BBC
آلبرتو نیسمان، دادستان پرونده نقش احتمالی ایران در انفجار در مرکز یهودیان آرژانتین (آمیا) به قتل رسیده است.
جولیان ارکولینی، قاضی مامور رسیدگی به ماجرای مرگ آلبرتو نیسمان، با انتشار گزارشی در ۶۵۶ صفحه، نتیجه گرفته است که او خودکشی نکرده بلکه با شلیک گلوله توسط فرد دیگری کشته شده است. این نخستین باری است که یک قاضی آرژانتینی براساس شواهدی که گرد آورده مرگ نیسمان را قتل دانسته است.
جسد آقای نیسمان روز ۱۸ ژانویه ۲۰۱۵ در حمام خانه مسکونی او یافت شد در حالیکه در اثر اصابت گلوله به سر کشته شده بود و اسلحهای هم در کنار جسد قرار داشت. این حادثه تنها چند روز پس از آن روی داد که آلبرتو نیسمان اعلام کرده بود که کریستینا فرناندز، رئیس جمهوری سابق آرژانتین، عمدا نقش ایران در بمبگذاری سال ۱۹۹۴ در مرکز یهودیان در بوئنوس آیرس را پرده پوشی کرده بود. قرار بود نیسمان در برابر پارلمان آرژانتین در مورد ماجرای آمیا شهادت بدهد.
خانم فرناندز و شمار دیگری از مقامات دولتی او همواره هرگونه ارتباطی با مرگ آلبرتو نیسمان را تکذیب کرده و گفتهاند که مرگ او در اثر خودکشی بوده است. سال گذشته، یک دادستان آرژانتینی سرانجام دستور داد که این ماجرا توسط یک قاضی مستقل مورد بررسی قرار گیرد و جولیان ارکولینی مامور تحقیق در این زمینه شد.
قاضی ارکولینی در گزارش خود تاکید داشته که “مرگ نیسمان نمیتوانسته خودکشی باشد.” به گفته او دیِهگو لاگومارسینو، یکی از کارمندان سابق نیسمان، در قتل او مشارکت داشته است. آقای لاگومارسیو پیشتر تایید کرده بود که یک روز پیش از حضور آلبرتو نیسمان در برابر کنگره، اسلحه یافت شده در کنار جسد را به او قرض داده بود زیرا نیسمان در مورد امنیت خود و خانوادهاش ابراز نگرانی کرده و گفته بود که به ماموران محافظ خود اطمینانی ندارد.
اوایل ماه جاری، یک دادگاه فدرال در آرژانتین کریستینا فرناندز را در ارتباط با پرونده آمیا به خیانت به کشور متهم و حکم بازداشت او و همچنین وزیر خارجه دولت او را صادر کرد. در حکم دادگاه آمده است که خانم فرناندز به منظور عادیسازی روابط با جمهوری اسلامی ایران و به انجام رساندن قرارداد دو کشور در مورد معامله فروش نفت و غله، در روند رسیدگی به انفجار آمیا مداخله کرده و در صدد پرده پوشی نقش حکومت ایران در این انفجار برآمده بود. این قرارداد در سال ۲۰۱۳ امضا شده بود و پیش از امضای آن، دولت های ایران و آرژانتین موافقت کرده بودند که با تشکیل یک هیئت تحقیق جدید، موضوع بمبگذاری در مرکز یهودیان را مورد بررسی قرار دهند.
این موافقت با انتقاد کسانی مواجه شد که همچنان حکومت ایران را با انفجار آمیا مرتبط میدانستند و معتقد بودند که تشکیل این هیئت تحقیق عملا به معنی خودداری از بررسی مستقل انفجار است.

کریستینا فرناندز از سال ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۵ رئیس جمهوری آرژانتین بود و در حال حاضر، عضو مجلس سنای این کشور است. بازداشت و محاکمه خانم فرناندز، به عنوان عضو مجلس سنا، مستلزم سلب مصونیت پارلمانی اوست. رئیس جمهوری سابق اتهام خیانت را، که مجازات آن تا ۲۵ سال حبس است، تکذیب و دولت را به پروندهسازی سیاسی علیه خود متهم کرده هر چند تا کنون چند تن از نزدیکان او در ارتباط با این پرونده بازداشت شدهاند.
بمبگذاری مرکز یهودیان در بوئنوس آیرس در روز ١٨ ژوئیه ۱۹۹۴ (۲۷ تیر ۱۳۷۳) ۸۵ کشته بر جای گذاشت و در سال ۲۰۰۶ دادستانی آرژانتین رسما برخی نهادها و مقامات جمهوری اسلامی ایران را به هدایت و حمایت از این عملیات و حزبالله لبنان را به اجرای آن متهم و حکم جلب بینالمللی تعدادی از مقامات وقت جمهوری اسلامی را صادر کرد. اکبر هاشمی رفسنجانی، علی فلاحیان، علیاکبر ولایتی، و محسن رضایی، که در زمان وقوع انفجار به ترتیب رئیس جمهوری، وزیر اطلاعات، وزیر امور خارجه و فرمانده سپاه پاسداران ایران بودند از جمله این افراد هستند.
ایران هرگونه دخالت در این ماجرا را تکذیب کرده و درخواست قوه قضائیه آرژانتین از پلیس بینالملل برای جلب مقامهای سابق ایران را ناشی از فشار اسرائیل و آمریکا دانسته است.