تورم و گرانی نشانه فروپاشی اقتصادی – سینا پدرام

نشریه ژورنال شماره ۱۰۵۰ – فایل پی دی اف – ویژه تلفن همراه

بازار میوه در ایران با افزایش شدید قیمت‌ها نگرانی مردم را برانگیخته است. طبق خبر متوسط قیمت میوه به بالای ۱۰۰ هزار تومان رسیده است. اسدالله کارگر، رئیس اتحادیه میوه و سبزی تهران، افزایش هزینه‌های تولید مانند بذر، کود، حمل‌ونقل و بسته‌بندی را از دلایل اصلی گرانی می‌داند و به ضعف نظارت در بازار اشاره می‌کند. در برخی میوه‌فروشی‌ها قیمت‌ها شامل: سیب تا ۱۰۰ هزار تومان، موز ۱۲۰، توت‌فرنگی و زردآلو ۱۵۰، و آناناس تا ۴۰۰ هزار تومان است. برای مقابله با این وضعیت، افزایش نظارت، حمایت از تولیدکنندگان، کاهش واسطه‌گری و اطلاع‌رسانی به مردم پیشنهاد شده و گفته شده که کاهش هزینه‌های تولید و ساماندهی توزیع می‌تواند به کنترل قیمت‌ها کمک کند.

گرانی گسترده کالاهای اساسی، از جمله میوه، بخشی از بحران بزرگ‌تری در ساختار اقتصادی جمهوری اسلامی است. تورم افسارگسیخته، ناشی از دزدسالاری، فساد سیستماتیک، تحریم‌های بین‌المللی و ناکارآمدی در سیاست‌گذاری‌های اقتصادی، شرایط معیشتی مردم را به‌شدت وخیم کرده است. افزایش قیمت کشاورزی، نبود نظارت مؤثر، دلالی گسترده و دلایل بی‌شمار دیگری نشان‌دهنده فروپاشی در نظام تولید و توزیع کالاهاست.

تورم در جمهوری اسلامی نه‌تنها یک پدیده اقتصادی بلکه یک بحران سیاسی است که پایه‌های حاکمیت را تهدید می‌کند. مردمی که توان خرید مواد غذایی اولیه را ندارند، رژیم اسلامی را به درست بانی و باعث تمامی این مصائب و فجایع می‌دانند. این بی‌اعتمادی، همراه با شناخت مردم از عدم وجود هرگونه قابلیت و توانایی حکومت برای تأمین و بهبود وضعیت اقتصادی و رفاهی‌شان جامعه را در آستانه اعتصابات و اعتراضات گسترده قرار داده است. گسترش اعتراضات از جمله اعتصابات اخیر کامیون‌داران و نانوایان در شهرهای مختلف حاکی از عمق نارضایتی مردم از این فشارهای کمرشکن اقتصادی است.

اقتصاد از کنترل حاکمیت خارج شده و سیاست‌گذاری‌ها بیشتر حالت موقتی و شعاری دارند تا راه‌حل‌های ساختاری. تا زمانی که سیاست خارجی تنش‌زا و اقتصاد رانتی دزدسالارانه خاتمه نیابد، تورم و گرانی تنها نشانه‌های ظاهری از بحران عمیق‌تری به نام فروپاشی اقتصادی – سیاسی خواهند بود.

بی‌تردید سنت انقلاب در ایران ریشه‌های عمیق سیاسی و اجتماعی در بین توده‌های مردم دارد و نارضایتی‌های شدید و عمومی می‌رود که خود را بار دیگر در یک برآمد اجتماعی قوی‌تر، متعین‌تر و توده‌ای‌تر نشان دهد. اتحاد و تشکل‌یابی در احزاب چپ و انقلابی پیش‌فرض پیروزی چنین انقلابی است.