نشست شورای امنیت در مورد اعتراضات در ایران

سوال از شیوا محبوبی

انترناسیونال:‌ نشست غیر رسمی شورای امنیت سازمان ملل برای بررسی اعتراضات سراسری در ایران، چهارشنبه ۱۱ آبان در مقر سازمان ملل در نیویورک برگزار شد. بنظر شما اهمیت این نشست چیست؟

شیوا محبوبی: این نشست در شرایط کنونی ایران از اهمیت زیادی می‌تواند برخوردار باشد. این اولین نشست  در این سطح در رابطه با ایران بود که مشخصا  و در جزئیات به اعتراضات در ایران و سرکوب توسط رژیم پرداخت. در این نشست  نمایندگان و شرکت کنندگان به جوانب مختلف اعتراضات پرداختند. به نظر من نکات مهمی در سخنرانیها بود از جمله، اشاره به کشتار و سرکوب سیستماتیک نه تنها در طی اعتراضات اخیر بلکه در طول سال‌های گذشته، بی حقوقی و سرکوب زنان و همینطور موضوع حجاب و اینکه حجاب فرهنگ مردم در ایران نبوده است. لیندا توماس گرینفیلد سفیر آمریکا در سازمان ملل هم در صحبتهایش گفت که مهسا امینی تنها به جرم زن بودن کشته شد، و این واقعیتی است که تا حال دولت‌ها به زبان نیاورده اند.اما موضوع مهمی که  در این نشستتاکید خاصی روی آن نشد موضوع دهها هزار دستگیر شده در جریان اعتراضات اخیر است که جانشان در خطر است.

اهمیت این نشست علیرغم اینکه قدرت اجرایی ندارد، به طور مشخص و در قدم اول  دربرجسته کردن  اعتراضات و سرکوبها  در ایران، لابی کردن دولت‌ها و فشار یه سازمان ملل برای اتخاذ تصمیماتی جدی‌تر علیه رژیم اسلامی است و از این نظرنقش مهمی می‌تواند داشته باشد. اما طبعا تاثیر عملی و موثر  این جلسه به اقدامات بعدی دولت‌ها و سازمان ملل بستگی دارد.

در این  نشست تمامنمایندگان دولت‌های حاضر به جز روسیه و چین از اعتراضات مردم حمایت کردند. حمایت این دولت‌ها در ظرف سازمان ملل به عنوان مهم‌ترین  سازمان جهانی دولتها  و تشکیل چنین نشستی می‌تواند از جوانب مختلف به محکوم کردن رژیم و بایکوت جهانی اش کمک کند. یک جنبه تاثیراتاحتمالی آن می‌تواند تسریع تصویب قطعنامه هایی باشد که هر چند وقت یکبار علیه رژیم در مجمع سازمان ملل ارائه و تصویب میشود و نشستهایی  از این قبیل کمک میکند تعداد بیشتری از دولت‌ها در محکوم کردن رژیم همسو شوند. جنبه دیگر، تاثیر دولت‌هایی است که نه تنها عضو سازمان ملل  و شورای امنیت این سازمان هستند بلکه عضو اتحادیه اروپا نیز هستند و در اتحادیه اروپا نیز می‌توانند فشارهای بیشتری وارد کنند.  یک تاثیر  بسیار مهمبرجسته کردن وضعیت ایران در چنین نشستهایی میتواند کمک کند تافشار هر چه بیشتر به شورای حقوق بشر سازمان ملل برای ایجاد سازوکار مکانیسم تحقیقی مستقل ایجاد شود. این مکانیسم  تحقیقی مستقل در حال حاضر برای کشورهای میانمار و سوریه تشکیل شده است و  تشکیل آن برای ایران فشارها را بر رژیم بیشتر کرده و کمک میکند سندسازی جنایات رژیم و استفاده از آن برای پیگرد عاملین و آمرین کشتار و شکنجه مردم در ایران در سطح بین المللیبه پیش برده شود.

 در این جلسه جاوید رحمان، گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور حقوق بشر ایران نیز حضور داشت و بر این امر تاکید کرد. نکته مهمی که رحمان اشاره کرد این بود در حالی که در ایران هیچ راهی برای مجازات عاملین کشتار و شکنجه مردموجود ندارد، این مسئولیت به دوش سازمانهای بین المللی است که این امر را پیش ببرند.  همانطور که مطلع هستید پیشنهاد اخراج رژیم اسلامی از کمیسیون مقام زن سازمان ملل  به سازمان ارائه داده شده است و نشست یازدهم آبان همچنین می‌تواند به تسریع اخراج رژیم کمک کند.

هر نشستی که در سطح دولت‌ها و به منظور محکومیت  جنایات رژیم صورت بگیرد مهم  است چرا که در درجه اول خود این دولت‌ها را مجبور میکند دست به اقدام بزنند. شما نمیتوانید دولتی باشید که شدیدا یک رژیم را محکوم میکنید اما کاری در رابطه با همان رژیم انجام ندهید. این اعتراضات مستمرمردم در ایران  و فشار این اعتراضات است که توجه دنیا را جلب کرده و این دولت‌ها را مجبور به برگزاری این نوع  نشستهاو انتشار گزارشات میکند. به همان اندازه که این اعتراضات  و اعتصاباتو انقلاب در ایران وسیعتر و فراگیر تر شود، دولت‌ها و سازمانهای جهانیشان بیشتر مجبور می‌شوند  دست به اقدامات موثرتری جهت بایکوت رژیم  از جمله اخراج دیپلمات‌های از کشورهای غربی بزنند.