روزنه rowzane خبری – تحلیلی
رویداد۲۴ :در پنج سال گذشته ۶۰ هزار نفر فارغ‌التحصیل پرستاری شدند که در خوش‌بینانه‌ترین حالت وزارت بهداشت و درمان ۱۰ هزار نفر از آنان را استخدام کرده؛ بنابراین ۵۰ هزار پرستار فارغ‌التحصیل بیکار هستند که متقاضی کار هستند و چون بیکار مانده‌اند، نیروی کار مطیعی خواهند بود که از اوامر کارفرما پیروی می‌کنند و حتی زیر بار قرارداد‌های استثماری مثل قرارداد‌های ۸۹ روزه نیز می‌روند. حقوق پرستاران هر ساعت ۱۵ هزار تومان!/ وزارت بهداشت چگونه ساعت کاری پرستاران را کسر می‌کند؟
اضافه کاری اجباری برای پرستاران به ویژه در اوج پاندمی کرونا مشکلات زیادی برای آنان ایجاد کرد و هنوز هم فشار آن بر گرده پرستاران سنگینی می‌کند؛ چنانچه با سیاست‌های نادرست نیروی کار ارزان‌قیمتی ایجاد شده که فرصت کمی برای پرداختن به زندگی شخصی، تفریح و خانواده دارد و بالاجبار ساعات زیادی را در بیمارستان‌ها می‌گذراند. این مسأله علاوه بر ایجاد آسیب‌های جسمی، موجب مشکلات روحی ناشی از کار طولانی مدت نیز شده است.
بخش بزرگی از این نیروی کار در روز‌های آغاز پاندمی با «قرارداد ۸۹ روزه-حجمی» به کار گرفته شد که فاقد حداقلی از امنیت شغلی و روانی برای آینده کاری بود؛ بخشی با وجود کار بیش از ۲۰ سال هنوز امیدی به بازنشستگی ندارند و بخشی دیگر با مبالغ اندک کارانه‌های پرستاری امید خود را برای زیستی همراه با رفاه از دست داده است. در نهایت جمعیت ناامیدی هم دست به مهاجرت می‌زنند تا شاید به ساحل امیدی برسند.
سیاست ارزان‌سازی و بی‌ثبات کردن نیروی کار پرستاران از دولت روحانی آغاز شد و در دولت فعلی ادامه یافت. از سال ۹۳ حدود ۳۵ درصد نیرو‌های قرارداد مستقیم وزارت بهداشت، تبدیل به نیرو‌های شرکتی شدند. از طرف دیگر سیاست افزایش نجومی جذب دانشجویان پرستاری و استخدام حداقلی پرستاران در این سال‌ها موجب شد کمبود شدید کادر پرستاری نسبت به تعداد بیماران و البته وجود خیل عظیم بیکاران پرستار رقم بخورد. حال غول بی‌شاخ و دم بیکاری، آنقدر ترسناک شده که پرستاران شاغل را هم تحت افسون خود درآورده و مجبور هستند که در برابر هر میزان اضافه‌کار اجباری که به آنان تحمیل می‌شود دم نزنند.
درست است که پرستاران در شرایط کرونایی برای حفظ سلامت و جان شهروندان، از جان مایه گذاشتند و ساعات طولانی کار کردند، اما انگار این بحران، ضربه سخت‌تری بر نیروی کار پرستاری بوده است. دیگر کسی به یاد ندارد که تحمیل ساعات اضافه‌کاری به پرستاران غیرقانونی است. در واقع لطف آنان تبدیل به وظیفه شده است. این مسأله چه درباره پرستاران استخدامی وزارت بهداشت و درمان و چه پرستاران شرکتی صادق است.
یک پرستار به رویداد۲۴ درباره شغل سخت پرستاری چنین می‌گوید: «پرستاری شغل بسیار سختی است؛ به ویژه که اکنون بیش از پیش از ما بیگاری می‌کشند. شیفت‌های اجباری بدون تعطیلی داریم. ما در بیمارستان ۳۴ شیفت در ۳۰ روز باید برداریم که آنهم با مزد اضافه کار ساعتی ۱۴ هزار تومان و عدم سختی کار و… همراه است. در چنین شرایطی اصلاً به قانون ارتقای بهره‌وری در خصوص اضافه کاری عمل نمی‌شود؟»
اخیراً صفحه رسمی خانه پرستار خبری از نامه پرستاران بیمارستان پاستور مشهد منتشر کرده است که نشان می‌دهد نسبت به وضعیت اضافه کاری‌ها اعتراض دارند.
یکی از پرستاران درباره تفاوت مبالغ اضافه کاری پرستاران رسمی و تأمین اجتماعی می‌گوید: «اکنون وضعیت مزد اضافه کار پرستاران بسیار بد است. کمک بهیار بیمارستان تأمین اجتماعی اضافه کار ساعتی ۴۰ هزار تومان دریافت می‌کند و پرستار تأمین اجتماعی ساعتی ۵۰ هزار تومان، اما ما ساعتی ۱۵ هزار تومان می‌گیریم. پدرم فرهنگی است و ساعتی ۷۰ هزار تومان دریافتی بابت ساعات اضافه‌کاری دارد.»
عدم اعمال ضرایب مرخصی و شب‌کاری و دستورالعمل‌هایی که قانون ارتقای بهره‌وری در آن رعایت نمی‌شد، باعث شده پرستاران ساعات بیشتری را هم مجبور به کار شوند. یعنی اگر پرستاری ۱۰ شیف شب در یک ماه کار کرده و ساعت کار را برایش ۱۴۸ ساعت محاسبه کنند، بدون در نظر گرفتن ضرایب ۱۲۰ ساعت کار کرده و نه ۱۸۰ ساعت و در عمل باید ۲۸ ساعت هم مرخصی رد کند. در حالیکه طبق قانون بهره‌وری این پرستار ۱۸۰ ساعت کارکرد داشته و در واقع ۳۲ساعت اضافه کاری هم دارد.
دبیرکل خانه پرستار همچنین گفته «تعداد فارغ‌اتحصیلان پرستاری در گذشته ۵ هزار نفر در سال بوده که طی سال‌های اخیر به تعداد سالانه ۱۲ هزار نفر فارغ‌التحصیل پرستاری داریم. در واقع در پنج سال گذشته ۶۰ هزار نفر فارغ‌التحصیل شدند که در خوش‌بینانه‌ترین حالت وزارت بهداشت و درمان ۱۰ هزار نفر از آنان را استخدام کرده است؛ بنابراین ۵۰ هزار پرستار فارغ‌التحصیل بیکار هستند که متقاضی کار هستند و، چون بیکار مانده‌اند، نیروی کار مطیعی خواهند بود که از اوامر کارفرما پیروی می‌کنند و حتی زیر بار قرارداد‌های استثماری مثل قرارداد‌های ۸۹ روزه نیز می‌روند. شیوع کرونا فرصت خوبی بود تا وزارت بهداشت کمبود پرستارش را از طریق همین بیکاران تأمین کند و کمترین حقوق را نیز به آن‌ها نپردازد. در این مدت حتی برخی از پرستاران بیمه نشدند و از حداقل‌های بدیهی محروم ماندند.»
