو در عمق بیشتری از زمین قرار دارد، نفوذ کنند.
به گفته دو منبع آگاه، مقامات آمریکایی بر این باورند که ایران تاسیسات هستهای مخفی دیگری نیز داد که در این حملات هدف قرار نگرفته و همچنان فعال است.ترامپ شامگاه سهشنبه در واکنش به گزارش سیانان و نیویورکتایمز در شبکه اجتماعی «تروت سوشال» نوشت: «اخبار جعلی سیانان، همراه با نیویورکتایمز ورشکسته، در تلاشی هماهنگ سعی دارند یکی از موفقترین حملات نظامی تاریخ را بیارزش جلوه دهند. تاسیسات هستهای ایران کاملاً نابود شدهاند. مردم بهشدت از نیویورکتایمز و سیانان انتقاد میکنند.» یورونیوز