روزنه rowzane خبری – تحلیلی هشتمین جلسه محاکمه حمید نوری به اتهام قتل و جنایت جنگی روز پنجشنبه ۲۶ اوت/۴ شهریور، در استکهلم آغاز شده و ایرج مصداقی در جایگاه شاهد شرح داد که زندانیان چگونه متوجه هویت او شده بودند.
آقای نوری متهم است که به عنوان دادیار زندان گوهردشت با اسم مستعار حمید عباسی هنگام اعدام مخفیانه هزاران زندانی سیاسی در کشتار ۶۷ نقش داشته است.
او این اتهام‌ها را رد کرده است.
ایرج مصداقی، زندانی سیاسی سابق، در دادگاه شهادت داد که یک زندانی دیگر هنگام کتک خوردن از حمید نوری متوجه هویت واقعی او شد.
به گفته زندانیان سیاسی پیشین و شاهدان، دادگاه حمید نوری در زندان با نام مستعار عباسی شناخته می‌شد.
آقای مصداقی اولین بار نام کامل حمید نوری را در کتاب خاطرات خود بازتاب داده بود.
آقای مصداقی به دادگاه گفت نزدیک به یک سال پس از اعدام‌ها، در خرداد ۱۳۶۸ و پس از مرگ آیت‌الله روح‌الله خمینی، تلویزیون شعری از آقای خمینی می‌خواند که زندانی دیگری به نام مهدی اسحاقی آن را مسخره کرد.
به گفته آقای مصداقی زندانی دیگری آقای اسحاقی را به زندانبانان لو داد و آنها با او برخورد کردند.
آقای مصداقی به دادگاه گفت: “حمید نوری آمد پشت بند. مهدی را به شدت ضرب و شتم کرد. مهدی بعدا برایم تعریف کرد وقتی او را می‌زد کارت شناسایی‌اش افتاد. مهدی از زیر چشم‌بند می‌خواند و می‌بیند اسمش نوری است.”
آقای مصداقی گفت حمید نوری آقای اسحاقی را به مدت پنج ماه به انفرادی فرستاد.
او گفت که پس از پایان انفرادی، آقای اسحاقی به آقای مصداقی گفت: “ایرج می‌دانی عباسی اسمش چیست؟ اسمش حمید نوری است. وقتی مرا می زد کارتش افتاد و اسمش را دیدم که حمید نوری است.”
ایرج مصداقی با اشاره به متهم در دادگاه گفت: “حمید عباسی که اسم اصلی او حمید نوری است، همین شخصی که اینجا است.”
در اسناد به دست آمده از گوشی موبایل حمید نوری او در بسیاری از مواقع با عنوان “نوری- عباسی” زیر پیام‌ها را امضا کرده است.
تا کنون وکلای حمید نوری اظهار کرده‌اند که او در آن زمان در زندان اوین فعالیت می‌کرده و تنها برای کارهای اداری به گوهردشت رفت و آمد داشته و با زندانیان مواجه نشده است.
علاوه بر این، وکیل حمید نوری اعلام کرد او در دوره اعدام‌ها یعنی فاصله مرداد و شهریور سال ۱۳۶۷ به خاطر تولد فرزندش به مرخصی رفته بود.
ایران تریبونال، نهاد زندانیان سیاسی دهه شصت، بازماندگان کشته‌شدگان و فعالان مدنی، جریان محاکمه را در شبکه‌های اجتماعی “دیدبان ایران” به طور زنده پخش می‌کند.
‘کاوه نصاری را با وجود فراموشی کامل و بر دوش یک زندانی دیگر برای اعدام بردند’
ایرج مصداقی همچنین به پرسش‌های دادستان درباره روزهای اعدام جواب داد.
او گفت چند روز قبل از موج اعدام‌ها همه تماس‌ها با بیرون زندان قطع شده و زندانیان به تلویزیون و روزنامه دسترسی نداشتند.
آقای مصداقی از هم‌بندی‌های خود که اعدام شده‌اند نام برد و روند دادگاه‌های مخفیانه را شرح داد.
او ماجرای یک زندانی سیاسی به نام کاوه نصاری را تعریف کرد که به صرع مبتلا بود و به واسطه ضربه مغزی حافظه‌اش را از دست داده بود.
آقای مصداقی گفت این زندانی در حالی که تشنج کرده بود و نمی‌توانست درست راه برود بر دوش یک زندانی محکوم به اعدام دیگر برای اجرای حکم برده شد.
در تابستان ۱۳۶۷ هزاران زندانی سیاسی با دستور آیت‌الله روح‌الله خمینی به طور مخفیانه اعدام شدند. خانواده‌های برخی از این زندانیان ماه‌ها خبری از سرنوشت آنان نداشتند.
برخی از اعدام‌شدگان در گورهای جمعی بی نام و نشان در خاوران، در جنوب تهران دفن شده‌اند.
بسیاری از اعدام‌شدگان اعضای سازمان مجاهدین خلق بودند، هرچند بسیاری از چپگرایان نیز در این جریان اعدام شدند.
ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور کنونی ایران، یکی از مقام‌های قضایی ارشد مسئول در اعدام‌ها بود. صدای جلسه آقای رئیسی و دیگران با آیت‌الله منتظری درباره این اعدام‌ها منتشر شده که آقای منتظری در آن می‌گوید: “شما را در آینده جزو جنایتکاران در تاریخ می‌نویسند.”بی بی سی
*******************
| گزارش هفتمین جلسه محاکمه حمید نوری پنجشنبه, ۴ام شهریور, ۱۴۰۰ |
 اشتراک گذاریدر هفتمین روز دادگاه حمید نوری، ایرج مصداقی، از شاهدان و شاکیان این پرونده، گفت که ابراهیم رئیسی نقش مهمی در اعدام زندانیان کرج داشته و بازجو و دادستان کرج بوده است.هفتمین روز دادگاه حمید نوری، متهم به مشارکت در اعدام‌های تابستان ۱۳۶۷، که روز چهارشنبه سوم شهریور برگزار شد، به بخش دوم شهادت ایرج مصداقی، زندانی سیاسی زندان گوهردشت کرج در زمان وقوع اعدام‌ها و نخستین شاهد و شاکی این پرونده اختصاص داشت.آقای مصداقی مشاهدات و تجربه خود را در مورد اعدام‌ها در فاصله زمانی هشت تا ۲۲ مرداد ۶۷ با توضیح دقیق رویدادها و اعلام اسامی اعدام‌شدگان برای دادگاه توضیح داد.ایرج مصداقی در صحن دادگاه اسامی مسعود کوباری، رامین قاسمی، سیدحسین سبحانی، رضا زند، مهران هویدا، اصغر مسجدی، منصور قهرمانی را به عنوان نخستین اعدامیان در هشتم مرداد ۱۳۶۷ اعلام کرد و گفت که آنها کسانی بودند که از بندها خارج شدند و دیگر بازنگشتند.مصداقی در ادامه به نام حسین بحری، یکی دیگر از زندانیان، اشاره کرد و گفت او که حکم ۱۰ سال زندان او رو به پایان بود، در روز نهم مرداد اعدام شد.او گفت: «مصطفی مردفر (سلیمان مردفرد)، منوچهر حسن‌زاده، محمدحسن خالقی، فرامرز فراهانی، و هادی عزیزی هم‌بندی‌های من بودند که همگی حکم بیش از ۱۰ سال خود را می‌گذراندند که در روز دهم مرداد اسامی آنها خوانده شد و ماموران آنها را بردند و دیگر به سلول بازنگشتند.»نخستین شاهد دادگاه حمید نوری، در پاسخ به این که در روزهای نخست چگونه متوجه اعدام‌ها شدید، گفت: «در روز ۱۴ مرداد متوجه شدیم که غذای دیگران را می‌خوریم. به این معنی که زندانیان وقتی از بازگشت افراد به بندها ناامید و با افزایش جیره غذایی و تعداد تخم‌مرغ‌ها روبه‌رو شدند، فهمیدند که اضافه غذا احتمالا جیره غذایی افرادی است که اعدام شده‌اند. روزهای بعد شاهد بودیم که چگونه وسایل باقی‌مانده اعدام‌شدگان مانند ساعت، لنگ، و لباس‌هایشان را در کیسه‌های پلاستیکی حمل می‌کنند.»مصداقی ادعا کرد که هیئت مرگ روزهای هشتم، نهم، و دوازدهم مرداد در گوهردشت حضور داشتند. او گفت روز ۱۲ مرداد یکی از هم‌بندان او به نام زین‌العابدین افشون را به نزد هیئت مرگ بردند، اما به بند بازگشت و توضیح داد که او را به نزد اشراقی، رئیسی و نیری برده بودند. زین‌العابدین افشون سه روز بعد، یعنی روز ۱۵ مرداد ۱۳۶۷، اعدام شد.مصداقی شهادت داد که چگونه در روز پانزدهم مرداد در برابر هیئت مرگ، یعنی نیری، اشراقی، رئیسی، و پورمحمدی قرار گرفته است. او در مورد دادگاه‌های پی در پی، شکنجه‌ها، خشونت و فشار برای نوشتن انزجار و برائت از سازمان مجاهدین و رهبر آن و شرایطی که منجر به نجات یافتنش از مرگ شد را توضیح داد.آقای مصداقی از حمید نوری متهم این پرونده و لشگری به عنوان دادیاران زندان نام برد که در مورد آزاد شدن یا نشدن زندانیانی که حکم زندان‌شان تمام می‌شد و نیز درباره شرایط آزادی زندانیان، تصمیم می‌گرفتند.ایرج مصداقی در بخشی دیگر ادعا کرد که حمید نوری و ناصریان دو نفری بودند که مسئولیت خواندن اسامی برای اعدام و به ترتیب کردن و نوبت آنها را برعهده داشتند. مصداقی با تاکید بر حضور همیشگی حمید نوری و ناصریان در زندان، گفت روزی را به یاد دارد که حمید نوری در راهرو قدم می‌زد و با خودکاری که در دستش بود با حالتی تسمخرآمیز می‌گفت: «عاشورای مجدد مجاهدین.»سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه ایران، روز دوشنبه اول شهریور بازداشت نوری را «غیرقانونی» خواند و تایید کرد که سفیر ایران در سوئد موضوع را پی‌گیری می‌کند.او گفت: «ما از تمام ابزارهای دیپلماتیک خود برای استیفای حقوق نوری استفاده می‌کنیم.»احمد معصومی‌فر، سفیر ایران در سوئد، نیز روز یکشنبه ۳۱ مرداد، بدون آن که به نام نوری اشاره کند، گفت پس از ۲۰ روز تلاش بالاخره موفق شده با یکی از شهروندان ایرانی در زندان سوئد ملاقات کند. او اعلام کرد خواستار تحقیقات مستقل در خصوص نقض حقوق زندانی به علت کاربرد خشونت علیه او شده است. بنا بر اطلاعات مندرج در متن کیفرخواست، حمید نوری معروف به حمید عباسی در فاصله ماه‌های مرداد و شهریور سال ۱۳۶۷، هنگام کشتار جمعی زندانیان سیاسی در زندان گوهردشت کرج، دادیار و دستیار معاون دادستان وقت – محمد مقیسه با نام مستعار ناصریان – بود. او متهم است که در همراهی و مشاوره با دیگر متهمان و عاملان کشتار تابستان ۱۳۶۷ به عمد جان بسیاری از زندانیان سیاسی اغلب عضو یا هوادار سازمان مجاهدین خلق ایران و همچنین جمعی از اعضای گروه‌های چپ و دیگر گروه‌ها را گرفته است. بر اساس قوانین سوئد، اشد مجازات برای حمید نوری در صورت محکومیت، حبس ابد خواهد بود. این پرونده نه تنها از نظر ابعاد حقوق بشری و انسانی حائز اهمیت است، بلکه بازداشت و محاکمه حمید نوری در دادگاه یک کشور دیگر یکی از اتفاقات سیاسی مهم تاریخ ایران به ویژه در تاریخ جنبش دادخواهی ایران است. رادیو آمریکا |
