روزنه rowzane خبری – تحلیلی
آمار جدید بانک مرکزی از عملکرد بانک پاسارگاد نشان می دهد میلیاردها تومان وام کلان بدون حتی یک ریال وثیقه پرداخت شده و اکنون در ردیف بدهی‌های مشکوک‌الوصول جای گرفته است.
تابناک؛بر اساس آمار منتشرشده بانک مرکزی، تا پایان تابستان سال جاری، بانک پاسارگاد بیش از ۱۷ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان تسهیلات خالص به مشتریان عمدتاً بزرگ خود پرداخت کرده است. اما بخش عمده‌ای از همین تسهیلات، یعنی حدود ۱۵ هزار و ۳۴۰ میلیارد تومان، اکنون در ردیف بدهی‌های غیرجاری ثبت شده؛ و به بیان ساده، هیچ نشانی از بازگشت آن‌ها به چرخه بانکی وجود ندارد.
نگران‌کننده‌تر از این رقم، حجم بدهی‌های مشکوک‌الوصول این بانک است؛ تسهیلاتی که نه‌تنها از موعد بازپرداختشان گذشته، بلکه بر اساس تعاریف نظارتی، بیش از هجده ماه است که هیچ پرداختی بابت اقساطشان انجام نشده است. به‌استناد داده‌های بانک مرکزی، رقم این بدهی‌ها در پاسارگاد به ۹ هزار و ۸۶۸ میلیارد و ۹۲۰ میلیون تومان رسیده است؛ رقمی که حتی در محاسبات خوش‌بینانه نیز احتمال بازگشت آن بسیار ناچیز به نظر می‌رسد.
پرداخت وام میلیاردی بدون وثیقه؟
اما وجه حیرت‌آور ماجرا آن‌جاست که بخش قابل‌توجهی از این تسهیلات کلان، بدون هیچ‌گونه وثیقه‌ای پرداخت شده است. طبق صورت‌های مالی منتشره، در ازای ۷۱۱ فقره وام به مبلغ ۶ هزار و ۳۶۸ میلیارد تومان تسهیلات خالص، معادل ۶ هزار و ۱۵۹ میلیارد تومان در ستون بدهی‌های مشکوک‌الوصول ثبت شده؛ و در بخش “جمع ارزش وثایق” آن، عدد صفر درج گردیده است. به بیان دیگر، میلیاردها تومان تسهیلات بدون حتی یک ریال وثیقه واگذار شده و اکنون بازپرداخت آن‌ها نیز تقریبا متوقف مانده است.
این وضعیت پرسش‌های جدی درباره شیوه اعتبارسنجی و فرآیند تخصیص منابع در بانک پاسارگاد به‌وجود آورده است. چگونه ممکن است نهادی بانکی با چنین وسعت و ادعای مدیریتی، اقدام به اعطای وام‌هایی در این مقیاس بدون تضمین بازگشت کند؟ این موضوع نه‌تنها نشانه‌ای از ضعف در سیستم نظارت داخلی بانک است، بلکه زنگ خطری برای سلامت کل شبکه بانکی کشور نیز محسوب می‌شود.
«نابدانه مدلل» بدون وثیقه وام میلیاردی گرفت؟
در میان نمونه‌های دردناک این فهرست، نام شرکتی به‌نام «نابدانه مدلل» به چشم می‌خورد. این شرکت تا پایان نیمسال نخست سال جاری، ۷۸۲ میلیارد تومان وام با نرخ ۲۹ درصد فراتر از سقف مصوب بانک مرکزی، از بانک پاسارگاد دریافت کرده و موظف بوده ظرف تنها یک ماه کل مبلغ را بازپرداخت کند. اما اکنون این رقم به‌طور کامل در ردیف مشکوک‌الوصول‌ها قرار گرفته، درحالی‌که در ستون وثایق، مجدداً عدد صفر درج شده است.
در سوی دیگر، تجربه مشتریان خرد در این بانک حکایت دیگری دارد؛ دریافت تسهیلات ازدواج، وام فرزندآوری یا حتی وام‌های خرد چند ده میلیونی، با تعلل، ضوابط سخت‌گیرانه و بروکراسی‌های سنگین روبه‌رو است. تناقض میان سختی وام‌گیری برای مردم عادی و سهولت تسهیلات میلیاردی بدون وثیقه برای گروهی محدود، پاسارگاد را در برابر مطالبه‌ای عمومی قرار داده: «شفاف‌سازی فوری درباره چرایی و چگونگی پرداخت این تسهیلات و سرنوشت بازپرداخت آن‌ها»
