روزنه rowzane خبری – تحلیلی
انترناسیونال: در روزهای آتی سیزدهمین کنگره حزب کمونیست کارگری برگزار خواهد شد. این کنگره در مقطعی بسیار حساس و تعیین‌کننده برگزار می‌شود. باتوجه‌به این موضوع انتظار شما از این کنگره چیست؟ کنگره چه اهداف کلی را در دستور کار خود قرار خواهد داد؟
مصطفی صابر: چه اوضاع بسیار حساس و ملتهب ایران، چه وضعیت بسیار پیچیده و نگران‌کننده جهانی و رابطه این دو باهم، و چه همین‌طور موقعیت و نقش حزب کمونیست کارگری، همگی انتظارات و توقعاتی را بر کنگره ما می‌گذارد. درعین‌حال هر کنگره وظایف روتینی هم دارد که همیشه مهم است. مثل انتخاب کمیته مرکزی حزب و ارزیابی و نظارت بر فعالیت حزب و رهبری‌اش در فاصله کنگره ۱۲ تا ۱۳ و غیره.به همه این فاکتورها باید این را هم اضافه کرد که خود نفس برگزاری کنگره یک اکت و عمل سیاسی در پیشگاه جامعه است. خصوصاً که کنگره ما طبق معمول علنی است و به طور زنده از تلویزیون و مدیای اجتماعی پخش می‌شود، مهمانان زیادی دعوت شده‌اند و برخی حضور خواهند داشت.
با درنظرگرفتن همه این فاکتورها به من حق بدهید اگر بگویم جواب سؤال شما هم سهل و هم ممتنع است! در یک سطح می‌شود گفت همین‌که کنگره وظیفه اصلی و روتینش را انجام دهد، یعنی بررسی فعالیت‌های حزب در فاصله دو کنگره، تصویب خطوط اصلی سیاست‌های حاکم بر فعالیت‌های آتی و انتخاب کمیته مرکزی جدید، کارش را انجام داده و موفق است. خود همین برای هرکسی که اهل سیاست ایران باشد جذاب و شنیدنی است. این حزبی است با فعالیت‌های گسترده و دخالتگر که حتی کنگره روتین آن‌هم بسیار جالب‌توجه است.از سوی دیگر می‌شود توقع داشت که این کنگره مشت بر آسمان بکوبد و راه‌حل‌های بدیع و تعیین‌کننده برای مسائل مبتلابه ایران و جهان ارائه دهد وتوجهات زیادی را به خود جلب کند. من البته فکر کنم جواب واقع‌بینانه چیزی در میانه است. پس اجازه دهید دراین‌رابطه به چند نکته مشخص‌تر اشاره کنم.
به نظرم تحولات در فاصله دو کنگره و به‌ویژه به یمن انقلاب زیروروکننده زن زندگی آزادی و نقشی که حزب چه در داخل و چه در خارج در این انقلاب ایفا کرده، موقعیت حزب کمونیست کارگریرا تغییر داده است. حزب باید این موقعیت را ببیند و گام بلندتری به جلو بردارد. حزب کمونیست کارگری باید به‌طورجدی این وظیفه را بر عهده بگیرد تا موانع اتحاد و سازمان‌یابی کارگران و مردم ایران جهت متشکل شدن به‌صورت یک قدرت که جمهوری اسلامی را هم سرنگون و هم جایگزین کند را یکی پس از دیگری از سر راه بردارد. این کنگره می‌تواند لحظه مهمی برای پیشروی بیشتر در این جهت باشد. من اطلاع دارم که قرارها و قطعنامه‌هایی در همین راستا توسط رفقا تهیه شده وجهت تصویب به کنگره ارائه خواهد شد.
یک مسئله مهم دیگر تلاش برای بسط نفوذ اجتماعی حزب است که ما در این زمینه علی‌رغمپیشروهای خوب، هنوز ضعف‌های زیادی داریم. حزب باید خیلی اجتماعی‌تر از گذشته فعالیت کند و این کنگره فرصتی است تا این جهت‌گیری را بیشتر در خود حزب جا انداخت و در معرض دید همگان قرار داد. باید تلاش کرد کنگره ما در عین اینکه کنگره حزب کمونیست کارگری است و دارد اساسی‌ترین تصمیمات را در مورد حزب و فعالیتشمی‌گیرد، در همان حال کنگره همه فعالین صدیق و راستین انقلاب زن زندگی آزادی که برخی‌شان میهمان کنگره هستند،باشد و آنها این کنگره را از آن خود بدانند.
نکته مهم دیگر این است که باید به وجه جهانی تحولات ایران و انقلاب زن زندگی آزادی توجه بیشتری کرد. انقلاب زن زندگی آزادی فقط پاسخ به جمهوری اسلامی نیست، بلکه جوابی به مسائل کل دنیای حاضر و چشم‌اندازتیره‌ای است که جلوی آن قرار داده‌اند. شکل‌دادن به حمایت جهانی از انقلاب زن زندگی آزادی هم برای پیروزی این انقلاب ورهایی مردم ایران مهم است و هم برای کل مردم جهان از جهت کم‌کردن شر جمهوری اسلامی و اسلام سیاسی اهمیت دارد. البته انقلاب زن زندگی آزادیمردم ایران افق بسیار وسیع‌تری را مقابل بشریت می‌گشاید که باید معرفی کرد ونیرو جمع کرد. درهرحالدر این زمینه خیلی کار روی زمین‌مانده اما می‌شود این کنگره سرآغازی برای فعالیت‌هایجدی‌تر در این زمینه باشد.
و نکته آخر اینکه نقش تاریخی که حزب کمونیست کارگری در فضای سیاسی ایران ایفا کرده این است که حزب اولین‌هاست. در سه دهه اخیر خیلی چیزها با پیشنهاد و ابتکار حزب ماشروع شد و اقبال عمومی پیدا کرد. مثلاً لغو مجازات اعدام، انقلاب زنانه، کودکان مقدم‌اند، کنگره علنی و شفافیت و غیره. این کنگره می‌تواند از این لحاظ هم فرصتی برای طرح ایده‌های رادیکال و جدید وراهگشا باشد. برای مثال دیدم تعدادی از رفقا قطعنامه‌ای را برای ارائه به کنگره آماده می‌کنند با عنوان “جامعه بی‌زندان” که خودش به‌تنهایی بحث جالب و عمیقی است.
هنوز هم می‌شود در مورد انتظارات و توقعات از کنگره سیزدهم حزب گفت. اما اینجا می‌خواهم به سهم خودم همه کوشندگان راه آزادی و برابری و رفاه و انسانیت را به کنگره‌مان دعوت کنم. هنوز هم فرصت ثبت‌نام و حضور در کنگره هست و اگر این میسر نیست می‌توان از طریق پخش زنده کانال جدید و در پلاتفرم‌های مختلف مدیای اجتماعی آن را دنبال کرد.
انترناسیونال: سال‌ها است که کنگره‌های حزب به‌صورت علنی برگزار می‌شوند و در سال‌های اخیر وسیعاً به‌صورت زنده از مدیای اجتماعی مختلف و کانال جدید پخش می‌شوند. ضرورت برگزاری کنگره‌های حزب به‌صورت علنی چیست؟ دنبال‌کردن بحث‌های کنگره چه کمکی به جامعه، فعالین و مردم معترض می‌کند؟
کاظم نیکخواه: بنا به تعریف احزاب و سازمان‌ها باید در دسترس باشند. باید تلاش کنند توسط مردم دیده شوند، رو به مردم و علنی و شفاف و روشن جلساتشان را برگزار کنند تا همه مردم ببینند و بدانند که چه می‌گویند، چه می‌خواهند، و به کجا می‌خواهند بروند؛ بنابراین مخفی بودن جلسات و کنگره‌ها و بی‌خبرنگه‌داشتن مردم است که دلیل لازم دارد.
ما از سال ۲۰۰۰ یعنی ۲۴ سال قبل تصمیم گرفتیم کنگره‌های حزب را که بالاترین و تعیین‌کننده‌ترین و بزرگ‌ترین نهاد حزبی است به‌صورت علنی برگزار کنیم. از عموم دعوت کردیم که هرکس که می‌خواهدمی‌تواند برای شرکت در کنگره با ما تماس بگیرد تا ترتیب شرکتش در کنگره داده شود. این تصمیم که از جانب زنده‌یاد منصور حکمت مطرح شد و به تأیید رهبری حزب رسید، اساساً در این جهت بود که حزب بیش‌ازپیش در دسترس مردم قرار گیرد، امکان آشناشدنبخش‌های هرچه وسیع‌تری از مردم با حزب، با سیاست‌هایشوسیع‌تری شود، چهره‌ها و اعضا و رهبرانش را مردم بهتر بشناسند، و با مکانیزم‌ها و کارکردهایش بیشتر آشنا شوند و درعین‌حال حزب بتواند مؤثرتر و وسیع‌تری روی مخاطبینشتأثیر بگذارد.
حزب سیاسی کارکردش بنا به تعریف سازماندهی و به حرکت در آوردن و بسیج مردم برای تحقق اهدافی سیاسی است که آن حزب دنبال می‌کند. مخفی‌کاری و فعالیت پشت پرده، این امر را به‌طورجدی مختل می‌کند. امکان ارتباط با توده وسیع کارگران و مردم با مخفی‌کاری بسیار محدود می‌شود و صدها مشکل دیگر پیش می‌آید. اینها بدیهی و روشن است.
کلاً سنت مخفی‌کاری و جلسات و کنگره‌های پشت درهای بسته، دلیل اصلی‌اش خطرات امنیتی است. احزاب و سازمان‌ها ناچار بوده‌اند مخفیانه فعالیت و بحث کنند چون‌که در معرض تهاجمات و توطئه‌های مداوم حکومت قرار دارند. اما فکر می‌کنمسال‌ها فعالیت احزاب چه راست و چه چپ در شرایط مخفی باعث شده است که اکثرا به این شرایط عادت کنند، آن را فرض بگیرند، و علنیت و شفافیت را مغایر اصول فعالیت سیاسی تلقی کنند و حتی آنجا که امکان فعالیت علنی به درجه‌ای وجود دارد نیز از آن استفاده نکنند. یادم می‌آید که ۲۴ سال پیش که ما اعلام کردیم که کنگره حزب را علنی برگزار می‌کنیم، برخی از فعالین سیاسی این اقدام را به زبان‌های مختلف مورد نقد قرار می‌دادند. هنوز هم بسیاری از سازمان‌هاکنگره‌هایشان را مخفی برگزار می‌کنند.
بگذارید این را همیادآوری کنم که چند سال قبل از اینکه ما کنگره‌مان را علنی برگزار کنیم، تصمیم گرفتیم که عکس و نام چهره‌ها و کادرهای حزب را در نشریات در کنار مقالات و نوشته‌هایشان اعلام و علنی کنیم. تا قبل از آن این کار اصلاً سنت نبود. در همه سازمان‌ها و احزاب مقالات و نوشته‌ها بدون توجه به اینکه نویسنده آن کیست به اسم سازمان یا حزب منتشر می‌شد. در بعضی موارد اسم کوچکی که مستعار بود به‌عنوان اسم نویسنده ذکر می‌شد.عکس و چهره فعالین و کادرهای احزاب را کسی نمی‌شناخت. ما این سنت را شکستیم و تصمیم گرفتیم که اسامی و عکس چهره‌های رهبران و فعالین حزب راعلناً منتشر کنیم.اول قرار شد برای نمونه هرکس که مقاله‌ایمی‌نویسد با عکس و اسم و فامیل مقاله‌اش منتشر شود. در ادامه عکس‌ها و مشخصات اعضای کمیته مرکزی را در نشریاتمان منتشر کردیم. الان این یک امر بدیهی و ساده به نظرمی‌رسد. اما خودتان را در آن شرایط بگذارید. واقعاً این اقدام ساده‌ای نبود. با تعجب و مخالفت‌هایی روبرو شد. گفته می‌شد خطرناک است، نادرست است، نباید این کار را کرد و غیره. اما بعد از مدتی به سنت تقریباً همه سازمان‌ها تبدیل شد. البته هنوز برخی هستند که با همان اسامی تقی و نقی مقاله می‌نویسند و چهره‌هایشان مخفی است؛ ولی اینبسیار نادر و محدود است.
نکته اساسی‌اماین است که یکسنت مقاومت در برابر تغییر و گرایش به درجازدن مانع می‌شود که از امکانات علنی در همان حدی که وجود دارد، برای تبلیغ و معرفی احزاب استفاده شود. البته فراموش نمی‌کنیم که در خارج کشور هم خطرات امنیتی برای همه ما وجود دارد. کم نبوده‌اند کسانی که توسط حکومت اسلامی در خارج کشور ترور شده‌اند و در موارد بسیاری در همین هفته‌های اخیر توطئه‌های وزارت اطلاعات و پاسداران در کشورهای مختلف کشف و خنثی شده است. در این شکی نیست. حتماً اگر شما صددرصد مخفی فعالیت کنید خطرات بسیار کم می‌شود. اما به چه قیمتی؟ به قیمت دیده‌نشدن و تأثیرنگذاشتن و منزوی ماندن. چیزی که هدف حکومت اسلامی است.
به‌هرحال ما کنگره حزب را که بالاترین و بزرگ‌ترین نهاد حزبی است و نمایندگان همه اعضای حزب را در بر می‌گیرد را سال‌هاست علنی برگزار می‌کنیم. به‌این‌ترتیب که اولاًعلناً اعلام می‌کنیم که هرکس که بخواهد می‌تواند با ما تماس بگیرد و امکان شرکتش در کنگره را فراهم می‌کنیم. برای شرکت در کنگره هیچ قید و شرطی برای نزدیک و دوری سیاسی با حزب وجود ندارد. مخالفین حکومتبا هر گرایشی چه چپ چه راست و غیره می‌توانند در کنگره به‌عنوان ناظر و مهمان شرکت کنند و شاهد بحث‌ها و تصمیم‌گیری‌های درون کنگره باشند و درعین‌حال وقت معینی هم به آنها داده می‌شود که اگر بخواهند حرفشان را بزنند.
یک جنبه دیگر از علنی برگزارشدن کنگره این است که جلسات کنگره مستقیماًبه‌صورت زنده از تلویزیون و مدیای اجتماعی پخش می‌شود و مردم می‌توانندبحث‌ها را از این طریق نیز دنبال کنند.
این را هم اضافه کنم که نه فقط کنگره بلکه بخش زیادی از فعالیت‌ها و جلسات ما در خارج کشور علنی برگزار می‌شود و تلاشمان این بوده است که سنت علنیت و شفافیت و دردسترس‌بودن را گسترش دهیم. می‌پرسید که علنی برگزارشدنکنگره‌های حزب کمونیست کارگری چه کمکی به جامعه و مردم معترض می‌کند. ببینید ما به‌عنوان یک حزب سیاسی تلاش شب و روزماناین است که بخش‌های هرچه وسیع‌تری از مردم را متحد کنیم، سازمان دهیم و برای به زیر کشیدن حکومت ضدمردمی جمهوری اسلامی و برپایی یک جامعه شاد و انسانی که همه مردم در آن احساس امنیت و شادی و آزادی کنند، بسیج کنیم. دنبال‌کردن کنگره یعنی آشناشدن با سر نخ این سیاست‌ها. شما جای دیگری چنین بحث‌ها و جهت‌گیری‌های مهم و تاریخ‌سازی را نمی‌توانید پیدا کنید. در مورد سیاست‌های جمهوری اسلامی، نحوه سازمان‌یابی و مبارزه‌کردن و انقلاب‌کردن برای سرنگونی این حکومت،خصوصیات جامعه و نظام آینده، جایگاه اعتراضات بخش‌های مختلف مردم و هزار مسئله دیگر ما بحث‌ها و سیاست‌های کار شده‌ای را فرموله و تصویب و بحث می‌کنیم که سرگل‌هایآن‌ها در کنگره‌ها تعیین می‌شود و بحث می‌شود. به این دلیل دنبال‌کردن کنگره یعنی آشناشدن با رئوس این سیاست‌ها با اهداف انقلاب، با راهکارهای مبارزه‌کردن و متحدشدن و آشناشدن با حزبی که تلاشش همیشه این بوده است که تحولی انسانی و اساسی در جامعه ایجاد کند. فکر می‌کنم هرکس که امری انسانی دارد و می‌خواهد از شر جمهوری منفور اسلامی خلاص شود، جایش در این حزب است و با دنبال‌کردن مباحث کنگره مطمئن خواهد شد که به یک چشمه و منبع عظیم و با ارزش برای متحدشدن و متحد کردن و انقلاب‌کردن و آزادشدندست‌یافته است. دراین‌رابطهمی‌شود بسیار مفصل‌تر بحث کرد.
