در جریان نشست جاری شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، سه کشور اروپایی عضو توافق اتمی برجام – آلمان، بریتانیا و فرانسه – بیانیه مشترکی را قرائت کردند.
این بیانیه با قدردانی از سفر اخیر مدیرکل آژانس به تهران و بیانیه او در مورد افزایش همکاری ایران با آژانس در زمینههای راستیآزمایی و نظارت مناسب، گفته است «با توجه به جدی بودن تداوم و گسترش برنامه هستهای ایران ما این کشور را در مورد پایبندی به این توافقها پاسخگو میدانیم.»
در بخشی از این بیانیه، اطلاعات آژانس در مورد عدم پایبندی به تعهدات برجامی ایران ذکر و از جمله به افزایش ذخایر اورانیوم غنی شده به خصوص اورانیوم ۶۰ درصدی اشاره شده است.
این بیانیه گفته است که ذخایر اورانیوم ایران «اکنون به بیش از دو برابر مقداری رسیده که نمیتوان امکان ساخت یک وسیله انفجاری هستهای را منتفی دانست.»
این گزارش به نصب آبشارهای سانتریفوژ پیشرفته به خصوص در فردو و افزایش ظرفیت غنیسازی در این سایت نیز اشاره کرده و گفته است که «چنین برنامه غنیسازی برای مقاصد غیرنظامی مناسب نیست.»
سه کشور اروپایی همچنین نگرانی خود را در مورد «کارهای قابل توجه انجام گرفته روی فلز اورانیوم و کاربرد اطلاعات به دست آمده» ابراز داشته و خواستار توقف این فعالیتها شدهاند.
در بخش دیگری از این بیانیه، نسبت یافت شدن آثار اورانیوم غنی شده تا ۸۳.۷ درصد در فردو ابراز نگرانی شدید شده و آمده است که «ایران هنوز ما را متقاعد نکرده است که این مواد ناشی از نوسانات ناخواسته هنگام غنیسازی بوده و ما از ایران می خواهیم که به طور کامل با آژانس برای ارائه توضیحات فنی معتبر در مورد منشاء این ذرات همکاری کند.»
سه کشور همچنین تاکید کردهاند که تداوم تولید و انباشت اورانیوم با غنای بالا تا ۶۰ درصد و گسترش ظرفیتهای غنیسازی هیچ توجیه معتبر غیرنظامی ندارد و افزودهاند: «این گام، همراه با برنامه هستهای گستردهتر ایران، آن را به طور خطرناکی به فعالیتهای عملی مرتبط با تسلیحات اتمی نزدیک و استدلالهای ایران را که برنامه هستهای آن فقط برای اهداف صلح آمیز است تضعیف میکند.» آنها خواستار تحقیقات آژانس در این مورد شدهاند.
سه کشور اروپایی عضو برجام گفتهاند که آمادگی ایران برای تسهیل و افزایش دفعات راستیآزمایی به شکل کنونی را کافی نمیدانند و افزودهاند که این امکان وجود دارد که ایران بتواند به سرعت اورانیوم غنی شده بالای ۶۰ درصد تولید کند.
آنها یادآور شدهاند که مدیرکل آژانس گفته بود که با توقف همکاری ایران با بازرسی، حتی درصورت احیای برجام نیز نظارت کامل بر اجرای آن میسر نخواهد بود و افزودهاند: «ما از ایران میخواهیم همه تجهیزاتی را که آژانس بینالمللی انرژی اتمی ضروری میداند مجددا نصب کند و اجازه نظارت و راستیآزمایی برنامه هستهای خود را طبق توافق برجام به آژانس بدهد.»
سه کشور اروپایی تاکید کرداند که با توجه به جدی بودن ماهیت فعالیت اتمی ایران در حال حاضر، چنین اقدامی ضروری است. آنها رویکرد کنونی ایران را باعث ایجاد تنش در منطقه دانسته و خواستار اقداماتی برای همکاری جدی ایران با آژانس شدهاند.
آلمان، بریتانیا و فرانسه گفتهاند: «ما به رایزنی با شرکای بینالمللی درباره بهترین روش برای مقابله با تشدید بیوقفه و خطرناک فعالیت هستهای ایران ادامه خواهیم داد؛ ما از مدیرکل آژانس میخواهیم که قبل از جلسه ماه ژوئن، شورای حکام را در جریان پیشرفت کار قرار دهد و در صورت لزوم، اطلاعات موجود را به روز کند.»
نماینده آمریکا در آژانس هم در بیانیه دیگری که شب گذشته منتشر کرده بود از یافت شدن آثار غنیسازی ۸۴ درصدی و تداوم غنی سازی ۶۰ درصدی در ایران ابراز نگرانی کرد.
نشست شورای حکام در وین ادامه دارد و رسانهها از قول دیپلماتهای اروپایی گفته اند که صدور قطعنامه علیه ایران محتمل نیست. بی بی سی