روایت زنان افغان از رد مرز. اخبار و گزارشات مرتبط با اخراج افغانستانی های مقیم ایران

ندای زنان:روایت زنان افغان از رد مرز

✍️ هاجر در سال ۱۳۶۳ زمانی که ۱۶ ساله بوده از افغانستان به ایران می‌آید. همسرش چند سال قبل از انقلاب به ایران آمده و کارگر مزرعه‌ی کشاورزی در خراسان بود. پنج فرزند دارند که همگی در ایران به دنیا آمده‌اند و هرگز افغانستان را ندیده‌اند. همسر ۶۷ ساله‌ی هاجر و دو پسرش که کارگر ساختمانی بودند به‌رغم داشتن کارت‌های موسوم به آمایش، دو ماه قبل در محل کارشان دستگیر شدند و بدون اطلاع به خانواده رد مرز شدند. دو دختر دوقلوی هاجر به بیماری تالاسمی ماژور مبتلا هستند. در قوانینی که دولت ایران برای اخراج اتباع افغانستانی در نظر گرفته بود، کسانی که بیماری‌های خاص دارند، با تأیید پزشک، می‌توانند اجازه‌ی اقامت بگیرند. در آخرین مراجعه‌ی مادرش به اداره‌ی اتباع خارجه اجازه‌ی اقامت آنها تمدید نشده است.

✍️ آمنه ۳۸ سال دارد، دانش‌آموخته‌ی بهیاری در دانشگاه کابل است و پس از فارغ‌التحصیلی، چند سال در بیمارستانی در کابل کار کرده. بعد از سقوط کابل و روی کار آمدن حکومت طالبان و آغاز ممنوعیت‌ها برای زنان در جامعه با تنها برادرش به ایران آمده‌اند. گذرنامه و مدارک قانونی اقامت دارند اما برادر ۲۲ ساله‌اش، که شاگرد یک مغازه در کرج بوده، چند هفته‌ی قبل دستگیر و بعد از مدتی اقامت در کمپ، از ایران رد مرز شده است. آمنه می‌گوید چندبار همسایه‌ها با تعجب از من پرسیده بودند که چطور امکان دارد که یک زن افغان پرستار باشد؟ به چشم آنها ما فقط می‌توانستیم کارگر یا سرایدار و نظافتچی باشیم. نه اینکه این کارها بد باشد، اما خب انگار برای مردم سخت بود که باور کنند در افغانستان زنان تحصیل‌کرده‌ای هم وجود دارند. 

✍️ بیتا ۲۳ ساله است، در تهران به دنیا آمده، هرگز به افغانستان نرفته و هیچ تصوری از کابل، هرات و قندهار و … ندارد. او دو دختر سه ساله و شش ساله دارد و می‌گوید: «می‌دانم که خیلی وقت ندارم اما هنوز دست و دلم به جمع کردن وسایل و لباس‌های بچه‌هایم نرفته است. باید همه چیز را رها کنم. با وجود اینکه سال‌ها در ایران ما را پناهجوی افغانی می‌خواندند اما این اولین تجربه‌ی مهاجرت من است، این اولین بار است که فکر می‌کنم باید خانه‌ام را رها کنم.» یکی از نگرانی‌های بیتا این است که نمی‌داند چطور به دخترهایش بگوید که باید خانه را ترک کنند. همسرش فکر می‌کند که دخترها به مرور زندگی در ایران را فراموش می‌کنند اما بیتا معتقد است که هرچند نام آنها هیچ‌جایی در ایران ثبت نشده اما اهل ایران هستند و یک دولت نمی‌تواند زندگی و خاطراتشان را از آنها بگیرد.

✍️ خدیجه ۳۸ سال دارد، از ۸ سالگی در ایران زندگی کرده، در ایران ازدواج کرده و سرپرست خانوار است. هر پنج فرزند خدیجه در ایران به دنیا آمده‌اند و مدارک قانونی اقامت دارند. با این‌ حال، او در دو سال گذشته برای ثبت‌نام کودکانش در مدرسه با مشکلات فراوانی مواجه بوده و این فشارها باعث شده است که پسر نوجوانش ترک تحصیل کند. خدیجه از دستگیری فرزندانش در کوچه و خیابان و رد مرز کردن آنها به شدت می‌ترسد. او خودش را متعلق به افغانستان می‌داند اما می‌گوید ایران همیشه خانه‌ی دوم او بوده و از زندگی بین مردم ایران خاطرات خوب فراوانی دارد. او می‌گوید حساب حکومت ایران از مردم جداست و قبل از این موج افغان‌ستیزی اتفاق‌های زیادی نبوده که دل‌شکسته‌اش کند. اما حالا از زنان ایرانی و فعالان حقوق زنان ا نتظار دارد که صدای او و همه‌ی زنان افغان باشند. او می‌گوید: «ما زنان معلوم نیست که چه آینده‌ای در افغانستان داریم، شما نباید نسبت به زندگی ما بی‌تفاوت باشید، درباره‌ی ما حرف بزنید، نگذارید که حکومت خیلی راحت ما را از جامعه حذف کند.»

************************

شورای پناهندگان ناروی: با افزایش اخراج اجباری مهاجران افغان، سیستم کمک‌رسانی در افغانستان تحت فشار قرار می‌گیرند
:شورای پناهندگان ناروی هشدار داده است که با افزایش اخراج اجباری مهاجران افغان، نهادهای کمک‌رسان در افغانستان توان کمک فوری به این شمار بازگشتی را ندارند.

این شورا روز پنج‌شنبه ۱۹ سرطان در گزارشی گفت که تنها در سال جاری میلادی، تاکنون بیش از یک میلیون افغان از ایران به کشور بازگشته‌اند؛ این رقم شامل آن ۴۰۰ هزار نفری که در همین مدت از پاکستان اخراج شده‌اند، نمی‌شود.

جاکوپو کاریدی، رئیس شورای پناهندگان ناروی در افغانستان، گفته است: «ما با خانواده‌هایی خسته، بی‌بضاعت و غم‌زده مواجه هستیم که به جای بازمی‌گردند که توانایی جذب یا ادغام دوبارۀ آنان را ندارد.»

شورای پناهندگان ناروی هشدار داده است که اگر این روند ادامه یابد، تا پایان سال ۲۰۲۵ میلادی، حدود سه میلیون افغان به افغانستان باز خواهند گشت.

کاریدی تأکید کرده است: «جامعه جهانی نباید به مردم افغانستان پشت کند. هم بازگشت‌کنندگان و هم افغان‌های داخل کشور به کمک‌های فوری نیاز دارند.»

رئیس دفتر شورای پناهندگان ناروی در افغانستان خواهان توقف اخراج اجباری مهاجران افغان از کشور های ایران و افغانستان شدند.

این هشدار در حالی منتشر شده است که مهلت نهایی ایران برای خروج پناه‌جویان افغان بدون مدرک یا دارای کارت سرشماری، سه روز پیش، در ۵ جولای، به پایان رسیده است.

با این حال، ایران روند بازگرداندن اجباری پناه‌جویان افغان را حتی پیش از این تاریخ شدید‌تر کرده بود.رادیو آزادی