هشت مارس: زنان در صف مقدم جنبش های اجتماعی

جنبش نوین آزادی زن یک واقعیت سیاسی در جامعه ایران است. این جنبشی است آزادیخواه، برابری طلب، و مدرن و رادیکال. این جنبش یک رکن مهم اعتراض علیه حکومت آپارتاید جنسی در ایران و قوانین ارتجاعی اسلامی ضد زن آن است. جنبشی که مهر ۸ مارس این روز آزادیخواهی و برابری طلبی  را به صحنه سیاسی در ایران کوبیده است.

امروز در ادامه ۴۳ سال نبرد جانانه، زنان در ایران در صف مقدم مبارزه علیه جمهوری اسلامی و آپارتاید جنسی اش قرار دارند. به همین اعتراضات توده ای و اجتماعی معلمان نگاه کنیم . زنان سخنرانند. شعار میدهند. پشت تریبون ها میروند، قطعنامه میخوانند و سازمانده هستند. در خیزش های مردمی در اصفهان و خوزستان و در خیزشهای سال ۹۸ و قبل از آن نیز زنان در صف جلوی اعتراضات مردمی بودند. در اعتراضات معلمان زن معلمی را می بینیم که با شهامت با صدای رسا خطاب به حکومتیان میگوید “اگر میخواهید امنیت برقرار شود بروید چپاولگران و دزدان را بگیرید”. زن دیگری در اهواز را می بینیم که میگوید حوزه علمیه اجازه ندارد به مدارس بیاید.

در سطح جامعه نیز حجاب این پرچم آپارتاید جنسی حاشیه ای شده و در خیلی موارد کنار رفته است. به میدان آمدن دختران انقلاب بعد از خیزش مردمی سال ۹۶ سمبل و نقطه اوجی در این حرکت بود.  امروز  هم می بینیم که مادران دادخواه  در صف جلوی جنبش دادخواهی قرار دارند. یک نمونه اش قد علم کردن شجاعانه این مادران در مضحکه انتخابات ریاست جمهوری با شعار “رای ما سرنگونی است” بود.  در قم هم دیدیم که دختری عمامه آخوند را زیر پا له کرد و این خود تحت عنوان زیر پا له کردن عمامه به کارزاری تبدیل شد. همچنین ما شاهد سر بلند کردن جنبش Me Too در ایران هستیم که دارد تابوها را به چالش میکشد و علیه تجاوز شرعی و غیر شرعی قدعلم میکند. در کنار همه اینها پدیده ازدواج های سفید نیز یک مثال بارز دیگر این عصیان اجتماعی است. به این معنا که  اگر قبلا دختران عصیان میکردند و با پدیده دختران فراری روبرو بدیم. امروز ازدواج های سفید و روابط انسانی دختران و پسران جوان  را داریم که علنا در سطح جامعه همه قوانین  متحجر اسلامی را زیر پا له کرده است  و داستان سنگسار این نوع شنیع و جنایتکارانه مجازاتهای اسلامی را هم به زباله دان سپرده اند. یک نکته جالب توجه اینست که امروز دیگر مردم به تن فروش با دیده زن فاسد و تحقیر آمیز نگاه نمیکنند. بلکه با تن فروشی به عنوان یک شغل و با تن فروشان به عنوان قربانیان این سیستم نگاه میکنند.

قتل مونا حیدری به دست همسر تحمیلی اش بسیار تکان دهنده بود. اما جدا از جنبه های مختلف این جنایت، این قابل توجه است که مونا حیدری دختری بود که عصیان کرد و خانه و شوهر تحمیلی اش را قبول نکرد و زیر بار نرفت. و به این دلیل بود که به شیوه اسلام داعشی سرش را بریدند. و سراسر جامعه علیه این جنایت دادخواه شد. معلمان نیز ضمن محکوم کردن این جنایت بر  آموزش غیر ایدئولوژیک و انسانی و مدرن و رایگان تاکید کردند و از اتحاد جنبش معلمان با جنبش رهایی زن سخن گفتند و این صحبت ها  را در سخنرانی محسن عمرانی از معلمان معترض در بوشهر به نحو روشنی شنیدیم. در واقع از همه جا صدای اعتراض به قتل مونا حیدری بلند شد.

 اینها و هزاران نمونه دیگر همه نشانگر یک واقعیت بزرگتر است. اینها نشانه ها و بارزه های یک واقعیت عظیم تر بنام جنبش نوین رهایی زن در جامعه است . این جامعه ایست که هر روز در کف خیابان دارد سرود آزادی خواهی سر می دهد و از برابری و جامعه ای انسانی سخن میگوید. و زنان نقش برجسته ای در این جنبش دارند. هشت مارس را بر متن این شرایط گرامی میداریم. 

هشت مارس نقطه اتحاد جنبش های اجتماعی

یک دستاورد مهم جنبش نوین زن کوبیدن مهر هشت مارس بر سر در جامعه است. یک ویژگی  هشت مارس سال گذشته ابعاد گسترده و اجتماعی آن بود. امسال نیز تحرکات برای گرامیداشت این روز جهانی در ابعادی عمیقتر و با گفتمانهایی تعرضی تر قابل مشاهده است. در هشت مارس سال گذشته تبریک ویژه این روز و ارسال کارت شادباش روز جهانی زن در مناسبات اجتماعی مردمی سنتی نوین بود. بعلاوه پیامهای پرشور فعالین و چهره های شاخص جنبش رهایی زن، فعالین کارگری،مادران دادخواه  و اکتیویست های اجتماعی از زندان و بیرون از زندان، انتشار قطعنامه ها و بیانیه های فردی و جمعی  ویژه روز جهانی زن از سوی نهادها و تشکلهای مختلف دفاع از حقوق زن، کارگران، بازنشستگان و بخش های مختلف جامعه،  برافراشته شدن پوستر ویژه گرامیداشت روز جهانی زن در نیشکر هفت تپه و نیز تبدیل مدیای اجتماعی به محل گفتمانهای آزادیخواهانه به مناسبت روز جهانی زن و پخش پیامهای صوتی تصویری فراوان به این مناسبت در آنها، همه و همه نمادهایی از ابعاد اجتماعی و بیسابقه برگزاری روز جهانی زن بود.  در سال گذشته همچنین ما شاهد برگزاری گرامیداشت هشت مارس از سوی فعالین مدافع حقوق زن و اکتیویست های اجتماعی در شهرهای مختلف با پلاکارد گرامیداشت هشت مارس  و شعار نویسی ها بر در و دیوار بودیم.  

هشت مارس امسال گامی جلو تر برداشته و در این ایام تدارک این روز جهانی بطور بی سابقه ای به نقطه اتحاد جنبش های اعتراضی مختلف و بخش های مختلف کارگری در  اعتراض به بساط تبعیض و نابرابری حاکم در جامعه تبدیل شده است. قتل مونا حیدری دامنه این گفتمان ها را گسترش داد و به موجی از اعتراض به کل بساط توحش و بربریت حکومت اسلامی دامن زد و همه یک کلام اعلام کردند که این سیستم حاکم است که مسبب و عامل قتل اوست و باید به این توحش و بربریت پایان داد. و تشکلهای مختلف کارگری، معلمان، بازنشستگان و بخش های مختلف جامعه بر سر این موضوع سخن گفتند و آنرا محکوم کردند.  و این گفتمان ها فضای اعتراض هشت مارس امسال را بیش از بیش فراهم کرده است.

 از سوی دیگر ما در این روزها  شاهد گفتمانهای بسیاری به مناسبت هشت مارس و در مورد حقوق زن به صورت گفتگو، پیام و سخنرانی در کف خیابان در تجمعات اعتراضی معلمان بوده ایم. یک نمونه اش را در زنجیره گفتگوهایی که بطور مثال از سوی نهاد شناخته  شده “ندای زنان ایران” با اکتیویست های جنبش های اجتماعی مختلف به مناسبت هشت مارس صورت گرفته است، میتوان دید. در این گفتگوها از کارگر نیشکر هفت تپه و مژگان باقری از معلمان معترض تا اعضایی از تشکلهای مختلف کارگری، از راحله راحمی پور جهره شناخته شده جنبش دادخواهی تا شاعر و نویسنده، از مادرانی چون معصومه نعمتی و فرنگیس مظلوم مادر  آتنا دائمی و سهیل عربی که سالها  فرزندانشان بخاطر دفاع از حقوق انسانها، در پشت میله های زندان بودند تا نسرین جوادی زن کارگر بازنشسته که بخاطر مبارزاتش چماق زندان بر روی سرش است، از زن ورزشکار و بلند شدن صدای اعتراضش به تبعیض جنسیتی در جامعه از جمله در ورزش تا  نقاش و هنرمند را می بینیم که از آزادی و برابری سخن میگویند و به تبعیض ها و نابرابری ها اعتراض دارند و هشت مارس روز جهانی زن را گرامی میدارند. وقتی به این گفتگو ها توجه میکنیم اعتراض به جداسازی جنسیتی و آپارتاید جنسی و خواست رفع تبعیض از زنان در تمام شئونات زندگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی و فرهنگی و تضمین برابری کامل زن و مرد، محور مشترک همه این گفتمان ها است. از جمله نسرین جوادی در بخشی از گفتگوی خود ضمن اشاره  به این حقوق پایه ای میگوید: ” این مطالبات مختص یک طیف و بخش نیست بلکه جامعه ای که در آن تبعیض و نابرابری نباشد تمامی انسانهای آن جامعه در رفاه، آسایش و آرامش بیشتری زندگی می کنند به همین روی گرامیداشت این روز و تلاش جهت طرح مطالبات و تحقق آن، امر کل جامعه است.  رهایی جامعه با رهایی زنان رقم خواهد خود”.

 خلاصه کلام اینکه  در این گفتگو ها و در گفتمانهایی که در فضای مدیای اجتماعی جاری است رابطه تنگانگ جنبش کارگری با جنبش رهایی زن به عنوان عرصه ای از مبارزه طبقاتی جاری در جامعه و علیه کالا شدن جنسیت زن و نیز رابطه ناگسستنی جنبش های اعتراضی مردم به عنوان عرصه های مختلف نبردی طبقاتی علیه مصائب سرمایه داری حاکم را به روشنی میتوان دنبال کرد.

نمونه دیگر از این فضا و چنین گفتمان هایی پیام به مناسبت هشت مارس است. یک نمونه آن پیام نصرت بهشتی از معلمان بازنشسته است. او در پیام خود ضمن اعتراض به وجوه مختلف تبعیض علیه زن بر خواستهایی تاکید میکند که خواستهای کل جامعه است و بارها در قطعنامه ها و بیانیه های اعتراضی به مناسبت روز جهانی زن بر آنها تاکید شده است. او در پیام خود بر  خواستهایی چون رفع تبعیض از زنان در تمام شئونات زندگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی و تضمین برابری کامل زن و مرد.،  لغو قوانین ضد زن و ممنوعیت  هرگونه تعدی و سوء استفاده و بهره کشی جنسی از زنان تحت هر عنوان، و لغو حجاب  اجباری تاکید میکند و بعلاوه مواردی مانند ممنوعیت کودک همسری،  پرداخت دستمزد و حقوق برابر برای زن و مرد در قبال کار مشابه، جرم دانستن قتل ناموسی این اقدام ارتجاعی قرون وسطایی، تامین زندگی و مسکن مناسب برای دختران و زنان بی پناه  و  به رسمیت شناخته شدن هشت مارس به عنوان روز جهانی زن و حق بدون قید و شرط برگزاری این روز از جمله خواستهای مورد تاکید وی در این پیام است. او همچنین خواستار پایان دادن به فشارهای امنیتی بر روی فعالین اجتماعی و پرونده سازی ها و سرکوبگری ها و آزادی بدون قید و شرط زندانیان سیاسی شده است. یک تاکید او در این بیانیه همبستگی با مبارزات زنان و مردان آزادیخواه و برابری طلب در افغانستان برای دستیابی به حقوق برابر زن و مرد در کلیه شئون اجتماعی و مبارزه علیه حاکمیت سیاه طالبان است.

این چنین است که امسال بطور واقعی این اکتیویستهای جنبش های مختلف اجتماعی است که  به استقبال روز جهانی زن میروند و هشت مارس به نقطه  اتحاد این جنبش ها برای داشتن یک زندگی شایسته انسان تبدیل شده و انعکاس دهنده رنگ و روی اوضاع سیاسی امروز جامعه یعنی چهره ی چپ، رادیکال، مدرن و انسانی آنست. زنده باد هشت مارس روز جهانی زن. جمهوری اسلامی این حکومت ضد زن با تمام قوانین ارتجاعی اسلامی اش باید به زباله دان تاریخ سپرده شود.

شهلا دانشفر

مندرج در انترناسیونال ۹۶۲

فایل پی دی اف ویژه پیاده کردن روی تلفن همراه

۳ مارس ۲۰۲۲

اینرا هم بخوانید

جامعه‌ای که انقلاب را فریاد می‌زند – شهلا دانشفر

مندرج در ژورنال شماره ۸۸۲ (لینک به فایل پی دی اف نشریه ژورنال برای پیاده …