مادران پشت میله‌ها؛ کمپین آزادی زنانی که بزهکار نیستند

جامعه بین‌المللی حقوق بشر در آلمان، به مناسبت روز مادر، کارزار کارت پستال مادران زندانی را به راه انداخته‌ است. مادرانی چون نسرین ستوده، نرگس محمدی از ایران و مارتا سانچز از کوبا که به جرم فعالیت مدنی محکوم شده‌اند.

فشار به جای گل، سلول انفرادی به جای محفل خانواده و اشک به جای برق چشم کودکان شاد… این وصف حال بسیاری از مادران زندانی در روز مادر است. مادرانی که نه به خاطر بزهکاری، بلکه به دلیل فعالیت‌های شجاعانه حقوق بشری‌، انتقاد از دولت‌ها یا آگاه کردن افکار عمومی، از حق آزادی محروم شده‌اند. آنها خودسرانه بازداشت شده‌اند، مورد آزار و تعدی قرار گرفته‌اند و احکام سنگینی دریافت‌ کرد‌ه‌اند. 

در اغلب کشورهای دنیا، دومین یکشنبه ماه مه، روز مادر است. جامعه بین‌المللی حقوق بشر در آلمان (IGFM) در این روز، یاد و نام مادرانی را گرامی می‌دارد که در رژیم‌های خودکامه و مستبد، به زندان افتاده‌اند. مارتین لسنتین، سخنگوی این جامعه می‌گوید: «جدا کردن کودکان از مادر وحشتناک است. احکام سنگین، ظالمانه و بی‌پایه، سوءرفتار و شرایط غیرانسانی حبس، باعث نابودی خانواده می‌شود و بیش از همه بچه‌ها را دچار آسیب‌های شدید روحی می‌کند.»

 جامعه بین‌المللی حقوق بشر در آلمان  نسرین ستوده، نرگس محمدی، کنشگران حقوق بشری از ایران و مارتا سانچز از “جنبش زنان سفید پوش کوبا” را نمونه بارز مادرانی خوانده که بدون هیچ جرم یا گناه، پشت میله‌های زندان به سر می‌برند. این تشکیلات از جامعه جهانی می‌خواهد چنین افرادی را فراموش نکنند و برای آزادی هر چه سریع‌تر آنها تلاش ورزند.

این سازمان حقوق بشری در همین راستا، کارزار کارت پستال مادران زندانی را راه انداخته‌ است. کمپین با کارت پستالی شروع شده که تصویر نسرین ستوده و شعار “Free Nasrin” روی آن نقش بسته است. مارتین لسنتین می‌گوید: «روز مادر مناسبت خوبی است تا به رژیم ایران نشان داده شود که کنشگران حقوق بشری فراموش نشده‌اند» این گروه امیدوار است که جلب توجه افکار عمومی و فشار جهانی، کمک کند که نسرین ستوده در روز مادر سال آینده، آزاد و در کنار فرزندانش باشد.

نسرین ستوده، وکیل و فعال حقوق بشر به ۳۳ سال زندان و ۱۴۸ ضربه شلاق محکوم شده و طبق قانون جزای اسلامی، ۱۲ سال از این مدت قابلیت اجرا دارد. نسرین ستوده به اتهام‌های “اجتماع و تبانی علیه امنیت ملی، فعالیت تبلیغی علیه نظام، عضویت موثر در گروهک غیرقانونی و ضدامنیتی کانون مدافعان حقوق بشر، لگام (حذف اعدام) و شورای ملی صلح، تشویق مردم به فساد و فحشا و فراهم آوردن موجبات آن و ظاهر شدن بدون حجاب شرعی در محل شعبه بازپرسی، اخلال در نظم و آسایش عمومی و نشر اکاذیب به قصد تشویش اذهان عمومی” جمعاً به ۳۳ سال حبس و تحمل ۱۴۸ ضربه شلاق محکوم شده است.

 جامعه بین‌المللی حقوق بشر در آلمان او را زنی توصیف می‌کند که مرعوب تهدیدها، بدرفتاری‌ها و دستگیری‌های مداوم نشده و در زندان نیز به تلاش‌های مدنی خود ادامه داده است.  نسرین ستوده از جمله در بهار ۲۰۲۰ با اعتصاب غذای یک هفته‌ای، خواستار آزادی کلیه زندانیان سیاسی در ایران در پی بحران کرونا شد. ستوده که مادر دو فرزند و عضو هیات امنای IGFM است، در سال ۲۰۱۲ جایزه حقوق بشری پارلمان اروپا را دریافت کرده است. 

مارتا سانچز از اعضای “جنبش زنان سفیدپوش” در کوبا، از بهار ۲۰۱۸ در زندان به سر می‌برد. او که مادر چهار فرزند است، به اتهام اخلال در نظم اجتماعی و نافرمانی به چهارسال و نیم زندان محکوم شده است. اعضای این جنبش که در سال ۲۰۰۳ و در واکنش به بازداشت ۷۵ کنشگر و روزنامه‌نگار مستقل پایه‌گذاری شد. همسران، خواهران و مادران زندانیان سیاسی هستند. آنها لباس‌های یکدست سفید می‌پوشند و روزهای یکشنبه در اطراف کلیساهای شهرهای مختلف با عکس‌های عزیزان‌شان و شاخه‌ای گلایل، راهپیمایی یا تحصن می‌کنند. پارلمان اروپا، جایزه حقوق بشری ساخاروف را در سال ۲۰۰۵ به “جنبش زنان سفیدپوش” کوبا اهدا کرد. تظاهرات آنها همیشه با حمله گروه‌های فشار روبرو می‌شود. 

نرگس محمدی، نایب رئیس و سخنگوی کانون مدافعان حقوق بشر ایران نیز که دو فرزند دارد، از پنج سال قبل در زندان به سر می‌برد. او به ۱۶ سال زندان محکوم شده؛ شش سال به دلیل تبلیغ علیه نظام و ۱۰ سال به خاطر فعالیت در “کمپین گام به گام تا لغو مجازات اعدام”. او که از اردیبهشت ۹۴ در اوین محبوس بود، دی ماه ۹۸ با خشونت و زور به زندان زنجال منتقل شد.

خانم محمدی به آمبولی ریه و فلج عضلانی مبتلاست و مقامات قضایی به نامه‌های خانواده‌اش برای مرخصی در دوران کرونا پاسخی نداده‌اند. او چند ماه است از تماس تلفنی با فرزندانش نیز محروم شده است. دختر و پسر او پس از زندانی شدن مادر به پدرشان در فرانسه ملحق شده‌اند. تقی رحمانی، فعال سیاسی که خود ۱۴ سال در زندان‌های جمهوری اسلامی بوده، هشت سال است همسرش را ندیده است. 

جامعه بین‌المللی حقوق بشر در آلمان، دو ماه قبل نیز تجمعی اعتراضی در مقابل کنسولگری ایران در فرانکفورت، با فراخوان آزادی همه زندانیان سیاسی به ویژه زندانیان سیاسی زن برگزار کرد. این سازمان موفق شده بیش از ۱۰۰ سیاستمدار در پارلمان آلمان، پارلمان اتحادیه اروپا، مجالس ایالتی آلمان و همینطور افرادی از اعضای دولت آلمان را به سمت خود جذب کند تا همراه با آن در حمایت از زندانیان سیاسی در ایران مشارکت کنند.دویچه وله