پرونده حمید نوری؛ وکلای مدافع: نوری فریب خورد!

وکلای مدافع حمید نوری دوشنبه ۱۹ ژوئن در جلسه دوازدهم دادگاه تجدیدنظر با ارائه لایحه‌ای اعتراضی خواستار ابطال کیفرخواست به دلیل «سوءاستفاده از دادرسی عادلانه» شدند و گفتند او «فریب» خورده است. دادستان‌ها گفتند به این درخواست پاسخ نمی‌دهند زیرا حمید نوری داوطلبانه به سوئد رفته است.

دادگاه تجدیدنظر در جلسه دوازدهم به بررسی لایحه اعتراضی وکلای حمید نوری پرداخت.توماس بودستروم، که وکالت آقای نوری را در دادگاه تجدیدنظر به عهده دارد و وکیل انتخابی او است، قبل از برگزاری جلسه امروز لایحه‌ای اعتراضی را ثبت کرده بود که در آن به «سوءاستفاده از دادرسی عادلانه» اعتراض شده است.

روزنامه جام‌جم ایران اولین بار در تاریخ ۲۴ خرداد از ثبت این لایحه خبر داد. جام‌جم نوشته بود وکلای مدافع حمید نوری در این لایحه از دادگاه خواسته‌اند‌ کیفرخواست را «به طور کل» رد کند و وارد رسیدگی ماهوی نشود.

درخواست ابطال کیفرخواست از جانب وکلای حمید نوری بر مبنای این ادعاست که حق دادرسی منصفانه موکل‌شان به‌صورت جدی نقض شده است.

وکلای مدافع آقای نوری در این لایحه اعتراضی موارد متعددی را به عنوان نقض دادرسی عادلانه ارائه دادند؛ از جمله فریب دادن حمید نوری و کشاندن او به سوئد، انجام تحقیقات موازی و مخفیانه پلیس و نقض حقوق آقای نوری در زندان.

در جلسه قبلی دادگاه تجدیدنظر، که ۳۱ مه ۲۰۲۳ برگزار شد، توماس بودستروم، وکیل نوری گفت از طریق یک مصاحبه تلویزیونی باخبر شده که پلیسی ایرانی‌تبار به نام «امید»، با بازجویی «مخفیانه» و «موازی» سعی داشته موکل آن‌ها را فریب بدهد.

بررسی‌های بی‌بی‌سی فارسی نشان می‌دهد که اشاره آقای بودستروم به یک افسر پلیس جرائم جنگی بین‌المللی پلیس سوئد (NOA) به نام «امید فرهند» است.

احضار پلیس ایرانی‌تبار به دادگاه و تلاش سفارت برای استخدام او

بر اساس آنچه در جلسه امروز دادگاه گفته شد قرار است امید فرهند برای شهادت به دادگاه احضار شود ولی هنوز تاریخ حضور او در دادگاه مشخص نیست.

وکلای مدافع آقای نوری درخواست کردند از آقای فرهند بازپرسی شود و صرفا شهادت نباشد. آنها همچنین از دادستان‌ها خواستند تا دست‌نوشته‌های امید فرهند در حین تحقیقات را در اختیار بگیرند و بررسی کنند.

در حالی موضوع آقای فرهند در دادگاه حمید نوری و از طرف وکلای مدافع او به عنوان کسی که «مخفیانه» و به‌صورت «موازی» تحقیقات انجام داده مطرح شده، که نه تنها آقای نوری او را کاملا می‌شناسد و در جریان دور اول دفاعیات خود نام او را به عنوان یکی از چهار بازجویش برده بود، بلکه سفارت ایران تلاش کرده این پلیس ایرانی‌تبار را به استخدام در بیاورد.

امید فرهند در یک برنامه مستند تلویزیونی، که از شبکه چهار سوئد در ماه مِه ۲۰۲۳ پخش شد، توضیح داد به عنوان پلیسی که زبان فارسی می‌داند، در جلسه ملاقات سفیر جمهوری اسلامی با حمید نوری حضور داشته تا بر این ملاقات نظارت داشته باشد.

سفیر ایران آبان ماه ۱۳۹۸، چند روز پس از بازداشت حمید نوری، برای اولین بار با او دیدار کرد. به گفته آقای فرهند، بعد از پایان ملاقات و هنگام خروج، یکی از مقام‌های بلندپایه سفارت ایران در سوئد به او می‌گوید: «شاید برای شما خوب باشد که با سفیر ایران در سوئد ارتباط داشته باشید و من هم اطلاعات تماس یک افسر پلیس سوئد را داشته باشم.»

سازمان امنیت سوئد هم گفته در جریان این موضوع قرار گرفته و اطلاع دارد که جمهوری اسلامی در تلاش است تا افرادی را در رابطه با پرونده حمید نوری استخدام کند.

بعد از پخش این مستند از شبکه چهار سوئد، وکلای مدافع حمید نوری ادعا کردند که یک پلیس ایرانی‌تبار، خارج از محدوده تحقیقات قضایی و پلیس، تحقیقات موازی انجام داده است.

لایحه اعتراضی: فریب و نقض حقوق حمید نوری

از جمله موارد دیگر که وکلای مدافع حمید نوری در دادگاه امروز تجدیدنظر مطرح کردند، ادعای«فریب» دادن آقای نوری و کشاندن او به سوئد بود.

دادستان در پاسخ گفت به برخی ادعاهای وکلای نوری از جمله طرح نکته «فریب دادن او» پاسخ نمی‌دهد، زیرا قبلا به این موارد به صورت مسبوط پرداخته شده و حمید نور داوطلبانه به سوئد رفته و کسی از طرف دولت سوئد او را مجبور نکرده است.

توماس بودستروم، در دادگاه از دادستان خواست درباره زیر پا گذاشتن «بی‌طرفی در دادگاه» اظهار نظر کند.وکیل حمید نوری درباره اداره امور زندان‌ها گفت که با وجود صدور مجوز ملاقات وکیل با موکل، مفاد مجوز رعایت و اجرا نشده و ملاقات‌ به‌خوبی صورت نگرفته است.

وکیل مدافع حمید نوری گفت یکی دیگر از مواردی که درباره نقض حقوق حمید نوری مطرح است، سلب دسترسی او به بعضی وسایل از جمله مدارک دادگاه است.

دادستان توضیح داد که تنها به مدت ۲۲ روز در ماه مه این مدارک از او گرفته شده است که جای اشکال دارد. وکیل حمید نوری تایید کرد که در ماه مه ۲۲ روز این مدارک از او گرفته شده، اما تاکید کرد قبلا هم این اتفاق افتاده است.

آقای بودستروم همچنین به نگهداری طولانی مدت حمید نوری در سلول انفرادی اعتراض کرد و گفت او چهار تابستان است که در انفرادی نگه داشته می‌شود.

دادستان در پاسخ به سوالات وکلای مدافع حمید نوری گفت که به بعضی از سوالات آن‌ها در لایحه اعتراضی پاسخ نخواهد داد و درباره آنچه که در مطبوعات مطرح شده نظری نمی‌دهد.

دادستان همچنین در پاسخ به سوالات وکلای نوری درباره عدم صلاحیت نیروهای پلیسی که در مصاحبه تلویزیونی شرکت کردند گفت قرار است امید فرهند یک یادداشت به دادگاه بیاورد و در مورد تماس‌هایش با حمید نوری و ارتباط خود با پرونده توضیح بدهد.

دادستان همچنین به مدارکی اشاره کرد که ۱۵ ژوئن به دست آن‌ها رسیده و گفت حمید نوری به همه وسایل و لوازمی که باید دسترسی دارد.

دادستان همچنین درباره عدم دسترسی حمید نوری به چشم‌پزشک توضیح داد که این مورد مشمول قوانین زندان است و در موارد استثنایی امکان دارد بتوان مرخصی برای فرد مورد نظر گرفت.

درباره محدودیت ملاقات آقای نوری با اعضای خانواده دادستان توضیح داد که او از تابستان گذشته ملاقات‌هایی با همسر و دو فرزند خود داشته است در حالی که حمید نوری انکار کرده بود.

درباره تماس تلفنی هم دادستان توضیح داد که نوری دستورالعمل‌ها زندان پیرامون مسائل امنیتی و امکان شنود را رعایت نکرده است، به همین دلیل درخواست او رد شده، اما توضیح داد که از ماه ژوئن امکان تماس با پسرش را دارد و مکالمات شنود شده است.

در تاریخ ۱۳ ژوئن، خبرگزاری میزان، پایگاه خبری قوه‌قضائیه ایران، فایلی صوتی مکالمه حمید نوری با پسرش، مجید نوری را منتشر کرد و نوشت «حمید نوری پس از یک سال موفق به تماس با خانواده‌اش شد.»احتمالا منظور دادستان از شنود مکالمات حمید نوری، اشاره به ضبط و پخش این مکالمات در رسانه‌های داخلی است.

در ادامه دادستان گفت تقاضای تماس با دختر حمید نوری به دلیل مسائل امنیتی رد شده است، زیرا او نتوانسته تایید کند شماره تلفن‌ها متعلق به همان شخص است.یکی از موارد بحث برانگیز دادگاه حمید نوری، نگهداری او در سلول انفرادی است.

دادستان‌ها در جریان تحقیقات مقدماتی بعضی محدودیت‌ها را برای حمید نوری درنظر گرفته بودند که تاثیری بر روند تحقیقات و شاهدان دادگاه نداشته باشد، از جمله محدود کردن تماس حمید نوری با دیگر زندانیان.

وکلای مدافع حمید نوری در لایحه اعتراضی خود نسبت به نگهداری طولانی مدت حمید نوری در سلول انفرادی اعتراض کردند.

دادستان گفت این موضوعی پیچیده است، اما حمید نوری تمام مدت در انفرادی نبوده و با زندانیان دیگر هم اتاق بوده است.در فایل صوتی مکالمات حمید نوری با پسرش که خبرگزاری میزان منتشر کرده است، نوری اشاره می‌کند که در زندان با یک «زندانی آفریقایی» هم‌اتاق است.