اسکار و نهادهای سانسور – میلاد رابعی

مندرج در ژورنال شماره ۸۴۳ (لینک به فایل پی دی اف نشریه ژورنال برای پیاده کردن روی تلفن همراه)

کانون فیلمسازان مستقل ایران با انتشار نامه‌ای سرگشاده خطاب به آکادمی اسکار به شیوه انتخاب فیلم‌ها از ایران اعتراض کرد و ضمن برشمردن دلایلی از آکادمی خواست تا این امر توسط “هیئت انتخابی مستقلی” انجام پذیرد.

در ایران “بنیاد سینمایی فارابی” مسئول انتخاب آثار برای معرفی آنها به آکادمی اسکار است. نهادی دولتی که کارنامه سیاهی در سانسور و ممیزی به اشکال مختلف دارد و مستقیماً تابع و مجری سیاست‌های فرهنگی جمهوری اسلامی است. در این نامه بنیاد فارابی به‌عنوان “مسئول سانسور و سرکوب سینماگران” معرفی شده است. اخیراً نیز فیلم “در آغوش درخت” که محصول مشترک حوزه “هنری سازمان تبلیغات اسلامی” و “کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان” است از سوی بنیاد فارابی به جشنواره اسکار معرفی شد.

سال‌ها است که ارگان‌های دولتی فوق بر سینمای ایران چنگ انداخته و تلاش کرده‌اند آن را به ابزاری تبلیغاتی برای حکومت اسلامی تبدیل کنند و در این راه تمام امکانات و بودجه‌های هنگفت خود را به کار گرفته‌اند. هر صدای مخالفی را با اعمال سرکوب و ممنوع‌الکاری خاموش کرده‌اند و تیغ سانسورشان لحظه‌ای بیکار نمانده است. با توقیف آثار فراوان سینمایی موجبات ورشکستگی تهیه‌کنندگان زیادی را فراهم کرده‌اند تا عرصه را برای تاخت‌وتاز خود باز کنند.

چنین نهادهایی با این سابقه و کارکرد کوچک‌ترین حقانیت و صلاحیتی برای انتخاب نماینده از سینمای ایران در جشنواره‌های مختلف را ندارند. این جماعت اصلی‌ترین دشمنان سینمای مستقل و استعدادهای بی‌شمار آن هستند.

خوشبختانه با پایان عصر آنالوگ، وابستگی فنی فیلمسازان به امکانات این نهادها پایان یافت. از سوی دیگر در سال‌های اخیر و مشخصاً پس از آغاز انقلاب زن، زندگی، آزادی شاهد موجی از فیلم‌های زیرزمینی هستیم که توسط جوانانی بااستعداد تولید می‌شوند و راه خود را به جشنواره‌های جهانی نیز گشوده‌اند. نداشتن حجاب اجباری بازیگران زن از مشخصه‌های تولیدات اخیر است. فیلم‌های “دانه انجیر معابد” ساخته محمد رسول‌اف و “کیک محبوب من” به کارگردانی مریم مقدم و بهتاش صناعی‌ها از این جمله‌اند.

این تولیدات سینمایی و فضای تازه‌ای که در آن‌ها به چشم می‌خورد کاملاً متأثر از شرایط متلاطم جامعه است. با به پیروزی رسیدن مبارزات مردم، سینمای ایران نیز روزهای درخشانی را در پیش رو خواهد داشت.