روزنه rowzane خبری – تحلیلی
وزارت امور خارجه لبنان اظهارات عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، درباره خلع سلاح حزب‌الله، را به‌شدت رد و محکوم کرده است. در بیانیه وزارت خارجه لبنان آمده است: « این گونه اظهارات، حاکمیت، وحدت و ثبات لبنان را تضعیف می‌کند و دخالتی غیرقابل قبول در امور داخلی و تصمیمات حاکمیتی این کشور به‌شمار می‌رود.»
عباس عراقچی، چهارشنبه شب ۱۵ مرداد در برنامه‌ای تلویزیونی درباره افزایش فشارها بر حزب‌الله برای خلع سلاح گفت: «این برای اولین بار نیست که تلاش می‌شود حزب‌الله لبنان خلع سلاح شود و دشمنان دیده‌اند که سلاح مقاومت در میدان عمل چه توانایی‌هایی دارد.»
او با اشاره به موضع اخیر رهبر حزب‌الله در مورد خلع سلاح گفت: «ما از هر تصمیمی که حزب‌الله بگیرد، حمایت می‌کنیم و در این زمینه دخالت نمی‌کنیم.» نعیم قاسم، رهبر حزب‌الله، روز گذشته در یک سخنرانی تلویزیونی اعلام کرده بود که تا وقتی حملات اسرائیل ادامه داشته باشد، حزب‌الله «در مورد مسئله سلاح‌ها» وارد هیچ‌گونه مذاکره‌ای نخواهد شد. او اسرائیل را به نقض شروط آتش‌بس متهم کرد.
در بخشی دیگر از بیانیه وزارت خارجه لبنان با اشاره به این که روابط بین کشورها «باید بر پایه احترام متقابل، برابری، عدم دخالت در امور داخلی و پایبندی کامل به تصمیمات نهادهای قانونی و مشروع باشد» گفته شده است که «استفاده از این روابط برای حمایت از گروه‌های داخلی خارج از چارچوب دولت و نهادهای مشروع لبنان، قابل پذیرش نیست و به کشور آسیب می‌رساند.
در همین حال، کابینه لبنان روز پنج‌شنبه بار دیگر تشکیل جلسه داد تا درباره موضوع حساس خلع سلاح حزب‌الله گفت‌وگو کند. این نشست یک روز پس از آن برگزار شد که حزب‌الله تصمیم دولت برای گرفتن سلاح‌هایش را رد کرد.
به گزارش رویترز، در حالی‌که آمریکا، لبنان را برای اقدام در این زمینه تحت فشار قرار داده است تام باراک، فرستاده ویژه آمریکا، در هفته‌های اخیر چندین بار به بیروت سفر کرده و پیشنهادی با یک جدول زمانی برای خلع سلاح حزب‌الله به مقامات ارائه کرده است.
در پی این فشارها و نگرانی از احتمال گسترش حملات اسرائیل در لبنان، نواف سلام، نخست‌وزیر لبنان، روز سه‌شنبه (۱۴ مرداد/ ۵ اوت)، اعلام کرد که دولت از ارتش خواسته است تا پایان سال ۲۰۲۵ طرحی تهیه کند که بر اساس آن فقط نیروهای دولتی بتوانند سلاح داشته باشند.
از زمان پایان جنگ داخلی لبنان در بیش از سی سال پیش، تاکنون چنین تصمیمی سابقه نداشته است. آن زمان همه گروه‌های مسلح لبنان به جز حزب‌الله قبول کردند که سلاح‌هایشان را تحویل دهند.
در جلسه امروز کابینه لبنان، فراکسیون پارلمانی حزب‌الله از دولت خواست «وضعیتی را که با پذیرش خواسته‌های آمریکا برای خود و لبنان به وجود آورده است، اصلاح کند؛ چرا که این خواسته‌ها نهایتاً در خدمت منافع دشمن صهیونیستی است.»
دولت لبنان گفته است که این تلاش برای خلع سلاح، بخشی از اجرای توافق آتش‌بس ماه نوامبرسال گذشته است؛ توافقی که هدفش پایان دادن به بیش از یک سال درگیری بین اسرائیل و حزب‌الله بود.
این درگیری سال گذشته به مدت دو ماه به یک جنگ تمام‌عیار تبدیل شد که در جریان آن شماری از رهبران حزب‌الله در حملات اسرائیل کشته شدند.
حزب‌الله در جنوب لبنان تسلط دارد، اما ناظران می‌گویند نفوذ آن پس از درگیری سال گذشته با اسرائیل به شدت تضعیف شده است.
حزب‌الله روز گذشته اعلام کرد که تصمیم دولت برای خلع سلاح این گروه را «بی‌اعتبار و بی‌اهمیت» می‌داند و دولت را به «ارتکاب گناهی بزرگ» متهم کرد.
موضوع خلع سلاح حزب‌الله دارد به کشمکش و لج و لجباری بین این گروه و مخالفانش در دولت تبدیل می‌شود. از رئیس جمهور، نخست‌وزیر و وزرای مخالف حزب‌الله اصرار و از این گروه انکار.
حزب‌الله در بیانیه دیروزش گفت با تصمیم کابینه برای «گرفتن سلاح مقاومت» طوری برخورد خواهد کرد که «انگار اصلا وجود ندارد.»
اما رئیس جمهور لبنان امروز باز تاکید کرد که این طرح با وجود همه مشکلات تحقق پیدا خواهد کرد.
هنوز چند و چون اجرای این کار که بر عهده ارتش گذاشته شده مشخص نیست اما امروز بخش‌هایی از طرح آمریکا در این باره که به «ورقه باراک» مشهور شده به بعضی رسانه‌های لبنانی درز کرد.
این طرح را تام باراک سفیر آمریکا در ترکیه که حالا فرستاده ویژه آمریکا در امور لبنان و سوریه هم هست، ارائه داده است.
بر اساس آن، طی مراحل اول و دوم در بازه‌ای شصت روزه، ارتش لبنان باید سلاحهای سنگین حزب‌الله مانند موشکهای زمین به هوا، زمین به زمین، دور برد و پهپادهای این گروه را نه تنها در جنوب لبنان که در دیگر نقاط این کشور از جمله دره بقاع و بیروت و حومه آن جمع‌آوری کند و در عین حال بر تعداد قرارگاه‌های خود در جنوب و شمال شرق کشور بیافزاید.
در صورت انجام این امر و تایید آن از سوی ناظران آمریکایی و فرانسوی، در مرحله سوم طرح که از روز شصتم تا روز نودم در نظر گرفته شده، ارتش اسرائیل باید از سه نقطه تحت اشغالش بطور تدریجی عقب نشینی کند.
در این مرحله ارتش لبنان باید باقی سلاحهای حزب‌الله را تحت کنترل خود در آورد و پایگاه‌ها و اماکن نظامی مربوط به این گروه را برچیند و مدارک لازم را به ناظران بین‌المللی ارائه دهد.
در صورت موفقیت مرحله سوم، ارتش اسرائیل باید از دو نقطه باقی مانده از پنج نقطه تحت اشغالش خارج شود.
در این پیشنهاد، مرحله به مرحله موضوع کمکهای بین‌المللی به لبنان برای بازسازی مناطق جنگزده و تقویت ارتش بررسی خواهد شد که برای آن مشخصا در کنار آمریکا و فرانسه از مشارکت قطر، عربستان سعودی و دیگر کشورهای عربی منطقه یاد شده است. نشانی دیگر از ندادن هیچ نقشی به ایران در بازسازی لبنان.
اما نکته‌ای که بیش از همه در این طرح جلب توجه کرده پیامدهایی است که برای نقض توافقنامه در هر مرحله‌ای از آن از سوی دو طرف در نظر گرفته شده است: اگر اسرائیل آن را نقض کند تنها با توبیخ شورای امنیت سازمان ملل مواجه خواهد شد و اقداماتی برای بازبینی همکاریهای نظامی، اما اگر این توافق از سوی لبنان نقض شود، تحریمهای اقتصادی و قطع کمکهای مالی و نظامی به ارتش این کشور را در پی خواهد داشت.
منتقدان این طرح می‌گویند همین تنبیه‌های نابرابر نشان می‌دهد که چنین توافقنامه‌ای تنها به نفع اسرائیل است و هدفش در «تنگنا گذاشتن لبنان و حزب‌الله.»بی بی سی
