اعتراضات سال ١٣٩٦ علیه فقر!  

سال ١٣٩٦ با اعتراضات گسترده و  استوار طبقات اجتماعی علیه حکومت اسلامی سرمایه  سپری شد!.  اعتراضات خصلتی کاملا طبقاتی و سیاسی را نمایندگی  کردند،  و از نقطه قدرتهای خودویژه ای برخوردار هستند. کتاب اعتراضات “سال ١٣٩٦ علیه فقر ”  (بزودی  در سایتهای انترنتی قابل دسترس است) مجموعه ای است از صدها اعتراض در اشکال اعتصاب، راهپیمایی، تظاهرات و میتینگ. و عکس العملهای دولت و کارفرماها، و فعالین کارگری، معلمان و فعالین اجتماعی را در برمیگیرد.

اعتراضات کارگری از سال های ١٣٩٤ وارد فاز جدیدی شده اند.   سال ١٣٩٥ در مقایسه با سال های قبلتر، سال جهش بزرگ اعتراضات کارگری است.(اخبار اعتصاب و اعتراضات کارگری در این سال(٩٥) را درجزوه ای انترنتی با بیش از ١٠٠ صفحه جمع آوری کرده  و منتشر کرده ام). در این سال در  ٦٥٤ مرکز تولیدی و خدماتی  اعتصاب و مبارزات کارگران انجام گرفته است.    در سال ٩٥ تحلیل آماری اعتراضات کارگری در: «کارخانه‌ها و موسسات با تعداد کارگر حداکثر تا ١٠٠ نفر ٤٩% از کل حرکات و اعتراضات، موسسات تا حداکثر ١٠٠٠ کارگر ٣٨% از کل حرکات و اعتراضات و موسسات تا ١٠٠٠٠ کارگر ١١% از کل اعتراضات، اعتصابات و تظاهرات را داشته‌اند.»

سال ٩٦ سال گسترش اعتراضات کارگری در اشکال اعتصاب، راهپیمایی، تظاهرات و میتینگ  بود. رشد اعتصابات مداوم در بخشهای زیادی از مراکز کارگری بیشتر بوده. نزدیک به نود درصد از اعتصابات و تجمع های اعتراضی در ارتباط با پرداخت نکردن حقوق و مزایا و مخالفت با بیکارسازی و برای حفظ اشتغال، انجام شده. تعدادی از اعتصاب و اعتراضات کارگری اعتراض به حداقل دستمزدها و طرح مطالبات افزایش دستمزدها وجود داشته. حمایت خانواده های کارگری و شرکت آنها در اعتصاب و اعتراضات بیشتر شده و با قابلیت بالایی در جهت تقویت اعتراضات کارگران به اعتراض متحدانه پیوسته اند. پوشش خبری از طریق میدیای اجتماعی و حضور تعداد زیادی از فعالین کارگری در میدیا اجتماعی در معرفی، حمایت از اعتصاب و اعتراض کارگران بسیار موثر و برجسته  بوده. ده ها مورد تجمع اعتراضی در تهران در مقابل مجلس و نهادهای وزارت کار نیز وجود داشته که خود در تعرضی شدن اعتراضات تاثیرات معینی داشته است. حمل پلاکارد، نوشتاری کردن مطالبات و خواستهای اعتراض و تجمع ها در جلب افکار عمومی و حمایت های خیابانی بیشتر شده. صدور قطعنامه بعنوان یک سنت دائمی اعتراض کارگری در تجمعات کارگران وجود داشته است.

عرصه دائمی رو در رویی با دولت و نهادهای امنیتی حکومت اسلامی، فعالین کارگری و معلمان در سال ٩٦ است. این عرصه به مساله ای علنی و رو در رویی آشکار تبدیل شده است. جامعه ایران، رشد نسلی وسیعی کرده است. نسل  های قبل از ٥٧ و دهه شصتی ها به مرور جایشان را با نسل دهه هفتادی ها و  هشتادی ها  عوض کرده اند. نسل های  فعالین کارگری و سیاسی در دهه ٥٠ و ٦٠  با اتکا به سنت های اعتراضی نسلهای قبل از ٥٧ و  و در موقعیت محافظه کارانه ای موجودیت سیاسی ـ اجتماعی و هویت های اعتراضی را حفظ کردند. این نسل مورد هجوم وحشیانه قرار گرفت. هولوکاست و نسل کشی جمهوری اسلامی نفس این نسل که تتمه سنتهای چپ و سوسیالیستی ده های ٥٠ بود را خفه، و متحمل بیشترین ضربات انسانی شد. دهه شصت و  هفتادی ها متفاوت تر از نسل های قبلی در موقعیت تعرضی و با شناخت کامل از حاکمیت بعرصه مبارزه وارد شدند.

فعالین کارگری، معلمان و فعالین اجتماعی اساسا از نسل های ده هفتادی ها هستند که تحت شرایط ویژه ای ابراز وجود میکنند. عروج سیاسی این نسل در دل مبارزه در عرصه سیاسی و مبارزه برای تامین معیشت خود و هم طبقه ای هایش  شکل میگیرد. وجود هزاران فعال در عرصه های کارگری، معلمان، انجمن و نهادهای اجتماعی ــ مدنی، حقوق کودک، جنبش آزادیخواهی و برابری زنان، فعالین و مدافعین کودکان کار و خیابانی، فعالین محیط زیست و حق حیات و زندگی مجموعه ای کامل  در جامعه مبارزاتی امروز در ایران را تشکیل میدهند. به این اعتبار سال ٩٦  سال تبلور و عروج نسلی از مبارزین  در عرصه های مختلف اجتماعی است که امروز ما وجود موثر و فعال آنها در اعتراضات مداوم در سطح سراسری را بعینه میبینیم. دانش سیاسی و آکادمیک این نسل فراتر و جامع تر از نسل های قدیمی تر است. برتری  سواد سیاسی و دانش فعالین کارگری، مطالب و تحقیقات آنها خود ویژه این نسل است!

در سال ٩٦ رو در رویی بیشتر و قطبی تر میشود؛ مساله اصلی و رو در رویی  دولت دوازدهم روحانی و نظام سرمایه داری جمهوری اسلامی با کارگران، کاهش وزن و سنگینی طبقاتی ــ سیاسی حضور فعالین کارگری و معلمان است. رویارویی کارگران با دولت و کارفرماها در حساسترین شرایط سیاسی ـ تاریخی قرار گرفته است. کارگران حاضر نیستند این اندازه از معیشت تحت شرایط فقر و دستمزدهای پایین تر از ٤ برابری خط فقر دستمزدها را قبول کنند، مبارزه برای معیشت و رفاه و تامین زندگی مکفی با مبارزه برای آزادی و دفاع از کرامت انسانی در سرلوح اعتراض و مبارزات آنها قرار گرفته است.

اگر در ایران تحت حاکمیت حکومت اسلامی میدیای اجتماعی روزنامه و تلویزیون  در دسترس کارگران و اقشار زحمتکش و مزدبگیر نیست، سانسور و سکوت دولت و میدیای دولتی  در ارتباط با صدها اعتصاب ، تجمع و راه پیمایی سیستم غالب است، اما در عوض میدیای اجتماعی جهانی و استفاده از تلگرام، فیس بوک و … مرزهای سانسور حقیر و بی مایه استبداد حکومتی را در هم شکست، اخبار اعتصاب و اعتراض در همان لحظات شروع و تا پایان در دسترس افکار عمومی در داخل کشور و سطح بین المللی قرار گرفت.

در سال ٩٦ جنبش کارگری در ایران، معلمان و فعالین اجتماعی توسط اتحادیه های بزرگ کارگری در اروپا، کانادا و استرالیا مورد حمایت بین المللی قرار گرفتند. چندین نامه اعتراضی علیه سیاستهای سرکوبگرانه و پلیسی  و شرایط نا امنی محیط کار و پایین بودن دستمزدها و برای آزادی معلمان و کارگران دستگیر شده، منتشر شده است. به این اعتبار جنبش اعتراضی مردم و کارگران در چاوچوب داخل کشوری محصور نشدند، حمایت های بین لمللی از کارگران و معلمان زندانی در ایران وجود داشته است.

اعتراضات آذر ماه گام مهم طبقات اجتماعی در حال مبارزه با حکومت اسلامی  است. این اعتراضات خصلتی کاملا طبقاتی و سیاسی را نمایندگی میکنند. دردل اعتراضات آذرماه  صدای مطالبات مردم در دی ماه شکل میگیرد. در آذر ماه کارگران با قدرت و همبستگی بیشتری دست به اعتصاب میزنند.  آذر ماه ٩٦ با اعتراضات کارگران، دانشجوها، بازنشسته ها  گرم، پُر شور و شعف شد. بازنشسته ها اینبار با تجمعی بیش از ١٠ هزار نفر در مقابل مجلس اسلامی دست به تجمع زدند. ٤٠٠٠ نفر از کارگران شرکت نیشکر هفت تپه بطور متحدانه تر و یکپارچه تری اعتصاب خود را ادامه دادند و سومین روز اعتراض و اعتصاب خود را پشت سر گذاشتند. همزمان کارگران کیان تایر و کارگران فولاد و ذغال سنگ کرمان در مقابل صندوق بازنشستگان دست به تجمع اعتراضی زده اند. از ١٣ دسامبر تجمعات پُرشور و رادیکال دانشجویان در شهرهای تهران، تبریز، رنجان، بابل برگزار شد.

دی ماه ١٣٩٦ نقطه عطف مهم سیاسی در اعتراضات طبقه کارگر و زحمتکشان جامعه است. در دی ماه و در ده روزی که جامعه ایران را بلرزه در آورد، اعتراض طبقاتی  کارگران و مردم زحمتکش علیه بیکاری، گرانی، فقر و فساد حاکمان بصدا درآمد، قیام برای جنبش سرنگونی  با خواست های شفاف با شرکت صدها هزار  نفر از مردم در نزدیک به صد شهر شعله کشید، و  سرنگونی اما اینبار متفاوت از سالهای ٧٨ و ٨٨ در دستور جامعه قرار گرفت.

اسفند ماه ٩٦ با اعتراضات وسیع و ادامه دار کارگران در مراکز تولییدی و کارخانه های صنعتی  شروع شد، در این مدت تا  ١٣ اسفند ماه،  بیش از بیست اعتصاب و راه پیمایی در سطح سراسری در جریان است، از جمله؛  دوازدهمین روز اعتصاب کارگران گروه ملی فولاد و تجمع در مقابل استانداری اهواز، ٤٠٠٠ نفر از کارگران گروه ملی فولاد اهواز علیه پرداخت نشدن حقوق و مزایا وارد  دوازدهمین روز از اعتصاب و گردهمایی شده اند،   ١٣ اسفند کارگران تمام بخش های نیشکر هفت تپه اعم از کشاورزی، کارخانه، تجهیزات، خدمات و پشتیبانی و مهندسی در اعتراض به عدم پرداخت مطالباتشان دست از کار کشیدند و در محوطه شرکت تجمع کردند، اعتصاب وتجمع کارگران سَد گُلمن دره دراعتراض به عدم پرداخت چندین ماه حقوق، تجمع اعتراضی کارگران کارخانه روغنی نباتی شیراز، اعتصاب وتجمع دوباره کارگران نساجی شماره یک قائمشهر، تجمع اعتراضی کارگران فضای سبز شهرداری منطقه ٢اهواز، ٨ اسفند جمعی از بازنشستگان کشوری، لشگری، فرهنگیان، پرستاران و تامین اجتماعی برای پیگیری خواستهایشان در مقابل وزارت کار تجمع کردند، تجمع های اعتراضی(کلازردها) اپراتورهای پست‌های فشار قوی برق سراسر کشور،  اعتصاب کارگران شرکت نیکنام صدرا بوشهر، تجمع کارگران نساجی بروجرد، تجمع کارگران خط ٣ مترو تهران، اعتصاب کارگران فولاد خراسان، تجمع کارگران پالایشگاه گاز ایلام، تجمع کارگران شرکت فولاد قزوین و پارس آرمان شفق، تجمع کارگران انبار نفت ارومیه، ادامه اعتصاب کارگران صدر فولاد خرم آباد، تجمع کارگران شرکت بوس سرویس ایران در کیش، تجمع کارگران سد غلامان در خراسان شمالی، تجمع کارگران آهاب، جمع کارگران کارخانه فولاد ارومیه!  ١٠٠ در صد، به اعتبار دیگر تمام اعتصابات اسفند ماه علیه پرداخت نشدن دستمزد، حقوق و مزایا انجام شده است.

حرکت مهم سال ٩٦ توافق مشترک  کارگران برای افزایش دستمزدها بود. ٥ تشکل مستقل کارگران طی اطلاعیه ای اعلام کردند؛ «  اعتراضات و اعتصابات محلی و سراسری  برای  دست یابی به دستمزدی مطابق با استانداردهای زندگی امروز بشر حق مسلم ما کارگران است و ما امضا کنندگان این بیانیه بدینوسیله با تاکید بر تداوم وتشدید مبارزاتمان علیه تصویب حداقل مزد چندین برابر زیر خط فقر، از عموم کارگران در سراسر کشور، بویژه کارگران صنایع کلیدی همچون نفت و گاز و پتروشیمی، صنایع خودروسازی و فولاد و معادن نیز میخواهیم تا به نحو مقتضی و از طریق تجمع در محل کار و یا اعتصاب و اعتراض خیابانی بطور متحدانه ای  خواهان افزایش حداقل مزد بر  مبنای سبد هزینه که امروزه ٥ میلیون تومان است، بشوند».

در سال ٩٦ اوضاع سیاسی ــ اجتماعی  جامعه پر التهاب بود. طبقه کارگر و مردم ناراضی به وضعیت معیشتی و حقوق هایشان، بازنشستکان و معلمان در محور اعتراضات قرار داشتند.

کتاب انترنتی «اعتراضات کارگری در سال ١٣٩٦ علیه فقر» به منظور در دسترس قرار دان  اخبار اعتراضات و اعتصابات کارگران در سال  ٩٦ تهیه شده است.

نسان نودینیان

١٣ اسفند ١٣٩٦

٤ مارس ٢٠١٨