روزنه rowzane خبری – تحلیلی
نشریه ژورنال شماره ۱۱۶۹– فایل پی دی اف – ویژه تلفن همراه
در روزهای اخیر بحران آلودگی هوا بار دیگر نفس کلان‌شهرهای ایران را تنگ کرده است. تهران، کرج، قزوین، تبریز و اصفهان در وضعیت قرمز، و شهرهایی مانند ساوجبلاغ و محمدیه حتی در وضعیت بنفش و “بسیار ناسالم” قرار گرفته‌اند. تصاویر ماهواره‌ای ناسا نیز نشان می‌دهد که لایه‌ای ضخیم از آلاینده‌ها تا شعاع ۱۵۰ کیلومتری تهران گسترده شده و هشدارهای سازمان‌های مسئول درباره تداوم این وضعیت تا اوایل هفته آینده، نگرانی‌ها را دوچندان کرده است. هم‌زمان، تعطیلی برخی استان‌ها و افزایش موارد ابتلا به بیماری‌های تنفسی و آنفولانزا نشان می‌دهد که بحران آلودگی هوا تنها یک مشکل زیست‌محیطی نیست، بلکه تهدیدی جدی برای سلامت عمومی و کارکردهای اجتماعی شهرهاست.
برای مهار این بحران، مجموعه‌ای از راهکارهای پیشگیرانه و اصلاحی وجود دارد. نخست، کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی آلاینده از طریق گسترش واقعی حمل‌ونقل عمومی پاک (مترو، اتوبوس‌های برقی و هیبریدی) می‌تواند نقش بنیادین داشته باشد. دوم، بهبود استاندارد خودروها و توقف تولید خودروهای کم‌کیفیت داخلی که منبع اصلی تولید ذرات معلق‌اند، ضرورتی انکارناپذیر است. سوم، گسترش انرژی‌های تجدیدپذیر و استفاده از گاز طبیعی به‌جای مازوت و سوخت‌های سنگین در نیروگاه‌ها و صنایع می‌تواند بار اصلی آلاینده‌ها را به‌شکل معناداری کاهش دهد. همچنین، مدیریت مصرف سوخت، نوسازی ناوگان فرسوده حمل‌ونقل، توسعه فضای سبز شهری و پایش مستمر منابع آلاینده از جمله اقداماتی است که در بسیاری از کشورها موفقیت آن ثابت شده است.
اما تجربه چند دهه گذشته نشان می‌دهد که اجرای این راهکارها در ایران بیش از آنکه به نبود دانش یا فناوری مربوط باشد، به ساختار حکمرانی رانتی و اولویت‌گذاری‌های ضد انسانى و سودجویانه میلیاردرهاى اسلامى بازمی‌گردد. واقعیت این است که بدون تغییر رژیم اسلامى به یک حکومت مدرن که با قدرت شوراهاى مردمى اداره میشود، معضل آلودگی هوا و دیگر بحران‌های اجتماعی و زیست‌محیطی همچنان پابرجا خواهد ماند.
تنها با مبارزات روزمره و پافشارى بر خواستهاى رفاهى وسیع تر از طرف مردم، میتوان جان میلیونها انسان را نجات داد و در مقابل رژیم را به “نفس تنگى” انداخت.
میتوان زندگى بهتر و پربارترى براى شهروندان ایران متصور بود، اگر قدرت اداره کشور به دست ۹۹ درصدى هاى ایران بیافتد. انقلاب آتى بى شک بهروزى بشریت را بر سر لوحه تلاش هاى خود خواهد نوشت.
