خلاصه‌ای از آن چه در اول ماه مه امسال گذشت- شهلا دانشفر

دومین اول مه بعد از انقلاب زن زندگی آزادی را پشت سر گذاشتیم. روزی که در این دوره رنگ انقلاب را بر خود دارد. با این تفاوت که امروز با جامعه‌ای روبروییم که در برابر حکومتی که با سرعت‌بخشیدن به حرکت ماشین کشتار و اعدامش می‌کوشد مردم را عقب زند و یک تلاشش بازپس‌گرفتن خاکریز فتح شده حجاب و دستاوردهای انقلاب است، ایستاده است و مردم از بازگشت دوباره به خیابان سخن گفته و تداوم انقلاب را فریاد می‌زنند. بازتاب این شرایط را در فراخوان‌های روز جهانی کارگر، در بیانیه‌ها و قطعنامه‌های آن و در تجمعات کف خیابانی و شعارهای اعتراضی مردمی شاهد بودیم. به یک معنا در اول مه امسال ما شاهد قد علم‌کردن جنبش نوین کارگری در پیشاپیش حرکت جامعه بودیم. در این روز طبقه کارگر در قامت صاحب جامعه سخن گفت و کارگران در بیانیه‌ها و قطعنامه‌هایشان و در شعارهای اعتراضی خود به طور واقعی دست به ریشه کل سیستم بردگی و توحش حاکم برده و از جامعه‌ای درخور انسان سخن گفتند. در این روز همچنین مهم‌ترین مسائل جامعه از جمله جنگِ حکومت علیه زنان، تشدید سرکوبگری‌های حکومت و اعدام‌ها و صدور حکم اعدام توماج صالحی – این صدای رسای انقلاب – در کف خیابان و فقر و فساد و چپاولگری حاکم به موضوعات محوری در شعارهای اعتراضی و سخنرانی‌های کارگران و به بندهای مهم قطعنامه‌ها و بیانیه‌هایشان به این مناسبت تبدیل شدند. بعلاوه اینکه در شرایط پر تلاطم جامعه، فراخوان شبکه سراسری زن زندگی آزادی گفتمان برای رفتن به‌سوی اعتصابات سراسری را تقویت کرد. نگاهی مختصر به آنچه در روز جهانی کارگر گذاشت داشته باشیم.

اول ماه مه چه گذشت؟

فراخوان‌های بسیاری به مناسبت اول مه، روز جهانی کارگر داده شده است. بخش‌های مختلف بازنشستگان از جمله معلمان بازنشسته به تجمعات سراسری و تبدیل این روز به یک روز بزرگ اعتراضی فراخوان داده بودند. در کنار این فراخوان‌ها شبکه سراسری زن زندگی آزادی به اعتصاب و اعتراض سراسری فراخوان به اعتصاب عمومی و اعتراض سراسری در روز اول مه را داده بود. از سوی دیگر شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان روز ۱۳ اردیبهشت به مناسبت روز معلم فراخوان به تجمعات سراسری را داده بود و معلمان روز معلم و روز کارگر را با هم گرامی داشتند.

مجموعه این فراخوان‌ها روز جهانی کارگر امروز را به‌روز اعتراضی بزرگ و نقطه جهش دیگری در تداوم انقلاب زن زندگی آزادی تبدیل کرد.

بازنشستگان نقش درخشانی در گرامیداشت روز جهانی کارگر داشتند. در این روز به فراخوان بازنشستگان در شهرهای اراک، کرمانشاه، اهواز، مشهد، ساری، تهران، تجمعات و راهپیمایی‌هایی شکل گرفت. اعتراضاتی در تداوم انقلاب برگزار شد و بازنشستگان با شعارهایی چون “حجاب‌حجاب شعارشان، دزدی و غارت کارشان”، “روسری را رها کن، فکری به حال ما کن” و فریاد “توماج یک ملته، ملت را آزاد کنید”، “گشت ارشاد را رها کن، فکری به حال ما کن”، “نه تهدید نه زندان نه اعدام، نیست جلودار ما” حلقه پیوند محکمی بین مبارزه علیه فقر و فساد و مبارزه علیه آپارتاید جنسیتی و جنایت‌کاری‌های حکومت ایجاد کردند و این را نه فقط در اعتراضات کف خیابانی بلکه در سخنرانی‌ها از جمله در سخنرانی ابراهیم عباسی در نیشکر هفت‌تپه و در بیانیه‌ها و قطعنامه‌های ویژه این روز شاهد بودیم. در روز جهانی کارگر همچنین بیش از چهارصد نفر از کارگران کاغذسازی پارس در اعتراض به بلاتکلیفی شغلی و عدم امنیت شغلی و بی‌پاسخ ماندن مطالباتشان برای چهاردهمین روز متوالی مقابل فرمانداری شوش تجمع کردند. این کارگران با بر دست‌گرفتن دست‌نوشته “مرگ بر سرمایه‌دار، درود بر کارگر” ، ما کارگران کاغذ پارس، علیه ظلم و بیداد، می‌ایستیم، می‌ایستیم” روز جهانی کارگر را گرامی داشتند. در این شهر در دو روز قبلش بازنشستگان تأمین اجتماعی شوش در ادامه تجمعات اعتراضی خود روز جهانی کارگر را گرامی داشتند.

روز سیزدهم اردیبهشت‌ماه نیز بنا بر فراخوان شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان معلمان شاغل و بازنشسته در شانزده شهر برگزار شد. در این تجمعات معلمان روز جهانی کارگر را نیز گرامی داشتند. از جمله در لنگرود معلمان یکی از سخنرانی تاریخچه‌ای از روز جهانی کارگر را ارائه داد و با کف‌زدن جمعیت مورد استقبال قرار گرفت.

 گفتنی است که تحرکات برای برگزاری روز جهانی کارگر گسترده بود. شعارنویسی وسیعی در تمام شهرها و دانشگاه‌ها صورت گرفت و فضای جامعه رنگ و روی روز جهانی کارگر را به خود گرفت. از قبل نیز در جاهایی کارگران به استقبال این روز رفتند. از جمله کارگران انجمن صنفی استادکاران و کارگران ساختمانی در کامیاران در روز یازده اردیبهشت بنر روز جهانی کارگر را نصب‌کرده و عکس گرفتند و تصویر خود را رسانه‌ای کردند و پیام خود را به مناسبت اول مه به گوش جامعه رساندند. در سنندج نیز جمعی از فعالین زن بنر گرامی داشت اول مه را برافراشتند. صدای اعتراض خود را به‌حکم ضدانسانی اعدام توماج صالحی بلند کردند و نوشتند: “صدای توماج باشیم و او را تنها نگذاریم” و بالاخره اینکه یک مکان مهم تدارک روز جهانی کارگر در مدیای اجتماعی در اسپیس و بحث‌های پرشور آن بر سر جایگاه مه این اول مه و فراخوان به اعتصاب و اعتراض به این مناسبت بود که گفتمان اعتصابات سراسری را باقدرت‌تر به جلو آورد.

قطعنامه‌ها و بیانیه‌ها

قطعنامه‌ها و بیانیه‌های روز جهانی کارگر نشانی از تعمیق انقلاب و گفتمان‌هایش است. یک نمونه برجسته‌اش میثاق هشت تشکل است که بار دیگر منشور خواست‌های حداقلی بیست تشکل که سال ۱۴۰۱ انتشار یافت و نقش مهمی در عقب زدن تحرکات راست و منشورهایش داشت را روی میز جامعه گذاشت. امضاکنندگان این بیانیه علیه جنگ حکومت علیه زنان و علیه اعدام‌ها و شکنجه و زندان اتمام حجت کردند و باتوجه‌به شرایط سیاسی امروز جامعه بر زیر شش مطالبه این منشور خط تأکید کشیدند. از جمله بر لغو آپارتاید جنسی و حجاب و به رسمیت شناخته‌شدن ال.جی.بی.تی.کیوها تأکید کردند. بر لغو مجازات اعدام و هر گونه شکنجه و اعتراف‌گیری اعتراض کرده و خواستار توقف اعدام‌ها و پایان‌دادن به این سرکوبگری‌ها شدند. با طرح مطالباتی فوری کیفرخواست خود را علیه فقر و فساد و بی‌تامینی اعلام کردند و بر حق مسلم جامعه برای برخورداری از بیمه‌های اساسی پایه تأکید نمودند. بر وسیع‌ترین آزادی‌های سیاسی در جامعه از جمله حق بدون چون و چرای همه مردم و به رسمیت شناخته‌شدن آزادی اندیشه، بیان، عقیده، مذهب و آزادی فوری و بدون قیدوشرط همه زندانیان سیاسی و محاکمه عاملین سرکوب اعتراضات مردمی تأکید کردند. در آخر هم کشتار مردم غزه توسط اسرائیل و حملات حماس علیه مردم اسرائیل را محکوم نمودند. چنین میثاقی در پرتو منشور خواست‌های حداقلی تشکل‌های کارگری و مردمی یک اتفاق سیاسی مهم در این اول مه بود. به‌علاوه اینکه اولین بند قطعنامه مشترک سه تشکل شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان، اتحادیه آزاد کارگران ایران و سندیکای واحد تأکید بر تداوم بخشیدن به جنبش زن زندگی آزادی؛ و ارتقا، گسترش و عملی ساختن منشور مطالبات حداقلی تشکل‌های صنفی و مدنی مردم ایران، به‌عنوان راه رهایی مردم ستمدیده از چنگال استبداد حاکم بود. بدین‌گونه جنبش کارگری به‌عنوان سدی محکم در برابر تعرضات حکومت به دستاوردهای انقلاب زن زندگی آزادی، با تأکید بر نقطه پایان گذاشتن به بساط حاکمیت صدسال ستم و استثمار و اعمال قدرت از بالای سر مردم، راه پیشروی انقلاب را مقابل همه گذاشت. علاوه بر این‌ها قطعنامه‌هایی نیز از سوی تشکل‌های مختلف کارگری و نهادهایی چون کانون نویسندگان ایران به مناسبت روز جهانی کارگر منتشر شدند. همچنین چهار تشکل و جمع سندیکای کارگران نیشکر هفت‌تپه، گروه اتحاد بازنشستگان، کمیته هماهنگی برای کمک به ایجاد تشکل‌های کارگری و کارگران بازنشسته خوزستان طی بیانیه‌ای روز جهانی کارگر را شادباش گفتند که در بخشی از آن چنین آمده است: ” مبارزۀ سیاسی طبقۀ کارگر، مبارزه‌ای واکنشی نیست و نباید صرفاً در واکنش به ستم‌ها و پایمال‌شدن حقوق کارگران و دیگر توده‌ها به راه افتد، بلکه باید به این مبارزه همچون روندی کنشی، مبارزه‌ای برای تغییر بنیادی جامعه و پی‌ریزی جامعه‌ای نو و جهانی نو نگریست.” و بالاخره اینکه علی نجاتی عضو سندیکای نیشکر هفت‌تپه طی پیامی روز جهانی کارگر را به همگان شادباش گفت و بر آزادی تمامی کارگران زندانی و زندانیان سیاسی تأکید نمود. گوهر عشقی این مادر دادخواه و سمبل انقلاب برای مقابله با جنایت‌کاری‌های حکومت و رهایی از شر آن کل جامعه را به اعتصاب فراخواند. بدین‌گونه اول ماه مه امسال نقطه تعمیقی در انقلاب بود و گامی دیگر جامعه را در جهت تداوم و تقویت انقلاب زن زندگی آزادی به جلو برد. زنده‌باد اول مه، روز جهانی کارگر!