آمریکا معافیت چند شرکت خارجی برای همکاری اتمی با ایران را تمدید میکند.
رویترز به نقل از دو مقام دولتی آمریکا گزارش کرده است که آن کشور در نظر دارد با ادامه فعالیت شرکتهایی از روسیه، چین و اتحادیه اروپا در تاسیسات هستهای ایران موافقت و معافیت آنها از تحریمهای هستهای را تمدید کند.
آمریکا سال گذشته از توافق هستهای با ایران – برجام – خارج شد و تحریمهایی را علیه این کشور به اجرا گذاشت. سازمان انرژی اتمی از جمله نهادهایی است که هدف این تحریمها قرار گرفته است. با اینهمه، دولت آمریکا با معافیت تعدادی از شرکت های خارجی برای ادامه فعالیت مشترک با ایران در صنایع هستهای موافقت کرده است.
گرچه قوانین تحریم آمریکا صرفا شامل شهروندان و موسسات آمریکایی است، اما دولت آن کشور گفته است که شهروندان یا موسسات کشورهای دیگر در صورت نقض این تحریمها از دسترسی به امکانات مالی و بازار آمریکا محروم خواهند شد. با توجه به اهمیت ارتباط با آمریکا و اینکه شرکتهای عمده جهان دارای شعب و دفاتری در آن کشور هستند، در عمل قوانین تحریم ایالات متحده به شکل ثانویه بر همکاری کشورهای ثالث با ایران تاثیر گذاشته است.
آمریکا با اعطای مورد به مورد معافیت از تحریم ثانویه، ارتباط و همکاری برخی از موسسات خارجی با ایران را امکانپذیر کرده است.
این دو مقام آمریکایی، که رویترز از آنها نام نبرده، گفتهاند که آمریکا معتقد است که حضور شرکتهای خارجی در صنایع اتمی ایران و فعالیت آنها در چارچوب مقررات و ضوابط آژانس بینالمللی انرژی اتمی به جلوگیری از تلاش حکومت ایران برای دستیابی به اسلحه اتمی کمک میکند. دولت آمریکا معتقد است که هدف حکومت ایران، ساخت تسلیحات اتمی و تجهیزات موشکی قادر به حمل آنهاست اما مقامات ایرانی این اتهام را رد کردهاند.
معافیت اعطا شده از سوی آمریکا ادامه فعالیت غیرنظامی اتمی در تاسیسات آب سنگین اراک و غنیسازی فردو را امکانپذیر میسازد و به نوشته رویترز، در همانحال “در را به روی تلاش های دیپلماتیک باز نگه میدارد.”
راساس برجام، قرار بوده اراک به شکلی بازسازی شود که قادر به تولید پلوتونیوم قابل استفاده در ساخت بمب اتمی نباشد و غنیسازی اورانیوم در تاسیسات فردو نیز متوقف و این محل به یک مرکز تحقیقاتی تبدیل شود.
تا کنون، شرکت دولتی صنایع هستهای چین در زمینه اجرای تغییرات لازم در اراک فعالیت داشته و شرکت روسی روساتم نیز در فردو فعال بوده است. شرکت روسی همچنین تامینکننده سوخت برای نیروگاه اتمی بوشهر است.
رویترز نوشته است که مقامات وزارت خارجه آمریکا و شرکت روساتم از واکنش نسبت به این گزارش خودداری کردهاند اما سخنگوی شرکت چینی گفته است که این شرکت “همکاری با طرف ایرانی تحت نظر دولت چین را آغاز کرده که هدف از آن یافتن راه حلی مثبت برای مساله اتمی ایران است.”
دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، گفته است که برجام مانع از دسترسی ایران به تسلیحات اتمی نمیشود و لازم است مذاکرات جدیدی جهت دستیابی به “توافق بهتری” با ایران صورت گیرد.
دونالد ترامپ، که برجام را بدترین توافق توصیف کرده، معتقد است که با پایان دوره ده ساله این توافق، محدودیت برنامه اتمی ایران از میان خواهد رفت و حکومت این کشور خواهد توانست تلاش خود برای تولید تسلیحات اتمی را با جدیت از سر بگیرد در حالیکه در این فرصت، برنامه خود برای ساخت موشکهای قادر به حمل کلاهک اتمی را پیش برده است. وی خواستار توافقی بلند مدت و جامع شده و گفته است که در صورت دستیابی به چنین توافقی، حاضر است آن را به صورت یک معاهده رسمی و از لحاظ قانونی الزامآور تصویب کند.بی بی سی