محیط‌زیست و حکومت فاجعه – کاظم نیکخواه

مندرج در ژورنال شماره ۷۵۰ (لینک به فایل پی دی اف نشریه ژورنال برای پیاده کردن روی تلفن همراه)

پنجم ژوئن برابر ۱۶ خرداد روز جهانی محیط‌زیست است. در این روز مهم‌ترین خبر محیط زیستی در ایران آتش‌سوزی جنگل‌ها است. در واقع محیط‌زیست نیز یکی از قربانیان حکومت است. نابودسازی جنگل‌ها، تخریب منابع آبی، آلوده‌سازی مداوم هوا، نابودی خاک و زمین‌های کشاورزی، نابودسازی حیات‌وحش، و بسیاری جنبه‌های دیگر به حد فاجعه رسیده و متخصصان محیط‌زیست مدام هشدار می‌دهند. اما به‌جای اقدامی برای مقابله با فجایع، خود این متخصصان زندانی و شکنجه می‌شوند و حتی به قتل می‌رسند.

در روزهای اخیر آتش‌سوزی جنگل‌ها صدها هکتار جنگل را نابود کرد. می‌گویند علت گرما و خشکی هواست. اما علت اصلی حکومتی است که قاتل جنگل‌ها و هوا و آب است. محیط‌زیست در همه جای دنیا به دلیل استفاده از سوخت‌های فسیلی و غیره در حال تخریب است. دولت‌های مختلف زیر فشار جنبش مردمی، اقداماتی از قبیل سرمایه‌گذاری روی استفاده از انرژی‌های بازیاب شونده و سالم نظیر انرژی خورشیدی و باد و ماشین‌های برقی و غیره و محدودکردن سوخت‌های فسیلی سرمایه‌گذاری می‌کنند. اما در ایران روند عکس این است. مدافعان محیط‌زیست زندانی می‌شوند، و سرمایه‌گذاری‌ها در حوزه‌هایی است که بیشترین نابودسازی زیست‌محیطی را به دنبال دارد نظیر استفاده گسترده از سوخت مازوت و سوخت‌های فسیلی و امثال آن، سد سازی‌های بی‌رویه و سیاست‌های مخرب آبی برای به کار انداختن مراکز هسته‌ای و کارخانجات تسلیحاتی، قطع مداوم جنگل‌ها، و هزاران اقدام مخرب دیگر که نابودی رودها و دریاچه‌ها و تالاب‌ها و آلودگی فاجعه‌بار هوا و آب را به دنبال دارد. برای نمونه بحران کم‌آبی باعث شده در سال‌های اخیر شماری از شهرها و روستاهای ایران را برای روزها یا هفته‌های متوالی از دسترسی به آب لوله‌کشی محروم کرده است. علاوه بر این بحران‌ها، هشدارها درباره گستردگی فرونشست زمین در ایران و تبعات آن ادامه دارد. اوایل اردیبهشت امسال مرکز تحقیقات وزارت راه و شهرسازی هشدار داد ۴۹ درصد جمعیت ایران روی گستره‌های فرونشست و مجاور آن سکونت دارند. کارشناسان هشدار می‌دهند که بهره‌برداری بی‌رویه از منابع آب تمامی کشور را در مرحله فوق‌بحرانی قرار داده و اکنون پدیده فرونشست، تبدیل به “تهدیدی سرزمینی برای ایران” شده است.

نتیجه اینکه نجات محیط‌زیست نیز در گرو سرنگونی حکومت اسلامی است. مردم خود این را به‌خوبی می‌دانند و برای آن دارند مبارزه و انقلاب می‌کنند.