BBC
این روزها شهروندان ایرانی در کنار خریدهای نوروزی و تهیه اقلام مورد نیاز در آستانه شب عید، بیشتر از گذشته خود را در صف میبینند؛ در این میان آنچه اخیر بیشتر از سایر خبرساز شده کمبود و گرانی روغن جامد و مرغ بوده است.
۲۲ بهمن امسال بود که حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران در آخرین سخنرانی خود در قامت رئیس جمهوری این کشور در سالگرد پیروزی انقلاب سال ۵۷ در حالیکه که از شهروندان ایرانی “طلب عفو” کرد، به دوری از صف توسط شهروندان ایرانی اشاره کرده بود.
او گفته بود: “هیچ گاه مردم برای مواد غذایی صف نبستند و برای مواد بهداشتی مشکل نداشتند و هیچ بیماری در چمن بیرون بیمارستان ها معطل نماند. “
مقامهای دولتی اما کمبود موجودی روغن در بازار را رد میکنند و جسته و گریخته از کشف اقلام “احتکار شده” در انبارها خبر میدهند و میگویند ثبات به زودی به بازار برخواهد گشت.
عباس قبادی، معاون وزیر صمت میگوید: “نه تنها کمبود نداریم بلکه به اندازه نیاز تمام کشورهای همسایه روغن ذخیرهسازی شده داریم. “
فعالان بازار این ادعاها را رد میکنند و از ادامه کمبود در بازار میگویند؛ به گفته آنها واحدهای بنکداری روغنی را که قیمت آن ۱۷ هزار تومان خورده را ۲۲ هزار تومان میخرند و با قیمت بالاتری هم به بازار عرضه میکنند.
گرانیهای اخیر حتی در سخنان آیتالله خامنهای هم نمود یافت؛ او دیروز، پانزدهم اسفند، ضمن اذعان به این موضوع گفته: “این وضع در آستانه عید غصه بزرگی ایجاد کرده است؛ البته اجناس مانند میوهها فراوان است اما قیمتها بسیار بالا است که سود این قیمت بالا هم به جیب باغداران زحمتکش نمیرود بلکه نصیب دلالها و واسطههای سودجو میشود و ضرر آن به مردم میرسد.”
چرا روغن کمیاب شد؟
مشکل کمبود عرضه روغن محدود به روزهای اخیر نیست؛ کاهش عرضه این کالا در فروشگاهها در صورت موجود بودن آن باعث شد به دارنده هر کارت ملی فقط یک روغن جامد ارائه شود و صفهای طولانی شکل بگیرد.
الزام خریداری کالاهای دیگر به همراه هم از جمله موارد اخیر بوده؛ که مشتریان برای خرید روغن جامد باید کالاهایی نظیر رب گوجه و کنسرو هم بخرند.
در شهریور ماه امسال روغن جامد در اتفاق مشابهی با کمبود عرضه مواجه شد و در مهر ماه تا حدی نایاب شد.
مقامهای دولتی البته علت آن را احتکار، مشکلات مربوط به تخصیص ارز برای واردات روغن خام توسط بانک مرکزی و عواملی نظیر تحریمهای آمریکا دانستند.
البته بعد از مدتی ثبات به بازار روغن بازگشت ولی در هفتههای اخیر مشکل دوباره سرباز کرده است.
بعضی از فعالان بازار علت صفهای طولانی روغن را به کاهش مواد اولیه نسبت میدهند.