روزنه rowzane خبری – تحلیلی
روز یکشنبه ۱۰ فروردین – ۳۰ مارس کابینه جدید سوریه که ظاهر دارای تنوع قومی و مذهبی است، اعلام شد اما وزارتخانه‌های کلیدی همچنان در کنترل تحریر شام و حلقه نزدیک به بشار اسد و نهادهای امنیتی وابسته به آنها باقی مانده‌اند. به این ترتیب وزارتخانه‌های دفاع، کشور، اطلاعات و خارجه همچنان تحت نفوذ مسئولین و کادر رهبری در سطح امنیتی و سیاسی تحریریه شام و وفادار به رژیم سابق هستند. آرایش کابینه جدید استمرار سلطه ساختار قدرت سنتی و اسلامیستی و و ادامه سیستم ساختاری رژیم اسد و اعضای هیئت تحریر شام است.
عدم حضور “نیروهای دموکراتیک سوریه” در کابینه نیز پیامدهای متعددی در ابعاد سیاسی، امنیتی، و اجتماعی را به دنبال خواهد داشت. “نیروهای دموکراتیک سوریه” یکی از بازیگران اصلی در شمال و شمال شرق سوریه هستند. یک کابینه قومی و مذهبی همراه با کنار گذاشتن “نیروهای دموکراتیک سوریه” از کابینه می‌تواند مذاکرات صلح را دچار مشکل کند و به عدم تحقق یک راه‌حل جامع و پایدار منجر شود. کابینه جدید احمد شرع فاقد توانایی و مشروعیت سکولاریستی است. مردم سوریه به قوانین انسانی و برنامه ای نیاز دارند که آینده‌ای را رقم بزند که در آن دیکتاتوری، سرکوب و ستم جایی نداشته باشد و شهروندان، صرف‌نظر از تعلقات قومی و مذهبی، با حقوق برابر در کنار هم زندگی کنند. این امر در گرو استقرار یک حکومت سکولار و غیر قومی است که نه تنها برابری حقوقی همه شهروندان را تضمین کند، بلکه با به رسمیت شناختن حقوق اساسی مردم کردستان سوریه، به این ستم دیرینه ملی پایان دهد و اتحاد مردمی را تقویت کند.
سکولاریسم و زندگی مدرن در سوریه زمینه‌ای برای همزیستی اقوام و مذاهب گوناگون فراهم کرده است. مردمان کرد، مسیحیان، علویان، دروزی‌ها و اسماعیلی‌ها در طول تاریخ این کشور، با وجود چالش‌ها و تحولات سیاسی، در کنار یکدیگر زیسته‌اند. این همزیستی بر پایه اشتراکات فرهنگی، تاریخی و اجتماعی شکل گرفته و در بسیاری از دوره‌ها به همبستگی توده گیر و تعامل سازنده میان آنها منجر شده است. با این حال، تحولات سیاسی و درگیری‌های داخلی گاه این توازن را با چالش‌هایی مواجه کرده‌اند، اما تجربه تاریخی نشان می‌دهد که قرار گرفتن در کنار هم بر اساس حقوق انسانی همچنان یکی از ویژگی‌های مهم جامعه سوریه بوده است.
در دوره حاکمیت احمد الشرع درگیری‌های خونین در استان لاذقیه در گرفت. کشتن بیش از هزار نفر مردم منتسب به علویان و غیر نظامیان نارضایتی و واکنش مجامع مختلف بین المللی را بدنبال داشت و عدم اطمینان به دولت احمد شرع را دامن زد. این حملات خونین و جنایتکارانه با فرماندهی احمد شرع و کابینه موقت متشکل از اعضای تحریریه شام برای مردم سوریه هشدار دهنده بود. کابینه جدید احمد شرع با اکثریت اعضای تحریریه شام و تعدادی از اعضای دولت بشار اسد کارنامه خونینی از نظر ساکنین استان لاذقیه دارند. در همین مناطق با شروع حاکمیت تحریریه شام نزدیک به ١٠٠ اعدام شده اند.
حضور یک زن مسیحی بدون حجاب در کابینه اگر که مثبت است، اما نمیتواند به کابینه ای که در کارنامه آنها تجربه حاکمیت داعش و گروه النصر و حاکمیت اسلامی در حلب، تبعیض جنسی و ستم کشی زنان نهادینه است، اعتبار سیاسی و یا “سکولار” بدهد. احمد شرع امروز تحت فشار روابط با دول غربی ناچار به قبول وزیر بدون حجاب شده است. به نظر من این تاکتیک سیاسی از طرف او پایدار نخواهد ماند. احمد شرع نماینده اسلام سیاسی در تفکر و حاکمیت است. ترکیب کابینه او شاخص است. احمد شرع امضا کننده قانون اساسی البته موقت به مدت ٥ سال است، که اسلام مذهب رئیس جمهور است و فقه اسلامی «منبع اصلی قانونگذاری» خواهد بود. قانون اساسی موقت سوریه با اعطای اختیارات گسترده به احمد شرع، تعیین “مجمع مردمی” که یک‌سوم آن مستقیماً توسط وی و دو‌سوم دیگر توسط کمیته‌ای منصوب از سوی او انتخاب می‌شوند، و معرفی فقه اسلامی به‌عنوان منبع اصلی قانونگذاری، استبدادی تازه را در سوریه، اما این‌بار در قالبی مذهبی‌تر، رقم زده است. کابینه جدیدی که توسط احمد شرع معرفی شده کابینه استبدادی با ترکیب قوی مردانه و تفکرات اسلام سیاسی و استمرار سیاستهای حاکمیت دیکتاتوری بشار اسد، است.
سوریه حدود نیم قرن تحت حاکمیت رژیم دیکتاتوری حافظ اسد و بشار اسد بوده است. در بیش از دو دهه گذشته مردم سوریه تراژدی جنگ و ویرانی، آوارگی را تجربه کرده اند. اعتراضات در سوریه از ماه ژانویه ۲۰۱۱ آغاز شد که در جریان آن بیش از ۵۰۰۰ نفر از مردم معترض، توسط نیروهای نظامی و امنیتی دولت بشار اسد کشته شدند، حدود ۱۴ هزار نفر دستگیر و هزاران نفر هم از سوریه آواره کشورهای مختلف شده اند.
حضور نیروهای نیابتی جمهوری اسلامی، حزب الله لبنان، سپاه قدس و تبدیل شدن دمشق و مناطق استراتژیک نزدیک به مرزهای لبنان و اسرائیل زندگی عادی ساکنین این مناطق را تحت تاثیر تروریسم اسلامی و حملات جنایتکارانه اسرائیل قرار داد. حملات داعش، لشکر کشی و حملات هوایی و موشکی ارتش ترکیه به مناطق خود مدیریتی و کانتون ها در کردستان سوریه، حمله جنایتکارانه داعش به شنگال و کوبانی به گروگان گرفتن صدها زن در این مناطق با تراژدی تجاوز جنسی و خشونت علیه زنان و ساکنین این مناطق در شمال و شرق سوریه، اثرات مخرب و ویرانگر انسانی و اجتماعی در زندگی مردم را بجا گذاشته است. تاثیرات مخربی که به این سادگی ها و در کوتاه مدت پاک نخواهد شد. مردم مناطق مختلف سوریه توان ادامه درگیری و جنگ و آوارگی را ندارند. مردم سوریه باید با آرامش و با تامین معیشت و رفاه با آبادسازی مناطق مسکونی و شهارها، بیمارستان، درمانگاه، مهد کودک، مدارس و دانشگاه ها، منابع زیرساختی آب و برق، ایجاد صنایع صنعتی زندگی کنند. کودکان نباید برای همیشه شاهد جنگ و آوارگی باشند.
تضمین سکولاریسم و جدایی دین از دولت، دفاع از حقوق برابر زنان و مقابله با تعرضات جریان‌های اسلامی به حقوق انسانی آنان و تضمین معیشت و رفاه عرصه‌های مهم مبارزه مردم در شرایط امروز سوریه است.
اول آوریل ٢٠٢٥
١٢ فروردین ١٤٠٤
