روزنه rowzane خبری – تحلیلی
مندرج در ژورنال شماره ۹۶۹ (لینک به فایل پی دی اف نشریه ژورنال برای پیاده کردن روی تلفن همراه)
هفدهمین “گزارش سالانه اعدام در ایران”، گزارشی که از سوی سازمان حقوق بشر ایران و سازمان “با هم علیه مجازات اعدام” (ECPM) منتشر شده است حاکی از افزایش ۱۷ درصدی اعدام‌ها در سال ۲۰۲۴ در مقایسه با سال پیش از آن است. در باره این گزارش با حسن صالحی سخنگوی کمیته بین‌المللی علیه اعدام و عضو کارزار جهانی نه به اعدام در ایران مصاحبه می‌کنیم.
کیوان جاوید: ارزیابی شما با استناد به این گزارش درباره روند افزایش اعدام در ایران چیست؟
حسن صالحی: قبل از هر چیز بگویم که این گزارش به لحاظ مستندکردن ابعاد گوناگون اعدام‌ها در ایران بسیار گزارش مهمی است و توصیه می‌کنم که همگان آنرا مطالعه کنند. بنا به این گزارش جمهوری اسلامی در سال گذشته میلادی دستکم ۹۷۵ نفر را اعدام کرده است که در میان آنها شماری از زندانیان سیاسی و دو تن از معترضین انقلاب زن زندگی آزادی قرار دارند. همچنان بیش از نیمی از اعدامی‌ها را افرادی تشکیل می‌دهند که در ارتباط با مواد مخدر دستگیر شده بودند. به نظر من روند افزایش اعدام‌ها در ایران طبعاً درنده‌خویی و قساوت این رژیم ضدبشری را در نقض یکی از بنیادی‌ترین حقوق انسانی یعنی حق حیات به نمایش می‌گذارد. از نظر سیاسی جمهوری اسلامی در منگنه فشار اعتراضات مردمی است. این رژیم درعین‌حال شکست‌های متعددی در عرصه بین‌المللی متحمل شده است. افزایش اعدام‌ها در ایران به هر دلیل و عنوانی که صورت‌گرفته باشد منعکس‌کننده ترس و نگرانی این رژیم از تعمیق جنبش انقلابی زن زندگی آزادی است و در واقع تمهیدات این رژیم برای جلوگیری از این روند است. رژیم به خیال خود می‌خواهد که با سرکوب و آدمکشی قدرت پوشالی خود را به رخ مردم بکشد و با ایجاد فضای ترس و ارعاب در جامعه جلوی برآمد انقلابی مردم به ستوه آمده را بگیرد. تقلاهایی که نتوانسته است جامعه ایران را خاموش کند و اکنون آتش مبارزات از هر سو زبانه می‌کشد.
کیوان جاوید: نهادها و شبکه‌ها و سازمان‌ها و احزاب و شهروندان در ایران در عقب راندن جمهوری اسلامی چه نقشی دارند یا می‌توانند داشته باشد؟
حسن صالحی: این رژیم بنا به ماهیت ضدانسانی خود تا روزی که در قدرت است می‌خواهد با جنایت و اعدام ادامه حیات دهد. ولی اگر با جامعه‌ای روبرو شود که همه، از احزاب سیاسی تا شبکه‌های مبارزاتی و نهادهای مدنی و مردم عادی متحدانه در مقابل هر تک اعدام اعتراض کنند، آنوقت ورق برخواهد گشت. تاکنون تلاش‌های خوبی در مخالفت با اعدام انجام‌گرفته است، ولی اینها هنوز کافی نیستند. اعتراض به اعدام باید به یک مبارزه اجتماعی وسیع و گسترده تبدیل شود، به‌طوری که لغو مجازات ضدانسانی اعدام در دستور هر مبارزه و اعتراضی قرار گیرد. کافی نیست که ما فقط نسبت به اعدام‌های سیاسی در ایران حساسیت نشان دهیم، بلکه باید با هر اعدامی مخالفت کنیم. لازم است که جامعه در مخالفت با اعدام وارد اقدام عملی گسترده‌تری نظیر اعتصابات مردم کردستان و سمیرم برای نجات محکومین به اعدام شود. طبعاً برای رسیدن به این موقعیت باید کار و فعالیت بیشتری کنیم و به بسیج نیروی بسیار بیشتری بپردازیم. ما در مبارزه علیه سنگسار موفق شدیم که عملاً جلوی اجرای این مجازات وحشیانه را بگیریم اگر چه در قانون این مجازات منظور شده است. در مورد اعدام هم می‌توانیم چنین موفقیتی داشته باشیم. بعلاوه باید اشاره کنیم در سطح جهانی ما هنوز ظرفیت‌های زیادتری داریم که برای اعمال فشار بر جمهوری اسلامی باید از آن استفاده کنیم. ما باید برای ایجاد یک ائتلاف جهانی علیه اعدام‌ها در ایران تلاش کنیم.
