انفجار در معدن زغال‌سنگ طبس کشته شدن ۵۱ کارگر معدنچی- شهلا دانشفر

کارگر کمونیست 850

گفتگو با شهلا دانشفر در برنامه رویدادها در تلویزیون کانال جدید

میثم عتیق: کارگران مشغول مرگند. این واکنش کوتاه اسماعیل بخشی از رهبران کارگران نیشکر هفت تپه به فاجعه ای است که در معدنی در شهرستان طبس رخ داده و کل جامعه را در شوک فرو برده. بنا بر اخبار منتشر شده شامگاه شنبه ۳۱ شهریور ماه  در پی انفجاری در یکی از کارگاههای معدن زغال سنگ طبس بیش از ۵۰ کارگر کشته و دهها نفر زخمی شدند که حال برخی از آنها وخیم گزارش شده است.گرچه به مانند موارد مشابه و مطابق انتظارشاهد اطلاع رسانی قطره چکانی جمهوری اسلامی هستیم و اطلاعات ضد و نقیضی از سوی مقامات جمهوری اسلامی در مورد  تعداد کشته شدگان و علت حادثه گزارش میشود اما محمد جواد قناعت استاندار  خراسان جنوبی علت این حادثه را نشر گاز متان در بلوک C این معدن عنوان کرده که ابتدا ظاهرا به خستگی کارگران   و سپس انفجاری بزرگ منجر شده است. در همین رابطه محمد رضا بهرامند رئیس خانه معدن ایران در واکنش به حادثه معدن زغال سنگ طبس امروز صبح گفته است که بارها گوشزد کرده ایم که  وضعیت ایمنی معادن زغال سنگ کشور تا چه اندازه  پایین بوده و استانداردهای مرسوم  خارج است که باید مورد توجه قرار گیرد. او اضافه کرده که وضعیت ایمنی و سلامت کارگران در معادن زغال سنگ کشور در بدترین حالت خود قرار گرفته است. انفجار در معادن و کشته شدن کارگران معدنچی پیشینه ای  طولانی در ایران دارد که در آخرین نمونه های میشود به کشته شدن شش کارگر در معدن دامغان در سال گذشته و همچنین مرگ دلخراش چهل و چهار کارگر در معدن یورت زغال سنگ طبس در سال ۹۶ اشاره کرد. با این وجود انفجار اخیر در معدن طبس از نظر میزان خسارات جانی به کارگران بزرگترین فاجعه در تاریخ جمهوری اسلامی محسوب میشود. توجه داشته باشید که به محض انتشار خبر انفجار معدن طبس واکنش های اعتراضی گسترده ای از سوی کاربران شبکه های اجتماعی نسبت به حکومت شروع شده است. همچنین بازنشستگان فولاد اصفهان نیز در تجمع روز یکشنبه یکم مهرماه خود با کارگران معدن طبس اعلام همبستگی کردند و از درد مشترکی که همه کارگران ایران دارند صحبت کردند. در برنامه امروز گفتگویی داریم در همین رابطه با شهلا دانشفر. اما قبل از هر چیز از طرف دست اندرکاران تلویزیون کانال جدید و برنامه رویدادها  با کارگران معدن طبس ، خانواده های کشته شدگان و مردم این شهر عمیقا ابراز همدردی میکنیم و اعلم میکنیم که در مواجهه با این فاجعه کنار آنها ایستاده ایم.

شهلا دانشفر خبر بسیار تکاندهنده است. فاجعه مرگبار معدن طبس را چگونه می‌بینید و از نظر شما علل و زمینه‌های وقوع چنین فاجعه‌ای چه مواردی هستند؟

شهلا دانشفر: من هم به سهم خودم نسبت به این فاجعه تکاندهنده ابراز تاسف میکنم و به خانواده های این عزیزان ، به معدن کارگران معدن معدنچی طبس و به همگان تسلیت میگویم. خبر دردناک و تکاندهنده ای است. و همانطورکه اشاره کردید  از نظر میزان خسارات جانی به کارگران بزرگترین فاجعه در تاریخ جمهوری اسلامی محسوب میشود . در ایران از معادن مرگ صحبت میشود. مقامات حکومتی تازه وقتی اتفاقی می افتد و زیر فشار جامعه زبانشان باز میشود و از وضعیت پر مخاطره معادن صحبت میکنند.میدانند مردم عصبانی هستند.مردم میزیزند روی سرشان و میخواهند به شکلی فضا را آرام تر کنند. اما وقتی اوضاع میخوابد. باز همچنان نظاره گر هستند. نظاره گر سودجویی های کارفرمایان مفتخور که مضایقه میکنند از صرف کوچکترین هزینه ای برای امنیت، سلامت و حفظ جان انسانها و تمام هدفشان سود است و بس و هر روزه جنایت می آفریینند.این منطقی است که بر تمامی محیط های کار حاکم است. در سال گذشته بر اساس آمارهای دولتی  بیش از ۲۱۰۰ کارگر بخاطر عدم ایمنی محیط کار جان خودشان را از دست دادند که همیشه گفته میشود بیشترین رقم آن مربوط به معادن است. همچنین در گزارشی دیگری آمده است که  ۲۶ کارگر در معادن ایران طی هشتاد و هفت روز اول سال ۱۴۰۳  درگذشته اند. ما میدانیم همه این موارد که منجر به چنین فجایعی میشود از قبل گزارش شده است. مسئولین کار از آن مطلع هستند اما برای اینکه لحظه ای چرخه تولید نخوابد و  به سودشان لطمه ای نخورد، کارگران را به کام مرگ می سپارند. انفجار معدن طبس در دو تونل آن صورت گرفته است .  بیش از 50 نفر کشته شده اند و هنوز تعدادی در عمق صد متری زمین حبس هستند  و خبر ها از احتمال افزایش تلفات این انفجار گزارش میدهد. کارگران معدن طبس با دیدن  این اتفاق سهمناک دچار شوک شده اند. این فاجعه با واکنش های اعتراضی بسیاری روبرو شده است. سودجویی های کارفرمایان در همراهی با دولت حامی سرمایه داران نتیجه اش همین است. نتیجه اش کشتار کارگران در محیط های کار است.

میثم عتیق : اتفاقا میخواهیم در همین مورد صحبت کنیم. شما هم اشاره ای داشتید که اینها خودشان میدانند چه خبر است. همین موردی که اشاره کردید در سال 96 در معدن زغال سنگ یورت در همین شهر در طبس اتفاق افتاده کمیته حقیقت یاب بالاخره اعلام کرده بود که مقصر کارفرما بوده . به نظر میاید که اتفاق مشابهی را در یکی دیگر از کارگاههای معدن زغال سنگ طبس شاهدیم. از شما میخواهم به ما بگویید وقتی از حوادث مرگبار کارگری صحبت میکنید در رابطه با چه ابعاد و چه پیشینه ای صحبت میکنیم. رویکرد جمهوری اسلامی و کارفرمایان در برخورد با این حوادث چه بوده و چه اقدامی برای جلوگیری از این فجایع تا کنون انجام داده اند؟

شهلا دانشفر: هر فاجعه ای که روی میدهد اولین رویکرد جمهوری اسلامی اینست که اوضاع را تحت کنترل بگیرد تا مبادا اعتراضی صورت بگیرد. بعد گزارشدهی های کاذب و ضد و نقیض و پنهان کردن حقایق از کارگران و مردم است. طبعا کارگران و مردم میدانند که ماجرا از چه قرار بوده است و  حکومت ها بتدریج سعی میکند حساب شده  گوشه هایی از ماجرا را طرح میکنند تا اینکه  موضوع مشمول مرور زمان شود. خیلی که زیر فشار قرار بگیرند نهایتا مهره های کوچک خود را بعنوان مقصر و عامل خطا جلو می اندازند و  بعضا قربانی میکنند. و  دوباره همین معادن مرگبار با همان شرایط کشنده و غیر استاندار کاری  کار خود را از سر میگیرند.  بارها در مورد برخی از معادن گفته شده که بخاطر خطرات جانی بالا باید تعطیل شوند. ولی اقدامی صورت نگرفته است. در برخورد با خانواده ها نیز با وقاحت تمام از پرداخت دیه صحبت میکنند. در بسیاری از مواقع خانواده به خشم آمده و اعلام کرده اند که خون را با پول نمیشود خرید. ما در مقابل جان عزیزانمان دیه نمیخواهیم. ما دادخواهیم. الان خانواده های کشته شدگان معدن دادخواهند.  بدین ترتیب اینجا هم جمهوری اسلامی میخواهد جنایاتش را با دروغ، با تکذیب، با ضد و نقیض گویی و بعد با دیه این قانون کثیف اسلامی شان لاپوشالی کنند. و در عین حال برای خودشان زمان بخرند. این سیاست جمهوری اسلامی در قبال چنین فجایعی بوده است.  و تازه وقتی صدای اعتراض کارگران و خانواده های کارگرانی که عزیزانشان را از دست داده اند بالا میگیرند با امنیتی کردن فضای اعتراض میکوشند با آن مقابله کنند. و با احضار کردن و اخطار دادن و انواع تهدیدات برخورد میکنند.از جمله اگر کسی خبری را بر ملا کند. آنرا بعنوان اقدامی امنیتی تلقی کرده و مورد تهدید قرار داده اند. و ما همه اینها را تجربه کرده ایم. الان در نفت نیز یکی از موضوعات اعتراض کارگران عدم ایمنی محیط های کار است. انفجارهایی  که صورت میگیرد. حریق هایی که صورت میگیرد و حقیقتا نفت مثل یک بمب انفجاری است. و الان یک مطالبه مهم کارگران نفت ایمنی محیط کار است

میثم عتیق : نکته جالبی را گفتید. از  دادخواهی صحبت کردید . من را به یاد مورد متروپل آبادان انداخت. چون در واقع مساله عدم ایمنی ساختمانی بود. و در مقابل ادعاهای دروغین حکومت  در همان روز اول مردم گفتند مساله سیاسی است و ما دادخواه خون کشته شدگان هستیم. در رابطه با همین مساله میخواهم صحبت کنیم.   در واکنش به چنین فاجعه ای شما فکر میکنید که  مردم ایران و بطور ویژه در خراسان جنوبی در طبس و همینطور کارگران و فعالین چه اقداماتی را می‌توانند در دستور کار خود قرار دهند؟ تاکیدات و راهکارهای شما در این زمینه چیست؟

شهلا دانشفر: قیاس خوبی کردید. دقیقا همینطور بود و بعد از فروپاشی ساختمان متروپل درآبادان دیدید که چگونه مردم در شهرهای مختلف خوزستان دست به اعتراض زدند. و دیدید که چگونه از شهرهای دیگر با این اعتراضات اعلام همبستگی شد. الان هم فاجعه ای که در چنین ابعادی روی داده باید با همین نوع واکنش روبرو شود.با اعتراض کارگران معدنچی طبس و کسانیکه در آن منطقه کار میکنند روبرو شود. مردم با خانواده های عزیزان جانباخته در این معدن همراه شوند  و صدای اعتراضشان را بلند کنند. همینطور مردم شهر و تمامی کارگرانی که در معادن کار میکنند، و  کارگران در سطح سراسری باید به این جنایت آشکار در محیط های کار توسط سرمایه داران مفتخور اعتراض کنند. کارگران نفت که همینطور الان برای پیگیری مطالباتشان در اعتراضند باید نسبت به این موضوع واکنش اعتراضی نشان دهند. بویژه در فضای سیاسی و انقلابی  امروز جامعه  شکل دادن به اعتراضی سراسری در همبستگی با کارگران معدن طبس و علیه جنایت سیستماتیک در محیط های نا امن کار امکان پذیر  است. و باید این کار را کرد. مساله دفاع از جان و زندگی انسانهاست. باید فورا درتمام معادن و در همه محیط های کار کارگران جمع شوند و وضعیت ایمنی محیط کار خود  را صورتجلسه کنند و نسبت به خطرات ایمنی محل کار اولتیماتوم دهند و اعلام کنند و بخواهند فورا موارد خطر رفع شود. با کارگران معدن طبس اعلام همبستگی کنند و اعلام دادخواهی کنند. همانطور که گفتم مساله جان و زندگی انسانها در میان است و نباید لحظه ای  غفلت کرد. و در عین حال همین اتفاق را باید با اعتراضات گسترده خود به یک هزینه سنگینی برای کارفرمایان و دولت تبدیل کنیم.  اعتراضاتی که بتواند نقطه عطفی باشد برای پایان دادن به این جنایت در محیط های کار. به نظر من تمام دست اندرکاران، فعالین کارگری باید با این رویکرد به این اتفاق ناگوار برخورد کنند.  و در بعد سراسری و در عین حال منطقه ای  به این جنایت پاسخ اعتراضی درخوری داده شود.

میثم عتیق: متشکرم شهلا دانشفر که در این برنامه شرکت کردید.