فلاکت اقتصادی، سد انقلاب– سینا پدرام

مندرج در ژورنال شماره ۹۰۱ (لینک به فایل پی دی اف نشریه ژورنال برای پیاده کردن روی تلفن همراه)

به گزارش خبرگزاری‌ها نرخ دلار بار دیگر رکورد جدیدی زد و ۷۱ هزار تومان در بازار خرید و فروش شد.

در هفته‌های گذشته نرخ دلار نوسانات شدیدی داشته و روند صعودی خود را مقابل ریال ادامه داده است. پیش‌بینی می‌شود این رقم به بالای ۱۰۰ هزار تومان در سال ۱۴۰۴ افزایش یابد.

یک نگاه گذرا به اخبار و تحلیل‌های پُرشمار در داخل و خارج ایران، همه از سنگینی فاکتورها و رویدادهای سیاسی دوره اخیر در روند صعودی دلار تأکید می‌کنند.

طبق معمول نیز تحلیل‌های اقتصادی از جمله عدم اعتماد مردم به سیاست‌های حکومت، سیاست‌های تورمی دولت پزشکیان که به فلاکت مردم انجامیده و تقاضای بازار و غیره در زمره مسائل دخیل در روند صعودی دلار محسوب می‌شود.

تغییرات ژئوپلیتیک در منطقه، تضعیف نقش جمهوری اسلامی در خاورمیانه، جلو آمدن دیگر بازیگران سیاسی و دولت‌های منطقه برای پُر کردن این خلأ سیاسی، نافرجامی برجام و غیره قطعاً دلایل ویژه این اقتصاد آشفته در ماه‌های اخیر است.

از آنچه که معمولاً در مدیای رسمی به آن “تبعات” سقوط دلار و تأثیر آن بر معیشت شهروندان نام‌ برده می‌شود، یک معضل و مشکل اساسی همواره در این چندماهه غایب بوده است و بدون شک فقر مزمن و نزدیک به “فلاکت عمومی” روزافزون را می‌توان به آن اضافه کرد.

اما وضعیت سیاسی در ایران و آگاهی سیاسی بالای جنبش‌ها درگیر در مبارزه و خواسته‌های پیشرو این جنبش‌ها و صفی از رهبران روشن‌بین، همراه با شناخت از دلایلی که موجب چنین فلاکتی شده است از ویژگی خاصی است که به مبارزه مردم در ایران می‌دهد. همچنین تجربه‌های تاریخی انقلابات اجتماعی و سیاسی یک قرن و نیم گذشته، وجود گفتمان غالب انقلاب برای تغییر رژیم اسلامی از پایین توسط مردم، این وضعیت دشوار اقتصادی و به یک معنی فلاکت اقتصادی را می‌تواند به سکوی پرش دوباره‌ای برای مردم تبدیل کند.

ایران آبستن انقلابی است که هنوز به پایان نرسیده است. انقلابی که در هر  لحظه از زبان هر شهروندی جاری است و در ضمیر جوانان آن و بخصوص زنان آن نقش بسته است و به راه چاره اساسی و به “نقشه راه” اجتماعی مبدل شده است. اقتصاد تورمی، شوک اقتصادی، تغییرات ژئوپلیتیک منطقه‌ای ترمز این انقلاب نیستند، دریچه‌های دخالت مردم هستند.