شهرستان‌هاي تهران ۵ هزار معلم كم دارد

«شهرستان‌هاي تهران ۵ هزار معلم كم دارد»، «چگونگي تأمين كمبود معلم در آستانه مهر»، «درخواست از بازنشستگان براي خالي نماندن كلاس‌هاي درس از معلم»، «بيشترين كمبود معلم شهر تهران مربوط به دوره ابتدايي و آموزگار است»، همه  این تيترها  زنگ‌خطري بود كه از ابتداي سال 96 براي آموزش‌و‌پرورش نواخته شد تا قبل از شروع سال تحصيلي جديد، مسئولان براي حل معضل كمبود معلم چاره‌انديشي صحيح انجام دهند، اما اكنون صداي اين زنگ‌خطر در حالي در برخي مدارس شهرستان‌ها و حتي پايتخت شنيده مي‌شود كه مسئولان آموزش‌و‌پرورش قبل از شروع سال تحصيلي در مصاحبه‌هاي خود از آمادگي كامل مدارس براي بازگشايي مدارس و وجود نداشتن كلاس بدون معلم خبر مي‌دادند. با وجود اينكه مدارس غير‌دولتي فعاليت خود را از شهريور‌ماه آغاز كردند، اما مدارس دولتي به‌رغم سپري شدن هفته دوم از سال تحصيلي همچنان بدون معلم هستند و در برخي مدارس كلاس‌هاي ابتدايي تعطيل شده است يا توسط معاونان مدرسه و حتي دانش‌آموزان پايه‌هاي بالا‌تر اداره مي‌شود.

والدين معترض هستند و مي‌گويند به‌رغم سپري شدن دو هفته از شروع سال تحصيلي برخي از فرزندانشان همچنان با كلاس‌هاي بدون معلم ساعت‌هاي خود را در مدرسه سپري مي‌كنند، دانش‌آموزان نيز مي‌گويند تعطيلي كلاس‌ها به صورت چرخشي ميان پايه‌هاي مختلف درسي صورت مي‌گيرد و برخي ديگر مي‌گويند حتي از اول مهر تا هفته دوم تنها دو روز در مدرسه حضور داشتند. گزارش‌هاي ميداني نيز نشان مي‌دهد بار نداشتن معلم در مدارس را، دانش‌آموزان پايه‌هاي بالاتر مي‌كشند و دانش‌آموز ابتدايي پايه پنجم مأمور كنترل پايه سومي‌ها شده‌اند و در نهايت ماجرا به درگيري فيزيكي هم ميان دانش‌آموزان ختم شده است.

بخش ديگري از اين معضل به تجمع بيش از اندازه كلاس‌هاي دانش‌آموزان مي‌رسد كه به گفته معلمان حاضر در مدارس، جمعيت حاضر در برخي كلاس‌ها بالاتر از 40 نفر هم مي‌رسد. معلماني كه خود نيز گله‌مند بوده و معتقد هستند چنين شيوه‌اي منجر به كاهش كيفيت آموزشي خواهد شد.

دعواي زرگري مسئولان و مديران آموزش‌و‌پرورشي

اين در حالي است كه مجلس، دانشگاه فرهنگيان را در اين زمينه مقصر مي‌داند و به گفته بهروز نعمتي، سخنگوي هيئت رئيسه مجلس، دانشگاه نتوانسته است نيازهاي آموزش‌و‌پرورش را مرتفع سازد. از سوي ديگر دانشگاه فرهنگيان هم نياز به 6 هزار نفر هيئت علمي را دليل اصلي چنين معضلي مي‌داند.

هرچند كه بايد گفت مشكل كمبود معلم و مجوز ندادن براي استخدام ارتباطي به وزارت آموزش‌و‌پرورش ندارد و همه ارگان‌هاي ذي‌ربط مانند رياست جمهوري، مجلس شوراي اسلامي، سازمان امور استخدامي و سازمان مديريت و برنامه‌ريزي و به طور كل همه بايد كمك كنند، اما بخش اعظم ماجرا به وعده‌هاي آموزش و پرورش بر‌مي‌گردد كه به‌رغم تمامي دعواهاي موجود ميان سازماني قول داده بود، تدابير مختلفي براي خالي نماندن كلاس‌هاي درس اتخاذ كند، اما خروجي اين وعده‌ها و مشاهدات عيني خلف‌وعده‌هاي قبل را به اثبات مي‌رساند.  به طور مثال معاون آموزش ابتدايي آموزش‌و‌پرورش شهر تهران 29 شهريورماه و در حاشيه مراسم جشن شكوفه‌ها ضمن اعلام اينكه امسال كلاس بدون معلم در مقطع ابتدايي نداريم، عنوان كرده بود: نهايت تلاش را داشتيم تا از مسيرهاي مختلف نيروي انساني را تأمين كنيم.

كلاس‌هاي بدون معلم

بازديدهاي ميداني از مدارس شهرستان‌هاي اطراف پايتخت نشان مي‌دهد، به‌رغم تمام حرف‌هاي گفته شده باز هم كلاس‌هايي بدون معلم وجود دارد. دانش‌آموزان پايه‌هاي اول و چهارم دبستان شهداي حرم، پايه‌هاي ششم و چهارم دبستان تقوي، پايه چهارم دبستان شهيد‌صادق جوان، پايه دوم دبستان شهيد‌گل‌‌محمدي و چندين و چند مدرسه ديگر در اطراف پايتخت تهران همچنان داراي كلاس‌هاي بدون معلم هستند.  معضلي كه به گفته مدير يكي از اين مدارس قبل از شروع سال تحصيلي بارها و بارها به مديريت آموزش‌و‌پرورش منطقه اعلام شده بود و آنها نيز قول داده بودند در صورت داشتن معلم حتماً كمك كنند، اما همچنان اين مشكل برطرف نشده است. در نهايت هم اين كمبود به تأييد مديريت منطقه رسيد كه مي‌گويند با كمبود نيرو به ويژه در مقطع ابتدايي مواجه هستند، هرچند كه تلاش خود را مي‌كنند تا اين مشكل حل شود.  علاوه بر اين برخي اخبار حكايت از چنين وضعيتي در برخي استان‌هاي كشور نيز دارد، چنانچه با گذشت دو‌هفته از شروع سال تحصيلي دانش‌آموزان هرمزگاني هم با نبود معلم دست و پنجه نرم مي‌كنند و طبق گفته برخي والدين معاون مدرسه معلم موقت پايه چهارم است.  سال‌هاست كه دلسوزان هشدار مي‌دهند تأمين نيروي انساني در آموزش‌و‌پرورش طي سال‌هاي آينده به مشكلي جدي تبديل خواهد شد، برخي از كارشناسان خروج 600 هزار معلم از آموزش‌و‌پرورش طي هشت سال آينده و جذب كم نيروي انساني را سونامي كمبود نيروي انساني تعبير كردند و در نهايت گفتند تا سال 1404 نيز 300 هزار معلم ديگر از بدنه آموزش‌و‌پرورش خارج خواهند شد. رقم قابل تأملي كه آموزش‌وپرورش را در جذب و جايگزيني نيرو ناتوان توصيف مي‌كرد و از تهديد مدارس كشور براي كمبود معلم خبر مي‌داد.

بر‌همين اساس قرار بود آموزش‌و‌پرورش در گام اول با توسل به حق‌التدريسي‌ها معضل كمبود معلم را درمان كند تا به بحران تبديل نشود،  موضوعي كه به تأييد وزير آموزش‌و‌پرورش نيز رسيد و وي ابراز اميدواري كرد تا از طريق نيروهاي حق‌التدريس همچون سال‌هاي قبل بخشي از نياز را مرتفع سازد، اما نكته مهم ماجرا اينجاست كه بلاتكليفي معلمان حق‌التدريس و پرداخت معوقات آنها باعث شد تا اين پيش‌بيني آموزش‌و‌پرورش درست از آب در‌‌نيايد؛ چراكه گفته مي‌شود معلمان حق‌التدريس نيز براي احقاق حقوق خود از حضور در كلاس درس اجتناب كردند، تا به‌گونه‌اي اعتراض خود را به شرايط اعلام كنند.