مسکن‌مهر خسارت بیمه زلزله‌زدگان کرمانشاه را نمی دهد

ایرنا- بیش از 70 روز از زلزله مهیب کرمانشاه گذشته اما چشم انتظاری مالکان مسکن مهر برای دریافت خسارت از بیمه ادامه دارد؛ مسئولان ‘بیمه آرمان’ وعده جدیدی برای پرداخت داده‌اند و همزمان استاندار کرمانشاه تهدید به شکایت کرده است.

از همان آغاز بکار طرح ساخت مسکن مهر، بانک مسکن به فکر بیمه تسهیلاتی افتاد که به متقاضیان این طرح داد تا اگر واحدهای مسکن مهر دچار حادثه شدند، بیمه به داد وام گیرنده‌ها و طبعا سرمایه بانک برسد.
گرچه کمتر از 12 درصد ساختمان‌های کشور بیمه آتش ‌سوزی و کمتر از هفت درصد آنها بیمه زلزله دارند اما واحدهای مسکن مهر همگی ‘بیمه حوادث غیرمترقبه’ هستند؛ بیمه‌ای که زلزله‌زدگان کرمانشاهی امیدوارند به دادشان برسد.

**تهدید به شکایت
هنوز داد اعتراض و انتقاد استاندار و زلزله زدگان کرمانشاه از کم ‌کاری و سختگیری بانک‌ها در پرداخت تسهیلات بازسازی بلند است که بدحسابی بیمه‌ها هم داغ مضاعفی بر دل آنان گذاشته است.
حدود 12 درصد از 90 هزار واحد مسکونی آسیب دیده در زلزله 7.3 ریشتری کرمانشاه، مسکن مهر هستند که پرونده های بیمه آنها هنوز در پیچ و خم های ‘بیمه آرمان’ گیر کرده است.
آرمان اصلی ترین شرکتی است که بانک مسکن برای بیمه کردن تسهیلات مسکن مهر انتخاب کرده اما اکنون، صدای اعتراض مدیران این بانک را هم در آورده و آنان معتقدند که این بیمه در حال ‘وقت تلف کردن’ است.
اکنون 70 روز از زلزله مهیب کرمانشاه گذشت اما چشم انتظاری مالکان مسکن مهر برای دریافت خسارت از بیمه ادامه دارد؛ مسئولان بیمه آرمان وعده جدیدی برای پرداخت داده اند و همزمان استاندار کرمانشاه تهدید به شکایت کرده است.
هوشنگ بازوند انتقادهای خود در این زمینه را از اواخر دی ماه علنی کرد اما ابتدا لحن ملایم تری داشت.
استاندار کرمانشاه وقتی دید از اقدام عملی خبری نیست، روز 30 دی گفت: مردم به اندازه کافی تحت فشار هستند، درست نیست که شرکت های بیمه ها با اعصاب مردم بازی کنند.
او تهدید کرد که ‘اگر شرکت های بیمه تعلل و کوتاهی کنند از آنها رسما شکایت و آنها را دادگاهی می کنیم و با هیچ‌ کس مماشات نمی‌کنیم.’
احمد صفری، رئیس مجمع نمایندگان استان کرمانشاه هم روز دوم بهمن در نشست شورای اداری استان تاکید کرد: خسارت بیمه واحدهای مسکن مهر بعد از حدود 70 روز از زلزله 21 آبان هنوز پرداخت نشده است و مردم بشدت از این موضوع ناراضی اند.
در همین نشست، محمدرضا عارف، رئیس فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی که روز دوشنبه ( 2 بهمن) برای بازدید از مناطق زلزله زده به کرمانشاه سفر کرده بود، گفت: خسارت بیمه واحدهای مسکن مهر تخریب شده در استان کرمانشاه پرداخت نشده و بیمه مسئول آن که من اسمش را نمی آورم، به تعهداتش عمل نکرده است.

**روال پرداخت خسارت چگونه است؟
روال پرداخت خسارت بیمه واحدهای آسیب دیده مسکن مهر به این صورت است که ابتدا باید مالکان واحدهای آسیب دیده با مدارک لازم به شعب بانک مسکن مراجعه کنند، در مرحله بعد بانک مسکن گزارش ها را بررسی، جمع بندی و برای بیمه ارسال می کند سپس کارشناسان بیمه باید به واحدهای خسارت دیده مراجعه و ضمن تصویربرداری، ارزیابی خسارت کنند.
در نهایت با بررسی و جمع بندی این کارشناسی‌ها، میزان پرداخت خسارت به تفکیک هر یک از واحدها در قالب یک فایل اکسل برای بانک مسکن ارسال می شود تا از محل پولی که بیمه پیش‌تر به این بانک واریز کرده، خسارت مالکان مسکن مهر پرداخت شود.
خبرنگار ایرنا برای شفاف سازی در باره گیر این روند شفاف به سراغ مسئولان بانک مسکن و بیمه آرمان رفت.

**آرمان شیطنت می کند
حسن ریحانی پور، مدیر شعب بانک مسکن استان کرمانشاه در گفت و گو با ایرنا تاکید کرد که این بانک از 30 آبان ارسال گزارش واحدهای خسارت دیده مسکن مهر به بیمه آرمان را آغاز کرده است.
به گفته او، در مجموع تا اول بهمن گزارش خسارت 10 هزار و 255 واحد ارسال شده اما بیمه آرمان تاکنون هیچ اقدامی برای پرداخت خسارت ها انجام نداده است.
البته مسئولان بیمه آرمان تاکید دارند که 12 میلیارد تومان به حساب بانک مسکن واریز کرده اند.
روابط عمومی بیمه آرمان روز 30 دی اعلام کرد: بیمه آرمان براساس تعهداتی که در پوشش بیم مسکن مهر کرمانشاه بر عهده دارد، با توجه به شرایط ویژه منطقه و تأکید مسئولان از جمله نهاد ناظر مبنی بر بررسی و پرداخت سریع خسارت آسیب دیدگان حادثه، از تشریفات قانونی معمول صرف نظر کرده و با هدف تسریع در روند عملیات بازسازی واحدهای تخریب شده، علی الحساب 12 میلیارد تومان در اختیار بانک مسکن (بیمه گذار اصلی) قرار داده است.
به باور ریحانی پور اما، این رفتار مسئولان بیمه آرمان نوعی ‘بازی و شیطنت’ است زیرا ‘این مبلغ 12 میلیارد تومان، بین بانک مسکن و بیمه آرمان تهاتر شده و در عمل پولی واریز نشده اما موضوع مهمتر این است که تا وقتی لیست پرداخت خسارت از سوی بیمه به ما ارسال نشود، بانک امکان پرداخت به مالکان خسارت دیده را ندارد و نمی تواند با مبلغ موردنظر کاری کند.’
عبدالرضا غفوری، مدیر امور مسکن اداره کل راه و شهرسازی استان کرمانشاه هم به ایرنا گفت: تعلل و کوتاهی در پرداخت خسارت بیمه از سوی بیمه آرمان است و مشکلی متوجه بانک مسکن نیست.

**تا آخر بهمن همه را تسویه می کنیم
توضیحات معاون فنی بیمه آرمان البته متفاوت است؛ مصطفی شمس در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: تاکنون بانک مسکن 9 هزار و 100 پرونده (بیش از 10 هزار واحد) برای ما ارسال کرده که متاسفانه این گزارش خسارت ها هم به صورت تدریجی و نه یکجا بوده است.
‘حجم بالای کار و تعداد زیاد پرونده ها و همچنین اعلام تدریجی آنها از سوی بانک مسکن’ مهمترین دلایل شمس برای تاخیر در پرداخت خسارت مالکان مسکن مهر است.
او تاکید دارد که ‘تاکنون هشت هزار مورد از این اعلام خسارت ها توسط کارشناسان بیمه آرمان بازدید و ارزیابی و حواله چهار هزار فقره هم صادر و به بانک مسکن ارسال شده است که مانعی برای پرداخت خسارت به مالکان این واحدها وجود ندارد.’
معاون فنی بیمه آرمان وعده داد که حتما ‘تا پایان بهمن ماه’ به تمام گزارش‌هایی که بانک مسکن تاکنون ارسال کرده، رسیدگی و خسارت مالکان مسکن مهر کرمانشاه را پرداخت می کنیم.
او البته گفت: پس از بازدید کارشناس های ما مشخص شده که حدود 2 هزار و 500 واحدی که گزارش خسارت داشته اند، آسیبی جز ترک مویرگی در کار نبوده است؛ بنابراین تنها به حدود هفت هزار و 500 واحد، خسارت بیمه پرداخت می شود.
شمس برآورد کرد: مجموع خسارت پرداختی به مالکان خسارت دیده حدود 30 میلیارد تومان است.
یکی دیگر از مشکلاتی که شمس به آن اشاره کرد، این است که برخی مالکان واحدهای مسکن مهر با تصور اینکه بیمه ای در کار نیست، با مراجعه به سایر بیمه ها اقدام به بیمه کردن واحد مسکونی خود کرده اند و در همان روزهای نخست پس از زلزله، خسارت خود را از آن بیمه دریافت کرده‌اند؛ همین موضوع باعث بررسی بیشتر و کندی کارهای ما شده زیرا نباید به این مالک ها 2 بار خسارت بیمه پرداخت شود.

**اختلاف بر سر دریافت لیست پرداخت
مدیر شعب بانک مسکن استان کرمانشاه اظهارات شمس را کاملا رد و تاکید کرد: تاکنون هیچ لیستی برای پرداخت از سوی بیمه آرمان به بانک مسکن نرسیده است.
ریحانی پور همچنین در واکنش به موضوع اعلام تدریجی خسارت ها به بیمه گفت: ما روز 30 آبان گزارش خسارت بلوک مسکن مهر 569 واحدی شیرودی در شهر سرپل ذهاب را به بیمه آرمان ارسال کردیم و این گزارش ها تا پایانی آذرماه به بیش از شش هزار واحد رسید.
او گفت: اگر بیمه آرمان مدعی است که برخی گزارش ها دیر بدستش رسیده، دست کم چرا لیست پرداخت خسارت مسکن مهر شیرودی سرپل را ارسال نکرده است؟
آنچنان که ریحانی پور بیان کرد: حتی در صورت ارسال لیست خسارت و آغاز پرداخت آنها، ممکن است عده ای از مالکان مسکن مهر نسبت به میزان خسارت پرداختی معترض باشند که برای رسیدگی به آن دوباره باید مراحل اولیه تکرار و ارزیابی مجدد صورت گیرد.
او گفت: وقتی خان اول و مرحله نخست پرداخت ها در بیمه آرمان اینقدر طولانی شده است، مشخص نیست که در صورت اعتراض مالکان به مبلغ خسارت، چند ماه دیگر باید منتظر جواب بمانند.
معاون فنی بیمه آرمان البته در تماس مجدد با ایرنا گفت: ارسال لیست پرداخت ها به بانک مسکن قطعی است و ظاهرا نماینده این بانک دیر متوجه ارسال این لیست شده و در تماسی که روز سوم بهمن با او داشتم، دریافت لیست پرداخت را تایید کرد.

**توافق بر سقف خسارت پرداختی
یکی دیگر از اختلافات بانک مسکن و بیمه آرمان، بر سر نحوه محاسبه میزان خسارت پرداختی به مالکان مسکن مهر است.
علیرضا بیانیان، مدیرعامل شرکت بیمه آرمان پیش‌تر گفته بود: این بیمه مسئول مانده بدهی تسهیلات است و بر این اساس خسارات ناشی از حوادث غیرمترقبه را پرداخت خواهد کرد؛ مثلا اگر سه میلیون تومان از اقساط تسهیلات 15 میلیون تومانی پرداخت‌ شده باشد، تعهد بیمه‌گر 12 میلیون تومان است.
البته با رایزنی مدیران استان کرمانشاه و بانک مسکن، بیمه آرمان از این نظر کوتاه آمد و به گفته شمس، ملاک محاسبه سقف بیمه پرداختی همان 120 درصد ذکر شده در توافقنامه است؛ یعنی اگر مالک مسکن مهر 15 میلیون تومان تسهیلات گرفته باشد، سقف خسارت پرداختی برای او 18 میلیون تومان در نظر گرفته می شود.

**آمار تخریب ها
تعداد کل واحدهای مسکن مهر استان کرمانشاه 50 هزار و 300 واحد است که تاکنون حدود 38 هزار واحد آن تحویل متقاضیان شده است.
آمارها متفاوت است اما حدود 25 درصد از واحدهای مسکن مهر استان کرمانشاه در زلزله آسیب جزئی و کلی دیده اند که البته بیشتر خسارت ها در شهرستان سرپل ذهاب است.
در این شهرستان 2 پروژه 200 واحدی و 576 واحدی توسط تعاونی‌های مسکن مهر ساخته شده که به گفته احمد اصغری مهرآبادی، قائم‌ مقام وزیر راه و شهرسازی در طرح مسکن مهر، ‘طرح اول در زلزله 21 آبان آسیبی ندید و پروژه دوم با 24 بلوک از نظر سازه‌ای سالم است و حتی یک سقف آن نیز فرو نریخته اما دیوارهای جانبی بلوک‌ها به خصوص در طبقات پایین با توجه به شدت زلزله 7.3 ریشتری تخریب شده است.’
غیر از واحدهای مسکن مهر، بخش زیادی از ساختمان های شخصی ساز هم تخریب شده یا خسارت دیده اند که تعدادی از آنها بیمه شرکت های مختلفی بوده اند؛ شرکت هایی که برخی از آنها خوش حساب از آب در نیامدند.
زمین لرزه 7.3 ریشتری 21 آبان در 11 کیلومتری بخش ازگله، 32 کیلومتری شهرستان سرپل ذهاب در غرب کرمانشاه 620 کشته و 12 هزار و 386 مصدوم داشته است.
این زلزله به 10 شهرستان و یک هزار و 930 روستای استان کرمانشاه خسارت وارد کرد و براساس ارزیابی های صورت گرفته حدود 90 هزار واحد مسکونی شهری و روستایی نیز آسیب کلی و جزئی دیده است.