روزنه rowzane خبری – تحلیلی
سه قدرت اروپایی دخیل در برجام در بیانیه مشترکی ضمن ابراز نگرانی عمیق در مورد توسعه فزاینده برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی، در مورد پیامدهای غنی‌سازی ۲۰ درصدی و ۶۰ درصدی از سوی ایران هشدار دادند.
همزمان، ایالات متحده با انتقاد از «اقدامات فزاینده ایران فراتر از محدودیت‌های برجام» ایران را از اقدامات تحریک‌آمیز در این زمینه بر حذر داشته و خواستار اجرای اقدامات راستی‌آزمایی و نظارتی در چارچوب توافق هسته‌ای شده است.
در بیانیه مشترک فرانسه، بریتانیا و آلمان خطاب به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تأکید شده که «ایران هیچ توجیه غیرنظامی قابل قبولی برای غنی‌سازی ۲۰ درصدی و ۶۰ درصدی ندارد و تولید اورانیوم غنی‌شده در این سطح برای کشوری که برنامه تسلیحاتی ندارد بی‌سابقه است».
این بیانیه همچنین از اینکه ایران با ارتقای توانایی‌های هسته‌ای خود «به طور دائم و غیر قابل بازگشت»، «جامعه بین‌المللی را در معرض خطر جدی قرار داده»، عمیقاً ابراز نگرانی کرده است.
در بیانیه سه کشور اروپایی تأکید شده که «در نتیجه سرعت تولید نگران‌کننده، کل ذخایر ایران امروز حاوی مواد شکافت‌پذیر کافی است که در صورت غنی‌سازی بیشتر می‌توان برای تولید بیش از یک سلاح هسته‌ای استفاده کرد».
سه کشور اروپایی همچنین هشدار داده‌اند که «انباشت اورانیوم غنی‌شده با غنای ۲۰ و ۶۰ درصد، زمان تولید اولین سلاح هسته‌ای را بیشتر کاهش می‌دهد».
این بیانیه «نصب زیرساخت‌های مدولار سانتریفیوژهای پیشرفته» را اقدامی نگران‌کننده‌ای توصیف کرده که به ایران امکان «پیکربندی عملیاتی آسان‌تر این گونه آبشارها» و دسترسی به سطوح بالاتر غنی‌سازی را می‌دهد.
«توسعه دانش ضروری برای تولید سلاح هسته‌ای، به ویژه در زمینه فلز اورانیوم» و «تحقیق و توسعه با فلز اورانیوم طبیعی و غنی‌شده» دیگر موضوعی است که در این بیانیه «فاقد هرگونه توجیه غیرنظامی قابل قبول در ایران» توصیف شده است؛ موضوعی که از نگاه سه قدرت اروپایی دخیل در توافق هسته‌ای «دانش قابل استفاده در تسلیحات را در اختیار ایران قرار می‌دهد».
سه کشور اروپایی هشدار داده‌اند که تحقیق و توسعه در این زمینه و استفاده گسترده از سانتریفیوژهای پیشرفته، توانایی‌های غنی‌سازی ایران را «برای همیشه بهبود داده» و به این ترتیب تداوم اقدامات فزاینده ایران «به طور غیرقابل برگشتی ارزش ضد اشاعه برجام را کاهش می‌دهد».
در بیانیه فرانسه، بریتانیا و آلمان، همزمانی گسترش فعالیت‌های هسته‌ای ایران با کاهش قابل توجه همکاری حیاتی با آژانس، توقف ۹ ماهه اقدامات شفافیت و راستی‌آزمایی موضوع برجام و تعلیق پروتکل الحاقی، و امتناع مداوم ایران از تمدید رسمی اقدامات شفاف‌ساز از دیگر مواردی است که نسبت به آنها ابراز نگرانی شده و قویاً از ایران خواسته شده که «دسترسی به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را بازگرداند و به طور کامل همکاری کند»
سه کشور اروپایی بازگشت به اجرای کامل ترتیبات نظارتی آژانس از جمله اجرای پروتکل الحاقی را از سوی ایران، ضروری خوانده و تصریح کرده‌اند که بازگشت شفافیت کامل و ترتیبات نظارتی به ایجاد اعتماد جامعه بین‌المللی به ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران کمک خواهد کرد.
در عین حال هر سه کشور تأکید کرده‌اند که با حسن نیت برای مذاکره به وین باز خواهیم گشت تا کار از جایی که در خرداد ماه و در جریان دور ششم مذاکرات متوقف شده بود، از سر گرفته شود.
