
bahram.rehmani@gmail.com
گرتا تونبرگ بههمراه ۱۱ کنشگر دیگر، بعدازظهر یکشنبه اول ژوئن، سوار بر یک کشتی بادبانی به سوی غزه حرکت کردند؛ اقدامی که به گفته برگزارکنندگان، با هدف «شکستن محاصره اسرائیل» علیه این سرزمین ویرانشده صورت گرفته است.
گرتا تونبرگGreta Thunberg))، فعال برجسته محیط زیست و عدالتخواهی اجتماعی از سوئد، بههمراه جمعی از کنشگران حقوق بشر، سفری نمادین و مخاطرهآمیز را آغاز کرده است. کشتی «مادلین»MV Handala – Madeleine))، وابسته به ائتلاف بینالملل Freedom Flotilla، روز اول ژوئن ۲۰۲۵ از بندر کاتانیا در جزیره سیسیلِ ایتالیا به سوی سواحل نوار غزه حرکت کرد؛ منطقهای که بیش از ۱۶ سال است تحت محاصره دریایی، زمینی و هوایی اسرائیل قرار دارد.
هدف این سفر، رساندن کمکهای بشردوستانه به مردم غزه، بهویژه کودکان، و اعتراض به وضعیت فاجعهبار انسانی در این منطقه است. تونبرگ در کنفرانس خبری پیش از حرکت گفت:
«ما شاهد گرسنگی سیستماتیک دو میلیون انسان هستیم. جهان نمیتواند بیتفاوت بماند. هرکدام از ما وظیفه اخلاقی داریم که برای آزادی فلسطین کاری بکنیم.»
گرسنگی و سوءتغذیه در میان جمعیت 3/2 میلیون نفری غزه پس از بیش از سه ماه محاصره کامل اسرائیل بهشدت افزایش یافته است. اسرائیل ورود غذا، سوخت، دارو و سایر اقلام ضروری را بهطور کامل ممنوع کرده بود و تنها در دو هفته گذشته، اجازه داده مقدار کمی از کمکها وارد این منطقه شوند.
«بنیاد بشردوستانه غزه» سه مرکز توزیع در غزه راهاندازی کرده که دو مرکز در جنوب نزدیک شهر رفح و دیگری در مرکز نوار غزه، در نزدیکی گذرگاه نِتساریم واقع شدهاند؛ منطقهای که تحت کنترل ارتش اسرائیل است. جمعیت زیادی برای رسیدن به این مراکز باید کیلومترها پیادهروی کنند.
محاصره کامل غزه از سوی اسرائیل که از دوم مارس 2025 تشدید شد و دو هفته پیش اندکی کاهش یافت. اما حملات اسرائیل به غزه، همچنان ادامه دارد و قطع نشده است.
همراهان بینالمللی تونبرگ
«لیام کانینگام»(Liam Cunningham)، بازیگر مشهور ایرلندی که با نقش «داووس سیورث» در سریال پرمخاطب «بازی تاج و تخت»(Game of Thrones) شناخته میشود، از جمله حامیان دیرین فعالیتهای حقوق بشری و از مدافعان صریح مردم فلسطین است.
«ریما حسان مبارک» Rima Hassan Mobarak) » نماینده فرانسوی پارلمان اروپا از حزب چپ «فرانسه تسلیمناپذیر»(La France Insoumise)، یکی از صداهای رسای مدافع فلسطینیان در نهادهای رسمی اروپایی است که بارها سیاستهای اسرائیل را به نقد کشیده است.
همچنین، کنشگرانی از کشورهای نروژ، ایتالیا، کانادا، آفریقای جنوبی و مالزی نیز در این سفر حضور دارند. برگزارکنندگان اعلام کردهاند فهرست کامل مسافران پس از طی مراحل ایمنی و حقوقی منتشر خواهد شد.
هدف کشتی «مادلین»
«ناوگان آزادی» نوار غزه با حضور فعال سوئدی حامی محیط زیست، نماینده پارلمان اروپا و بازیگر مشهور سینمای هالیوود با هدف شکستن محاصره اعمال شده بر این باریکه عازم شد.
کشتی «مادلین»، با هدف رسیدن به سواحل نوار غزه شهر سیسیل ایتالیا را ترک کرده است.
کشتی بادبانی مدلین که توسط کنشگران ائتلاف ناوگان آزادی اداره میشود، از بندر کاتانیا واقع در جزیره سیسیل در جنوب ایتالیا به راه افتاد و انتظار میرود که در صورت عدم مواجهه با مانع، سفری حدودا هفت روزه در پیش داشته باشد.
کنشگران، پیش از حرکت، با برگزاری یک نشست خبری، هدف از این سفر را رساندن مقداری کمک بشردوستانه و البته جلب توجه جهانی به بحران انسانی جاری در نوار غزه اعلام کردند.
ائتلاف ناوگان آزادی تنها یکی از صداهای فزاینده منتقدان بینالمللی است که اسرائیل را به ارتکاب به نسلکشی متهم میکنند. اسرائیل این اتهامات را به شدت رد کرده و میگوید جنگ تنها علیه نیروهای حماس است، نه غیرنظامیان غزه.
گرتا تونبرگ در نشست خبری روز یکشنبه در حالی که اشک میریخت گفت: «ما این کار را انجام میدهیم چون فارغ از اینکه چه موانعی پیش روی ماست، باید همچنان تلاش کنیم… چرا که لحظهای که تلاش را متوقف کنیم، انسانیتمان را از دست میدهیم. هرچقدر هم این ماموریت خطرناک باشد، به مراتب کمتر از خطر سکوت جهان در برابر نسلکشی جاری است.»
تیاگو آویلا، یکی دیگر از کنشگران راهی غزه، به ابتکار جهانی تحت عنوان راهپیمایی بهسوی غزه اشاره کرد و گفت: «ما از طریق دریا در حال شکستن محاصره غزه هستیم، اما این بخشی از یک استراتژی گستردهتر است که شامل بسیجهای زمینی نیز میشود.»
راهپیمایی بهسوی غزه قرار است با حضور پزشکان، وکلا و رسانهها، از مصر آغاز شده و در اواسط ژوئن به گذرگاه رفح برسد تا در آنجا با برگزاری اعتراض، از اسرائیل بخواهد حمله به غزه را متوقف کرده و مرز را بازگشایی کند.
اسرائیل در اواسط ماه مه، پس از حدود سه ماه محاصره کامل، محدودیتهای ورود کمکهای انسانی به غزه را اندکی کاهش داد. با این حال، کارشناسان هشدار دادهاند که اگر کمکهای بیشتری وارد غزه نشود، این منطقه در معرض قحطی قرار خواهد گرفت. سازمان ملل و نهادهای امدادرسانی بینالمللی اعلام کردهاند که محدودیتهای اسرائیل، فروپاشی نظم اجتماعی، و غارت گسترده، روند ارسال کمک به حدود دو میلیون فلسطینی ساکن غزه را با دشواری شدید روبهرو کرده است.
به نوشته روزنامه «دیلی تلگراف» هدف «ناوگان آزادی» غزه این است که توجه جهانیان را به جنایات و مصایبی که دولت اسرائیل علیه فلسطینیها در جریان بیش از یک سال و نیم جنگ علیه این باریکه اعمال کرده، جلب کند.
جنبش جهانی علیه محاصره
این اقدام نمادین نشان میدهد که در نبود اراده سیاسی از سوی دولتهای غربی، اکنون شهروندان، نمایندگان پارلمان، فعالان محیطزیست و چهرههای فرهنگی به میدان آمدهاند. گرتا تونبرگ با صدایی که میلیونها جوان در سراسر جهان به آن گوش میدهند، اعلام کرده است: «اگرچه احتمال موفقیت کم است، اما باید مقاومت کرد. باید ایستاد. باید در کنار فلسطین بود.»
این سخنان، نه فقط اعلام یک موضع اخلاقی، بلکه طنین یک جنبش است؛ جنبشی که میکوشد سیاستهای مبتنی بر تحریم، محاصره و نسلکشی را به چالش بکشد و بار دیگر، وجدان عمومی جهانی را بهعنوان یک نیروی سیاسی مؤثر به میدان بازگرداند.
گرتا تونبرگ ۲۲ ساله در بیانیهای اعلام کرد: «جهان نباید یک تماشاچی ساکت باشد. این سکوت و این انفعالی که ما داریم در بین اکثر کشورهای جهان میبینیم مرگبار است. ما شاهد اعمال سیستماتیک گرسنگی بر ۲ میلیون نفر هستیم. تک تک ما این وظیفه اخلاقی را داشته تا هر چه بتوانیم در مسیر مبارزه برای آزادی فلسطین انجام دهیم.»
ریما حسن، نماینده فرانسوی فلسطینیتبار پارلمان اروپا هم تصریح کرد: «هدف این سفر محکوم کردن محاصره انسانی علیه غزه و نسلکشی ادامهدار در این باریکه و محکومیت مصونیت اسرائیل و بالا بردن سطح آگاهی بینالمللی است.»
تهدیدها و تجربه ماه مه
این نخستین تلاش تونبرگ برای حضور در غزه نیست. در ماه مه ۲۰۲۵، او در سفری مشابه شرکت داشت؛ اما کشتی حامل کمکهای بشردوستانه در آبهای بینالمللی نزدیک مالتا هدف حمله پهپادی از سوی ارتش اسرائیل قرار گرفت. این حمله، هرچند تلفات جانی نداشت، کشتی را متوقف و ماموریت را نیمهکاره رها کرد. این واقعه تنها با واکنشهای پراکنده بینالمللی روبهرو شد، بیآنکه منجر به اقدام عملی مشخصی شود.
در نتیجه، نگرانیها درباره احتمال تکرار حمله، توقیف، یا خرابکاری علیه کشتی مادلین افزایش یافته است. این سفر، فراتر از یک اقدام انساندوستانه، به چالشی برای وجدان جهانی در برابر نقض مستمر حقوق بشر و حقوق بینالملل دریایی تبدیل شده است.
حمایت گرتا تونبرگ از فلسطین را نمیتوان صرفا تصمیمی فردی دانست؛ بلکه ریشه در سنت دیپلماتیک و حافظه تاریخی سوئد دارد. یکی از برجستهترین نشانههای این سنت، نام فولکه برنادوت(Folke Bernadotte)است -دیپلمات برجسته سوئدی و نخستین میانجی صلح سازمان ملل در بحران فلسطین.
در سال ۱۹۴۸، برنادوت پیشنهادهایی چون بازگشت آوارگان فلسطینی و توقف گسترش مناطق اشغالی را مطرح کرد. اما در ۱۷ سپتامبر همان سال، توسط اعضای گروه صهیونیستی افراطی «لوحامی حروت یسرائل» (Lehi) یا گروه «اشترن» در اورشلیم ترور شد. این ترور، که گروه مذکور آشکارا مسئولیت آن را پذیرفت، ضربهای عمیق بر وجدان عمومی سوئد وارد کرد.
از آن زمان، سوئد در مواردی از سیاستهای رایج غربی فاصله گرفته است: از جمله در سال ۲۰۱۴ که نخستین کشور اروپای غربی بود که فلسطین را به رسمیت شناخت.
شکاف میان وجدان عمومی و سیاست رسمی
این اقدام تونبرگ، هرچند از سوی نهادهای حقوق بشری و رسانههای مستقل مورد استقبال قرار گرفته، با واکنش تند برخی رسانههای محافظهکار غربی نیز مواجه شده است. یکی از مجریان اسکای نیوز استرالیا سفر او را «گردش ساحلی» و نشانهای از «همدستی با تروریسم» توصیف کرده است. برخی تحلیلگران معتقدند اینگونه مواضع رسانهای، نشانهی فاصلهگرفتن تونبرگ از روایت غالب در غرب است.
نکته قابل تامل آنکه تونبرگ در شرایطی دست به چنین اقدامی زده که دولت سوئد و احزاب اصلی آن، از ۷ اکتبر ۲۰۲۴ به اینسو، مواضعی در حمایت از سیاستهای اسرائیل اتخاذ کردهاند. در این میان، تونبرگ برخلاف سیاست رسمی کشورش، جانب فلسطین را گرفته و بار دیگر نشان داده که به اصول انسانی، نه ملاحظات دیپلماتیک، پایبند است.
واکنشهای تند ارتش اسرائیل
از تهدید مستقیم ارتش تا اظهارنظر تمسخرآمیز«لیندسی گراهام» سناتور جمهوریخواه مبنی بر اینکه «امیدواریم گرتا و دوستانش شنا بلد باشند»، میتوان نوعی واکنش عصبی و ناهماهنگ از سوی حامیان اسرائیل را مشاهده کرد. آنچه امروز بیش از همه نگرانکننده است، نه فقط خطر حمله احتمالی به کشتی مادلین، بلکه نهادینه شدن این روایت است که اسرائیل آماده توسل به خشونت حتی علیه فعالان غیرمسلح در آبهای بینالمللی است.
از کشتی مرگ تا کشتی وجدان
نیروی دریایی اسرائیل در سال ۲۰۱۷، یک فلسطینی نوار غزه که سوار بر یک قایق ماهیگیری در دریای مدیترانه بود را به این بهانه که قایق او با نادیده گرفتن شلیکهای هشدار از منطقه مجاز خارج شده، با شلیک گلوله جان باختند.
دولت اسرائیل در سال ۲۰۱۰ با حمله به کشتی «ماوی مرمره» در آبهای بینالمللی، ۹ فعال ضدجنگ و صلحطلب را به قتل رساند و جامعه جهانی را برای مدتی در شوک فرو برد. امروز، در پانزدهمین سالگرد آن حمله، تکرار این سناریو، برای اسرائیل پرهزینهتر از همیشه خواهد بود. چراکه جهان پس از ماهها تماشای مرگ تدریجی غزه، اکنون آمادهتر از قبل برای ایستادن در کنار مردم فلسطین است.
اتهامزنی تلآویو به این کشتیهای بشردوستانه و برچسبهای امنیتی، نشانهای از ترس دولت اسرائیل از سیاسیشدن کمکهای انسانی است. امری که میتواند گفتمان غالب در رسانههای غربی را به چالش بکشد و تصویری از دولت اسرائیل بهعنوان ناقض نسلکش و کودککش را پرنگتر و موثرتر کند؛ تصویری که حتی متحدان قدیمی این دولت نیز به سختی میتوانند در برابر آن سکوت کنند.
فعالیتها و جایگاه اجتماعی گرتا تونبرگ
تونبرگ از سال 2018 تاکنون دانشآموزان را به تعطیلی مدرسه و ملحق شدن به جنبش «جمعهها برای آینده»(Fridays For Future) تشویق کرده است.
تونبرگ سال 2019 جایزه زیست صحیح(Right Livelihood Award) را که اغلب از آن بهعنوان جایزه نوبل آلترناتیو یاد میشود، از آن خود کرد و شخصیت سال مجله تایم شد.
تونبرگ همچنین یکی از برندگان جوایز Right Livelihood شد که در پنج حوزه حفاظت محیط زیست، حقوق بشر، توسعه پایدار، بهداشت، آموزش و صلح اهدا میشوند و آنها را جوایز «نوبل جایگزین» هم مینامند.
در سال 2019، گرتا تونبرگ بهعنوان یکی از نامزدهای دریافت جایزه صلح نوبل معرفی شد، اما در نهایت برنده جایزه نشد. جایزه صلح نوبل 2020 به گرتا تعلق نگرفت، بلکه به برنامه جهانی غذا (WFP)تعلق گرفت. گرتا تانبرگ، فعال زیست محیطی، نامزد دریافت این جایزه بود، اما برنده نهایی برنامه جهانی غذا بود که برای تلاشهایش در مبارزه با گرسنگی در سراسر جهان و ایجاد یک جامعه صلحآمیز، برنده شد
گرتا از شورای کشورهای شمال اروپا(کشورهای نوردیک) تشکر کرده است و گفته این جایزه «افتخار بزرگی» است اما به این دلیل که «جنبش تغییرات اقلیمی به جایزههای بیشتر دیگر احتیاج ندارد» از پذیرش آن معذور است.
شورای کشورهای شمال اروپا گفته است که به تصمیم گرتا تونبرگ احترام میگذارد.
گرتا تونبرگ گفته است که «سیاستمداران و اشخاصی که در قدرت هستند» باید به «یافتههای علمی» گوش دهند. گرتا تونبرگ در یک پست اینستاگرامی درباره تصمیمش برای رد جایزه جایزه چهل هزار دلاری توضیح داده است:
«در جهان از کشورهای شمال اروپا در رابطه با موضوعات اقلیمی و محیطزیستی به خوبی یاد میکنند. در این زمینه رجز زیاد خوانده شده و از آن تمجید شده است.» تونبرگ اضافه کرد اما قضیه درباره مصرف انرژی در این کشورها کاملا متفاوت است.
این فعال محیط زیست به گزارش «صندوق جهانی طبیعت» که یک اتحادیه غیردولتی و بینالمللی برای حفاظت از محیط زیست است، و «شبکه جهانی ردپا» اشاره کرده است. «شبکه جهانی ردپا» موسسهای است که در زمینه پاسخ بشر به تغییرات اقلیمی و چگونگی استفاده بشر از انرژی تحقیق می کند.
در این گزارش آمده است که سوئد و خیلی از کشورهای شمال اروپا طوری زندگی میکنند که گویی جهان به منابع چهار سیاره دسترسی دارد.
خانم تونبرگ میگوید «فاصله عظیمی» وجود دارد میان آنچه که علم میگوید بشر باید انجام دهد تا روند افزایش دمای کره زمین را محدود کند و آنچه که بشر در حال انجامش است.
گوتبرگ توضیح داده است: «ما متعلق به کشورهایی هستیم که امکانش را دارند که تاثیرگذارترین کارها را انجام دهند. اما کشورهای ما کاری نمیکنند.»
هانس والمارک، رییس شورای کشورهای شمال اروپا گفته است که این شورا به تصمیم گرتا تونبرگ احترام میگذارد و آن را «یک اقدام مثبت برای همه» میداند.
شورای کشورهای شمال اروپا پارلمانهای کشورهای عضو از جمله دانمارک، فنلاند و سوئد را به همکاری تشویق میکند. والمارک گفته است این شورا به دقت بررسی خواهد کرد که با پول این جایزه چه کار کند.
این کنشگر محیط زیست حرکت دانشآموزان اروپایی را حرکتی تاریخساز عنوان کرده و گفته است: «آنها باید به خود افتخار کنند. در حال حاضر هم راهپیماییای در شهر استراسبورگ در جریان است.»
یک خبرنگار از گرتا پرسید که جوانان غیر از تظاهرات چه اقدام دیگری میتوانند انجام دهند که او در پاسخ گفت: «میتوانند به افراد صاحب قدرت و افراد نسل قدیمی فشار وارد کنند چرا که اینها افرادی هستند که تاثیرگذاری بالایی دارند.» وی همچنین از جوانان خواست در این راستا برخی از عادتهای شخصی خود را نیز اصلاح کنند.
او در عین حال تصریح کرد که از سیاستمدارن اروپایی انتظار دارد که هم اکنون اقدام کنند چراکه زمان زیادی وجود ندارد.
گرتا با پلاکاردی روبروی پارلمان سوئد کارزار خود را در سال ۲۰۱۸ آغاز کرد. رویترز
گرتا تونبرگ، وقتی تنها ۱۵ سال داشت، اعتصابهای تک نفره خود را در اوت ۲۰۱۸ آغاز کرد. او به جلوی پارلمان سوئد میرفت. پلاکاردی در دست داشت که روی آن نوشته شده بود: «اعتصاب مدارس برای تغییرات آب و هوایی.»
موضوعی که باعث شد تا یکسال بعد صدها هزار دانشآموز اروپایی را با خود همراه کند. او همچنین در این حرکت از سیاستمداران خواست تا برای مقابله با تغییرات آب و هوایی اقدامات بیشتری انجام دهند.
مبتکر جنبش «جمعهها برای آینده» در ماههای اخیر باعث شد تا جوانان و نوجوانان دست از درس و مشق بکشند و تظاهرات کنند. در پی دعوت گرتا، ابتدا دانشآموزان دبیرستانهای بلژیک از نخستین روزهای آغازین سال جاری میلادی، در خیابانهای بروکسل، پایتخت این کشور تجمع کرده و تقریبا هر هفته به راهپیمایی خود ادامه دادند. جنبش «جوانان برای اقلیم» نیز در همین کشور پایهگذاری شد.
دانشآموزان در سوئد، فرانسه، برزیل، آلمان، بریتانیا، کره جنوبی، آمریکا، استرالیا، هند و بیش از صد کشور دیگر به شکل گسترده و فعال در این تظاهرات شرکت کردند.
گرتا پیش از آغاز این اعتصابها و راهپیماییها گفته بود: «چرا باید برای آیندهای آموزش ببینیم که شاید هیچگاه وجود نداشته باشد؟»
این دختر سوئدی در چند نوبت در تظاهرات شهرهای اروپایی با دانشآموزان همراه شده است.
یکی از بزرگترین راهپیماییها دانش آموزان در حمایت از محیط زیست در تاریخ ۱۵ مارس ۲۰۱۹ انجام شد که حضور یک میلیون و ۴۰۰ هزار نفر در این راهپیماییها در سراسر دنیا تخمین زده میشود.
گرتا بعد از اینکه به چهره معروفی در رسانههای دنیا تبدیل شد، سفرهای خود را نیز شروع کرد. یکی از نخستین سفرهای او به داووس سوئیس در ژانویه ۲۰۱۹ بود جایی که مقامات ارشد دولتها و تاثیرگذارترین افراد جهان برای شرکت در مجمع جهانی اقتصاد در آن جمع شده بودند.
سخنرانی مشهور او در ۲۱ سپتامبر ۲۰۱۹ در مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک در صدر اخبار گرفت. او خطاب به رهبران جهانی، قانونگذاران و آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل یکی از خشمگینانهترین سخنرانیهایش را ایراد کرد:
«شما با کلمات توخالیتان مرا از رویاهایم و کودکیام محروم کردهاید. تازه من یکی از خوششانسها هستم. مردم دارند رنج میکشند. مردم دارند میمیرند. همه زیستبومها دارد فرومیپاشند. ما در شروع یک انقراض جمعی هستیم و شما همهاش درباره پول و افسانه رشد اقتصادی همیشگی صحبت میکنید. چهطور جرئت میکنید.»
شهرت ناگهانی جهانی او هم او را در مقام یک رهبر قرار داد و هم انتقادات تندی را متوجه او کرد. مجله تایم در ماه مه ۲۰۱۹ عکس او را روی جلدش چاپ کرد و او را «رهبر نسل آینده» نامید.
«شما به کودکان دروغ گفتید. به ما حرفهای واهی زدید. ما بچهها در تلاش هستیم تا بزرگترها را از خواب بیدار کنیم. تا شاید آنها هم دست به کار شوند.»(از سخنرانی گرتا تونبرگ، 18 آوریل 2019، در مجلس سنای ایتالیا)
او در جمع سنای این کشور درباره مسائل مربوط به محیط زیست و تغییرات آب و هوایی و نگرانی کودکان از آینده نامشخص پیشرو گفت: «حالا ما دیگر آیندهای هم در پیش رو نداریم چرا که آن آینده فروخته شده است تا تعداد محدودی از آدمها درآمدهای نجومی به دست آورند. شما به ما دروغ گفتید.»
گرتا تونبرگ با خطاب قرار دادن سناتورهای ایتالیایی و خبرنگارانی که در این جلسه حضور داشتند تاکید کرد: «شما به بچهها دروغ گفتهاید و به ما امید واهی دادهاید، اینکه چشم انتظار آینده باشیم. ما آموزش و کودکیمان را قربانی این نمیکنیم تا شماره درباره تصمیمهای سیاسی در جامعهای که برای ما ساختهاید سخن بگویید.»
او در ادامه به اشاره به تظاهرات دانشآموزی در سراسر جهان برای مخالفت با تغییرات آبوهوایی افزود: «ما به خیابان نمیآییم تا شما با ما عکس سلفی بگیرید. ما به خیابان آمدهایم تا بزرگترها از خواب بیدار شوند. تا اینکه شما هم دست به کار شوید. ما بچهها این کار را میکنیم تا شاید امید و رویای از دسترفته مان بازگردد.»
قرار است او روز جمعه ۱۹ آوریل 2019، در تظاهرات دانشآموزی در شهر رُم ایتالیا حضور داشته باشد. گرتا تونبرگ که در جریان تعطیلات عید پاک به کشورهای فرانسه و ایتالیا سفر کرده بود، روز چهارشنبه در سخنرانی عمومی پاپ فرانسیس، رهبر کاتولیکهای جهان حاضر داشت.
او در این مدت کوتاه برنده جوایز و افتخارهای متعددی شده است، از جمله عضویت در انجمن سلطنتی جغرافیایی اسکاتلند و قرار گرفتن در فهرست تاثیرگذارترین صد فرد جهان مجله تایم در سال ۲۰۱۹ و همچنین جوانترین فردی که بهعنوان «شخص سال» مجله تایم انتخاب شده است.
این نوجوان سوئدی معمولا قطار را برای سفرهای خود انتخاب میکند چراکه معتقد است آلودگی قطار نسبت به هواپیما کمتر است. از سوی دیگر، گیاهخوار از نوع وگان هم نیز هست.
مادر این دختر جسور و جوان و فعال، خواننده است و پدرش بازیگر است. پدر بزرگ او هم در دنیای هنر هم بازیگری میکند و هم کارگردانی.
او در خانه هم والدینش را متقاعد کرد که تغییراتی متعددی در سبک زندگیشان بدهد تا با «با ردپای کرین» خودشان را کاهش دهند، از جمله کنار گذاشتن مسافرتهای هوایی و نخوردن گوشت.
کشتار گرسنگان در غزه
در یکی از خونینترین وقایع هفتههای اخیر در غزه، بیش از ۳۰ فلسطینی هنگام تلاش برای دستیابی به کمک غذایی، به ضرب گلوله نیروهای اسرائیلی کشته شدند. این تیراندازی در نزدیکی یکی از مراکز توزیع کمک انسانی متعلق به بنیاد مورد حمایت اسرائیل رخ داد و دهها نفر نیز زخمی شدند. یکی از شهروندان محلی گفت: «از هر طرف تیراندازی میشد؛ از کشتیهای جنگی، تانکها و پهپادها. صحنه فاجعهبار بود.» ارتش اسرائیل گفته «اطلاعی ندارد» و «تحقیق» میکند.
بر اساس گزارش شاهدان عینی به خبرگزاری آسوشیتدپرس، نظامیان اسرائیلی به سوی مردمی که به سوی مرکز توزیع کمک در منطقه رفح حرکت میکردند، آتش گشودند. بیمارستان میدانی متعلق به صلیب سرخ جهانی اعلام کرد تعداد زیادی از زخمیها را تحت درمان قرار داده و اجساد ۳۱ تن به بیمارستان ناصر منتقل شدهاند. هلال احمر فلسطین نیز گزارش داده که اجساد ۲۳ نفر را از محل جمعآوری کرده و به همراه ۲۳ زخمی دیگر منتقل کرده است. همچنین ۱۴ نفر دیگر در نزدیکی مرکزی در مرکز غزه زخمی شدهاند.
به گزارش گاردین شاهدی به نام ابراهیم ابو سعود گفت: «ما حدود ۳۰۰ متر با ارتش فاصله داشتیم. بسیاری از مردم هدف گلوله قرار گرفتند، از جمله زنان.» او همچنین افزود که جوانی را دیده که بر اثر اصابت گلوله در محل جان باخته است. شاهد دیگر، محمد ابو تایمه، گزارش داد پسرعمویش و زنی دیگر در این حادثه کشته شدند.
تصاویر منتشرشده از بیمارستان ناصر، اجساد متعدد را نشان میدهد که توسط مردم با گاریهای دستی منتقل شدهاند. خبرنگار رویترز نیز انتقال مجروحان با آمبولانسها را تأیید کرده است. یکی از شهروندان محلی گفت: «از هر طرف تیراندازی میشد؛ از کشتیهای جنگی، تانکها و پهپادها. صحنه فاجعهبار بود.»
ارتش اسرائیل اعلام کرد که «از زخمی شدن افراد در محل توزیع کمک اطلاعی ندارد» اما بررسی موضوع را آغاز کرده است. در مقابل، بنیاد GHF که مورد حمایت آمریکا و اسرائیل است، ادعا کرده است که «کمکها بدون حادثه» توزیع شدهاند. اما گزارشهای قبلی نیز از تیراندازی و آشفتگی در محل این بنیاد خبر داده بودند. این مراکز در مناطق نظامی اسرائیل قرار دارند و دسترسی مستقل به آنها بسیار محدود است.
در ادامه درگیریهای خونین در نوار غزه، منابع پزشکی محلی گزارش دادند که روز سهشنبه 13 خرداد 1404، دستکم ۲۷ فلسطینی در نزدیکی یک مرکز توزیع غذا در شهر رفح بر اثر شلیک نیروهای اسرائیلی کشته و دهها نفر دیگر زخمی شدند. این سومین روز متوالی بود که عملیات امدادرسانی در جنوب غزه با خشونت و کشتار همراه میشود.
به گزارش سخنگوی کمیته بینالمللی صلیب سرخ، بیمارستان میدانی این سازمان در رفح ۱۸۴ مجروح دریافت کرده است. از این تعداد، ۱۹ نفر در بدو ورود جان باخته بودند و هشت تن دیگر پس از آن بر اثر شدت جراحات درگذشتند. بیش از ۳۵ بیمار نیاز فوری به مداخلهی پزشکی داشتهاند
در ادامه درگیریهای خونین در نوار غزه، منابع پزشکی محلی گزارش دادند که روز سهشنبه، دستکم ۲۷ فلسطینی در نزدیکی یک مرکز توزیع غذا در شهر رفح بر اثر شلیک نیروهای اسرائیلی کشته و دهها نفر دیگر زخمی شدند. این سومین روز متوالی است که عملیات امدادرسانی در جنوب غزه با خشونت و کشتار همراه میشود.
ارتش اسرائیل اعلام کرده است نیروهایش به سوی گروهی از افراد که از مسیرهای تعیینشده برای دسترسی به مرکز توزیع خارج شده بودند، شلیک کردهاند. با این حال، مقامات اسرائیلی همانند گذشته ادعا کردهاند که تحقیقات در مورد حادثه همچنان ادامه دارد.
این حادثه تنها چند ساعت پس از آن رخ داد که ارتش اسرائیل از کشته شدن سه سرباز خود در درگیریهای شمال غزه خبر داد. اسرائیل در چارچوب تهاجم ماههاهی خود علیه حماس، همچنان به عملیات نظامی گسترده در سراسر نوار غزه ادامه میدهد.
به گزارش سخنگوی کمیته بینالمللی صلیب سرخ، بیمارستان میدانی این سازمان در رفح ۱۸۴ مجروح دریافت کرده است. از این تعداد، ۱۹ نفر در بدو ورود جان باخته بودند و هشت تن دیگر پس از آن بر اثر شدت جراحات درگذشتند. بیش از ۳۵ بیمار نیاز فوری به مداخله پزشکی داشتهاند.
بنیاد بشردوستانه غزه که اتفاقا از حمایت ایالات متحده برخوردار است، از دو هفته پیش نخستین مراکز توزیع غذای خود را راهاندازی کرد تا به مقابله با گرسنگی گسترده در جمعیت جنگزده غزه کمک کند. اما این برنامه به دلیل دور زدن نهادهای امدادرسانی سنتی و نادیدهگرفتن اصول بشردوستانه، با انتقاد شدید سازمان ملل و نهادهای خیریه بینالمللی مواجه شده است.
بنیاد مذکور اعلام کرد که روز سهشنبه 14 خرداد، ۲۱ کامیون مواد غذایی را توزیع کرده و این عملیات «با امنیت کامل و بدون حادثه در داخل سایت» انجام شده است. با این حال، گزارشهای متعددی از بروز خشونت در اطراف این مناطق در زمان تجمع مردم برای دریافت غذا منتشر شده است.
روز یکشنبه، منابع فلسطینی و بینالمللی از کشته شدن دستکم ۳۱ نفر و زخمی شدن دهها تن دیگر خبر دادند. همچنین روز دوشنبه نیز سه فلسطینی دیگر بر اثر شلیک نیروهای اسرائیلی کشته شدند.
روز سهشنبه ارتش اسرائیل مدعی شد که نیروهایش «تعدادی مظنون» را مشاهده کردهاند که به سمت آنها حرکت میکردند و از مسیرهای مجاز منحرف شده بودند. به گفتهی ارتش، ابتدا تیرهای هشداردهنده شلیک شده، اما پس از بیتوجهی افراد مذکور، تیراندازی مستقیم به اطراف آنها صورت گرفته است.
واکنش بینالمللی و نگرانیهای انسانی
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، در واکنش به این حوادث ابراز انزجار کرده و خواستار انجام تحقیقاتی مستقل در مورد کشته و زخمی شدن فلسطینیان در هنگام دریافت کمکهای غذایی شده است.
در همین حال، ارتش اسرائیل با صدور دستورات جدید تخلیه، از ساکنان چند منطقه در خانیونس خواسته است به سمت ناحیه انساندوستانه المواسی در غرب منطقه حرکت کنند. با این حال، مقامات فلسطینی و سازمان ملل تاکید کردهاند که هیچ نقطهای در غزه امن نیست و اکثریت 3/2 میلیون نفر جمعیت این منطقه، آواره داخلی شدهاند.
وزارت بهداشت غزه هشدار داده است که دستورات جدید تخلیه ممکن است فعالیتهای بیمارستان ناصر -بزرگترین مرکز درمانی فعال در جنوب- را مختل کرده و جان بیماران بستریشده را به خطر بیندازد.
این حادثه در حالی روی میدهد که تلاشها برای دستیابی به توافق آتشبس همچنان بینتیجه مانده است. حماس اعلام کرده که پاسخی همراه با اصلاحات به طرح پیشنهادی آمریکا ارائه داده است. این اصلاحات شامل تضمینهای آمریکا، زمانبندی تبادل گروگانها، نحوه توزیع کمکها و عقبنشینی نیروهای اسرائیلی است. طبق این پیشنهاد، حماس موافقت کرده است ۱۰ گروگان زنده و ۱۸ جسد را در برابر آزادی شماری از زندانیان فلسطینی آزاد کند.
نماینده آمریکا در خاورمیانه، استیو ویتکاف، واکنش حماس را «کاملا غیرقابل قبول» خوانده و گفته تنها راه دستیابی به آتشبس، پذیرش چارچوب پیشنهادی آمریکا و آغاز فوری مذاکرات غیرمستقیم است. دفتر نخستوزیر اسرائیل نیز گفته است با نسخه جدید پیشنهاد موافقت کرده، اما حماس هنوز حاضر به پذیرش نیست.
در همین حال، نهادهای امدادرسان بینالمللی از جمله سازمان ملل، نظام جدید توزیع کمک توسط بنیاد GHF را رد کردهاند و آن را ناکارآمد، پرخطر و ابزاری برای کنترل مردم توسط اسرائیل دانستهاند. آنها هشدار دادهاند که این سازوکار جدید نه تنها توان تامین نیاز 3/2 میلیون نفر ساکن نوار غزه را ندارد، بلکه خطر درگیری بین نیروهای نظامی و مردم گرسنه را نیز افزایش میدهد.
این در حالی است که بر اساس گزارش نهادهای کمکرسانی، بیش از ۵۰۰ هزار نفر در غزه در آستانه قحطی قرار دارند و ۷۱ هزار کودک زیر پنج سال دچار سوءتغذیه حاد هستند.
با ادامه حملات توپخانهای و هوایی به مناطق مختلف نوار غزه، منابع نظامی اسرائیلی فاش کردند که ارتش در نظر دارد فشار نظامی را در سراسر نوار غزه و مشخصا بر بخش شمالی این منطقه، تشدید کند .
وبسایت اسرائیلی «واللا»به نقل از این منابع آورد که ارتش اسرائیل طی روزهای آینده فشار بر شمال نوار غزه را با هدف وادار کردن ساکنان این منطقه به کوچ به سمت جنوب، افزایش خواهد داد.
کوچ اجباری ساکنان
این منابع همچنین مدعی شدند که یکی از نتایج حاصل از تهاجم زمینی ارتش، سوق دادن ساکنان شمال غزه بهسوی «مناطق امن» در جنوب بوده است.
همین منابع افزودند که طی هفته گذشته، بیش از 250 هزار فلسطینی از اردوگاه جبالیا به «مناطق پناهگاهها» منتقل شدهاند.
این در حالی است که سازمان ملل متحد بارها تاکید کرده که هیچ نقطهای در نوار غزه بهطور کامل امن نیست.
از زمان ازسرگیری جنگ توسط اسرائیل در مارس گذشته، ارتش اسرائیل دهها هشدار تخلیه از مناطق ویرانشده شمال غزه به سمت جنوب صادر کرده است.
در همین حال، ارتش اسرائیل دامنه تهاجم زمینی خود را به سراسر نوار غزه گسترش داده و تهدید کرده که قصد دارد کنترل کامل بر این منطقه محاصرهشده و ویران را بهدست گیرد.
از سویی یک مقام اسرائیلی یک ماه قبل اعلام کرده بود، بیش از 30 درصد از نوار غزه تحت کنترل نظامی اسرائیل قرار دارد.
در نتیجه نزدیک به سه ماه محاصره کامل غزه توسط اسرائیل، بیش از دو میلیون نفر ساکن این باریکه در آستانه قحطی قرار گرفتهاند. در روزهای اخیر، اسرائیل اجازه داده مقدار کمی کمک وارد غزه شود، اما سازمانهای امدادی میگویند این کمکها خیلی کم است و جوابگوی نیاز مردم نیست.
در حالی که دبیر کل سازمان بهداشت جهانی از گرسنگی دو میلیون غیرنظامی در غزه خبر داد، بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، اعلام کرد که اجازه شیوع بیغذایی و قحطی را در غزه نخواهد داد. او در یک پیام ویدیویی با تقدیر از ارتش گفت که اگر اجازه دهیم غزه گرسنه بماند، آنوقت هیچکس از ما حمایت نخواهد کرد.
تیراندازی به سوی بیماران
به دنبال انتشار گزارشهایی مبنی بر تیراندازی به غیرنظامیان فلسطینی در محل توزیع اقلام غذایی، سازمان پزشکان بدون مرز از سیستم توزیع کمکهای نهاد تازه تاسیس «بنیاد بشردوستانه غزه» انتقاد و آن را «غیرانسانی، خطرناک و به شدت ناکارآمد» توصیف کرد.
سازمان پزشکان بدون مرز روز یکشنبه اعلام کرد که تعدادی از مجروحانی که توسط این نهاد درمان شدهاند، گفتهاند هنگام مراجعه به یک مرکز توزیع کمک در رفح، از همه طرف از جمله با استفاده از پهپاد، بالگرد، قایق، تانک و از سوی نیروهای زمینی اسرائیل به آنها شلیک شده است.
نور السقا، سخنگوی پزشکان بدون مرز نیز اعلام کرد که راهروهای بیمارستان پر از بیمارانی است که بیشتر آنها مرد هستند و «جراحتهای ناشی از اصابت گلوله در اندامهایشان به وضوح دیده میشود.»
در حالی که فشارهای بینالمللی بر اسرائیل برای پایان دادن به جنگ در غزه افزایش یافته، وضعیت بشردوستانه در این منطقه به شدت بحرانی است. اسرائیل که نوار غزه را به طور کامل محاصره کرده، از پایان ماه اجازه ورود کمکهای بشردوستانه صادر کرده، کمکهایی که به گفته سازمانهای بینالمللی برای نیازهای فراوان ساکنان این منطقه بسیار ناکافی هستند.
فیلیپ لازارینی، رییس آژانس سازمان ملل متحد برای پناهندگان فلسطینی(آنروا) که از ابتدای سال جاری ورودش به اسرائیل ممنوع شده، اعلام کرده که توزیع کمکهای بشردوستانه در غزه به «دام مرگ» تبدیل شده است.
صندوق کودکان سازمان ملل متحد(یونیسف) هم روش «بنیاد انساندوستانه غزه – جیاچاف» را «فاجعهبار» توصیف کرد.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد رسما خواستار تحقیقی مستقل درباره گزارشهای درباره شلیک به فلسطینیانی شد که برای دریافت آذوقه و اقلام ضروری در نزدیکی محل توزیع کمکها در جنوب غزه هدف قرار گرفتند.
دبیرکل سازمان ملل متحد، طی بیانیهای گفت: «از دیدن گزارشهای مرتبط با کشتن و زخمی کردن فلسطینیانی که روز گذشته به دنبال کمک در غزه رفته بودند، وحشتزده شدم. من خواستار آغاز فوری یک تحقیق مستقل درباره این وقایع و شناسایی و برخورد با مسببان آن هستم.»
وزیرخارجه اسرائیل در پاسخ به بیانیه گوترش، آن را در شبکه اجتماعی ایکس «افتضاح» خوانده و از دبیرکل سازمان ملل متحد به علت اشاره نکردن به حماس در بیانیه خود، انتقاد کرد.
یک روزنامهنگار در غزه هم به بیبیسی گفت فلسطینیها در نزدیکی میدان العالم در رفح که نزدیک مرکز توزیع جیاچاف است جمع شده بودند که تانکهای اسرائیلی به سمت آنها حرکت کردند و روی آنها آتش گشودند.
در ویدیویی که در اینترنت منتشر شده هم بهنظر میرسد فلسطینیان در حال پناه گرفتن در یک محوطه باز هستند و همزمان صدای شلیک رگبار مانند سلاحهای خودکار شنیده میشود.
انکار واقعیتها از سوی مقامات اسرائیل و آمریکایی
ارتش اسرائیل با انتشار بیانیهای اعلام کرد که تحقیقات اولیهاش نشان داده که نیروهای آن «به روی غیرنظامیان در نزدیکی این مرکز توزیع اقلام انساندوستانه شلیک نکردهاند و بر همین اساس گزارشهای طرح شده نادرستاند.»
سرتیپ افی دفرین، از سخنگویان ارتش اسرائیل هم حماس را به «شایعه پراکنی» و «تلاش آشکار و خشن برای جلوگیری از مراجعه مردم غزه به مراکز توزیع کمک» متهم کرد.
مایکل هوکابی، سفیر آمریکا در اسرائیل هم در اظهاراتی مشابه رسانههای بزرگ را متهم کرده که «گزارشهای غیرمسئولانه و بدون دقت» از این موضوع منتشر کردهاند.
هوکابی گفت: «تصاویر دست اول از پهپادها بهطور واضح نشان میدهد که هیچ کسی زخمی یا کشته نشده و هیچ تیراندازی هم روی نداده و هیچ هرج و مرج و تنشی هم نبوده.»
سفیر آمریکا در اسرائیل افزوده: «تنها منبع این گزارشهای گمراهکننده و به طرز تلخی ساختگی، منابع حماس هستند که ماموریتشان دمیدن در شعلههای یهودستیزی و نفرت پراکنی است و میشود گفت که همین کارها ریشه در خشونت اخیر علیه یهودیان در آمریکا داشته است.»
آمار جانباختگان و اسرای فلسطینی
در ۷اکتبر ۲۰۲۳، گروههای شبهنظامی تحت رهبری حماس حملهای غافلگیرانه به اسرائیل انجام دادند که در آن 1951 اسرائیلی و اتباع خارجی، کشته شدند و ۲۵۱ نفر به گروگان گرفته شدند. هدف اعلام شده این حمله، فشار به اسرائیل برای آزادسازی زندانیانفلسطینی بود. طبیعیست که هر نیرو و انسان آزادیخواهی چنین حمله را محکوم میکند و محکوم هم کردهاند.
اما انگار دولت و ارتش اسرائیل منتظر چنین فرصتی بود تا جنگ خونین و بیپایانی را در جهت نابودی مردم غزه آغاز کند. وزارت بهداشت غزه، اعلام کرد شمار جانباختگان جنگ دولت اسرائیل علیه نوار غزه از تاریخ ۷ اکتبر ۲۰۲۳ تاکنون(04-06-2025) به ۵۴ هزار و ۶۰۷ نفر رسیده است.
میدل ایست نیوز:، نوشت: وزارت بهداشت غزه اعلام کرد شمار شهدای جنگ رژیم صهیونیستی علیه نوار غزه از تاریخ ۷ اکتبر ۲۰۲۳ تاکنون به ۵۴ هزار و ۶۰۷ نفر رسیده است.
به گزارش الجزیره، این وزارتخانه افزود شمار زخمیها نیز در این بازه زمانه در پی این جنگ به ۱۲۵ هزار و ۳۴۱ نفر افزایش یافته است.
وزارت بهداشت غزه اظهار داشت در ۲۴ ساعت گذشته، ۹۷ جانباخته به بیمارستانهای غزه منتقل شده و ۴۴۰ نفر دیگر نیز زخمی شدهاند.
با این حال، منابع پزشکی هشدار دادهاند که هنوز تعداد زیادی از قربانیان زیر آوار یا در خیابانها گرفتار ماندهاند و تیمهای امدادی و دفاع مدنی به دلیل بمباران مداوم و تخریب زیرساختها، قادر به رسیدگی و انتقال آنان نیستند.
این وزارتخانه افزود از ۱۸ مارس تا ۴ ماه جاری، دست کم ۴ هزار و ۳۳۵ کشته شده و ۱۳ هزار و ۳۰۰ مجروح ثبت شده است.
«سازمان امور اسرا»، «باشگاه اسرا» و «موسسه ضمیر» نیز با انتشار بیانیه مشترکی تاکید کردند: مجموع اسرای فلسطینی در زندانهای رژیم اشغالگر تا ابتدای ژوئن 2025-۱۱ خرداد 1404 جاری به بیش از ۱۰ هزار و ۴۰۰ اسیر فلسطینی رسیده است.
براساس این بیانیه، این آمار شامل اسرایی نمیشود که در اردوگاههای وابسته به ارتش اشغالگر اسرائیلی نگهداری میشوند.
این بیانیه میافزاید که در میان اسرای مذکور، ۴۹ زن حضور دارند که ۸ نفر از آنها بهصورت اداری و بدون اتهام بازداشت شدهاند. همچنین، ۴۴۰ کودک و ۳۵۶۲ زندانی اداری در میان اسرا هستند.
براساس این بیانیه، تعداد زندانیان غزه که بهعنوان «مبارزان غیرقانونی» طبقهبندی شدهاند، به ۲۲۱۴ نفر میرسد، اما این رقم تمامی زندانیان غزه را که در اردوگاههای اسرائیلی نگهداری میشوند، دربرنمیگیرد.
همزمان با نسلکشی در غزه، ارتش اسرائیل و شهرکنشینان حملات خود را در کرانه باختری، از جمله در قدس شرقی، تشدید کردهاند. این حملات منجر به کشتهشدن دستکم ۹۷۳ فلسطینی، زخمی شدن حدود ۷ هزار نفر و بازداشت بیش از ۱۷ هزار نفر شده است.
صندوق کودکان سازمان ملل متحد(یونیسف) اعلام کرد که از ۷ اکتبر ۲۰۲۳ تا ۹خرداد ۱۴۰۴، بیش از ۵۰ هزار کودک فلسطینی جانباخته یا زخمی شدهاند.
بر اساس آمار اعلام شده از سوی یونیسف، از ۷ اکتبر ۲۰۲۳ تا کنون به طور متوسط هر ۲۰ دقیقه یک کودک فلسطینی در نوار غزه جانباخته یا زخمی شده است.
طبق این آمار، از زمان نقض آتشبس از سوی رژیم صهیونیستی در ۱۸ مارس ۲۰۲۵، ۳۰۹ کودک کشته و سه هزار و ۷۳۸ کودک زخمی شدهاند.
این نهاد بینالمللی افزود که غزه شاهد گرسنگی، نقض فاحش حقوق بشر، عدم ارائه کمکهای بشردوستانه و تخریب مدارس و بیمارستانها است.
مدیر اجرایی یونیسف نیز پیشتر با اشاره به طرح جدید آمریکا و دولت اسرائیل برای امداد رسانی در غزه تاکید کرده بود که این طرح برای غزه فاجعهبار است.
این مقام ارشد بینالمللی در ادامه سخنانش هشدار داد که مردم غزه با ناامنی غذایی شدید روبهرو هستند و نزدیک به نیم میلیون نفر در آستانه قحطی قرار دارند.
وی همچنین گفت که طرح جدید توزیع کمکها که توسط بنیاد بشردوستانه موسوم به «غزه» اجرا میشود، اوضاع را بدتر میکند.
در مجموع نسلکشی در نوار غزه از ۷ اکتبر ۲۰۲۳ تاکنون بیش از ۵۴ هزار نفر در واکنش تلافیجویانه کور و انتقامگیری دولت اسرائیل کشته و بیش از هفت هزار نفر نیز مفقود شدهاند. اکثر کشتهشدگان غیرنظامی و بیش از ۱۴ هزار نفر از آنها کودکند. از ۱۸ مارس سال جاری که آتشبس اخیر توسط دولت اسرائیل نقض شد تا امروز بیش از چهار هزار نفر کشته شدهاند. الان در پی حملات بیرحمانه ارتش اسرائیل و تصرف نزدیک به هشتاد درصد باریکه غزه و جلوگیری عامدانه و هدفمند انتقال غذا و دارو به این منطقه فلاکتزده، کل دو میلیون و 300 هزار نفر از ساکنان این باریکه با محرومیت غذایی و دارویی شدید مواجه کرده و بسیاری از آنها برای زنده ماندن به کمکهای بشردوستانه وابسته شدهاند.
حدود ۷۷ سال است که اسرائیل سرزمینهای فلسطینیها اشغال کرده و بهطور دایمی و مستمر این مردم رنجدیده را سرکوب میکند. دولت اسرائیل، همچنان قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل و آرای دادگستری بینالمللی و سایر نهادهای بینالمللی را نادیده میگیرد و کمترین اهمیتی نمیدهد. چرا که دولت اسرائیل بهخوبی میداند هیچ عزم راسخی از سوی دولتهای به ویژه دولتهای غربی و در راس همه آمریکا، علیه جنگ و نسلکشی دولت اسرائیل وجود ندارد و همچنان حامی اسرائیل هستند!
حملات اسرائیل به غزه و لبنان ادامه دارد
ارتش اسرائیل در طول نزدیک به ۲۰ ماه جنگ، بارها به بیمارستانها حمله کرده و میگوید در حمله به بیمارستان اروپایی هدفش محمد سنوار، رهبر حماس در غزه، در پایگاهی زیرزمینی در محوطه بیمارستان بوده است.
سازمان ملل میگوید به دلیل کمبود شدید غذا، یک نوزاد از هر ۱۰ نوزادی که به دنیا میآید، کموزن یا زودرس است. علاوه بر این موارد سقط جنین، مردهزایی و ناهنجاریهای مادرزادی نیز افزایش یافته است.
در حالی که سوءتغذیه خطرات تازهای در دوران بارداری ایجاد کرده، زایمان نیز به مراتب پرخطرتر شده است.
حملات نظامی اسرائیل و آوارگی موجب شده که زنان در مناطقی ناگزیر در چادرها یا پناهگاههای خود و بدون هیچگونه کمک پزشکی زایمان کنند.
ساندرا کیلن، پرستار اورژانس و کودکان از آمریکا که اخیرا در بیمارستانی در غزه کار کرده، میگوید: «اگر مادران آنقدر خوششانس باشند که بتوانند برای زایمان به بیمارستان برسند، زنانی که زایمان طبیعی دارند، معمولا سه تا چهار ساعت بعد مرخص میشوند.»
او میگوید: «زنانی که سزارین میشوند، پس از ۲۴ ساعت ترخیص میشوند.» او میافزاید: «آنها به خانههای خود برمیگردند، در حالی که در بسیاری از موارد نوزادانی همراه دارند که دچار مشکل هستند و در شرایط عادی باید در بیمارستان میماندند تا از مراقبت بیشتری برخوردار شوند.»
«خارج از غزه، اغلب نوزادانی که پیش از ۳۲ هفته یا با وزن کمتر از ۱۴۰۰ گرم به دنیا میآیند، در بخش مراقبتهای ویژه نوزادان بستری میشوند. اما در غزه این نوزادان را به خانه میفرستند، چون اصلا جایی برای نگهداری آنها وجود ندارد.»
اسرائیل حماس را متهم میکند که بهطور معمول نیروها و تجهیزاتش را پشت بیماران و مجروحان پنهان میکند، اتهامی که این گروه مسلح آن را رد میکند.
در شرایطی که دسترسی به مراقبتهای اولیه پزشکی بسیار دشوار شده، سازمان ملل تخمین میزند که اکثر ۵۵ هزار زن باردار در غزه امکان انجام آزمایشهای پیش از زایمان را ندارند.
دستکم ۱۵ نفر از جمله سه خبرنگار در حملات شب گذشته اسرائیل به غزه کشته شدند. در حملات شبانه ارتش اسرائیل به مناطق مختلف نوار غزه دستکم ۱۵ نفر از جمله سه خبرنگار، کشته شدند؛ محوطه بیمارستان الاهلی در شهر غزه هدف یکی از این حملات بود.
در حمله هوایی شب گذشته ارتش اسرائیل به شهر خان یونس در جنوب نوار غزه، دستکم ۱۰ فلسطینی کشته شدند. ارتش اسرائیل روز پنجشنبه همچنین مناطقی را در جنوب پایتخت لبنان هدف حملات خود قرار داد.
بنا به آخرین گزارشها، در شهر غزه نیز سه خبرنگار در حمله هوایی اسرائیل به محوطه بیمارستان الاهلی در شمال این منطقه کشته شدند.
به گفته وزارت بهداشت غزه، در این حمله مجموعا پنج نفر کشته و دستکم شش نفر دیگر زخمی شدهاند.
کمیته حفاظت از روزنامهنگاران در نیویورک اعلام کرده که از آغاز جنگ میان اسرائیل و حماس بیش از ۱۸۰ خبرنگار و فعال رسانهای در حملات اسرائیل به نوار غزه جان باختهاند.
سندیکای روزنامهنگاران فلسطینی، این حمله را بخشی از «هدفگیری سیستماتیک و عامدانه خبرنگاران» از سوی اسرائیل دانسته است. این اتحادیه در بیانیهای اعلام کرده که تاکنون در جریان حملات اسرائیل، ۲۲۵ خبرنگار و فعال رسانهای جان باختهاند که ۳۰ نفر از آنها زن بودهاند. نام سه خبرنگاری که در حمله به بیمارستان الاهلی کشته شدند، اسماعیل بدیح، سلیمان حجاج و سمیر رفاعی اعلام شده است.
این نهاد همچنین اسرائیل را به پیگیری سیاست «ناپدیدسازی قهری» روزنامهنگاران فلسطینی متهم کرده و به مواردی اشاره کرده که هنوز سرنوشت آنها مشخص نیست؛ از جمله نضال الوحیدی و هيثم عبدالواحد که اتحادیه آنها را نمونههای آشکار ناپدیدسازی قهری و ناقض قوانین بینالمللی توصیف کرده است.
به ابتکار سازمان «خبرنگاران بدون مرز» (RSF)و «کمیته حفاظت از خبرنگاران»CPJ))، بیش از ۱۳۰ رسانه بینالمللی و گروه مدافع آزادی مطبوعات؛ روز پنجشنبه بیانیهای مشترک صادر کردند و خواستار دسترسی «فوری، مستقل و بدون محدودیت» برای خبرنگاران بینالمللی به غزه شدند. آنها همچنین خواستار «حفاظت کامل» از خبرنگاران فلسطینی شدند که در آنجا فعالیت میکنند. در طول ۲۰ ماه گذشته، نزدیک به ۲۰۰ خبرنگار توسط ارتش اسرائیل در غزه کشته شدهاند.
به مدت ۲۰ ماه، مقامات اسرائیلی از اعطای دسترسی مستقل به خبرنگاران خارجی برای ورود به سرزمین فلسطینی غزه خودداری کردهاند – وضعیتی که در جنگهای مدرن بیسابقه است. خبرنگاران محلی، که بهترین موقعیت را برای بازگو کردن حقیقت دارند، با آوارگی و گرسنگی مواجهاند.
ارتش اسرائیل روز پنجشنبه، در آستانه تعطیلات عید قربان چندین مکان در حومه جنوبی بیروت را که به ادعای مقامات اسرائیلی تاسیسات زیرزمینی مورد استفاده حزبالله برای تولید پهپاد در آن واقع شده، هدف قرار داد.
ارتش اسرائیل، بامداد جمعه شانزدهم خرداد، چندین نقطه در ضاحیه جنوبی بیروت و اهداف را در «قانا» در جنوب لبنان هدف حملات هوایی و پهپادی خود قرار داد؛ مناطقی که به گفته ارتش اسرائیل، محل استقرار تاسیسات زیرزمینی حزبالله برای تولید پهپاد بوده است. این حملات، در میانه موج گستردهای از خروج ساکنان از منطقه، انجام گرفت.
به گزارش خبرنگار شبکه «العربیه»، دستکم چهار موقعیت میان الحدث و حاره حریک هدف قرار گرفت. اسرائیل در این عملیات، 16 بار با پهپاد و 5 بار با جنگنده به آسمان ضاحیه یورش برد.
این نخستین حملات اسرائیل به حومه پایتخت طی بیش از یک ماه گذشته و چهارمین حمله از زمان توافق آتشبس با میانجیگری ایالات متحده بود که به درگیریهای خونین چند ماهه میان اسرائیل و گروه شبهنظامی حزبالله در ماه نوامبر پایان داد.
آمریکا قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل برای برقراری آتشبس فوری در غزه را وتو کرد
ایالات متحده آمریکا، روز چهارشنبه ۴ ژوئن-۱۴ خرداد، قطعنامه پیشنهادی شورای امنیت سازمان ملل متحد را که خواستار برقراری آتشبس فوری و دائمی در غزه و رفع محدودیتها برای انتقال کمکهای بشردوستانه به این منطقه بود، وتو کرد.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، ایالات متحده آمریکا، روز چهارشنبه ۴ ژوئن- ۱۴خرداد، با تاکید بر اینکه قطعنامه پیشنهادی شورای امنیت سازمان ملل برای برقراری آتشبس فوری و دائمی در غزه، با آزادی گروگانها ارتباطی ندارد و به تقویت گروه شبهنظامی حماس منجر میشود، این قطعنامه را وتو کرد.
این قطعنامه که با رأی موافق ۱۴ عضو دیگر شورای امنیت سازمان ملل از جمله فرانسه، بریتانیا و چین همراه بود، وضعیت انسانی در غزه را «فاجعهبار» توصیف کرده و از اسرائیل میخواست تا تمام محدودیتها بر سر راه ارسال کمکهای بشردوستانه به ۲.۱ میلیون فلسطینی ساکن این منطقه را رفع کند.
با اینحال، این قطعنامه دو خواسته دیگر ایالات متحده را نیز برآورده نکرد؛ آمریکا در توضیح مخالفت خود با این قطعنامه اعلام کرد که حمله مرگبار حماس به اسرائیل در تاریخ ۷ اکتبر ۲۰۲۳ که باعث شعلهور شدن جنگ شد، در این قطعنامه محکوم نشده و گروه شبهنظامی حماس نیز ملزم به خلع سلاح و عقبنشینی از غزه نشده است.
دوروتی شیا سفیر موقت ایالات متحده آمریکا در سازمان ملل، پیش از رایگیری طی سخنانی در نشست شورای امنیت گفت: «این قطعنامه امنیت اسرائیل متحد نزدیک آمریکا را تضعیف میکند و تلاشهای دیپلماتیک برای دستیابی به آتشبسی بر مبنای واقعیتهای میدانی را بیاثر میکند.»
در همین حال، مارکو روبیو وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا، اظهار داشت که این قطعنامه تنها باعث قدرت گرفتن حماس میشود. او طی بیانیهای تاکید کرد: «حماس میتواند با زمین گذاشتن سلاحهای خود و آزاد کردن همه گروگانهای باقیمانده، فوراً به این درگیری وحشیانه پایان دهد.»
از سوی دیگر، دنی دانون سفیر اسرائیل در سازمان ملل، از ایالات متحده به خاطر تأکید بر آزادی گروگانها قدردانی کرد و گفت اینکه آزادی گروگانها به عنوان شرطی برای آتشبس در این قطعنامه قید نشده است، تمام فشارها را بر اسرائیل وارد میکند و به حماس «زمان، اهرم فشار و پوشش سیاسی» میدهد.
این در حالی است که وتوی این قطعنامه از سوی ایالات متحده که پنجمین مورد از زمان آغاز درگیریها در غزه محسوب میشود، انتقاد شدید سایر اعضای شورای امنیت را به دنبال داشت که ایالات متحده را به در نظر گرفتن مصونیت از مجازات برای اسرائیل متهم کردند.
فو کونگ سفیر چین در سازمان ملل، تاکید کرد که اقدامات اسرائیل «از تمام خطوط قرمز» قوانین بینالمللی بشردوستانه عبور کرده و قطعنامههای سازمان ملل را به طور جدی نقض کرده است. وی افزود: «با این حال، به دلیل حمایت از سوی یک کشور، این تخلفات متوقف نشده و عاملان آن پاسخگو نشدهاند.»
همچنین باربارا وودوارد، سفیر بریتانیا در سازمان ملل، ضمن انتقاد از اسرائیل گفت: «تصمیمهای دولت اسرائیل برای گسترش عملیات نظامی خود در غزه و محدود کردن شدید کمکهای بشردوستانه، غیرقابل توجیه، نامتناسب و غیرسازنده است و بریتانیا کاملا با آنها مخالف است.»
عاصم افتخار احمد، سفیر پاکستان در سازمان ملل نیز گفت که «وتوی ایالات متحده، بهعنوان همدستی و چراغ سبزی برای ادامه نابودی، در یاد خواهد ماند». وی افزود: «در زمانی که تمام جهان انتظار اقدام داشت، بار دیگر شورای امنیت توسط یک عضو از انجام مسئولیت خود بازداشته و منع شد.»
فعالان ائتلاف ناوگان آزادی سوار بر قایق مدلین، پیش از عزیمت به غزه. بندر کاتانیا در سیسیل، ایتالیا / ۱ ژوئن ۲۰۲۵ AP – Salvatore Cavalli
نتیجهگیری
اسرائیل در اواسط ماه مه، پس از حدود سه ماه محاصره کامل، محدودیتهای ورود کمکهای انسانی به غزه را اندکی کاهش داد. با این حال، کارشناسان هشدار دادهاند که اگر کمکهای بیشتری وارد غزه نشود، این منطقه در معرض قحطی قرار خواهد گرفت. سازمان ملل و نهادهای امدادرسانی بینالمللی اعلام کردهاند که محدودیتهای اسرائیل، فروپاشی نظم اجتماعی، و غارت گسترده، روند ارسال کمک به حدود دو میلیون فلسطینی ساکن غزه را با دشواری شدید روبهرو کرده است.
در روزهایی که نوار غزه در آستانه قحطی قرار گرفته و میلیونها غیرنظامی فلسطینی زیر بمبارانهای بیوقفه و محاصره کامل اسرائیل قرار دارند، حرکت یک کشتی کوچک از بندر «کاتانیا» در جنوب ایتالیا شاید بهظاهر نمادین بهنظر برسد؛ اما همین حرکت، کابوسی برای دستگاههای امنیتی و تبلیغاتی دولت اسرائیل شده است.
کشتی «مادلین»، حامل گروهی از فعالان بینالمللی از جمله «گرتا تونبرگ» فعال سوئدی محیط زیست، روز یکشنبه با هدف رساندن کمکهای بشردوستانه به ساکنان محاصرهشده غزه، سفر دریایی خود را آغاز کرد؛ سفری که بیش از آنکه تلاشی لجستیکی باشد، اقدامی سیاسی-اخلاقی برای شکستن سکوت بینالمللی است.
حضور چهرههایی، چون گرتا تونبرگ، ریما حسن و فعالانی از چندین کشور اروپایی، بُعد رسانهای و اخلاقی این ماموریت را برجسته کرده است؛ چهرههایی که در جوامع غربی دارای محبوبیت و تاثیرگذاری سیاسی هستند و میتوانند افکار عمومی را علیه حمایتهای بیقیدوشرط از اسرائیل بسیج کنند.
اعلام رسمی ارتش اسرائیل درباره آمادگی «برای برخورد با کشتی مادلین» و تاکید بر ادامه «محاصره امنیتی غزه»، نشان میدهد که تلآویو این ماموریت بشردوستانه را صرفا یک عملیات رسانهای ساده نمیبیند. واقعیت این است که دولت اسرائیل از تهدید نظامی علیه این کشتی، نه برای توقف یک کانال کمکرسانی، بلکه برای پیشگیری از تکرار یک پدیده خطرناک بهره میبرد: همبستگی جهانی روبهرشد با مردم فلسطین.
دادستانهای بینالمللی معتقد به ارتکاب جنایات جنگی از سوی سربازان اسرائیلی در حمله به ناوگان آزادی هستند اما تصمیم آنها این بود که این پرونده از محدوده اختیارات قضایی آنها بیرون است.
ائتلاف ناوگان آزادی در اوایل ماه مه نیز تلاش ناکامی را برای دسترسی پیدا کردن به نوار غزه از طریق دریا داشت که تلاش آنها در حین حرکت در آبهای بینالمللی در نزدیکی سواحل مالت هدف حمله ۲ پهپاد قرار گرفت؛ حملهای که طبق اعلام این ائتلاف با عاملیت دولت اسرائیل انجام شد و به قسمت جلوی کشتی آنها آسیب وارد کرد.
«تیاگو آویل» یک فعال حامی فلسطین درباره سفر اخیر کشتی ناوگان آزادی گفت: «ما میخواهیم محاصره غزه را در دریا بشکنیم اما حرکت ما بخشی از یک استراتژی کلیتری برای بسیج قوا به منظور شکست محاصره از راه زمینی نیز هست.
با اینکه کشتی مادلین تنها حامل ۱۲ نفر و چند تن کمک بشردوستانه است، اما پیام آن، سنگینتر از بسیاری از بیانیههای سیاسی رسمی است. اسرائیل به خوبی میداند که یک برخورد خشن با این ماموریت میتواند موج تازهای از خشم، اعتراض و طرد جهانی بههمراه داشته باشد.
در حالی که افکار عمومی جهانی بیدارتر از همیشه است، حمله به «کشتی مادلین»، دیگر فقط حمله به یک کشتی نخواهد بود؛ بلکه حمله به آخرین بقایای وجدان جهانی است.
در حالی که بر آورد میشود که این فعالان در صورت متوقف نشدن بعد از هفت روز به مقصد برسند، اما به دلیل محاصره غزه توسط ارتش اسرائیل، و برخورد غیرانسانی دولت اسرائیل به برخورد وحشیانه با کسانی که بخواهند این محاصره را بشکنند، احتمالا آنها نتوانند به این باریکه دسترسی پیدا کنند. اما اقدام آنها یک اقدام جسورانه و انساندوستانه و یک تجربه تاریخی بر علیه جنگ و جنگطلبان و دولت و ارتش نسلکش و کودککش اسرائیل است!
جمعه شانزدهم خرداد 1404-ششم ژوئن 2025