روزنه rowzane خبری – تحلیلی
ریتانیا، آلمان و فرانسه پیش‌نویس قطعنامه‌‌ای علیه ایران را برای رای‌گیری به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه کرده‌اند.
این سه کشور در بیانیه مشترکی که منتشر کرده‌اند همکاری ایران با آژانس را ناکافی دانستند و خواستار اقدامات فوری و بیشتر ایران شدند.
در بخشی از این بیانیه آمده است: «جای تعجب نیست که گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بار دیگر تأیید می‌کند که ایران به تشدید فعالیت‌های حساس مرتبط با گسترش سلاح‌های هسته‌ای ادامه می‌دهد و بیشتر از تعهدات خود در برجام فاصله می‌گیرد.»
«بخش زیادی از برنامه هسته‌ای ایران برای کشوری بدون برنامه سلاح هسته‌ای بی‌سابقه است.»
در این بیانیه همچنین گفته شده است که در مدت زمان گزارش، ایران به غنی‌سازی اورانیوم بسیار فراتر از تعهدات برجامی دست زده است.
این سه کشور گفته‌اند ایران اکنون «۳۰ برابر حد مجاز برجام» اورانیوم غنی شده دارد و ذخیره اورانیوم با غنای تا ۶۰ درصد آن به طور قابل توجهی «افزایش یافته است.»
بریتانیا، آلمان و فرانسه در بیانیه خود گفته‌اند همواره به دنبال راه حل دیپلماتیک برای حل بحران هسته‌ای ایران بوده‌اند؛ «در سال ۲۰۲۲ میلادی ایران دو بار نتیجه مذاکره‌ای که ایران را به پایبندی به برجام برمی‌گرداند، رد کرد و در عوض تصمیم گرفته است برنامه هسته‌ای خود را به سطح نگران‌کننده‌ای افزایش دهد و گسترش دهد.»
این سه کشور از ایران فورا خواسته‌اند اقداماتی را در دستور کار خود قرار دهد از جمله:
- از تشدید برنامه هسته‌ای خود دست بردارد و از تهدید به تولید سلاح‌های هسته‌ای خودداری کند.
- به حدود تعیین شده در برجام، به ویژه در مورد غنی‌سازی، بازگردد.
- تعهداتی که در مورد شفافیت پذیرفته است را اجرا کند و همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، از جمله اعمال دوباره همه تدابیر شفاف سازی که در فوریه ۲۰۲۱ متوقف کرد.
- اجرای مجدد و تصویب فوری پروتکل الحاقی و برقراری مجوز بازرسان با تجربه آژانس هم از دیگر درخواست‌های فوری این سه کشور بوده است.
نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در آژانس با انتشار بیانیه‌ای گفت پرسش‌های این نهاد از ایران بر اساس «اسناد ساختگی و اطلاعات جعلی» است که اسرائیل ارائه کرده است.
نماینده آمریکا در نشست امروز گفت ایران دو پیشنهاد احیای برجام را رد کرده است و خواستار شفافیت بیشتر در برنامه اتمی این کشور شد.
پیشتر اعلام شده بود که بریتانیا و فرانسه و آلمان متن این پیش‌نویس را در اختیار ۳۵ کشور عضو شورای حکام قرار داده‌اند. اما به گزارش خبرگزاری رویترز، سه کشور اروپایی این پیش‌نویس را برای رای‌گیری ثبت کرده‌اند.
شورای حکام آژانس از دیروز نشست خود که هر سه ماه یک بار برگزار می‌شود، را آغاز کرد.
نماینده ایالات متحده در آژانس در نشست امروز شورای حکام با انتقاد از نحوه همکاری ایران با آژانس گفت در سال ۲۰۲۲ «دوبار توافق‌های قابل اجرا» به ایران پیشنهاد شد که هر بار با «درخواست‌های غیرقابل قبول فراتر از برجام» آن را رد کرد.
آمریکا گفته است که ایران «اکنون اظهارات بی‌اساسی برای مخدوش کردن تاریخ می‌کند». نماینده ایران در آژانس امروز چند بار در اظهارات خود وضعیت کنونی را ناشی از خروج آمریکا از برجام عنوان کرده بود.
آمریکا در زمان ریاست جمهوری دونالد ترامپ از این توافق خارج شد و همه تحریم‌های ایران را دوباره به اجرا گذاشت.
تنش بر سر برنامه اتمی ایران در این دوره از نشست شورای حکام بیشتر از دوره های اخیر بوده است.
این نشست تا روز جمعه ادامه دارد و انتظار می رود رای‌گیری بر سر پیش‌نویس قطعنامه درباره ایران، در روز آخر انجام شود.
خبرگزاری رویترز گزارش داده است که پیش‌نویس قطعنامه قدرت‌های اروپایی بار دیگر ایران را تحت فشار قرار می‌دهد تا درباره آثار اورانیوم یافت شده در سایت‌های اعلام نشده اتمی آن کشور توضیح دهد.بی بی سی
