تراژدی ای بنام کولبری.گفتگو با عبدل گلپریان

خبرهای تکان دهنده ای در مورد کشتار کولبران به گوش میرسد که واقعا فاجعه بار است. بنا به گزارشها از دی ماه سال ۹۷ تا به امروز بیش از یکصد کارگر کولبر در مرزهای غربی کشور بوسیله آتش مستقیم پاسداران و نیروهای جمهوری اسلامی کشته شده اند، در این رابطه گفتگویی داریم با عبدل گلپریان

انترناسیونال: اول اگر ممکن است کلا در مورد پدیده کولبر مختصرا توضیح دهید. آیا این واقعا یک شغل و کار واقعی است ؟ این شغل از کجا آمده است و چه زمینه ای دارد؟

عبدل گلپریان: کولبر در واقع به کارگران بیکار شده در شهرها و روستاهای مناطق مرزی گفته میشود که قبل از رایج شدن کار کولبری، یا کار و شغل معمولی داشتند یا در روستاها به کار کشاورزی مشغول بودند. خصوصی سازیها در شهرهای کردستان در مراکز تولیدی و از رونق افتادن کار کشاورزی در روستاها، موج وسیعی از نیروی بیکار در شهرها و روستاهای نواحی مرزی را ایجاد کرد. از نظر اقتصادی مسئله تنها به خصوصی سازی مراکز تولیدی خلاصه نمیشود بلکه غارت هستی و دسترنج کارگران شاغلی که توسط باندها و دسته جات حکومتی بیکار شدند و امروز به کولبر تبدیل شده اند ، فروش مراکز کارگری و حراج ابزار آلات در این مراکز میشود گفت که هزاران نفر را از کار بیکار کرد. این در حالی است که بعد از چپاول مفتخوران حکومتی، حتی کمترین مزایا نظیر بیمه بیکاری و یا بیمه های درمانی نیز شامل حال این نیروی وسیع که امروز به کولبری روی آورده اند تعلق پیدا نکرد.

کولبران در اذای دریافت مزد ناچیزی، بار و کالاهای تجارتی را در شرایطی خطرناک و طاقت فرسا از ایران به عراق و بالعکس حمل میکنند. کولبران فقط نیروی کار خود را برای نقل و انتقال این کالاها بفروش میرسانند. صاحبان اصلی این کالاها تجار و دلالان و سرمایه داران در هر دو سوی مرز هستند. نهادهای حکومت اسلامی و کاربدستان حکومت اقلیم کردستان نیز در این تجارت کلان و سود آور سهیم و شریک هستند.

ابدا نمیتوان کار کولبری را شغل به مفهوم معمول آن نامید. شما نمیتوانید انجام کاری که معمار اصلی آن سودجویان، تجار و نهادهای حکومتی هستند و هیچگونه امنیت اقتصادی، جانی و تضمینی برای مجریان این کار در آن وجود خارجی ندارد را شغل به معنای متعارف آن بنامید. در تعریف شغل حداقل ترین معیارها میتواند وجود یک قرارداد یا چارچوب تعریف شده، تامین زندگی اقتصادی کارگر، امنیت جانی، حقوق یا بیمه بیکاری و نهایتا حق بازنشستگی را برشمرد.

علاوه بر این در دنیا یک عالمه شغل هست که متاسفانه هیچکدام از موازین ابتدایی شغلی نظیر بیمه بیکاری حق بازنشستگی و رفاه و غیره را که اشاره شد شامل نمیشود اما باز هم شغل محسوب میشود. در ایران بخش اعظم کارگران بدون این شرایط دارند کار میکنند. حتی حقوقشان را نمی پردازند و بازهم کارشان شغل محسوب میشود. آنچه که کولبری را از هر نوع شغل دیگری متمایز میکند نا امنی کامل و تحت تعقیب بودن و خطرات جانی و شرایط غیر انسانی آن است. در سیسم سرمایه داری همه جور شغلی پیدا میشود که خیلی از آنها مطقا انسانی نیستند. کولبری کاری غیر انسانی و ناشی از بی تامینی و فقر کامل است که باید از بین برود. به یک اعتبار باید گفت بردگی بدرجاتی بهتر از کار و زندگی کولبری است. کولبران ناچار هستند از سر اجبار و برای تامین معیشت خانواده هایشان به این کار مشفت بار و خطرناک تن دهند.

همانطور که اشاره کردم در ساختار قوانین حکومتی که رانت خواری، دزدی، چپاول و غارت هستی و دسترنج مردم در آن امری نهادینه شده است، در حکومتی که مراکز تولیدی، ابزار آلات تولید، زمینی که آن مرکز تولیدی بر آن بنا شده است توسط کاربدستان و نهادهای همین ساختار غارت میشود، بفروش میرسد و میلیاردها تومان از هستی مردم بجیبهای گشادشان سرازیر میشود، دهها هزار کارگر بیکار از خود بیرون میدهد و از سوی دیگر با ایجاد و راه اندازی امر تجارت و بازرگانی در نواحی مرزی، باز هم از نیروی ارزان همین کارگران بیکار  شده همچنان سرگرم چپاول و سود اندوزی هستند. اینها مجموعه ای از عوامل و فاکتورهایی هستند که  زمینه کار کولبری را بوجود آورده اند وگرنه هیچ انسانی حاضر نیست که شبانه روز چندین کیلومتر راه را در مناطق صعب العبور و کوهستانی، در گرمای جانکاه تابستان و سوز و سرمای سخت زمستان و خطرات جانی جدی، تقبل کند. تنها چیزی که کولبران را وادار به این کار میکند این است که باید لقمه نانی برای خانواده و فرزندانشان تهیه کنند. آنان برای تهیه و تامین این لقمه نان جان میدهند و توسط ماموران حکومت و حافظان همان مفتخوران بقتل میرسند.   

انترناسیونال: اواسط مرداد ماه امسال در جریان طوفان تویتری که در اعتراض به کشتار کولبران به جریان افتاد و شعارش “کشتار کولبران را متوقف کنید” بود،  هشتگ “کولبر نکشید” به ترند اول توییتر در ایران تبدیل شد در حالیکه امروز فرماندهان نظامی مرزبانی، کولبران را “متجاوزین مرزی” می نامند و تهدید به کشتار بیشتر از آنها کرده اند. دلیل این همه جنایت و سبعیت رژیم علیه این کارگران چیست؟ رژیم چه هدفی را دنبال می کند؟

عبدل گلپریان: مقامات حکومت اسلامی و نیروهای آدمکش آنان طی دوران حاکمیت ننگینشان مدام چنین اراجیف نخ نمایی را در سخنانشان بیان کرده اند. یک وارونگی در تقابل رژیم اسلامی با مردم همیشه وجود داشته است. حکومتیان و فرماندهان نظامی آنان نه تنها در مورد کولبران بلکه در رابطه با اعتراضات بحق مردم همیشه سعی داشته اند تصویر وارونه ای از این جدال سیاسی اجتماعی را ارائه دهند. از منظر آنان در تبلیغاتشان مکان واقعی حق و ناحق عوضی به تصویر کشیده میشود. در حالیکه قضیه کاملا برعکس است. متجاوز کس یا کسانی نیستند بجز کاربدستان، قوانین و کل بساط حکومت اسلامی علیه کولبران و علیه کل شهروندان. این خزعبلات آنقدر آبرو باخته است که حتی تنی چند از نمایندگان همین حکومت در مجلس اسلامی در مقابل آن واکنش نشان دادند. میخواهم بگویم که متجاوز به حریم زندگی اقتصادی، امنیتی و اجتماعی کلیه شهروندان، کاربدستان و دم و دستگاه حکومت اسلامی همراه با قداره بندانش است که زندگی را برای کولبران و نود و نه درصد جامعه به جهنم تبدیل کرده اند.

در مناطق مرزی مسیرهایی برای حمل و انتقال کالا به هر دو سوی مرز توسط ماموران و باجگیران تفنگ بدست حکومت تعیین شده است که ایستگاههای به اصطلاح کنترل برای دریافت مبلغی از دسترنج کولبران نیز در همین مسیرها ایجاد شده است. بخشی از کولبران بخاطر اینکه این باج را پرداخت نکنند از مسیرهای بشدت پر خطر دیگری عبور میکنند که با کمین گذاری ماموران مسلح حکومتی هدف قرار میگیرند و اگر شانس داشته باشند فقط زخمی میشوند وگرنه در دم جان میسپارند و همزمان اسبهای آنان را نیز برگبار گلوله می بندد و همان کالاها را ماموران مصادره میکنند. برای نمونه روز دوشنبه ۳۱ شهریور، با تیراندازی مستقیم نیروهای نظامی به سمت گروهی از کولبران، ۴ کولبر در مناطق مرزی شهرستان نوسود واقع در استان کرمانشاه زخمی شدند. روز سه شنبه اول مهر یکی از نمایندگان رژیم در مجلس اسلامی اظهار داشت که تنها در یکسال گذشته ۱۶۶ کولبر توسط ماموران رژیم بقتل رسیده اند. در حالیکه کشتن کولبران بیش از این تعداد است و آمار زخمی ها نه ثبت میشود نه بحساب آورده میشود. آخرین مورد از این جنایت کشتن ۳ کولبر به اسامی زانکو احمدی، زانست حسن‌نژاد و سروش مکاری، در روزهای پایانی شهریور توسط نیروهای مرزبانی در سردشت بود و ۱۱ اسب آنان نیز با مسلسل از پای درآمدند. و بالاخره سقوط مانی هاشمی کولبر نوجوان ۱۴ ساله از سخره ها هنگام فرار و بخاطر ترس از شلیک ماموران بود.

این جنایات و ادامه این کشتارها برای دریافت همین باج ها و دسترنج کولبران است و بسیاری از کولبران حاضر نیستند دسترنجشان بجیب مافیای مستقر در مناطق مرزی سرازیر شود.

علاوه بر این، حکومت اسلامی ماهیتا و فی نفسه ضد انسان و آدم کش است. اینگونه نیست که اگر کولبر نباشید پس امنیت جانی دارید. آیا قتل و کشتار بیش از چهار دهه از مردم معترض و ناراضی در سایه این حکومت جنایتکار در سراسر کشور مستلزم کولبری بوده است؟ از کشتارهای دهه شصت و شصت و هفت گرفته تا شلیک به سر و قلب جوانان معترض در آبان ۹۶ و دیماه ۹۸ و از شلیک به هواپیمای اوکراینی با ۱۷۶ انسان، هیچکدام مستلزم پدیده کولبری نبوده است. میخواهم بگویم ماهیت و شناسنامه این حکومت از ابتدا تا به امروز با قتل، کشتار و جنایت عجین شده است که یکی از دلایل آن بخیال خودشان برای ایجاد فضای رعب و وحشت است. این حکومت بدون کشتار نمیتواند حتی یک روز دوام بیاورد. تمام این جنایتکاریها چه در نوار مرزی با کشتار کولبران و چه در میادین و خیابانها در بگلوله بستن معترضین تنها بخاطر بقا است.     

انترناسیونال: و بالاخره برای پایان دادن به کشتار کولبران و پایان دادن به این همه جنایت بنظر شما چه باید کرد ؟ راه حل چیست؟  باید کولبری را قانونی کرد؟ یا کلا کاری کرد که کسی مجبور به کولبری نباشد؟

عبدل گلپریان: از روزیکه این به اصطلاح شغل کاذب از سوی حکومت به کارگران از کار بیکار شده تحمیل شده است، اعتراض و نارضایتی کولبران در مقابل آدمکشی و مصادره کالاها توسط ماموران حکومتی نیز وجود داشته است و مورد حمایت مردم قرار گرفته است. خواست کولبران ایجاد کار مناسب یا تامین حقوق بیکاری است. قانونی کردن کولبری حتی اگر امنیت جانی آنان هم تامین و تضمین شود باز هم  چیزی نیست بجز ادامه توهین و تحقیر و زیر پا نهادن کرامت انسانی بخشی از مردم که به این کار روی آورده اند. کار مناسب یا حقوق بیکاری مناسب مطالبه اصلی و محوری کولبران است. اما از آنجا که کار کولبری منبع پر درآمدی برای تجار، رانتخواران و دیگر دارودسته های حکومتی است، آنان ترجیح میدهند بر بستر جهنمی که برای مردم مناطق مرزی ایجاد کرده اند، این وضع همچنان ادامه پیدا کند. در یک کلام باید بگویم پایان دادن به کشتار کولبران و محو پدیده کولبری، در واقع با ساقط کردن حکومت اسلامی از طریق انقلاب مردم و ایجاد یک شرایط انسانی میسر است.

انترناسیونال 887