در جریان مارش زنان علیه ترامپ چه گذشت؟

تظاهرات میلیونی زنان در آمریکا و در بیش از شصت کشور جهان مواضع مختلفی را در میان موافقین و مخالفین این حرکت با خود به همراه داشت و بعضا نیروها و گرایشاتی بیتفاوت از کنار آن رد شدند. شخصا از طرفداران شرکت در این حرکت اعتراضی بودم و در شهر هلسینکی به همران دوستانی در این مارش شرکت کردم. متاسفانه از قبل نوبت سخنرانی نگرفته بودیم اما شعارها و بنرهایی که در دست داشتیم مورد توجه دوربینها و کل جمعیت قرار گرفت.

ابتدا میخواهم از مواضع آندسته از مخالفین که در تقابل با این حرکت اظهار نظر کردند اشاره کنم.

مخالفان تظاهرات یاد شده با تمرکز کردن بر روی گوشه یا گوشه هایی از این تظاهرات که  گویا “مردم برای نشان دادن همبستگی با مسلمانان آمریکا از سمبل حجاب استفاده کردند”، این حرکت را زیر سئوال بردند. استدلال آنان این است که این رفتار در حمایت از حجاب بعنوان سمبلی که در برخی “کشورهای اسلامی” اجباری است به تقویت آن کمک میکند از این رو این تظاهرات را ارتجاعی ارزیابی کردند.

برخی دیگر بر این باورند که پوستر دختری که حجاب بر سر دارد به عنوان ” لگوی اصلی” به محل آورده شده و بزعم آنان این بمعنای نشان دادن هویت زنان در خاورمیانه است. انتقادات دیگری از این دست را میتوان برشمرد از جمله یکی دانستن خط ترامپ با برخی از چهره های سرشناس هنری که در این مارش علیه ترامپ شرکت داشتند. من میخواهم این را هم اضافه کنم که علاوه بر اینها، منتقدین موارد دیگری از حضور دسته ها و گروههای ارتجاعی دیگر که در این تظاهرات شرکت داشتند را متاسفانه ندیدند چرا که از همه رنگ در این حرکت شرکت داشتند و تنها مسئله حجاب نبود چرا که در تظاهرات روز ٢١ ژانویه در آمریکا و کشورهای دیگرحتی تعدادی از طرفداران ترامپ هم در حمایت از او شرکت داشتند.

میخواهم بگویم که در این تجمع وسیع انواع گرایشات مختلف از راست تا چپ در آن در آن بودند.

اما مشکل اصلی مخالفین این حرکت در این است که از یک موضع ایدئولوژیک و مکانیکی به یک حرکت گسترده اجتماعی و میلیونی در سطح جهان برخورد کردند. تفکیک کردن هر دسته و گروهی با هر گرایش ارتجاعی در یک حرکت اجتماعی گسترده که آنرا پوپولیستی نام گذاشتند و زیر سئوال قرار دادن آن، زیاده از حد ذهنی، مکانیکی و دلبخواهی بود. مخالفین این حرکت با سیاه و سفید نشان دادن و ساختن جدولی خط کشی شده از انواع جریانات شرکت کننده در آن بگونه ای غیر اجتماعی و در ظرفیت نگرش چپ سنتی به تحلیل و بررسی از آن دست زدند.

مخالفین این حرکت قادر نبودند تحرکی در این سطح  در ابعاد اجتماعی و با حضور انواع گرایشات مختلف در آن را تشخیص دهند. با همان عینک مخالفت، این تصویر را به مخاطبین خود دادند که گویا یک جریان بشدت ارتجاعی، عقب مانده مدافع ترامپ و با پرچم حجاب فراخوان این حرکت میلیونی را داده است و نیروهای رادیکال هم با آنها همصدا شده اند!؟ حداقل تصویری که من از مخالفت آنان گرفتم این بود.

از طرف دیگر در تکمیل مخالفت با این حرکت لنز دوربینهای خود را بر روی گوشه هایی از حضور دسته ها یا جمعهایی که موضع عقب مانده را بنمایش گذاشته بودند متمرکز کردند.

اما واقعیت مسئله این بود که در جریان این حرکت مهم و میلیونی که ابعاد و تاثیرات جهانی دارد، علاوه بر گروه های عقب مانده، جریانات، نیروها و گرایشاتی قدرتمند تر در آن  شرکت داشتند که رادیکالیسم را در دفاع از برابری زنان نمایندگی کردند. ابعاد گسترده این رادیکالیسم را در ویدئوها، شعارها و بعضی از سخنرانیها که علیه ترامپ، علیه راسیسم و نژاد پرستی و علیه سکسیزم ترامپ و ضد زن بودن او بنمایش گذاشتند میتوان مشاهده کرد و شنید. اگر قرار باشد با استدلال مخالفین، این نوع حرکتها را بحال خود بگذاریم و با اخ است آنرا بدرقه کنیم، هم ترامپیسم با تمامی کثافتش و هم نیروهای ارتجاعی میداندارخواهند شد.

مخالفین این حرکت اشتیاق و تمایلی به برجسته کردن این جنبه از حرکت رادیکال زنان نداشتند و علاقمند بودند کلیت این حرکت را زیر چتر چند جمع ارتجاعی توضیح  دهند.

و بالاخره نکته آخر اینکه اگر نیروهای مسئول و دخالتگر در تحولات اجتماعی واقعا میخواهند و اشتیاق این را دارند که بر این گونه حرکتهای ماکرو اجتماعی تاثیر عمیق و ریشه ای بگذارند راهش این است که با شرکت و دخالت در آنها سخنگوی رادیکالیسم، در دفاع و نمایندگی کردن حقوق برابر زن باشند. اگر این نیروها امکان حتی شرکت حضوری در این تظاهرات را هم نداشته باشند کمترین توقع از آنان این است که در حمایت از آن، در تحلیل و بررسی دقیق و درست از روند این اتفاقات، آنرا گامی بجلو ببرند نه اینکه در مقابل آن بایستند. برای نیروها و جریانات چپ، کمونیست و مدافعین واقعی برابری حقوق زنان، امر دخالت گری، کوبیدن مهر خود بر وقایع، بدست گرفتن تریبون سخنرانی و نقد عمیق و ریشه ای از وضع موجود و در این مورد مشخص دفاع از حقوق زن و علیه توحش بتمام معنای ترامپیسم، یک امر بدیهی است.

تنها نیروهای چپ، رادیکال و مدافع واقعی حقوق برابر زنان هستند که قادرند ضمن نقد عمیق به آن، به این نوع حرکتها بطور ریشه ای افق و چشم انداز روشنی بدهند. تقدیری در کار نیست. با تصمیم از پیشی و اراده آگاهانه عناصر فعال در تحولات سیاسی اجتماعی در جامعه است که میتواند ورق را بنفع  انسانیت برگرداند.

 

عبدل گلپریان

٢٥ ژانویه  ٢٠١٧