گزارش بی بی سی از انتخابات پارلمانی پیش رو در لبنان و گفتگو با چند نفر از معترضان دو سال و اندی پیش. گزارش تیتر زده:انتخابات لبنان؛ انقلاب در راه پارلمان. من به کسی رای میدهم که بتواند لبنان را بسازد. دین و مذهبش هر چه میخواهد باشد. حتی بیخدا باشد.”.گزارش برگرفته از این وب سایت ضمیمه است. روزنه
فضای میدان شهدای بیروت و اطرافش در قلب شهر انگار خلاصهای است فشرده از آنچه لبنان در چندین دهه گذشته و سالهای اخیر از سر گذرانده است.شعارهای نوشته شده بر در و دیوار اطراف و نمادهای نصب شده در میانه میدان اما تازهتر هستند و حکایت از غوغایی دارند که همین حدود دو سال نیم قبل اینجا بپا شد: تظاهرات گسترده ضد دولتی که ٢٥ مهرماه ١٣٩٨ شروع شد و ماهها طول کشید.
اعتراضهایی که جرقهاش را تصمیم دولت برای وضع مالیات برمکالمات صوتی از طریق “واتس اپ” زد اما به سرعت جایش را داد به جنبشی فراگیر و خشمگین از”ناکارآمدی نظام سیاسی، فساد دولتی و نبود خدمات ابتدایی مانند آب و برق”.و حالا در این روزها که لبنان خود را برای انتخابات پارلمانی آماده میکند، تابلوهای تبلیغاتی گروهها و نامزدها در این رقابت هم در گوشه و کنار میدان سر بر آوردهاند، با شعارها و وعدهها برای عبور از اینبحرانها و آشفتگیهای پی در پی چندین دهه و سالهای گذشته کشور. هرچند بعضی وعدهها ممکن است تکراری به نظر برسد، این بار ظهور چهرههای جدید و نامزدهایی که از دل تظاهرات دو سال و نیم پیش بیرون آمدهاند، حال و هوای این انتخابات را از دوره های قبلی متفاوت کرده است.
حدود ٧١٨ نفر در این رایگیری برای به دست آوردن ١٢٨ کرسی پارلمان رقابت میکنند که تقریبا یکسومشان نامزد مستقلاند. به گفته کمسیون انتخابات دست کم ٨٨ نفر از نامزدها در رده سنی ٢٥ تا ٣٥ سال هستند.
“با رای بیرونشان کن”
وسام ابو فخر ٣٢ سال دارد، مدیریت بازرگانی خوانده و در آموزشگاه کوچکی در منطقه خلده در حومه بیروت تدریس میکند. او از اقلیتهای دروزی لبنان است و یکی از دهها نامزد مستقل جوانی که وارد گود انتخابات شده است.
وسام زندگی اش را به دو دوره قبل و بعد از تظاهرات ٩٨ تقسیم میکند و با هیجانی آمیخته به غم درباره آن روزها حرف میزند.
پسر عمویش اعلا ابوفخر از اولین معترضانی بود که به ضرب گلوله نیروهای امنیتی در میدان شهدا کشته شد. اعلا که پدر دو فرزند بود آن زمان ٣٩ سال داشت. هنوز کسی به خاطر این قتل محاکمه نشده است. وسام میگوید یکی از مهترین دلایلش برای نامزدی در انتخابات این است که میخواهد سیستم قضایی “فاسد” لبنان را از “قضات وابسته به قدرت” پاک کند تا خون کسانی مثل اعلا برزمین نماند.
او معتقد است تنها راه رهایی لبنان از همه معضلاتش تکیه بر همان شعار معروف تظاهرات است: “کِلُنیعنی کِلُن” که ترجمهاش میشود “همه شان یعنی همهشان”.
شعاری برضد تمام سیاستمداران و رهبران احزابی که بیشترشان فرماندهان گروههای شبه نظامی دخیل در جنگ داخلی هستند و دهههاست بر صحنه سیاسی لبنان سیطره دارند. چهرهها و نامهای تکراری که بسیاری از نسل جوان لبنان مانند وسام از وقتی چشم باز کردهاند تنها آنها را دیدهاند و بس. از رئیس مجلس نبیه بری گرفته که سه دهه است بر این مسند نشسته تا سمیر جعجع جنگسالار مسیحی مارونی دوران جنگ داخلی و رهبر حزب “قوات یا نیروهای لبنانی”، ولید جنبلاط رهبر دروزیهای لبنان و باز ازفرماندهان شبه نظامی دوره جنگ و حسن نصرالله دبیر کل حزب الله. بسیاری از نسل جوان لبنان که در تظاهرات گسترده دو سال و نیم پیش به خیابانها آمدند، این رهبران را فاسد میدانند و مشکلات و بحران اقتصادی کشور را از چشم آنها میبینند.
“این رهبران تمام این سالها به ما و حتی به جامعه بین المللی دروغ گفتند. جلو رویمان گفتند با هم مشکل دارند و میجنگند اما پشت سرمان برای ماندن در قدرت و حفظ رژیم همدست شدند و اوضاع کشور را به اینجا رساندند. حتی موقع انقلاب به ما گفتند تغییر کردهاند و اصلاح شدهاند اما باز معلوم شد که هماناند. وقتی میگوییم همهشان یعنی همهشان. همه آنها باید پاسخگو باشند، چه آنها که عامل فسادند، چه آنها که ضعف نشان دادند، و چه دولتمردان و رهبرانی که در برابر این فساد سکوت کردند.”
ورنا عمیل ٢٥ ساله که جوانترین نامزد در این انتخابات است، آن حس سرخوردگی از فروکش کردن آتش اعتراضها را به خوبی بخاطر دارد اما مانند همه نامزدهایی که از دل آن جنبش آمدهاند معتقد است “انقلاب” هنوز زنده است.
“ما شکست را تجربه کردیم، خیلی هایمان مایوس شدند. بیشتر دوستانم که موقع انقلاب با هم در میدان بودیم، بار و بنه بستند و مهاجرت کردند اما من هنوز ماندهام و امیدوارم بتوانم کاری کنم. من و کسانی مثل من میخواهیم نشان دهیم که هنوز امیدی هست و باید بجنگیم و آنها را با رایمان بیرون کنیم. باید انقلاب را زیر سقف پارلمان ببریم.”
ورنا فارغ التحصیل حقوق است و برای به دست آوردن یکی از کرسیهای متعلق به مسیحیان مارونی دربیروت وارد میدان شده است. او به این اشاره میکند که چطور از زمان تظاهرات تفکر قشر جوان نسبت به تقسیمبندیهای مذهبی و طایفهای تغییر کرده است. “این تغییر بزرگی است که تاثیرش را در این انتخابات خواهیم دید.”
وسام میگوید:” بهترین چیزی که در زمان انقلاب رخ داد این بود که همه ما از دروز گرفته تا مسیحی وشیعه و سنی در یک نقطه جمع شدیم در میدان شهدا. تظاهرات حتی به شهرها و محلههای محافظه کارترهم سرایت کرد. ما برای اولین بار کنار هم بودیم و به محلههای هم رفتیم. این چیزی نبود و نیست که رهبران فعلی بخواهند درک کنند اما در این انتخابات به آنها خواهیم فهماند که ما برای لبنان می جنگیم نه یک طایفه یا مذهب.”
بسیاری از کسانی که وسام و ورنا را در کارزارشان همراهی می کنند جوانهایی از ادیان و مذاهب دیگرند. مثل احمد عطار ٢٤ ساله که شیعه است و از حامیان ورنا. “من و بسیاری از هم سن و سالهای من به اصرار احزاب و حتی بعضا خانوادههایمان برای رای دادن به هم دین و مذهب و هم عشیره مان میخندیم. ما باهم بودن و متحد شدن برای یک خواسته را تجربه کردیم چیزی که نسلهای قبلیمان تجربه نکرده. خیلی ازما فقط یک چیز میخواهیم و آن اینکه لبنان کشوری شود که ما و بچهها و نوههایمان در آن با عزت زندگی کنند. من به کسی رای میدهم که بتواند لبنان را بسازد. دین و مذهبش هر چه میخواهد باشد. حتی بیخدا باشد.” متن کامل گزارش از اینجا