مشرق:آمارسازی اشتغال با شاغل جا زدن بیکاران!

به گزارش مشرق، علت تفاوت آمار اشتغال‌زایی دولت با واقعیات جامعه را باید در نحوه آمارگیری مرکز آمار دانست. مرکز آمار در گزارش‌های خود اساسا افرادی را شاغل محاسبه می‌کند که مردم آنها را شاغل نمی‌دانند.
در گزارش‌های مرکز آمار، علاوه بر افرادی که استخدام رسمی یا قراردادی شرکت‌ها و دستگاه‌ها هستند و افراد خوداشتغال‌، کارآفرین و کارگران، گروه‌های زیر هم شاغل محسوب می‌شوند: 1- افرادی که بدون دریافت مزد برای یکی از اعضای خانوار خود که با وی نسبت خویشاوندی دارند کار می‌کنند (کارکنان فامیلی بدون مزد). 2- کارآموزانی که در دوره کارآموزی فعالیتی در ارتباط با فعالیت موسسه محل کارآموزی انجام می‌دهند، یعنی مستقیما در تولید کالا یا خدمات سهیم هستند و فعالیت آنها «کار» محسوب می‌شود. 3- محصلانی که در هفته مرجع مطابق تعریف، کار کرده‌اند. 4- تمام افرادی که در نیروهای مسلح به صورت کادر دائم یا موقت خدمت می‌کنند (نیروهای مسلح پرسنل کادر و سربازان، درجه‌داران، افسران وظیفه نیروهای نظامی و انتظامی)
این نحوه محاسبه اشتغال‌ با واقعیات جامعه و تعریفی که مردم از شاغل و بیکار دارند، کاملا متفاوت است.
مثلا مرکز آمار در حالی افرادی که بدون دریافت مزد برای یکی از اعضای خانوار خود که با وی نسبت خویشاوندی دارند کار می‌کنند را شاغل به حساب می‌آورد؛ که در واقع این افراد، بیکارند. اینکه جوانی از سر ناچاری و نیافتن شغل، نزد پدر خود کار کند؛ مطمئنا به معنای شاغل شدن او نیست و خانواده وی نیز چنین اعتقادی ندارد.
همچنین مشخص نیست مرکز آمار چرا کارآموزانی که در دوره کارآموزی فعالیتی در ارتباط با فعالیت موسسه محل کارآموزی انجام می‌دهند را شاغل دانسته است.
همین مسئله درباره محصلان نیز صدق می‌کند. در گزارش‌های مرکز آمار محصلانی که یک هفته قبل از هفته آمارگیری، حداقل یک ساعت کار کرده‌اند، شاغل محسوب می‌شوند. این در حالی است که محصلان به علت تحصیل، نمی‌توانند شغل تمام‌وقت داشته باشند و معمولا پاره‌وقت مشغول می‌شوند.
عجیب‌ترین محاسبه مرکز آمار را در شاغل دانستن سربازان باید دانست. بر اساس آخرین آمارهای اعلام شده سالانه نزدیک به 400 هزار نفر در کشور به خدمت وظیفه عمومی اعزام می‌شوند. با توجه به دوساله بودن سربازی، معمولا در هر مقطع زمانی حدود 800 هزار نفر در خدمت سربازی هستند و مرکز آمار این افراد را شاغل حساب می‌کند، یعنی سربازی را شغل می‌داند. این در شرایطی است که یک سرباز پس از پایان دوره، تازه باید دنبال کار بگردد و هیچ آدم عاقلی، سربازی را شغل نمی‌داند.
علاوه بر لیست فوق، در گزارش‌های مرکز آمار، دانشجویان نه جزو شاغلانند و نه جزو بیکاران، بلکه جزو جمعیت غیرفعال محسوب می‌شوند.
همچنین اشتغال ناقص نیز در آمارهای رسمی، جزو اشتغال‌ محسوب می‌شود. افراد دارای اشتغال‌ ناقص شامل تمام شاغلانی است که در هفته مرجع، حاضر در سر کار یا غایب موقت از محل کار بوده، به دلایل اقتصادی نظیر رکود کاری، پیدا نکردن کار با ساعت کار بیشتر، قرار داشتن در فصل غیرکاری و… کمتر از 44 ساعت کار کرده، خواهان و آماده برای انجام کار اضافی در هفته مرجع بوده‌اند.