حملات لفظی تند اردوغان به اتحادیه اروپا برای جلب آرای شهروندان ترک در همهپرسی تغییر قانون اساسی این کشور، واکنش شدید مقامات آلمانی و رهبران ارشد اتحادیه اروپا را برانگیخت. این سیاستمداران برخورد اردوغان را محکوم کردند.
در پی حملات شدید رجب طیب اردوغان، رییسجمهوری ترکیه، علیه آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، نوربرت روتگن، رییس کمیتهی امور خارجی پارلمان آلمان، آنکارا را به قطع مذاکرات اتحادیهی اروپا بر سر عضویت ترکیه در آن تهدید کرد. او در بحثی در شبکهی اول تلویزیون آلمان گفت که آنکارا با تغییر مفاد قانون اساسی این کشور “بیش از پیش از رعایت اصول دموکراتیک فاصله میگیرد”. رییس کمیتهی امور خارجی پارلمان آلمان تاکید کرد که این امر “با موازین اتحادیهی اروپا همخوان نیست.”
“کودتای قانونی شده دولتی”
روتگن همچنین تلاش اردوغان مبنی بر حذف مقام نخستوزیری از نظام حکومتی ترکیه از راه همهپرسی را “کودتای قانونیشده دولتی” خواند. او افزون بر این، از موضعگیری در بارهی اتهام اردوغان به آنگلا مرکل مبنی بر تشابه روش او با نازیها خودداری کرد و گفت: «ما در این سطح با کسی بحث نمیکنیم.»
رییس کمیتهی امور خارجی پارلمان آلمان با اینحال با ممنوعکردن فعالیتهای تبلیغاتی طرفداران اردوغان در آلمان مخالفت کرد و گفت برپایی مراسم سخنرانی سیاستمداران ترک تنها زمانی که “امنیت شهروندان” آلمان در خطر باشد، مجاز نیست.
اردوغان در یکی از سخنرانیهای خود که روز ۲۶ مارس از تلویزیون دولتی ترکیه پخش شد، خطاب به صدراعظم آلمان گفت: «مرکل، حالا تو روشهای نازیها را بهکار میبری.»
توهین، روش دفاع از افتخار
در این راستا مانفرد وبر، ريیس فراکسیون محافظهکاران اتحادیهی اروپا EVP به رییسجمهوری ترکیه هشدار داد که از تشدید درگیری با آلمان و سایر کشورهای اروپایی خودداری کند. او با اشاره به این که حملات لفظی رییسجمهوری ترکیه “هر روز عجیب و غریبتر” میشود، گفت: «نمیتوان با توهین به دیگران از غرور و افتخار یک ملت دفاع کرد.» ريیس فراکسیون محافظهکاران اتحادیهی اروپا همچنین تاکید کرد که «با این حال اروپا تحریک نمیشود.»
رفتار بیشرمانه
همزمان مارتین شولتس، رهبر حزب سوسیال دموکرات و نامزد مقام صدراعظمی این حزب، برخورد اردوغان مبنی بر یکسان خواندن روشهای مرکل و نازیها را “بیشرمی” خواند. شولتس یادآور شد که رییسجمهوری ترکیه با این گفتهها “موازین و آداب سیاست بینالمللی را زیر پا میگذارد”. رهبر حزب سوسیال دموکرات همچنین در شبکهی دوم تلویزیون آلمان گفت که اردوغان در حال از دستدادن “هرگونه کنترل” بر سخنان خود است.
در این میان معاون سخنگوی آنگلا مرکل، اولریکه دمر، اتهامات اردوغان را شدیدا رد کرد و مقایسهی روشهای نازیها با شیوههای رهبران سیاسی جمهوری فدرال آلمان را “در هر شکلی غیرقابل قبول” خواند.
مارتین شفر، سخنگوی وزارت امور خارجه نیز در رابطه با “سخنان تحریکآمیز اردوغان” هشدار داد و گفت که دولت آلمان “بهدقت روند رویدادها” را زیر نظر دارد. بهنظر شفر، “نشان دادن واکنش شدید، تنها به سود تاکتیک رییسجمهوری ترکیه است.”
“حملات پوچ”
همزمان زیگمار گابریل، وزیر امور خارجهی آلمان، حملات لفظی اردوغان را “بیمعنی و پوچ” ارزیابی کرد و گفت: «ما اهل مدارا هستیم، ولی احمق نیستیم.» او یادآور شد که هفتهی گذشته به همتای ترک خود گوشزد کرده که اردوغان “خط قرمز” را پشتسر گذشته است.” آنگلا مرکل، خود هفتهی پیش اعلام کرده بود که “وارد بازیهای تحریکآمیز” رییسجمهوری ترکیه نمیشود.
آنتونیو تاجانی، رییس پارلمان اتحادیهی اروپا در توییتر از گفتههای اردوغان بهشدت انتقاد کرد و اتهامات او را “حملاتی غیرقابل پذیرش” به کشوری دانست که “بهطور قانونمند تمام حقوق اساسی را تضمین میکند”.
تاریخ اجرای همهپرسی تغییر قانون اساسی ترکیه، روز ۱۶ آوریل تعیینشده است. در آلمان نزدیک به یک میلیون و ۴۰۰ هزار نفر دارای حق رای در این انتخابات هستند.رادیوآلمان