روزنه rowzane خبری – تحلیلی
پیشنهاد دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، برای انتقال گسترده فلسطینی‌های ساکن نوار غزه به اردن و مصر با واکنش منفی گسترده در منطقه مواجه شده است. رهبران فلسطینی و مقامات کشورهای عربی این طرح را رد کرده و آن را تهدیدی برای حقوق فلسطینیان دانسته‌اند.
ترامپ روز شنبه ۲۵ ژانویە در گفتگو با خبرنگاران اعلام کرد که با پادشاه اردن درباره انتقال فلسطینی‌ها از غزه صحبت کرده و قصد دارد موضوع مشابهی را با رئیس جمهور مصر مطرح کند. او نوار غزه را “یک مکان تخریب شده” توصیف کرد و گفت: «مردم در آنجا در حال مرگ هستند. من ترجیح می‌دهم با برخی از کشورهای عربی همکاری کنم تا در مکانی دیگر برای آنها مسکن بسازیم تا شاید بتوانند در صلح زندگی کنند.»
این اظهارات ترامپ با واکنش‌های تندی در منطقه روبرو شد. محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی، این طرح را “اخراج اجباری” خواند و تاکید کرد که مردم فلسطینی سرزمین خود را ترک نخواهند کرد. دفتر محمود عباس در بیانیه‌ای اعلام کرد: «مردم ما این سرزمین را ترک نخواهند کرد. ما نسبت به پیامدهای چنین سیاست خطرناک اسرائیلی که به قطع ارتباط نوار غزه و آوارگی مردم آن منجر می‌شود، هشدار می‌دهیم.»
گروه تروریستی حماس نیز که کنترل نوار غزه را در دست دارد، به شدت با این پیشنهاد مخالفت کرد. بسام نعیم، عضو دفتر سیاسی حماس گفت: «مردم ما هیچ پیشنهاد یا راه حلی را نمی‌پذیرند، حتی اگر با نیت خیر و تحت عنوان بازسازی مطرح شود.» او افزود که فلسطینی‌ها همانطور که در طول دهه‌های گذشته در برابر طرح‌های مشابه ایستادگی کرده‌اند، این بار نیز مقاومت خواهند کرد.
در همین حال گروه تروریستی جهاد اسلامی نیز پیشنهاد ترامپ را محکوم کرد و آن را “تشویق به جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت از طریق اجبار مردم ما به ترک سرزمین‌شان” توصیف کرد.
واکنش‌ها به این طرح تنها محدود به گروه‌های فلسطینی نبود. وزارت خارجه اردن اعلام کرد که این کشور با هرگونه جابجایی اجباری جمعیت مخالف است.مصر نیز که پیش از این نسبت به طرح‌های مشابه هشدار داده بود، موضع مشابهی اتخاذ کرد. عبدالفتاح السیسی، رئیس جمهور مصر، پیشتر گفته بود که جابجایی فلسطینی‌ها به سینا می‌تواند به سرنوشت مشابهی برای فلسطینی‌های کرانه باختری و اخراج آنها به اردن منجر شود.
این پیشنهاد ترامپ در حالی مطرح می‌شود که نوار غزه پس از ماه‌ها درگیری شدید با اسرائیل، در وضعیت بحرانی قرار دارد. بر اساس گزارش‌های سازمان ملل، حدود ۶۰ درصد ساختمان‌های غزه از جمله زیرساخت‌های حیاتی مانند مدارس و بیمارستان‌ها آسیب دیده یا تخریب شده‌اند. حدود ۹۰ درصد از جمعیت ۲.۳ میلیون نفری غزه آواره شده‌اند و بسیاری از آنها مجبور به جابجایی‌های مکرر شده‌اند.
طرح ترامپ همچنین با سیاست‌های سنتی آمریکا در قبال مناقشه اسرائیل و فلسطین در تضاد است. دولت‌های پیشین آمریکا همواره از راه حل دو کشوری حمایت کرده بودند، اما به نظر می‌رسد ترامپ با این پیشنهاد، رویکرد متفاوتی را در پیش گرفته است.
در هفته‌های اخیر، تلاش‌های بین‌المللی برایبرقراری آتش‌بس پایدار در غزه ادامه داشته است. هفته گذشته، پس از ماه‌ها میانجی‌گری و مذاکره، آتش‌بسی موقت میان اسرائیل و حماس به امضا رسید که منجر به آزادی تعدادی از گروگان‌های اسرائیلی و زندانیان فلسطینی شد. با این حال، وضعیت در منطقه همچنان شکننده است و نگرانی‌ها درباره احتمال از سرگیری درگیری‌ها ادامه دارد.
کارشناسان هشدار می‌دهند که طرح‌هایی مانند پیشنهاد ترامپ می‌تواند به تشدید تنش‌ها در منطقه منجر شود و روند صلح را با چالش‌های جدی مواجه کند. آنها تاکید می‌کنند که راه حل پایدار برای بحران غزه باید بر اساس حقوق بین‌الملل و با در نظر گرفتن حقوق و خواسته‌های مشروع فلسطینیان باشد.
ضدحملات سنگین اسرائيل
در پی حمله تروریستی غافلگیرکننده حماس به خاک اسرائيل، این کشور نیز غزه را زیر آتش نیروی هوایی خود گرفته است. حماس که کنترل نوار غزه را به دست دارد از سوی اتحادیه اروپا، آمریکا و برخی از دیگر کشورها گروهی تروریستی تلقی می‌شود. دوشنبه ۹ اکتبر بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل گفت: «آن‌چه در روزهای آینده با دشمنان خود خواهیم کرد برای نسل‌ها در میان آنها طنین‌انداز خواهد بود.»
ویرانی‌های گسترده در غزه
به گفته دفتر هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل متحد (OCHA)، حدود ۸۰۰ ساختمان کاملا تخریب شده و ۵ هزار ساختمان نیز به شدت در حملات هوایی اسرائيل آسیب دیده است. گزارش شده که حدود ۴۰۰ هزار نفر از دسترسی به آب محروم شده‌اند.
در جست‌وجوی بازماندگان
ساختمان اردوگاه آوارگان جبالیا در شمال غزه در حمله هوایی اسرائيل ویران شده و امدادگران تلاش دارند، بازماندگان را نجات بدهند. طبق آماری که پنج‌شنبه ۱۲ اکتبر (۲۰ مهر) انتشار یافت، شمار کل قربانیان دو طرف از دوهزار و ۵۰۰ نفر گذشته است. تعداد قربانیان طرف اسرائيلی دست کم یک‌هزار و ۲۰۰ نفر گزارش شده و در طرف فلسطینی نیز دست کم یک‌هزار و ۳۰۰ نفر کشته شده‌اند. هزاران نفر مجروح شده‌اند.
شیون زنان
اجساد را سوار وانت می‌کنند و زنی فلسطینی شیون می‌کند. طبق آمار ارائه‌شده از سوی مقام‌های بهداشتی غزه، بیش از ۱۴۰ کودک و ۱۰۰ زن در غزه کشته شده‌اند.
غزه مسدود شده است
فلسطینی‌ها در یک مینی‌بوس قدیمی در تلاش گریز از حملات هوایی تلافی‌جویانه اسرائيل هستند. طبق گزارش سازمان ملل، بیش از ۱۸۷هزار نفر در غزه آواره شده‌اند. ۱۳۷هزار نفر در مدارس سازمان ملل و ۴۰هزار نفر در خانه‌هایی خصوصی پناه گرفته‌اند. ترک نوار غزه ممکن نیست. اسرائيل این قلمرو را مسدود کرده و گذرگاه مصر را نیز بسته است.
ارتش اسرائيل کنترل مرز نوار غزه را در دست گرفت
واحدهای نظامی اسرائيل در حال گشت‌زنی در مرز اسرائيل و غزه هستند. شمار زیادی از نیروهای حماس در هفتم اکتبر استحکامات مرزی اسرائيل را در نقاطی شکسته و بعد از ورود به این کشور دست به عملیاتی تروریستی زدند که عمده قربانیان آن غیرنظامیان بوده‌اند. اسرائيل حصار مرزی غزه را در سال ۱۹۹۴ ساخت. در مرز غزه با مصر نیز حصاری طولانی کشیده شده است.
نیروهای اسرائيلی در مرز غزه
۳۰۰ هزار نیروی ذخیره اسرائيلی بسیج شده‌اند. ساکنان غزه بیم دارند که اسرائيل دست به عملیات زمینی بزند. خودروهای زرهی و تجهیزات نظامی اسرائيل روانه مرز غزه شده و شهرک‌های اسرائيلی هم‌مرز با غزه تقریبا به طول کامل تخلیه شده‌اند.
فاجعه انسانی در انتظار غزه
جان ایگلند، دبیرکل شورای پناهندگان نروژ (NRC) در گفت‌وگو با شبکه “سی‌ان‌ان” هشدار داده که فاجعه‌ای انسانی در انتظار غزه است: «به عنوان مثال، اگر بچه‌ها در بیمارستان‌ها به دلیل کمبود برق گرسنگی بکشند و بمیرند این جنایت جنگی محسوب خواهد شد.»
یحیی سنوار، رئیس دفتر سیاسی حماس در غزه
یحیی سنوار از سال ۲۰۱۷ رهبری گروه تروریستی حماس در غزه را بر عهده دارد. او از طراحان حمله هفتم اکتبر به اسرائيل به شمار می‌رود. از سنوار که در اردوگاه آوارگان در غزه بزرگ شده، نقل شده که گفته است: «ما ترجیح می‌دهیم شهید بشویم، به جای این که بر اثر ظلم و حقارت بمیریم.»
بالا رفتن تنش‌ها
سخنگوی حماس به خبرگزاری‌ها گفته است، هر بار که اسرائيل غزه را بدون هشدار قبلی بمباران کند یک گروگان اسرائيلی کشته می‌شود. الی کوهن، وزیر خارجه اسرائيل هشدار داده که چنین اعمالی بخشوده نخواهد شد. حماس در حمله خود به اسرائیل ده‌ها نفر را به گروگان گرفت.
دویچه وله
